Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 19-05-2015 r. – DI/100000/43/545/2015

Ustalenie wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe

UZASADNIENIE

Dnia 6 maja 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek (…) z dnia 27 kwietnia 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny.

Grupa (…) aktualnie prowadzi proces restrukturyzacyjny, w ramach którego planowane jest wydzielenie i zorganizowanie odrębnej grupy spółek, zajmujących się produkcją i dystrybucją szeroko rozumianych produktów oświetlenia samochodowego i jego komponentów oraz oświetlenia w technologii LED (dalej: Grupa Wydzielona).

Celem restrukturyzacji jest przyspieszenie rozwoju Grupy Wydzielonej poprzez osiągnięcie ściślejszej integracji linii biznesowych funkcjonujących w jej ramach, rozszerzenie portfela oferowanych produktów i wykorzystanie pozytywnych efektów koncentracji zespołu zarządzającego wyłącznie na biznesie Grupy Wydzielonej oraz pozyskanie zewnętrznego inwestora.

W przypadku Polski proces restrukturyzacyjny przewiduje podział (…) (Spółka Dzielona) pomiędzy odrębne podmioty prawne, które będą prowadziły działalność w zakresie:

a) produkcji, dystrybucji oraz pakowania produktów oświetlenia samochodowego i jego komponentów (dalej: Działalność (…) oraz (…)

b) produkcji, dystrybucji oraz pakowania produktów oświetleniowych, niezwiązanych z Działalnością (…)(dalej: Działalność (…)

1. Organizacja działalności prowadzonej przez spółkę dzieloną

1.1. Działalność (…)(w Oddziale w (…)

W związku ze zmianą struktury organizacyjnej Spółki Dzielonej, na podstawie uchwały Zarządu, działalność Oddziału w (…) koncentruje się wyłącznie na Działalności (…).

Oddział w (…) jest wyodrębniony w ramach Spółki Dzielonej pod względem funkcjonalnym, organizacyjnym i finansowym, jak również zarządza samodzielnie działaniami z zakresu zasobów ludzkich w odniesieniu do pracowników Oddziału w (…). Ponadto, na podstawie uchwały Zarządu, do Oddziału w (…) zostali przypisani pracownicy związani z Działalnością (…). Należy również wskazać, że do Oddziału w (…) są przypisane m.in. środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, odrębne rachunki bankowe oraz subrachunki bankowe (służące m.in. do obsługi płac oraz Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych).

1.2. Działalność (…)(w centrali w (…) oraz w Oddziale w (…).

Działalność (…) podobnie jak Działalność (…) posiada hierarchiczną strukturę organizacyjną, złożoną z jednostek organizacyjnych funkcjonujących w ramach struktur zakładów Centrali w (…) Oddziału w (…) oraz działów w (…) i (…)(będących częścią Centrali w (…).

Centrala w (…) sprawuje nadzór nad zarządzaniem zasobami ludzkimi w odniesieniu do pracowników wszelkich funkcji i grup biznesowych istniejących w ramach Spółki Dzielonej, zlokalizowanych w (…), niezbędnych do prowadzenia Działalności (…).

Do Działalności (…) są przypisani pracownicy zatrudnieni w Centrali w (…) (wykonujący prace w (…) i także pracownicy zatrudnieni w Oddziale w (…).

1.3. Podsumowanie

W świetle powyższego, prowadzona działalność w ramach Spółki Dzielonej jest zorganizowana w następujący sposób:

a) Centrala w (…) (zatrudniająca jako zakład pracy osoby (…) – prowadzi wyłącznie Działalność

b) Oddział w (…)- prowadzi wyłącznie Działalność

c) Oddział w (…) – prowadzi wyłącznie Działalność

Należy podkreślić, że zarówno Oddział w (…) jak i Oddział w (…) są zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym i są odrębnymi w stosunku do Centrali w pracodawcami w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy.

2. Restrukturyzacja 2.1. Plan podziału Spółki Dzielonej

Na podstawie planu podziału Spółki Dzielonej, Działalność (…) zostanie wydzielona w ramach transakcji podziału przez wydzielenie ze Spółki Dzielonej w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów podatkowych (dalej: ZCP), która będzie stanowiła zespół składników niematerialnych i materialnych, jak również praw i obowiązków, przeznaczonych do prowadzenia Działalności(…).

Majątek, który pozostanie po transakcji podziału przez wydzielenie w Spółce Dzielonej, będzie stanowił zespół składników niematerialnych i materialnych, jak również praw i obowiązków przeznaczonych do prowadzenia Działalności (…) (majątek ten będzie również stanowił ZCP w rozumieniu przepisów podatkowych). Oznacza to, że Działalność (…) pozostanie w Spółce Dzielonej i będzie kontynuowana w sposób niezakłócony i ciągły poprzez Oddział w (…).

Na późniejszym etapie restrukturyzacji planowana jest również likwidacja Oddziału w (…) i bezpośrednie przejście zakładu pracy trybie 23¹ Kodeksu pracy na Spółkę dzieloną(…), która na moment przejścia nie będzie zatrudniała pracowników.

2.2 Przejście zakładów pracy

W ramach Działalności (…) która w procesie podziału przez wydzielenie zostanie wydzielona ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej działa dwóch niezależnych pracodawców, tj.:

a) (…) Centrala w (…)(zatrudniająca jako zakład pracy osoby

oraz

b) (…) Oddział w (…)

W ramach Spółki Dzielonej, zarówno Centrala w (…) jak i Oddział (…) obecnie zatrudniają więcej niż 9 pracowników i opłacają w imieniu swoich pracowników składki na ubezpieczenie wypadkowe w ustalonej wysokości.

Co również ważne, na moment transakcji podziału przez wydzielenie w ramach Spółki Przejmującej, będzie funkcjonował odrębnie zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym Oddział Spółki Przejmującej w

W świetle powyżej przedstawionych planowanych działań restrukturyzacyjnych, w następstwie planowanego podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej, dojdzie do wydzielenia Działalności (…) do Spółki Przejmującej (wydzielenie ZCP), w efekcie czego, na podstawie art. 23¹ Kodeksu pracy, nastąpi przejście zakładu pracy:

a) (…) Centrala w (…) ze Spółki Dzielonej na Spółkę Przejmującą oraz (…).

b) (…) Oddział w (…) na Oddział Spółki Przejmującej w (…).

W związku z tym, w stosunku do ww. pracowników podmioty te staną się nie tylko pracodawcami, ale i płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto, Spółka Przejmująca i Oddział Spółki Przejmującej w (…) są podmiotami, które aktualnie (tj. przed transakcją wydzielenia działalności (…) do Spółki przyjmującej) nie zatrudniają pracowników.

Wnioskodawca kieruje pytania:

1. Czy po przejściu dwóch zakładów pracy związanych z Działalnością (…) ze Spółki Dzielonej na Spółkę Przejmującą, Spółce Dzielonej (w której po transakcji pozostanie jedynie działalność (…) prowadzona przez Oddział w (…) ) będzie przysługiwało prawo do kontynuowania wcześniej ustalonej (tj. na dzień i kwietnia 2015 roku) stawki składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej dla Działalności (…) tzn. dla Oddziału w (…).
2. Czy po późniejszym przejściu Oddziału w (…) do Centrali Spółki Dzielonej, Oddział (…) prowadzący działalność już jako Centrala, będzie miał prawo do kontynuowania stawki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości ustalonej na dzień 1 kwietnia 2015 roku?

W opinii Wnioskodawcy, po podziale Spółki Dzielonej, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do stosowania dotychczas ustalonej (tj. na dzień 1 kwietnia 2015 roku) stawki składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej dla Działalności (…) tzn. dla Oddziału w (…). Spółka Dzielona po wydzieleniu Działalności (…) będzie nadal prowadziła część działalności, dla której została ustalona stawka składki na ubezpieczenie wypadkowe, tj. Działalność (…) i tym samym będzie opłacała składkę na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości uprzednio przez nią stosowanej.

Analogicznie w przypadku późniejszego przejścia Oddziału w (…) do Centrali, składka na ubezpieczenie wypadkowe, ustalona na dzień 1 kwietnia 2015 roku, powinna pozostać bez zmian.

Dokonując oceny prawnej w zakresie ustalania składki na ubezpieczenie wypadkowe wnioskodawca zauważa, iż jak stanowi art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322, z późn. zm.; dalej: Ustawa Wypadkowa): „stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia -wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek, z zastrzeżeniem art. 33.” Przy czym, jak stanowi ust. 4 ww. artykułu „Jeżeli płatnik składek zgłaszany jest w Zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku, liczbę ubezpieczonych, o których mowa w ust. 3, ustala się w oparciu o liczbę ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w miesiącu kalendarzowym, od którego płatnik składek został zgłoszony w Zakładzie.”

Art. 33 ust. 1 Ustawy Wypadkowej stanowi z kolei, że „stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, któremu Zakład nie ustalił kategorii ryzyka z uwagi na brak obowiązku przekazywania informacji, o której mowa w art. 31 ust. 6, przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe, wynosi tyle, co stopa procentowa określona dla grupy działalności, do której należy.”

Kwestię wskaźnika korygującego reguluje natomiast art. 31 ust. 2, 3, 5, 6 i 7 Ustawy Wypadkowej stanowiąc, iż „wskaźnik korygujący ustala się na rok składkowy w zależności od kategorii ryzyka ustalonej dla płatnika składek. Kategorię ryzyka dla płatnika składek ustała się w zależności od ryzyka określonego wskaźnikami częstości: 1) poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem; 2) poszkodowanych w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich; 3) zatrudnionych w warunkach zagrożenia. (…) Kategorię ryzyka dla płatnika składek ustala się na podstawie danych, o których mowa w ust. 3, przekazanych przez płatnika składek za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe. Dane, o których mowa w ust. 3, płatnik składek przekazuje do dnia 31 stycznia danego roku za poprzedni rok kalendarzowy w informacji zawierającej w szczególności: 1) dane identyfikacyjne płatnika składek, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych; 2) rodzaj działalności według PKD; 3) liczbę ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego; 4) adres płatnika składek. Informację określoną w ust. 6 przekazuje płatnik składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, zgłoszony w Zakładzie nieprzerwanie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia poprzedniego roku i co najmniej 1 dzień w styczniu danego roku.”

Z powyższego, w sposób jednoznaczny wynika, iż stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe płatników zatrudniających powyżej 9 ubezpieczonych, co do zasady, ustala się na rok składkowy w zależności od dwóch podstawowych parametrów:

a) rodzaju działalności według PKD na dzień 31 grudnia poprzedniego roku i przypisanej temu rodzajowi działalności bazowej stopie procentowej składki.

b) wartości wskaźnika korygującego, o którym mowa w § 8 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U.2013.878 j.t.).

Zgodnie z przepisem art. 2 Ustawy Wypadkowej, przez „rodzaj działalności według PKD” rozumie się rodzaj przeważającej działalności według PKD zakodowanej w rejestrze REGON. Natomiast wartość wskaźnika korygującego ustala się w zależności od kategorii ryzyka ustalonego dla danej grupy działalności. Wskaźnik ten uwzględnia także dane dotyczące wypadkowości, istnienia chorób zawodowych i liczby zatrudnionych w warunkach zagrożenia, przekazywane przez płatnika za każdy rok kalendarzowy na formularzach ZUS IWA.

Odnośnie składki na ubezpieczenie wypadkowe dla Spółki Dzielonej po zmianach wnioskodawca stwierdza, iż zważywszy na wyżej wymienione przepisy Ustawy Wypadkowej, określające podstawowe zasady ustalania stawki składki na ubezpieczenie wypadkowe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że składka na ubezpieczenie wypadkowe pracowników Spółki Dzielonej po zmianach organizacyjnych powinna pozostać niezmieniona wobec stanu sprzed tych zmian. Wynika to z faktu, iż dokonany podział przez wydzielenie nie spowoduje całkowitej zmiany rodzaju działalności Spółki Dzielonej, a w szczególności nie nastąpi zmiana rodzaju działalności Oddziału w związanej z Działalnością

Wobec tego, ponieważ rodzaj działalności Spółki Dzielonej nie ulegnie całkowitej i automatycznej zmianie, jak również nie zajdą przesłanki wykluczające zastosowanie innych zasad ustalania stawki składki na ubezpieczenie wypadkowe (w szczególności, liczba pracowników Oddziału Spółki Dzielonej nie zostanie zredukowana do mniej niż 10 osób), składka na ubezpieczenie wypadkowe powinna być w dalszym ciągu ustalana w oparciu o te same wartości parametrów, tj. rodzaj działalności i wartość wskaźnika korygującego, a w konsekwencji, powinna to być ta sama wartość składki, która obowiązywała przed wydzieleniem (tj. ustalona na dzień 1 kwietnia 2015 roku).

W związku z powyższym, w sytuacji Wnioskodawcy, do ustalenia wysokości stopy procentowej składki wypadkowej nie będą miały zastosowania wskazane przepisy art. 28 ust. 4 i art. 33 ust. 1 ustawy wypadkowej, które odnoszą się do sytuacji zupełnie nowych płatników.

W rezultacie, docelowa wartość składki na ubezpieczenie wypadkowa po wydzieleniu dwóch zakładów pracy związanych z Działalnością (…) oraz następczym przejęciem działalności Oddziału (…) przez Spółkę Dzieloną powinna zostać ustalona na takim poziomie, na jakim ustalona była w Spółce Dzielonej w Oddziale w (…) przed podziałem przez wydzielenie. Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie przedstawionego powyżej swojego stanowiska.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji uznać należy za nieprawidłowe.

Jak podniósł wnioskodawca, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2009 r. Nr 167, poz.1322 ze zm.) wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, jaką zobowiązany jest stosować płatnik składek ustala się na okres roku składkowego obejmującego okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku.

Wysokość tej stopy jest ustalana na zasadach określonych powołaną ustawą dla wszystkich podmiotów posiadających status płatnika składek na ubezpieczenie wypadkowe w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998. r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych wynosi 50 % najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności, zgodnie z zasadami określonymi w art.30 (art.28). Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, któremu Zakład nie ustalił kategorii ryzyka z uwagi na brak obowiązku przekazywania informacji o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe – ZUS IWA, przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe, wynosi tyle, co stopa procentowa określona dla grupy działalności, do której należy (art.33 ust.l w związku z art.28 ust.2). Jeżeli płatnik składek zgłaszany jest w Zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku, liczbę ubezpieczonych ustala się w oparciu o liczbę ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w miesiącu kalendarzowym, od którego płatnik składek został zgłoszony w Zakładzie (art.28 ust.4). Płatnik składek zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według PKD ujętego w rejestrze REGON w dniu 31 grudnia poprzedniego roku (art.29 ust.1 ). Płatnik składek zgłoszony w Zakładzie w okresie od 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według PKD ujętego w rejestrze REGON w dniu, od którego płatnik składek jest w Zakładzie zgłoszony (art.29 ust.2).

Grupy działalności oraz przypisaną im wysokość stopy procentowej składki określa załącznik Nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. Nr 200, poz.1692 ze zm.).

Przepisy ustawy stanowią, że stopa procentowa składki jest ustalana płatnikowi składek. Ww. ustawa nie zawiera przepisów szczególnych, które regulowałyby kwestię możliwości sukcesji uprawnienia do posługiwania się określoną wartością stopy procentowej składki jaka obowiązywała innego płatnika nawet powiązanego organizacyjnie z wnioskodawcą.

Trzeba także podkreślić, iż obowiązek posługiwania się w danym roku składkowym określoną wysokością stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe przez danego płatnika składek nie może być postrzegany jako zobowiązanie czy uprawnienie, które przechodziłoby na następcę prawnego, ponieważ obowiązek posługiwania się określoną wysokością stopy procentowej składki, ustaloną na zasadach wskazanych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, wynika wprost z przepisów tej ustawy i nie jest to prawo czy uprawnienie przysługujące danemu płatnikowi. Płatnik spełniający określone ustawą warunki, jest zobowiązany do stosowania danej wysokości stopy procentowej składki. Zobowiązanie to wygasa wraz z ustaniem pełnienia funkcji płatnika albo z zakończeniem danego roku składkowego. Od nowego roku składkowego obowiązująca płatnika stopa procentowa składki jest ustalana na nowo. Wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w świetle przepisów ww. ustawy uzależniona jest od takich czynników jak: rodzaj działalności danego płatnika, liczba zgłaszanych ubezpieczonych, a w przypadku płatników, którym stopę tą wylicza ZUS – także od wskaźnika korygującego, o którym mowa w art.28 ust.2 w związku z art.31. Dopuszczenie zasady sukcesji wysokości stopy procentowej składki oznaczałoby, że płatnik składek stosowałby stopę procentową składki, której wysokość nie byłaby w żaden sposób powiązana z sytuacją faktyczną danego płatnika i nie miałaby ona uzasadnienia w przepisach ustawy określających sposób jej ustalenia dla danego płatnika składek.

Powyższe podyktowane jest również i tym, iż w myśl art.31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art.93 Ordynacji podatkowej. Definicja należności z tytułu składek zawarta jest w art.24 ust.2 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż należnościami są składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata. Tym samym ustawodawca w przywołanym przepisie odnosi się do określonych świadczeń pieniężnych należnych od danego podmiotu z tytułu pełnienia funkcji płatnika składek za ubezpieczonych, do uzyskania których uprawniony jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe, która ma bezpośredni wpływ na wysokość należności z tytułu składek, sama w sobie nie jest należnością z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zatem nie przechodzi na następcę prawnego. Brak jest podstaw do zastosowania w tym miejscu jakiejkolwiek wykładni rozszerzającej.

Rozumowanie przyjęte przez wnioskodawcę w piśmie z dnia 27 kwietnia 2015 r. jest więc błędne. Wnioskodawca jako (…) ma ustaloną na dany rok składkowy stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe. Nie istnieją żadne podstawy prawne, by mógł on zacząć korzystać z wysokości tejże stopy określonej dla jednego ze swych oddziałów, który jest jednostką wyodrębnioną organizacyjnie i posiada status płatnika składek na ubezpieczenia społeczne, tylko dlatego, iż jako jedyny pozostanie on w jego strukturach. Zabieg taki sugeruje, iż wnioskodawca chce de facto zrezygnować z własnej stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalonej na dany rok składkowy, aby wybrać korzystniejszą ustaloną niezależnie dla oddziału. Również, na tej samej zasadzie, żaden inny podmiot nie będzie mógł stać się sukcesorem wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe, jest ona bowiem przypisana do jednego konkretnego płatnika składek.

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl