Czy pobierać podatek od wartości prezentów i upominków wręczanych pracownikom z tytułu różnych okoliczności? Czy fiskus uznaje tego typu nieodpłatne świadczenia za przychód ze stosunku pracy?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
(…)
Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 lutego 2024 r. (wpływ 13 lutego 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Spółka należy do (…) [dalej: Grupa], prowadzącej działalność w zakresie (…).
Grupa została założona w oparciu (…). Grupa dąży do (…). Aby to osiągnąć (…).
Zastosowany model sprzedaży pozwala lepiej dotrzeć (…) do klientów detalicznych oraz dostosować się do ich indywidualnych potrzeb. Ponadto dzięki takiemu podejściu jak i ciągłemu rozwojowi (…). Obecnie Grupa sprzedaje (…) na następujących rynkach: (…). Przedmiotem działalności Spółki jest m.in. (…). Wnioskodawca jest podmiotem specjalizującym się w (…). Ponadto, Spółka (…).
Z uwagi na stosowany model sprzedaży (…), Spółka zatrudnia pracowników, którzy są niezbędni do realizacji celów gospodarczych (dział sprzedaży/stanowiska call center, dział marketingu i obsługi klientów, dział finansów itd.) [dalej: Pracownicy]. W związku z powyższym, Wnioskodawca jest pracodawcą w rozumieniu przepisów ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. Ze względu na wypłatę wynagrodzeń za pracę na rzecz zatrudnionych pracowników Spółka występuje w roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.
W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca zamierza przekazywać prezenty (upominki) w następujących sytuacjach:
– pracownikowi, który w danym roku osiąga wieloletni staż pracy w firmie taki jak np.: 5,10, ect;
– pracownikowi, zawierającemu związek małżeński;
– pracownikowi, któremu urodziło się dziecko;
– pracownikowi odchodzącemu z pracy;
– pracownikowi, któremu zmarła bliska osoba (kwiaty, wieńce, wiązanki);
– pracownikowi z okazji świąt przykładowo Wielkanoc, Boże Narodzenie.
Spółka nie wyklucza przekazywania upominków również w przypadku innych wyjątkowych dla pracowników okoliczności niż wymienione powyżej. Prezent zawsze stanowić będzie formę gratulacji, uhonorowania pracownika Spółki i sprawienia mu przyjemności lub wyrażenia podziękowania bądź złożenia kondolencji we wskazanych przypadkach. Prezenty będą wydawane okolicznościowo. Sam prezent i jego wartość nie mają związku z wykonywaną pracą ani jej rezultatami. Wręczanie upominków będzie zwyczajem zakładowym, nieuregulowanym w przepisach wewnętrznych. Pracownikowi w związku z tym nie będzie przysługiwało roszczenie wobec Spółki o wydanie prezentu – inaczej niż ma to miejsce w przypadku roszczenia o wypłatę wynagrodzenia.
Nabycie upominku będzie następowało ze środków obrotowych Wnioskodawcy. Prezent nie będzie stanowił dla pracowników dodatkowej formy gratyfikacji za wykonaną pracę. Przekazywanie prezentu odbywać się będzie na przykład w ramach uroczystych spotkań mających na celu uhonorowanie obdarowanych i sprawienie im przyjemności. Wraz z przedmiotem przekazywane będą oficjalne podziękowania lub życzenia (w zależności od okoliczności) Wnioskodawcy dla poszczególnych obdarowanych.
Otrzymywanie tego rodzaju prezentu przez pracowników nie będzie wynikało z zawartych z Wnioskodawcą umów o pracę, regulaminu pracy lub innych aktów wewnętrznych Wnioskodawcy. Obdarowany nie będzie mógł dochodzić wydania przedmiotu prezentu na podstawie żadnego stosunku prawnego ani roszczenia. Przekazywanie pracownikom prezentu ma być formą gratulacji, a nie elementem wynagrodzenia, do zapłaty którego zobowiązany jest Wnioskodawca na podstawie zawartej umowy o pracę. Celem Wnioskodawcy jest sprawienie pracownikom przyjemności w ważnym dla nich dniu.
Pytanie
Czy wręczane przez Wnioskodawcę prezenty z okazji wskazanych powyżej będą stanowiły dla pracowników przychody ze stosunku pracy i czy w związku z powyższym, na Wnioskodawcy jako płatniku podatku dochodowego od osób fizycznych ciążył będzie obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 32 ustawy?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, upominki przekazywane okazjonalnie pracownikom nie będą stanowiły wynagrodzenia ze stosunku pracy i w związku z tym na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:
W świetle art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Treść powyższych regulacji wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku lub w stosunku do których nie stosuje ustawy o PIT a są one opodatkowane na podstawie innych ustaw.
Stosownie do art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami są natomiast otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców – jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy (art. 12 ust. 2 ustawy o PIT). Na mocy art. 12 ust. 3 ustawy o PIT wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.
Artykuł 32 ust. 1 przywołanej ustawy przewiduje, że zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane, jako płatnicy, obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.
Z analizy powyższych regulacji wynika, że nieodpłatne przekazanie (wręczenie upominków/prezentów) podlega: opodatkowaniu PIT w przypadku uznania, że stanowi element wynagrodzenia za pracę lub opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn w sytuacji uznania takiego przekazania za darowiznę na rzecz pracownika. Zacytowane przepisy dotyczą bowiem podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a który uzyskany został przez nich w sposób nieodpłatny (natomiast uznany zostaje za przychód ze stosunku pracy) lub podatników osiągających dochód (przychód) podlegający opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Rolą analizowanej regulacji jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego. Przy czym zaznaczyć należy, że wyłączeniu temu podlega jedynie nabycie na podstawie jednego z tytułów wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, które faktycznie miało miejsce.
Na mocy art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn [Dz. U. z 2019 r. poz. 1813 ze. zm.] podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.
Umowa darowizny została natomiast zdefiniowana w art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny [Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, ze. zm.], w myśl którego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Natomiast w świetle art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W konsekwencji, z uwagi na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, wartość wręczanych pracownikom przez Spółkę prezentów/upominków z okazji:
– osiągnięcia określonego stażu pracy;
– zawarcia związku małżeńskiego;
– narodzin dziecka;
– odejścia z pracy;
– śmierci bliskiej osoby;
– świąt;
– innych wyjątkowych okoliczności niż wskazane powyżej
nie stanowi dla nich przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem z ww. tytułu na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i odprowadzeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, o których mowa w art. 32 ust. 1 ustawy o PIT.
Kwestia opodatkowania nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców budziła wątpliwości po stronie pracowników oraz pracodawców i prowadziła do sporów interpretacyjnych. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii również było niejednolite. Zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny wskazał, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy.
„W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r., poz. 205). A zatem to nie zamiar obdarowania stanowi kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają. Kryterium tym musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leżało w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku”.
Zdaniem Wnioskodawcy, upominki z okazji wymienionych powyżej nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia ze stosunku pracy ze względu na charakter planowanej czynności mającej na celu nieekwiwalentne i jednostronne obdarowanie pracowników, ze względu na wystąpienie określonych okoliczności. Prezenty/upominki przekazywane pracownikom przez Wnioskodawcę jako forma gratulacji, podziękowania lub uhonorowania pracownika z okazji istotnego dla niego dnia, a nie forma dodatkowej gratyfikacji za rezultaty pracy, stanowią darowiznę, a nie przychód ze stosunku pracy. Jak wskazano powyżej, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. W konsekwencji, darowizny, będące przedmiotem wniosku będą podlegać opodatkowaniu na podstawie o podatku od spadków i darowizn a na Wnioskodawcy nie będą ciążyć obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.
Przedmiot darowizny nie będzie stanowił dodatkowego wynagrodzenia/premii dla pracownika za wykonywane obowiązki, za realizację szczególnych i ważnych przedsięwzięć, ani bonusu za pozostawanie w stosunku pracy. Pracownicy nie oczekują też tego rodzaju świadczeń od Wnioskodawcy w związku z ich zatrudnieniem. Darowizna jest formą gratulacji bądź podziękowań podejmowaną z inicjatywy Wnioskodawcy. Ewentualny dodatkowy efekt motywacyjny, który może wystąpić w związku z darowizną, choć pożądany, nie jest głównym celem Wnioskodawcy.
Spółka zwraca dodatkowo uwagę, iż zaprezentowane przez nią stanowisko jest zgodne z aktualną linią orzeczniczą organów podatkowych, przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 12 czerwca 2017 r. znak: 0111-KDIB2-2.4011.51.2017.2.JW, interpretacji indywidualnej z 31 marca 2017 r. znak: 1462-IPPB4.4511.180.2017.1.JM, interpretacji indywidualnej z 9 września 2019 r. znak: 0115-KDIT2-2.4011.266.2019.1.BK, interpretacji indywidualnej z 29 sierpnia 2023 r. znak: 0113-KDIPT2-2.4011.501.1.2023.1.AKU, interpretacji indywidualnej z 13 października 2023 r. znak: 0111-KDIB2-2.4015.99.2023.5.MM, 0115-KDIT2.4011.361.2023.5.ENB.
W kontekście zagadnienia nieodpłatnych świadczeń z tytułu stosunku pracy, Wnioskodawca jeszcze raz wskazuje na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. Trybunał Konstytucyjny stwierdził bowiem jednoznacznie, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego należy odróżnić: świadczenia na rzecz pracownika będące wynagrodzeniem za świadczoną przez niego pracę (opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych) od świadczenia na rzecz pracownika w celu jego uhonorowania, pogratulowania – niemającego związku z wykonywanymi obowiązkami, niestanowiącego formy odpłatności za wykonywaną pracę (podlegającego opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn).
Reasumując zdaniem Wnioskodawcy, przysporzenie majątkowe po stronie pracownika wynikające z otrzymanej darowizny (opisanej szczegółowo w zdarzeniu przyszłym niniejszego wniosku), spełnia wszystkie przesłanki opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na mocy przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zatem, z przedmiotowego tytułu na Wnioskodawcy jako płatniku, nie ciążył będzie obowiązek pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Na marginesie należy zaznaczyć, że zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, jeśli nabywca jest osobą niespokrewnioną z pracodawcą (należy do III grupy podatkowej), kwota wolna od podatku wynosi 5 733 zł – limit ten dotyczy wartości otrzymanych od jednego darczyńcy i obejmuje rok podatkowy, w którym podatnik otrzymał darowiznę oraz 5 poprzedzających go lat.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z treścią ww. art. 9 ust. 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Przy czym, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnymi źródłami przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 1:
Stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Użyty w ww. przepisie zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.
Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, że w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie powstawał obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca do przychodów ze stosunku pracy zalicza bowiem nie tylko otrzymane pieniądze, ale i świadczenia, które przybrały postać rzeczy (produktu), wykonania usługi, bądź udostępnienia rzeczy lub praw.
Na podmiocie dokonującym ww. świadczeń (pracodawcy) ciążą natomiast obowiązki płatnika, od 1 stycznia 2023 r. wynikające z art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:
Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.
Niezależnie od powyższego wyjaśnić należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w art. 2, przewidziane zostały sytuacje, w których uzyskanie korzyści majątkowej mieszczącej się w definicji przychodu nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród wyłączeń wskazanych w tym przepisie w ust. 1 pkt 3 wskazane zostały:
Przychody podlegające przepisom o podatku od spadków i darowizn.
Przepis ten dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a który uzyskany został przez nich w sposób nieodpłatny, na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego.
Na mocy art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.
Umowa darowizny zdefiniowana natomiast została w art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), w myśl którego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Z treści złożonego wniosku wynika, że planują Państwo przekazywać swoim pracownikom prezenty (upominki) w następujących sytuacjach: pracownikowi, który w danym roku osiąga wieloletni staż pracy w firmie taki jak np.: 5,10, ect; pracownikowi, zawierającemu związek małżeński; pracownikowi, któremu urodziło się dziecko; pracownikowi odchodzącemu z pracy; pracownikowi, któremu zmarła bliska osoba (kwiaty, wieńce, wiązanki); pracownikowi z okazji świąt (przykładowo Wielkanoc, Boże Narodzenie). Nie wykluczają także Państwo przekazywania upominków również w przypadku innych wyjątkowych dla pracowników okoliczności niż wymienione powyżej. Prezent zawsze stanowić będzie formę gratulacji, uhonorowania Państwa pracownika i sprawienia mu przyjemności lub wyrażenia podziękowania bądź złożenia kondolencji we wskazanych przypadkach. Prezenty będą wydawane okolicznościowo. Sam prezent i jego wartość nie mają związku z wykonywaną pracą ani jej rezultatami. Wręczanie upominków będzie zwyczajem zakładowym, nieuregulowanym w przepisach wewnętrznych. Pracownikowi w związku z tym nie będzie przysługiwało roszczenie wobec Państwa o wydanie prezentu – inaczej niż ma to miejsce w przypadku roszczenia o wypłatę wynagrodzenia. Nabycie upominku będzie następowało ze środków obrotowych Spółki (tj. Państwa jako Wnioskodawcy). Prezent nie będzie stanowił dla pracowników dodatkowej formy gratyfikacji za wykonaną pracę. Przekazywanie prezentu odbywać się będzie na przykład w ramach uroczystych spotkań mających na celu uhonorowanie obdarowanych i sprawienie im przyjemności. Otrzymywanie tego rodzaju prezentu przez pracowników nie będzie wynikało z zawartych z Państwem umów o pracę, regulaminu pracy lub innych aktów wewnętrznych. Obdarowany nie będzie mógł dochodzić wydania przedmiotu prezentu na podstawie żadnego stosunku prawnego ani roszczenia. Przekazywanie pracownikom prezentu ma być formą gratulacji, a nie elementem wynagrodzenia, do zapłaty którego zobowiązani są Państwo na podstawie zawartej umowy o pracę. Celem Państwa jest sprawienie pracownikom przyjemności w ważnym dla nich dniu.
Kwestia opodatkowania nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców budziła wątpliwości po stronie pracowników oraz pracodawców i prowadziła do sporów interpretacyjnych. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii również było niejednolite. Zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny wskazał, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy.
„W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r., poz. 205). A zatem to nie zamiar obdarowania stanowi kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają. Kryterium tym musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leżało w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku”.
Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis sprawy, powołane przepisy prawa podatkowego oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, uznać należy, że planowane przekazywanie pracownikom prezentów (upominków), o których mowa we wniosku, a które nie będą stanowić elementu wynagrodzenia wynikającego z zawartej umowy o pracę lecz ich celem będzie uhonorowanie pracownika i sprawienie mu przyjemności lub wyrażenie podziękowania bądź złożenia kondolencji (w zależności od okoliczności) w ważnym dla niego dniu, co do zasady będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
W konsekwencji, z uwagi na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość wręczonych pracownikom prezentów (upominków) w okolicznościach wskazanych we wniosku, nie będzie stanowić dla nich przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem z ww. tytułu nie będą na Państwu ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i odprowadzeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych na podstawie art. 32 ust. 1 ww. ustawy.
źródło: https://eureka.mf.gov.pl/
Wytłuszczenia dokonane przez redakcję