W odpowiedzi na pismo z dnia 1 października 2020 r., znak: K9INT11621 przesyłające interpelację poselską nr 11621 posłanki Pani Mirosławy Nykiel „w sprawie oskładkowania umów zleceń”, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Od 1 stycznia 2016 r., ustawą z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1831) wprowadzono kumulację tytułów do ubezpieczenia (z wyjątkiem ubezpieczenia zdrowotnego, gdzie zawsze kumulowane były i są tytuły do ubezpieczenia) – do osiągnięcia z tytułu umowy zlecenia podstawy wymiaru składek nie niższej niż najniższe wynagrodzenie za pracę. Równocześnie w zakresie regulacji płacowych wprowadzono minimalne stawki godzinowe dla zleceniobiorców.
Rozwiązania te poprawiły sytuację wynagrodzeniową i ubezpieczeniową samych zatrudnionych, jednak wysokość otrzymywanych przez te osoby zarówno świadczeń krótkoterminowych (zasiłki chorobowe, macierzyńskie, gdy osoby te podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom chorobowym) jak i świadczeń długoterminowych (renta z tytułu niezdolności do pracy, emerytura) jest nieadekwatna (znacznie niższa) do otrzymywanych przychodów z tytułu wykonywanych umów cywilnoprawnych.
Od kilku lat trwa dyskusja dotyczącą zmiany obecnie obowiązujących rozwiązań.
Kwestia ta była jedną z rekomendacji „Przeglądu systemu emerytalnego. Informacja Rady Ministrów dla Sejmu RP o skutkach obowiązywania ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z poz. 637) wraz z propozycjami zmian.”, opracowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej i przyjętego przez Radę Ministrów 30 grudnia 2016 r.
Ograniczenie unikania płacenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe to jeden z tematów poruszanych w Wieloletnim Planie Finansowym na lata 2019-2022. Program konwergencji. Aktualizacja 2019.
Rezygnacja z hierarchizacji różnych tytułów podlegania obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych i zastąpienie jej zasadą kumulacji różnych tytułów podlegania temu obowiązkowi była również wielokrotnie tematem obrad Rady Dialogu Społecznego.
Partnerzy społeczni postulowali ograniczenie funkcjonującej w systemie ubezpieczeń społecznych hierarchizacji tytułów ubezpieczeń i uporządkowania obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym. Zgłaszane do ministerstwa postulaty miały na celu ograniczenie arbitrażu na rynku pracy, poprawę sytuacji ubezpieczeniowej i wzrost poziomu zabezpieczenia osób zatrudnionych jak i poprawę konkurencji rynkowej.
W dniu 22 września 2020 r. odbyło się spotkanie w ramach Zespołu problemowego ds. ubezpieczeń społecznych Rady Dialogu Społecznego. W nawiązaniu do ustaleń z posiedzenia Zespołu partnerzy społeczni mają przekazać wnioski, dotyczące dyskusji na temat objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym wszystkich świadczących lub wykonujących pracę oraz prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą proporcjonalnie takimi samymi obciążeniami składkowymi, do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
Ministerstwo przygotuje stosowne przepisy na podstawie materiałów i propozycji, które otrzyma od partnerów społecznych.
Obecnie nie jest przesądzony kształt objęcia ubezpieczeniami społecznymi tytułów do ubezpieczeń w zbiegu. Ministerstwo czeka na opinie i propozycje partnerów społecznych. Nie jest również przesądzony termin wejścia w życie przedmiotowych przepisów. Trwają analizy i dyskusje w tym zakresie.
źródło: http://www.sejm.gov.pl/
W tym miejscu warto podkreślić, że z ZUS płyną sygnały, iż obecnie nie jest najlepszy czas na wprowadzanie pełnego oskładkowania umów zleceń, bo przedsiębiorcy mocno zostali doświadczeni przez kryzys wywołany koronawirusem i udźwignięcie przez nich dodatkowych kosztów związanych ze wspomnianą zmianą byłoby dużym wyzwaniem. Z tego powodu tego typu modyfikacja raczej nie zostanie wprowadzona w 2021 r. Potrzebne tu jest odpowiednie vacatio legis i bardziej prawdopodobne jest, że ewentualne zmiany w tym zakresie zaczną obowiązywać od 2022 r., choć ostateczne decyzje w tej materii jeszcze nie zapadły.
Wytłuszczenia dokonane przez redakcję