Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 4-8-2020 r. – WPI/200000/43/516-1/2020

Czy zarządzenie wydane przez pracodawcę stanowi źródło prawa pracy w myśl art. 9 Kodeksu pracy, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenie składkowego? Czy korzyści materialne wynikające bezpośrednio z zapisów zarządzenia pracodawcy wolne są od składek ZUS?

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 1 lipca 2020r., uzupełnionym 10 lipca 2020r. Przedsiębiorca (…) (zwana dalej: „Przedsiębiorcą”) wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwany dalej: „Zakładem”) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców.

W dniu 28 lipca 2020r. Zakład wydał decyzję nr 516/2020 o pozostawieniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej bez rozpatrzenia w związku z nieuzupełnieniem przez Przedsiębiorcę wniosku w ustawowo zakreślonym terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Decyzja ta została doręczona 10 lipca 2020r., a Przedsiębiorca nie złożył od niej odwołania. Jednakże, po wydaniu ww. decyzji, w wyniku analizy dokumentacji Zakład ustalił, iż ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej został uzupełniony przez Przedsiębiorcę za pośrednictwem korespondencji elektronicznej 10 lipca 2020r., tj. przed upływem zakreślonego ustawowo terminu.

Zgodnie z dyspozycją art. 83a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, decyzje ostateczne Zakładu, od których nie zostało wniesione odwołanie do właściwego sądu, mogą być z urzędu przez Zakład uchylone, zmienione lub unieważnione na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego. Natomiast, w myśl art. 154 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego, decyzja ostateczna na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ja wydał, jeżeli przemawia za tym słuszny interes strony.

Przedsiębiorca w złożonym 1 lipca wniosku wskazał, iż 25.06.2020r. podpisał umowę w sprawie zawarcia grupowego ubezpieczenia na życie pracowników z Towarzystwem Ubezpieczeń na Życie (…). Z ubezpieczenia mogą skorzystać wszyscy zatrudnieni na umowę o pracę pracownicy poprzez przystąpienie za pomocą pisemnego oświadczenia woli. Składka miesięczna będzie finansowana w zakresie podstawowym przez Zakład Pracy w kwocie 85 zł i pracownika w razie wykupienia przez niego dodatkowych opcji ubezpieczenia na preferencyjnych warunkach określonych przez TUnŻ (…) Pracownik

będzie płacił składkę w wysokości określonej na podstawie jego indywidualnej deklaracji przystąpienia do dodatkowych opcji ubezpieczenia poprzez potrącenie z wynagrodzenia deklarowanej kwoty. Składka opłacana przez Pracodawcę będzie stanowić przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, Przedsiębiorca wprowadził regulamin korzystania z dofinansowania, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do przystąpienia do ubezpieczenia na zasadach w nim określonych, kopię zarządzenia wprowadzającego regulamin Przedsiębiorca załączył do wniosku.

W uzupełnieniu do złożonego wniosku, w piśmie z 10 lipca 2020r. Przedsiębiorca wskazał, iż powołując się na § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe , z podstawy wymiaru składek wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. W ocenie Przedsiębiorcy wysokość składki na grupowe ubezpieczenie na życie pracowników zawarta na preferencyjnych warunkach z TUnŻ (…) opłacana przez pracodawcę nie stanowi dla pracodawcy i pracownika podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, a także składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy Zakład zważył, co następuje:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Natomiast, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2020r. poz. 870 ze zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Ponadto, na podstawie art. 104 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia (t.j. Dz. U. z 2019r. poz. 1482 z późn zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę opłacają pracodawcy. Jednocześnie, z art. 29 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (t.j. Dz. U. z 2020r. poz. 7 ze zm.) składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1949), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2019r. poz. 1387 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

1. przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
2. wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Ponadto, podkreślić należy, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle określonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo wskazanym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2020r. poz. 1325) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Przedsiębiorcy, że finansowana przez pracodawcę korzyść materialna w postaci Grupowego Ubezpieczenia na Życie z TUnŻ (…) stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia. Zgodnie z pkt 26 cytowanego przepisu, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wskazuje, iż aby móc zastosować zawarte w nim wyłączenie, dana korzyść musi wynikać z zapisów zawartych w układach zbiorowych pracy, regulaminach wynagradzania lub przepisach o wynagradzaniu, które przewidują możliwość zakupu przez pracownika danego artykułu czy usługi po cenach niższych niż detaliczne. W konsekwencji należy przyjąć, iż powyższe wyłączenie będzie możliwe, jeżeli świadczenia przysługujące pracownikowi uwzględnione będą w akcie należącym do katalogu źródeł prawa pracy wynikającego z ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. – Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2020r. poz. 1320 ze zm.), wskazującego na układy zbiorowe pracy, inne porozumienia zbiorowe, a także regulaminy i statuty, określające prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Jeżeli natomiast otrzymane świadczenia wynikają z innej niż powyżej wskazana podstawy, to pomimo faktu, iż zostaną uzyskane przez pracownika po cenach niższych niż detaliczne, będą stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Z przedstawionego przez Przedsiębiorcę stanu faktycznego wynika, iż Przedsiębiorca wprowadził regulamin korzystania z dofinansowania do świadczenia w postaci Grupowego Ubezpieczenia na Życie z Towarzystwem Ubezpieczeń na Życie (…) jednakże opisana korzyść materialna będzie wynikać z zarządzenia nr 1/2020, które w świetle art. 9 § 1 Kodeksu pracy, nie należy do ustawowego katalogu źródeł prawa pracy. Ponadto, w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Przedsiębiorca zaznaczył, iż omawiane świadczenie będzie finansował w zakresie podstawowym w całości, zaś pracownik w razie wykupienia dodatkowych opcji ubezpieczenia na preferencyjnych warunkach. Zatem, nie zostanie spełniony warunek określony § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowego ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dotyczący współfinansowania, bowiem częściowa odpłatność polegać ma na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu świadczenia (podstawowego) w postaci niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

Powyższe oznacza, że w odniesieniu do świadczeń, które nie są współfinansowane przez pracodawcę i pracownika oraz nie są zagwarantowane przez pracodawcę mocą zakładowego układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagrodzenia lub przepisów o wynagradzaniu, wówczas zastosowania nie znajdzie przepis § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia. Tym samym, wartość korzyści materialnej w postaci Grupowego Ubezpieczenia na Życie z Towarzystwem Ubezpieczeń na Życie (…) i przysługujących pracownikom na podstawie zarządzenia – należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ze stosunku pracy.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 1 lipca 2020r., uzupełnionym 10 lipca 2020r., przez Przedsiębiorcę (…) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wartości świadczenia w postaci grupowego ubezpieczenia na Życie TUnŻ

źródło: https://bip.zus.pl

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję