Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 12-2-2020 r. – WPI/200000/43/56/2020

Składki ZUS a dodatkowe świadczenie wypłacone pracownikowi na podstawie porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 23 stycznia 2020 r., uzupełnionym w dniu 10 lutego 2020 r., spółka: (…) wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca zwrócił się o wydanie interpretacji w przedmiocie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne odszkodowania z tytułu rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem, które zostało wypłacone na podstawie porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę z grudnia 2019 r. Spółka podjęła decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę z jednym ze swoim pracowników. Strony stosunku pracy ustaliły wspólnie warunki zakończenia stosunku pracy i podpisały porozumienie z grudnia 2019 r. o rozwiązaniu umowy o pracę. Na podstawie porozumienia postanowiono, że umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu z dniem grudnia 2019 r., przy czym pracownik wykorzysta cały należny mu urlop wypoczynkowy w okresie od dnia następującego po dniu zawarcia porozumienia do dnia rozwiązania umowy o pracę, następnie będzie zwolniony ze świadczenia pracy do dnia rozwiązania umowy o pracę z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Ponadto strony stosunku pracy ustaliły, że niezależnie od wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenia za okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, Pracodawca wypłaci pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (o ile będzie należny) oraz w terminie 14 dni od dnia rozwiązania umowy o pracę dodatkowo jednorazowe świadczenie pieniężne stanowiące równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego pracownika, które w porozumieniu zostało określone mianem „odszkodowania”. Wnioskodawca zgodnie z porozumieniem wypłacił „odszkodowanie”, które stanowiło przychód pracownika w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i było podstawą do naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne.

Dodatkowo w piśmie z 10 lutego 2020 r. Spółka wskazała, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracownika. Pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę o pracę, jednocześnie umożliwiając mu rozwiązanie stosunku pracy na zasadzie porozumienia. Biorąc pod uwagę długoletni staż pracy pracownika, Pracodawca zdecydował się przy porozumieniu wypłacić dodatkowo świadczenie, które de facto nie jest odszkodowaniem w rozumieniu zapisów kodeksowych. Wypłata świadczenia była bezpośrednio związana z rozwiązaniem stosunku pracy.

W opinii Przedsiębiorcy, „odszkodowanie”, które na podstawie porozumienia z grudnia 2019 r. zostało wypłacone pracownikowi przez Spółkę, stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, wypadkowe, FP i FGŚP. Zasady określające wymiar składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe zostały określone w treści rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenie rentowe. Ponadto zgodnie z treścią § 1 Rozporządzenia podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W ocenie Spółki świadczenie, wypłacone na podstawie porozumienia z grudnia 2019 r. jako „odszkodowanie” stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy w myśl ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast wypłacone pracownikowi „odszkodowanie” nie znajduje się w katalogu świadczeń o których mowa w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, gdyż zgodnie § 2 ust. 1 pkt 3 podstawą wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że świadczenie przysługujące pracownikowi na podstawie porozumienia z grudnia 2019 r., określone jako „odszkodowanie”, nie podlega wyłączeniu z wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 powołanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1373 ze zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Natomiast w myśl art. 104 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1482 ze zm.) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 7 ze zm.) składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zaznaczyć należy również, że w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne w ściśle zakreślonym katalogu spraw dotyczących: obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek opierając się na zawartym w treści wniosku wskazaniu Spółki, że wypłacone świadczenie stanowiło przychód pracownika ze stosunku pracy.

Zauważyć należy dalej, że co do zasady podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód pracownika uzyskiwany z tytułu stosunku pracy, natomiast rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zawiera zamknięty katalog świadczeń, podlegających po spełnieniu ściśle określonych warunków, wyłączeniu z tej podstawy. Przywołane rozporządzenie wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek, wskazuje w § 2 ust. 1 pkt 3 na odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że Spółka w związku z rozwiązaniem stosunku pracy wypłaciła pracownikowi obok wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy i za okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, jednorazowe świadczenie pieniężne nazwane „odszkodowaniem”. Wnioskodawca zaznaczył przy tym, że świadczenie nie jest odszkodowaniem w rozumieniu zapisów kodeksowych i zostało wypłacone z uwagi na długi staż pracy pracownika, a ponadto rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracownika. Zauważyć należy, że przywołany § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia znajduje zastosowanie jedynie w przypadku gdy wypłata odprawy, odszkodowania lub rekompensaty pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Wobec powyższego należy uznać, że wypłacone świadczenie nie spełnia przesłanek zawartych w § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a w konsekwencji stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika. Ponadto, z uwagi na treść przytoczonych powyżej przepisów ustaw o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, wypłacona kwota podlega również uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy I Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Spółki w przedmiocie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wartości dodatkowego świadczenia wypłaconego pracownikowi na podstawie porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę uznać należy za prawidłowe.

źródło: https://bip.zus.pl

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję