Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13-6-2022 r. – 0114-KDIP3-2.4011.377.2022.1.AC

Soczewki kontaktowe dla pracownika a podatek. Kiedy zwrot za okulary lub soczewki wolny jest od podatku?

UZASADNIENIE

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 marca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń związanych z zapewnieniem pracownikom soczewek kontaktowych podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Państwo zgodnie z właściwymi przepisami prawa pracy oraz przepisami wykonawczymi do tych przepisów, kierują pracowników na badania lekarskie, które mają potwierdzić zdolność pracownika do wykonywania pracy na danym stanowisku. Obowiązkowe badania profilaktyczne to: wstępne (przed zatrudnieniem pracownika), okresowe (co kilka lat w zależności od warunków pracy i decyzji lekarza) oraz kontrolne (po każdej nieobecności w pracy spowodowanej chorobą, która trwała dłużej niż 30 dni).

Pracownicy na stanowiskach, które wiążą się z pracą przy monitorze ekranowym, w ramach wstępnych oraz profilaktycznych badań lekarskich kierowani są również na badania okulistyczne w celu zbadania ewentualnej wady wzroku i orzeczenia o konieczności pracy w korekcji wzroku. Lekarz okulista przeprowadzający badanie wzroku pracownika stwierdza na orzeczeniu lekarskim czy istnieje potrzeba świadczenia pracy w korekcji wzroku. Przy czym zaznaczenia wymaga, że lekarz okulista wystawiając zaświadczenie o konieczności pracy w korekcji wzroku, wystawia dwa rodzaje zaświadczeń:

1) w przypadku pierwszego rodzaju zaświadczeń – na wydanym zaświadczeniu nie stwierdza wyraźnie, czy praca ma być wykonywana przy zastosowaniu okularów korekcyjnych czy soczewek kontaktowych, w przypadku tego rodzaju zaświadczenia, znajduje się wyłącznie stwierdzenie o konieczności świadczenia pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku;

2) w przypadku drugiego rodzaju zaświadczeń – na zaświadczeniu lekarskim znajduje się wyraźne zalecenie stosowania okularów korekcyjnych, bez wyraźnego wskazania konieczności stosowania soczewek korekcyjnych, ale także bez wyraźnego wyłączenia możliwości stosowania soczewek kontaktowych.

Zgodnie z § 8 ust. 2 Rozporządzenia Ministra pracy i Polityki Społecznej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w § 8 ust. 1 tego rozporządzenia, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

W związku z tym zamierzają Państwo w ramach wewnątrzzakładowych źródeł prawa pracy, wprowadzić regulamin refundacji okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych, zgodnie z którym, w przypadku, gdy wskutek przeprowadzonego badania wstępnego lub profilaktycznego pracownika, lekarz okulista wystawi zaświadczenie stwierdzające konieczność świadczenia pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku, lub zaświadczenie wyraźnie wskazujące na konieczność stosowania okularów korekcyjnych bez wyraźnego wskazania możliwości stosowania soczewek kontaktowych, ale też bez wyraźnego wyłączenia możliwości stosowania soczewek. Pracownik taki będzie uprawniony do uzyskania refundacji okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych wedle własnego wyboru, kwota refundacji będzie na podstawie wewnątrzzakładowego aktu przysługiwać do wysokości 300,00 zł, jednorazowo na okres ważności zaświadczenia lekarskiego.

Pytania

1) Czy kwota dokonywanej przez Państwa na rzecz pracownika, refundacji soczewek kontaktowych, wolna będzie od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku, gdy Państwo wprowadzą wewnątrzzakładowy regulamin refundacji okularów korekcyjnych i soczewek kontaktowych, a pracownik zawnioskuje o taką refundację przedstawiając wystawione przez lekarza okulistę, na skutek przeprowadzonego badania wstępnego lub profilaktycznego, zaświadczenie stwierdzające konieczność pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku, bez wyraźnego wskazania w tym zaświadczeniu, na konieczność stosowania okularów korekcyjnych czy soczewek kontaktowych, a co za tym idzie czy Państwo, jako płatnik, nie mają w związku z tym obowiązku obliczania, potrącania i zapłaty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2) Czy kwota dokonywanej przez Państwa na rzecz pracownika, refundacji soczewek kontaktowych, wolna będzie od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku gdy Państwo wprowadzą wewnątrzzakładowy regulamin refundacji okularów korekcyjnych i soczewek kontaktowych, a pracownik zawnioskuje o taką refundację przedstawiając wystawione przez lekarza okulistę, na skutek przeprowadzonego badania wstępnego lub profilaktycznego, zaświadczenie stwierdzające konieczność pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku ze wskazaniem na konieczność stosowania okularów korekcyjnych, bez wyraźnego wskazania możliwości stosowania soczewek korekcyjnych ale też bez wyraźnego wyłączenia możliwości stosowania soczewek, a co za tym idzie czy Państwo, jako płatnik, nie mają w związku z tym obowiązku obliczania, potrącania i zapłaty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Kwota refundacji soczewek kontaktowych na podstawie wewnątrzzakładowego regulaminu refundacji soczewek kontaktowych oraz okularów korekcyjnych ustanowionego u Państwa oraz zaświadczenia lekarza okulisty wskazującego na konieczność pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku, bez wyraźnego wskazania czy konieczne jest zastosowanie okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych, jest wolna od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128), a Państwo, jako płatnik, nie mają w związku z tym obowiązku obliczania, potrącania i zapłaty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Państwa zdaniem kwota refundacji soczewek kontaktowych na podstawie wewnątrzzakładowego regulaminu refundacji soczewek kontaktowych oraz okularów korekcyjnych ustanowionego u Państwa oraz zaświadczenia lekarza okulisty wskazującego na konieczność pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku z wyraźnym wskazaniem na konieczność zastosowania okularów korekcyjnych, bez wyraźnego wskazania na możliwość stosowania soczewek kontaktowych ale też bez wyraźnego wyłączenia możliwości stosowania soczewek, jest wolna od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128), a Państwo, jako płatnik, nie ma w związku z tym obowiązku obliczania, potrącania i zapłaty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 237 (6) § 1 i 3 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami. Pracodawca jest obowiązany dostarczać pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które spełniają, wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach. Przepis art. 237 (15) § 1 i 2 Kodeksu pracy wskazuje natomiast, że Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac wykonywanych w różnych gałęziach pracy, oraz że ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określą, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące tych gałęzi lub prac. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Odrębnymi przepisami, o których mowa w powołanym zwolnieniu, w zakresie regulacji dotyczących okularów korygujących, jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148 poz. 973). Zgodnie z § 8 ust. 2 tego rozporządzenia pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w § 8 ust. 1 tego rozporządzenia, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

W przepisach wskazanego rozporządzenia, ustawodawca nie wskazuje wyraźnie na możliwość refundacji przez pracodawcę także soczewek kontaktowych. Zgodnie z przepisami Dyrektywy Rady z dnia 29 maja 1990 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (piąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 87/391/EWG) – dalej jako „Dyrektywa”, a to jest zgodnie z art. 9 ust. 3 tej Dyrektywy pracownik musi otrzymać specjalne okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, odpowiednie do rodzaju pracy, jeżeli w wyniku badania określone w art. 9 ust 1 tej Dyrektywy, lub badania określonego w art. 9 ust. 2 tej Dyrektywy, okaże się to konieczne i kiedy nie mogą zostać użyte zwykłe okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok. W związku z tym, Państwa zdaniem, w pojęciu obowiązku profilaktyki i zapewnienia pracownikom odpowiednich środków, zawarta jest również ochrona dostarczana przez soczewki korygujące, natomiast polskie regulacje, w tym w szczególności regulacja wynikająca z ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jest niepełna. Należy zatem uznać, że finansowanie środków ochrony osobistej, w tym również soczewek kontaktowych, podlega refundacji, która jest dla pracownika wolna od podatku.

Zwrócili Państwo uwagę na pismo z dnia 27 lipca 2009 r. Nr DD3/066/46/CRS/09/586, w którym Dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych, powołując się na stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej uznał, że w pewnych przypadkach pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy do zapewnienia pracownikowi również soczewek kontaktowych (gdy lekarz specjalista, w wyniku badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, zaleci stosować przy obsłudze monitora zamiast okularów – soczewki kontaktowe). Takie stanowisko zostało wyrażone również w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 listopada 2009 r. Nr IPPB2/415-551/09-4/LK. Należy też wskazać, na pismo Ministra Finansów z dnia 16 marca 2011 r., nr DD3/033/30/CRS/11/95, w którym zauważono pojawiające się wątpliwości co do możliwości refundacji przez pracodawców również zakupu soczewek kontaktowych. Minister Finansów mając na celu rozwianie tych wątpliwości wskazał, że zgodnie z otrzymaną od Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej opinią w niektórych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie przy obsłudze monitora zamiast okularów, także soczewek kontaktowych, które spełniają ten sam cel.

Biorąc pod uwagę dotychczasowe stanowiska organów podatkowych należy wskazać na ukształtowanie się linii orzeczniczej, zgodnie z którą jeżeli lekarz specjalista w wyniku badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej zaleci pracownikowi stosowanie przy obsłudze monitora zamiast okularów, stosowanie soczewek kontaktowych, pracodawca ma obowiązek je zapewnić, a co za tym idzie kwota tej refundacji jest zwolniona od podatku dochodowego. Dotychczas jednak organy podatkowe nie wyrażały swojego stanowiska w przypadku stanów faktycznych, w ramach których lekarz specjalista nie wskazuje czy korekcja wzroku ma następować przy pomocy okularów korekcyjnych czy w przy pomocy soczewek kontaktowych, lub wskazuje, w orzeczeniu lekarskim, że korekcja wzroku ma następować przy zastosowaniu okularów korekcyjnych, jednak nie wskazując wyraźnie na możliwość stosowania soczewek, jak i nie wykluczając wyraźnie możliwości ich stosowania. Należy stwierdzić, iż przywołane wyżej przepisy Dyrektywy nie rozróżniają sytuacji zapewnienia pracownikowi refundacji okularów korekcyjnych od zapewnienia refundacji soczewek kontaktowych, bowiem zarówno okulary korekcyjne jak i soczewki kontaktowe spełniają w istocie ten sam cel. Przepisy Dyrektywy traktują więc na równi refundację okularów korekcyjnych jak i soczewek kontaktowych. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148 poz. 973) wskazuje jednak na konieczność zapewnienia okularów korekcyjnych, nie wspominając o soczewkach kontaktowych.

Polską regulację w tym zakresie należy więc uznać za niepełną i powinna ona być interpretowana zgodnie z kierunkami interpretacyjnymi wyznaczonymi przez przepisy Dyrektywy. Dyrektywa natomiast, jak wspomniano wyżej, obliguje do zapewnienia okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych, mając na uwadze, tożsamość celu jakie spełniają, nie rozróżnia w tym zakresie sytuacji pracownika – pracownik bowiem powinien być uprawniony do refundacji zarówno okularów korekcyjnych jak i soczewek kontaktowych. Dyrektywa nie wskazuje też, aby możliwość zapewnienia pracownikowi soczewek kontaktowych była uzależniona od wyraźnego zalecenia konieczności ich zastosowania przez lekarza orzecznika. W przypadku braku wyraźnego wskazania przez lekarza okulistę na zaświadczeniu lekarskim czy istnieje konieczność zastosowania soczewek kontaktowych czy okularów korekcyjnych, a wskazania jedynie na koniczność pracy przy korekcji wzroku, a także gdy zaświadczenie lekarskie wskazuje wyraźnie na zastosowanie okularów korekcyjnych ale nie wyłącza możliwości stosowania soczewek kontaktowych, to należy stwierdzić, w myśl Dyrektywy Rady z dnia 29 maja 1990 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (piąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 87/391/ EWG), że refundacja przez pracodawcę, na podstawie takiego zaświadczenia, zarówno okularów korekcyjnych jak i soczewek kontaktowych, będzie zapewnieniem pracownikowi nieodpłatnie środków ochrony indywidualnej zabezpieczających przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy, a co za tym idzie będzie podlegać zwolnieniu podatkowemu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt. 11 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a Państwo jako płatnik zaliczki na podatek dochodowy pracownika otrzymującego refundację nie będziecie zobligowani do obliczania, potrącania i zapłaty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tych względów należy uznać, że w sytuacji gdy orzeczenie lekarskie nie wskazuje wyraźnie czy korekcja wzroku ma następować przy zastosowaniu okularów korekcyjnych czy przy zastosowaniu soczewek kontaktowych, a także gdy zaświadczenie lekarskie wskazuje nam konieczność stosowania okularów, nie wskazując jednocześnie możliwości stosowania soczewek kontaktowych ale też nie wyłącza wyraźnie możliwości stosowania soczewek, świadczenie w postaci zapewnienia szkieł (soczewek) kontaktowych, również korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a Spółka nie będzie zobligowana do obliczania, potrącania i zapłaty od kwoty tej refundacji zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Jak wynika z art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.) oraz § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu opieki profilaktycznej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. 1996 r. Nr 69 poz. 332 ze zm.):

Rozporządzenie określa zakres wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich pracowników, o których mowa w art. 229 § 1, 2 i 5 Kodeksu pracy, zwanych dalej ,,badaniami profilaktycznymi”, tryb ich przeprowadzania oraz sposób dokumentowania i kontroli tych badań;

Natomiast § 4 ww. rozporządzenia wskazuje:

1. Badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę.

1a. Skierowanie, o którym mowa w ust. 1, jest wydawane w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje osoba kierowana na badania.

2. Skierowanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

1) określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane;

2) w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowiska pracy – określenie stanowiska pracy, na którym osoba ta ma być zatrudniona; w tym przypadku pracodawca może wskazać w skierowaniu dwa lub więcej stanowisk pracy, w kolejności odpowiadającej potrzebom zakładu;

3) w przypadku pracowników – określenie stanowiska pracy, na którym pracownik jest zatrudniony;

4) opis warunków pracy uwzględniający informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy, o których mowa w pkt 2 i 3, czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.

3. Wzór skierowania na badania lekarskie stanowi załącznik nr 3a do rozporządzenia.

Na podstawie art. 2376 § 1 kodeksu pracy:

Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.

Według § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. 1998 r. Nr 148 poz. 973):

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Następnie § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia stanowi:

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Formę zapewnienia okularów korygujących wzrok określa pracodawca. Istotne jest, aby pracownik został zaopatrzony w okulary lub soczewki kontaktowe zgodnie z zaleceniem lekarza.

Soczewki kontaktowe, niewątpliwie pełnią tę samą funkcję, co okulary korekcyjne, tzn. znoszą lub zmniejszają skutki wrodzonej lub nabytej wady wzroku, takiej jak nadwzroczność, krótkowzroczność, astygmatyzm (niezborność), czy starczowzroczność.

Zatem, jeżeli lekarz specjalista w wyniku badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej zaleci pracownikowi stosowanie przy obsłudze monitora, zamiast okularów, szkieł (soczewek) kontaktowych, pracodawca ma obowiązek je zapewnić.

Na mocy powołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Jeżeli zatem:

• badania okulistyczne przeprowadzone w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę stosowania okularów korygujących wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego, co potwierdzi aktualne zaświadczenie lekarza medycyny pracy,
• zakup udokumentowany jest fakturą,
• pracownicy, stosownie do § 2 pkt 4 rozporządzenia, użytkują monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy

wówczas uzyskana przez pracownika kwota zwrotu kosztów za zakup okularów lub soczewek kontaktowych korygujących wzrok korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od osób fizycznych nie ma znaczenia fakt czy faktura wystawiona jest na pracodawcę czy na pracownika.

Zwrot kosztów zakupu okularów i soczewek kontaktowych korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – niezależnie czy faktura dokumentująca zakup wystawiona jest na pracodawcę czy na pracownika – i w związku z tym na płatniku nie ciąży obowiązek obliczania i pobierania zaliczki na podatek dochodowy.

W pewnych przypadkach pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy do zapewnienia pracownikowi również soczewek kontaktowych. Chodzi o sytuacje, kiedy lekarz specjalista, w wyniku badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej zaleci stosowanie przy obsłudze monitora zamiast okularów soczewki kontaktowe, gdyż przy danej wadzie wzroku pracownika nie jest możliwe skorygowanie wzroku przy pomocy okularów, tj. w szczególności:

• gdy różnica wady wzroku pomiędzy jednym okiem a drugim jest większa niż 4 dioptrie (wada w jednym oku jest duża, a w drugim mała lub jej wcale nie ma),
• przy dużym astygmatyzmie wzroku.

W takiej sytuacji soczewki (szkła) kontaktowe przeznaczone (zgodnie z zaleceniem lekarza) do korekty wzroku pracownika przy obsłudze monitora spełniają ten sam cel co okulary korygujące wzrok. Pracodawca powinien zgodnie z zaleceniem lekarza zapewnić pracownikowi soczewki (szkła) kontaktowe. W takim przypadku soczewki kontaktowe powinny być zaliczone do świadczeń, o których mowa w art. 21 ust 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W kontekście przedstawionego zagadnienia ważne są także zasady przyznawania przedmiotowego świadczenia rzeczowego. Aby zastosować zwolnienie podatkowe z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przyjęte w zakładzie pracy zasady (regulamin) przyznawania tego rodzaju świadczeń rzeczowych muszą być zgodne z zasadami określonymi w przepisie § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia.

W przypadku, gdy lekarz specjalista wystawi zaświadczenie:

• stwierdzające konieczność pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku bez wyraźnego wskazania w tym zaświadczeniu na konieczność stosowania okularów korekcyjnych czy soczewek kontaktowych lub
• stwierdzające konieczność pracy przed monitorem ekranowym w korekcji wzroku ze wskazaniem na konieczność stosowania okularów korekcyjnych, bez wyraźnego wskazania możliwości stosowania soczewek korekcyjnych ale też bez wyraźnego wyłączenia możliwości stosowania soczewek

w którym z uwagi na określoną wadę wzroku pracownik powinien stosować zamiast okularów soczewki kontaktowe, to kwota dokonywanej przez Państwa na rzecz pracownika refundacji soczewek kontaktowych będzie generować przychód ze stosunku pracy.

W konsekwencji, na Państwu będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i odprowadzeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

źródło: https://eureka.mf.gov.pl/

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję