Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 27-05-2015 r. – WPI/200000/43/529/2015

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia, ustalenie podstawy wymiaru składek pracowników oddelegowanych do pracy na terenie Niemiec, praca przez częsć miesiąca i definicja dni pobytu

UZASADNIENIE

W dniu 04.05.2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca we wniosku z dnia 28.04.2015 r. opisał stan faktyczny.

Wnioskodawca poinformował, że deleguje (ma zamiar delegować) pracowników do pracy na terenie Niemiec. Osoby delegowane spełniają wszystkie wymogi do uzyskania druków A1, tym samym wnioskodawca stwierdził, że będą ubezpieczone w Polsce. Wnioskodawca wskazał, że problem dotyczy ustalania podstawy do wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, o której mowa w par. 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca stwierdził, że w stosunku do tych pracowników konieczne jest rozpatrywanie dwóch stanów faktycznych mających wpływ na wartość ubezpieczenia:

• pracownik oddelegowany świadczący pracę pełny miesiąc oraz przebywający pełny miesiąc za granicą (Niemcy);
• pracownik oddelegowany, korzystający w danym miesiącu pracy z urlopu wypoczynkowego bądź przebywający na zwolnieniu chorobowym przez cześć miesiąca.

Wnioskodawca poinformował, że w celu ustalenia prawidłowej podstawy do ubezpieczenia, niejako pomocniczo przyjęto zapisy art. 18 ust. 9 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z czym podstawę wymiaru składek (przeciętne prognozowane wynagrodzenie) dzieli się na liczbę dni miesiąca i mnoży przez liczbę przebywania pracownika za granica jak również par. 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i rentowe.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Wnioskodawca jest zdania, że w oparciu o posiadana przez niego opinię 992900/401-19/2008/Fum wydaną na rzecz Izby Pracodawców Polskich – Związek pracodawców, którego wnioskodawca jest członkiem należy następująco ustalić podstawę wymiaru składek pracowników delegowanych. Wnioskodawca cytuje treść opinii:

„iż dniem pobytu jest dzień, za który pracownik otrzymuje wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek, przy czym do dni pobytu nie zalicza się dni urlopu wypoczynkowego pracownika (niezależnie od tego, gdzie ten urlop spędza) tj. okresu zwolnienia pracownika od obowiązku świadczenia pracy. Zatem do dni pobytu nie wlicza się okresu przebywania na urlopie wypoczynkowym. Natomiast skoro pracownik nie wykonuje pracy za granicą przez cały miesiąc, należy dokonać proporcjonalnego zmniejszenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.”

Wnioskodawca stwierdził, że w przypadku pracownika oddelegowanego przebywającego pełny miesiąc w Niemczech – podstawę do ubezpieczenia stanowi łączna kwota wynagrodzenia (wynagrodzenia godzinowe, premia, kwota dodatków za godziny nadliczbowe, wartość pozostałych świadczeń) pomniejszona o wartość ulgi z tytułu diet (iloczyn dni pobytu i wartości diety za jeden dzień wg właściwego kursu za dany miesiąc) i przyrównania do przeciętnego wynagrodzenia tzn. kwoty 3 959,00 zł obowiązującej w 2015 roku. Jeśli uzyskana w drodze tego działania kwota jest mniejsza od podstawy do wyliczenia składek – 3 959,00, to przyjmuje się podstawę do wyliczenia składek – 3 959,00, jeśli natomiast wartość jest wyższa to przyjmuje się kwotę faktyczną.

Wnioskodawca stwierdził, że w przypadku pracownika oddelegowanego, korzystającego w danym miesiącu pracy z urlopu wypoczynkowego bądź przebywający na zwolnieniu chorobowym przez część miesiąca – podstawę do ubezpieczenia stanowi łączna kwota wynagrodzenia (wynagrodzenie godzinowe, premia, kwota dodatków za godziny nadliczbowe, wartość pozostałych świadczeń – wynagrodzenie za czas urlopu) pomniejszona o wartość ulgi z tytułu diet (iloczyn dni pobytu – pomniejszona o dni nieobecności i wartości diety za jeden dzień wg właściwego kursu za dany miesiąc) i przyrównana do przeciętnego wynagrodzenia wyliczonego proporcjonalnie wg dni pobytu (tzn. kwoty 3 959,00 zł obowiązującej w 2015 roku dzielonej na ilość dni w miesiącu pomnożonej przez ilość dni pobytu wg wskazanej definicji). Jeśli uzyskana w drodze tego działania kwota jest mniejsza od wyliczonej za sprawą proporcji podstawy w zł – to przyjmuje się po kwotę z proporcji jako podstawę składek, jeśli natomiast wartość jest wyższa to przyjmuje się kwotę faktyczną powstałą po tym działaniu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ponadto zgodnie z art. 83 d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek, natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161 poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 199lr. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźna oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zakład wskazuje, iż z brzmienia art. 83 d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ściśle określony zakres przedmiotowy spraw, w których w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest zobowiązany wypowiedzieć się Zakład za pośrednictwem pisemnej interpretacji. W myśl cytowanego przepisu brak podstaw prawnych potwierdzenia w trybie wydawania pisemnych interpretacji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego. W związku z powyższym Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej w treści wniosku z dnia 28.04.2015 r. informacji, zgodnie z którą osoby delegowane spełniają wszystkie wymogi do uzyskania druków A1 i tym samym są/będą ubezpieczone w Polsce.

Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – cyt. powyżej.

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 16) wymienionego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granica u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy – w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy.

Dzień pobytu, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, oznacza dzień, za który pracownik otrzymuje wynagrodzenie, stanowiące podstawę wymiaru składek, bez okresu ustawowego zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy tj. urlopu wypoczynkowego, niezależnie od tego gdzie ten urlop spędza.

Do dni pobytu zalicza się:

• dni pracy
• dni rozkładowo wolne od pracy w okresie oddelegowania do pracy za granicą (np. sobota, niedziela)

Do dni pobytu nie zalicza się:

• dni urlopu wypoczynkowego pracownika
• dni choroby pracownika
• okresu korzystania z urlopu bezpłatnego

W związku z powyższym, w przypadku pracowników oddelegowanych do pracy za granicą na pełny miesiąc podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest osiągany przez nich przychód, pomniejszony o równowartość diet za każdy dzień pobytu za granicą, nie niższy jednak od kwoty prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Jeżeli po odjęciu równowartości diet przychód, stanowiący podstawę wymiaru składek jest wyższy od przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia, to do podstawy wymiaru przyjmuje się wyliczona kwotę wynagrodzenia.

W przypadku, choroby lub korzystania w danym miesiącu z urlopu wypoczynkowego przez część miesiąca, czyli w sytuacji gdy praca nie jest wykonywana przez cały miesiąc, podstawa wymiaru składek ulega pomniejszeniu zgodnie z zasadami określonymi w art. 18 ust. 9 i ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 18 ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – za miesiąc w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ja przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu. Zasady zmniejszania najniższej podstawy wymiaru składek w ww sposób stosuje się odpowiednio w razie niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku. Powyższe obliczenie (uwzględniające zasadę proporcjonalności) należy poczynić przy ustalaniu wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. W przypadku gdy przychód pracownika pomniejszony o równowartość diet z tytułu jego pobytu za granicą będzie niższy lub równy wysokości proporcjonalnie obliczonej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, to jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za ten miesiąc wskazać należy kwotę tak obliczonej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Gdyby natomiast przychód uzyskany przez pracownika delegowanego do pracy za granicę, po odjęciu równowartości diet, był wyższy od proporcjonalnie podzielonej kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, to do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne należy przyjąć wyliczoną kwotę osiągniętego przychodu.

Wobec przedstawionego przez wnioskodawcę we wniosku z dnia 28.04.2015 r. opisu zdarzenia przyszłego i prezentowanego stanowiska, w oparciu o obowiązujące przepisy prawne Oddział uznał stanowisko za prawidłowe w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia pracownika oddelegowanego do pracy za granicę, świadczącego pracę za granicą przez pełny miesiąc oraz przez część miesiąca.

Mając na uwadze powyższe Oddział stwierdził jak w sentencji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

źródło: https://bip.zus.pl