Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 23-09-2013 r. – WPI/200000/451/1274/2013

Podleganie ubezpeczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy zlecenia

UZASADNIENIE

W dniu 17.09.2013r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, nie zatrudniając obecnie pracowników. Jednocześnie przedsiębiorca wskazał, iż zamierza zatrudnić żonę na umowę zlecenie, zlecając jej obsługę administracyjną. Żona wnioskodawcy obecnie pozostaje bez zatrudnienia. Wnioskodawca razem z żoną pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym.

W związku z powyższym przedsiębiorca powziął wątpliwość czy dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych żona będzie osobą współpracującą w prowadzonej działalności, czy też wnioskodawca może zatrudnić żonę jako zleceniobiorcę i opłacać składki do ZUS od ustalonego w umowie wynagrodzenia.

Przedsiębiorca stoi na stanowisku, iż może zatrudnić żonę na umowę zlecenia i traktować ją jak zwykłego zleceniobiorcę (tj. płacić składki od kwoty zawartej w umowie zlecenia), a nie jak osobę współpracującą.

Przedsiębiorca swoją opinię oparł na wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009 r . (sygn. akt 134/08 OSNP 2010/13-14/170) oraz na interpretacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie z dnia 15 lutego 2013r. (znak: DI/200000/451/136/2013).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku ubezpieczeń społecznych następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do udzielenia interpretacji w zakresie spraw dotyczących objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt. 1), 4) i 5) ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych -obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobami współpracującymi z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 powołanej ustawy – jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Natomiast stosownie do ustępu 11 powyższego artykułu, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

W myśl art. 18 ust. 3 w związku z art. 4 pkt 9) ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych – cyt. powyżej – podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie tej określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.

Z wniosku przedsiębiorcy wynika, że zamierza powierzyć zadania żonie na podstawie odpłatnej umowy zlecenia, zatem taka osoba dla celów ubezpieczeń społecznych nie może być traktowana jako osoba współpracująca. Nie ulega bowiem wątpliwości, że osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, nawet jeżeli spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, podlega ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca. Brak jest bowiem w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do zleceniobiorców przepisu analogicznego do tego jaki zawarty jest w art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do pracowników, a wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia stanowi odrębny, od współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, tytuł do ubezpieczeń społecznych.

W przedstawionym przez przedsiębiorcę zdarzeniu przyszłym powstanie obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania umowy zlecenia, natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowić będzie przychód z tytułu wykonywania tej umowy zlecenia.

W konsekwencji Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe.

Ponadto Oddział informuje, iż wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009 r . sygn. akt. II UK 134/08, na który powołuje się przedsiębiorca odnosi się do pojęcia „współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej” w całkowicie odmiennym stanie faktycznym od stanu przedstawionego we wniosku z dnia 16.09.2013r. W uzasadnieniu do wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, iż cechami konstytutywnymi pojęcia „współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej” są występujące łącznie: istotny dla działalności gospodarczej ciężar gatunkowy działań współpracownika oraz znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót.

Jednocześnie Sąd Najwyższy stwierdził, iż ocena, czy pomoc świadczona przez małżonka może być uznawana za współpracę przy prowadzeniu działalności w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wymaga uprzedniego zbadania stanu faktycznego nie tylko w zakresie charakteru i rodzaju czynności podejmowanych przez członka rodziny, ale także czasu potrzebnego na ich wykonanie, ich wartości i zorganizowania. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając decyzję w trybie art. 10 ustawy z dnia 02 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, a jedynie dokonuje wykładni obowiązujących przepisów w odniesieniu do przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego. Oddział podkreśla, iż w sprawie przedstawionej przez przedsiębiorcę dokonał interpretacji przepisów opierając się jedynie na treści wniosku.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

źródło: https://bip.zus.pl