Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 9-01-2013 r. – DI/100000/451/1512/2012

UZASADNIENIE

Dnia 19 grudnia 2012 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (…) z siedzibą w (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wniósł o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania następujących przepisów:

1. art.6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U.z 2009 r., Nr 205, poz.1585 z późn.zm.),
2. art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i i instytucjach rynku pracy (j.t. Dz.U. z 2008 r., Nr 69, poz.415 z późn.zm.),
3. art.9 i art. 10 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. z 2006 r., Nr 158, poz. 1 121 z późn.zm.)

-w zakresie obowiązku opłacania obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu pobierania przez prezesa zarządu spółki wynagrodzenia przyznanego mu w oparciu o art.204 § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz.1037 z późn.zm.) w drodze uchwały wspólników za wykonywanie obowiązków prezesa zarządu tejże spółki.

Wnioskodawca wskazał, iż Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników Spółki zamierza podjąć w trybie art.201 § 4 ksh uchwałę przyznającą prezesowi i członkowi zarządu spółki wynagrodzenie za wykonywanie przez niego obowiązków prezesa i członka zarządu spółki w okresie od 1 stycznia 2013 r. do dnia odwołania go z pełnionych funkcji członka i prezesa zarządu. NWZ zamierza ustalić wysokość przyznanego wynagrodzenia w wysokości wyższej niż (…) zł ( (…) ) brutto za każdy miesiąc.

W związku z powyższym, po stronie spółki pojawia się wątpliwość prawna, która sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy przyznanie, a w konsekwencji wypłata wyżej określonego wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków członka i prezesa zarządu jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, a w konsekwencji wiąże się z obowiązkiem odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i rodzi po stronie spółki jako płatnika obowiązek odprowadzania składek w imieniu własnym oraz prezesa.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazuje, iż w jego opinii przyznanie i wypłata prezesowi zarządu określonego wynagrodzenia za wykonywanie przez niego obowiązków prezesa zarządu spółki nie jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, co w konsekwencji, nie powoduje obowiązku odprowadzania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Spółka zatem jako płatnik nie ma obowiązku odprowadzenia składek na powyższe ubezpieczenia i fundusze zarówno w imieniu prezesa, jak też i swoim.

Spółka argumentuje, iż przepis art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie określa powołania na stanowisko członka zarządu spółki jako odrębnego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Należy bowiem rozróżnić stosunek korporacyjny, jaki wiąże członka zarządu ze spółką od stosunku pracy lub innej umowy, która może być zawarta obok aktu powołania pomiędzy spółką a członkiem zarządu. Powołanie danej osoby do zarządu spółki i przyznanie jej oraz wypłata z tytułu pełnienia tej funkcji wynagrodzenia na podstawie wspomnianej uchwały nie powoduje nawiązania stosunku pracy członka zarządu na podstawie powołania (por.wyr. SN z 14.02.2001 r., I PKN 258/00, OSNAPiUS 2002, Nr 23, poz.565). Zgodnie z art.68 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U.z 1998 r. Nr 21, poz.94, z późn.zm.) stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach. Powołanie w rozumieniu Kodeksu pracy oznacza powierzenie danej osobie określonego stanowiska, z którym to powierzeniem ustawa wiąże skutek nawiązania stosunku pracy na tej podstawie. Zatem jeśli przepis prawa nie stanowi wyraźnie, że z powołaniem wiąże się nawiązanie stosunku pracy, wówczas skutek ten nie następuje. Interpretacja art.68 § 1 Kodeksu pracy powinna być rygorystyczną a w żadnym razie rozszerzająca (por. uzasadnienie wyroku SN z 13 marca 2009 r. III PK 59/08). Stosunek korporacyjny spółka – członek zarządu oparty jest o art.201 § 4 Kodeksu spółek handlowych. Jeżeli tylko na tej podstawie wykonywany jest zarząd należy uznać, iż pobieranie z tego tytułu przez prezesa zarządu wynagrodzenia nie podlega ubezpieczeniom społecznym.

Brak tytułu do ubezpieczeń społecznych, natomiast skutkuje brakiem obowiązku zapłaty obowiązkowych składek na Fundusz Pracy – art.104 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – art.29 ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych.

Zdaniem spółki obowiązek opłacania składek na powyższe ubezpieczenia pojawi się dopiero wówczas, gdy – obok aktu powołania – pomiędzy spółką a prezesem zarządu zostanie nawiązany inny stosunek prawny: umowa, na podstawie której będzie on wykonywał swoje obowiązki i pobierał wynagrodzenie. Tą umową może być umowa o pracę lub umowa zlecenia -wówczas prezes zarządu w odniesieniu do ubezpieczeń społecznych będzie traktowany tak samo, jak każdy inny pracownik lub zleceniobiorca spółki.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedstawione przez (…) we wniosku z dnia 7 grudnia 2012 r. doręczonym dnia 19 grudnia 2012 r. należy uznać za prawidłowe w części dotyczącej obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art.201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02.12.2004 r. sygn.akt I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego jedynie o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Treść przywołanego przez wnioskodawcę przepisu art.6 oraz powiązanych art. 11 i art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki – prezesa/członka zarządu (na podstawie art.201 ksh) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom, a tym samym nie rodzi po stronie spółki obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie zgodnie art.83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2010 r., Nr 220, poz.1447, z późn.zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ma możliwości wiążącego ustosunkowania się do kwestii podlegania obowiązkowi opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych świadczeń Pracowniczych, gdyż ustawodawca takiej możliwości nie przewidział, w związku z czym w oparciu o art.66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (…) .

źródło: https://bip.zus.pl