Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 12-06-2013 r. – DI/100000/451/727/2013

Decyzja-stanowisko nieprawidłowe-podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne-wartość dodatkowych premii wypłaconych pracownicy pobierającej zasiłek macierzyński i przebywającej następnie na urlopie wychowawczym

UZASADNIENIE

Dnia 22 maja 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął przedsiębiorcy (…) Sp. z o.o. z siedzibą w (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

We wstępie wniosku o wydanie pisemnej interpretacji wnioskodawca przedstawił dwa zagadnienia. W pierwszym z nich spółka wskazała, iż zorganizowała spotkanie zespołu, mające na celu m.in. omówienie osiągniętych wyników za rok 2012, przedstawienie planów na kolejne lata. Po części merytorycznej spotkania rozpoczęła się część integracyjna -impreza noworoczna. Uczestnikami tej imprezy byli zatrudnieni pracownicy, również ci, którzy w tym dniu przebywali na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym. Wartość otrzymanego świadczenia z tytułu uczestniczenia w imprezie noworocznej spółka doliczyła każdemu uczestnikowi do podstawy naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i podstawy naliczenia podatku. Przy czym, w przypadku osób przebywających na urlopach macierzyńskich lub wychowawczych, wartość świadczenia została uwzględniona wyłącznie w podstawie naliczenia podatku. Świadczenie rzeczowe bowiem nie stanowi przychodu będącego podstawą do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy. Ze względów motywacyjnych spółce zależało na tym, aby pracownik nie ponosił obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i podatku, naliczonych od wartości świadczenia rzeczowego w postaci uczestniczenia w imprezie integracyjnej, co osiągnęła poprzez wypłacenie pracownikom dodatkowej premii, która odpowiadała wartości naliczonych obciążeń i zniwelowała wpływ ww. obciążeń na kwotę netto wynagrodzenia.

Spółka uważa, iż wartość premii wypłaconej pracownikom przebywającym na urlopach macierzyńskich i wychowawczych, stanowiącej rekompensatę obciążeń z tytułu podatku, stanowi podstawę naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne. Kwota tej premii bowiem, nie ma związku z pracą wykonywaną przed okresem rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego, dotyczy wyłącznie pokrycia kwoty podatku, którym byłby obciążony pracownik.

Przedsiębiorca przedstawił także opis zdarzenia przyszłego, zgodnie z którym spółka zatrudnia pracownicę, która po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego na pierwsze dziecko (w okresie od 8.07.2008 r. do 3.11.2008 r.) a następnie urlopu wychowawczego (od 8.01.2009 r. do l5.09.2009 r .) powróciła do świadczenia pracy. Powrót z urlopu wychowawczego miał miejsce w dniu 16 września 2009 r., czyli w okresie obowiązywania przepisu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przewidującego zwolnienie z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i FGŚP. W okresie od 17 września 2012 r. do 3 lutego 2013 r. pracownica przebywała na urlopie macierzyńskim z tytułu urodzenia drugiego dziecka. We wrześniu 2012 r. pracownica otrzymała pierwszą premię uznaniową w kwocie zł, a następnie w październiku 2012 r. drugą premię uznaniową w kwocie zł. Obie premie dotyczyły okresu świadczenia pracy poprzedzającego urlop macierzyński na drugie dziecko. Zgodnie ze sposobem liczenia 36. miesięcznego okresu stosowania ulgi z opłacania przez pracodawcę składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pracownica wykorzystała 36 miesięcy (w 2009 r. – 3 miesiące, w 2010 r. – 12 miesięcy, w 2011 r. – 12 miesięcy, w 2012 r. – 9 miesięcy)

Spółka uważa, iż wartość premii wypłaconej pracownikowi przebywającemu na urlopie macierzyńskim z tytułu urodzenia drugiego dziecka, a należnej za okresy świadczenia pracy sprzed okresu urlopu macierzyńskiego, nie korzysta ze zwolnienia w opłacaniu składek na FP i FGŚP, bowiem ta wypłata ma miejsce po zakończeniu okresu obowiązywania zwolnienia (w 37. miesiącu), przewidzianego przepisami ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, tj. nie mieści się w okresie 36 miesięcy, liczonych począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z urlopu wychowawczego (udzielonego z tytułu sprawowania osobistej opieki nad pierwszym dzieckiem, liczonego od 1 października 2009 r. do 30 września 2012 r.). W stosunku do wypłaty premii uznaniowej, która miała miejsce we wrześniu 2012 r. spółka zastosowałaby ulgę w naliczaniu składek na FP i FGŚP, bowiem wypłata miałaby miejsce w okresie obowiązywania ulgi (36. miesiąc).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowiska wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w zakresie obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości dodatkowych premii wypłaconych pracownikom pobierającym zasiłek macierzyński albo przebywających na urlopach wychowawczych uznać należy za nieprawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Jednocześnie zgodnie art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r., Nr 220, poz.1447, z późn.zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Źródłem istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych jest posiadanie tytułu do objęcia tymi ubezpieczeniami. Ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne co do zasady możliwe jest więc wyłącznie wówczas, gdy dana osoba posiada tytuł do ubezpieczeń lub gdy przychód osiągany przez tę osobę pozostaje w bezpośrednim związku z takim tytułem.

Podkreślenia wymaga, iż pobieranie zasiłku macierzyńskiego oraz przebywanie na urlopie wychowawczym stanowią odrębne od umowy o pracę tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. W tym okresie pracownik nie podlega pracowniczym ubezpieczeniom społecznym (art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Z treści art. 18 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku ubezpieczonych pobierających zasiłek macierzyński stanowi kwota tego zasiłku

Tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jest także, jak wyżej wskazano, korzystanie z urlopu wychowawczego, jeżeli osoba ta nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty oraz innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych, tak wynika z dyspozycji art. 6 ust. 1 pkt 19 w związku z art. 9 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Składki na ubezpieczenia społeczne za osoby przebywające na urlopach wychowawczych ustalane są od kwoty 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, przy czym podstawa wymiaru składek nie może być wyższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy (art. 18 ust. 5 b w zw. z art. 18 ust. 14 cytowanej ustawy), za wyjątkiem przychodów ze stosunku pracy należnych za wcześniejszy okres świadczenia pracy wypłaconych w okresie urlopu wychowawczego.

Z informacji zawartych w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji wynika, iż kwota dodatkowych premii wypłaconych pracownikom w okresie pobierania przez nich zasiłku macierzyńskiego bądź przebywania na urlopie wychowawczym, w wysokości odpowiadającej wartości naliczonych obciążeń z tytułu uczestnictwa w imprezie integracyjnej, nie ma związku z pracą wykonywaną przed okresem rozpoczęcia pobierania zasiłku macierzyńskiego albo przebywania na urlopie wychowawczym i dotyczy wyłącznie pokrycia kwoty podatku, którym byłby obciążony pracownik z tytułu otrzymania świadczenia w postaci z tytułu uczestniczenia w imprezie noworocznej.

Zatem, wartość dodatkowych premii o których traktuje wniosek nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy, ponieważ prawo do tych świadczeń nie przysługuje za okres świadczenia pracy, tylko z racji przebywania na urlopie wychowawczym albo pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Jednocześnie, w odniesieniu do przedstawionego we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, zdarzenia przyszłego, Zakład informuje, iż w trybie przywołanych przepisów art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych brak jest podstaw do wydania interpretacji indywidualnej w zakresie obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Wskazać przy tym należy, iż kwestia obliczenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego albo przebywania na urlopie wychowawczym przez pracownicę, co ma znaczenie przy ustaleniu okresu zwolnienia od opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych stanowi zagadnienie wstępne względem ustalenia, czy wartość wypłaconych jej dwóch premii uznaniowych będzie musiała zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W pierwszej kolejności więc konieczne jest ustalenie okresów zwolnienia w opłacaniu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, co nie leży w świetle przywołanych wyżej przepisów, w kompetencji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl