Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 12-03-2019 r. – WPI/200000/43/182/2019

Kwestie ubezpieczeń zusowskich dotyczące umów zlecenia

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów złożony przez przedsiębiorcę.

Powyższy wniosek został przez Wnioskodawcę uzupełniony w dniu 01 marca 2019 r. poprzez wniesienie stosownej opłaty za nieopłacone stany/zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawca przedstawił:

Od dnia 01 stycznia 2019 roku Wnioskodawca zatrudnia na podstawie umowy zlecenia osobę posiadającą status ucznia, która w bieżącym roku nie ukończyła i nie ukończy 26-go roku życia. Osoba kończy obecnie szkołę i w dniu 28 lutego bieżącego roku traci status ucznia. W okresie od dnia 01 marca 2019 osoba będzie zatrudniona u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem miesięcznym brutto zł płatnym w całości w dniu 28 marca 2019 roku. Od dnia 01 października 2019 roku, zleceniobiorca planuje rozpocząć naukę na studiach dziennych Planowany okres nauki trwa do 31-08-2024 roku. Umowa o pracę I umowa zlecenie o których mowa powyżej są jedynymi tytułami do ubezpieczeń w 2019 roku. Umowa zlecenia została zawarta na następujących warunkach, okres od 01 01-2019 do 31 08 2024 – wynagrodzenie w stawce godzinowej stanowiącej iloczyn ustalonej stawki i liczby przepracowanych godzin – wykonywanie czynności określonych w umowie zleceniu jest uzależnione od ilości zleceń złożonych w danym miesiącu przez kontrahentów zewnętrznych dla zleceniodawcy. Jeżeli ilość zleceń w danym miesiącu Jest niewystarczająca, administrator systemu Informatycznego nie wydaje zleceniobiorcy dokumentów źródłowych, co w konsekwencji prowadzi do nic wykonywania czynności przez zleceniobiorcę (zleceniobiorca nie świadczy pracy).

Pytanie:

1 czy prawidłowo ustalono poniżej podany schemat zgłaszania do ubezpieczeń w ZUS, 2. czy prawidłowo ustalono podstawę składek ZUS w przypadku niewykonywania umowy w 2019 roku, a wykonywania jej w latach późniejszych tj. w lutym 2020 roku.

Stanowisko wnioskodawcy:

Ad. l do opisanego stanu faktycznego należy zastosować poniżej podany schemat ubezpieczenia w ZUS SCHEMAT zgłaszania do ubezpieczenia w ZUS.

1. Od 01-01-2019 do 28-02-2019 zleceniobiorca nie podlega pod ZUS (uczeń),
2. Od 01-03-2019 do 31-03-2019 zleceniobiorca podlega pod dobrowolne ubezpieczenie w ZUS (zbieg ubezpieczenia z umową o pracę),
3. Od 01-04-2019 do 30-09-2019 zleceniobiorca podlega pod obowiązkowe ubezpieczenie w ZUS,
4. w okresie wykonywania umowy zlecenia od 01-10-2019 do 31-08-2024 zleceniobiorca jest studentem do ukończenia 26 roku życia i w związku z tym nie podlega pod ubezpieczenie w ZUS.

Ad. 2 PODSTAWA składek w ZUS: w przypadku gdy umowa w 2019 roku me była faktycznie wykonywana i w związku z powyższym za ten okres me naliczono wynagrodzenia, podstawa wymiaru składek ZUS za okres: od 01 03 2019 do 31-03-2019 wynosi zero złotych – za okres od 01-04-2019 do 30-09-2019 wynosi zero złotych

Czy w przypadku gdyby ilość zamówień w miesiącu lutym 2020 (miesiąc styczeń ze względu na okres świąteczno – noworoczny jest tzw. sezonem martwym) spowodowała, że zleceniobiorca w tym miesiącu zacząłby wykonywać zlecenie i z tego tytułu w tym samym miesiącu otrzymałby wynagrodzenie, to czy to wynagrodzenie w związku z tym, że było należne za prace wykonane w lutym 2020 będzie zwolnione ze składek ZUS. Wnioskodawca uważa, ze wynagrodzenie za luty 2020 nie stanowi podstawy składek ZUS. Jeżeli umowa będzie wykonywana w kolejnych miesiącach 2020 roku np. w czerwcu 2020 i zleceniobiorca nadal będzie miał status studenta to czy to wynagrodzenie w całości będzie zwolnione z naliczania składek ZUS Wnioskodawca uważa, ze wynagrodzenie za czerwiec 2010 w całości będzie zwolnione z naliczania składek ZUS.

Pismem z dnia 01 marca 2019 r. Oddział wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie braków formalnych wniosku poprzez dokonanie opłaty za dwa kolejne zdarzenia przyszłe. W dniu 18 lutego 2019 r Wnioskodawca dokonał opłaty za złożony wniosek w kwocie 80,00 zł opłacając tym samym dwa stany faktyczne/zdarzenia przyszłe. Procedując nad złożonym wnioskiem Oddział wyodrębnił w sumie cztery stany faktyczne/zdarzenia przyszłe.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie w dniu 01 marca 2019 r. Wnioskodawca dokonał opłaty w kwocie 80.00 zł.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art 34 ust 1 ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego Indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu S powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zaznacza jednocześnie, że w drodze niniejszej decyzji zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wydając interpretację Indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego bądź tez poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np. w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych, ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2039 r. poz. 300).

Ubezpieczeniom społecznym podlega obowiązkowo osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. W art. 6 ust. 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zostały wymienione wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Powyższy katalog jest wyczerpujący i ma charakter zamknięty co oznacza, że do rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonym tym przepisem.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu. W myśl art 11 ust. 1 powołanej ustawy osoby te mogą podlegać dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek. Natomiast art 13 pkt tejże ustawy stanowi, że zleceniobiorcy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym I wypadkowemu od dnia oznaczenia w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania pracy do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Powyższy przepis został ograniczony art. 6 ust. 4 ww. ustawy, z którego bowiem wynika, że ubezpieczeniom społecznym nie podlegają obowiązkowo zleceniobiorcy, którzy są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat.

Osoby te do ukończenia 26 roku życia nie są obejmowane ubezpieczeniami z tytułu umowy zlecenia ani obowiązkowo, ani dobrowolnie.

W sytuacji utraty przez osobę, która nie ukończyła 26 lat. statusu ucznia lub studenta, a która wykonuje umowę zlecenia i jest to jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na ogólnych zasadach wynikających z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. jako zleceniobiorca.

Zatem, należy uznać za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia zawartej przez Wnioskodawcę z osobą, która nie ukończyła 26 roku życia posiadającą status ucznia i następnie status studenta jak również uznać za prawidłowe w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia zawartej przez Wnioskodawcę z osobą niebędącą uczniem/studentem do ukończenia 26 roku życia I nieposiadającą w okresie wykonywania umowy zlecenia innego tytułu do ubezpieczeń społecznych,

Natomiast w sytuacji pojawienia się, oprócz umowy zlecenia, kolejnego tytułu do ubezpieczeń np.: umowy o pracę, osoba spełniająca jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi z tytułu stosunku pracy oraz innych tytułów jest obejmowana tymi ubezpieczeniami ze stosunku pracy, jeżeli:

• w umowie o pracę ma zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie,
• w razie braku zagwarantowania co najmniej minimalnego wynagrodzenia (w przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy) – jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie.

Zatem, jeśli z tytułu umowy o pracę ubezpieczony osiąga w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie to drugi tytuł np. umowa zlecenia (przypadek Wnioskodawcy), jest dla niego tytułem dobrowolnym.

Stosownie bowiem do treści art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z Innych tytułów takich jak m.in. umowa zlecenia, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. la, zgodnie /. którym ww. ubezpieczeni, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od kwoty obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów

W świetle powyższego należy przyjąć, że dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy tak długo, jak długo trwa stosunek pracy dodatkowe tytuły ubezpieczeń mają charakter dobrowolny.

W konsekwencji powyższego, stanowisko Wnioskodawcy uznać należy za prawidłowe w przedmiocie podlegania dobrowolnym ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia zawartej przez Wnioskodawcę z osobą posiadającą Inny tytułu do ubezpieczeń społecznych tj. umowę o pracę wykonywaną w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem wyższym niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Oddział zaznacza, ze zapis art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazuje jednoznacznie, że nie każda sprawa leząca we właściwości organu jest możliwa do rozstrzygnięcia przez wydanie interpretacji w tym trybie. W konsekwencji, w przypadku, gdy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej zostanie złożony w sprawie nie odnoszącej się do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę w jego Indywidualnej sprawie daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Zakład obowiązany jest odmówić wydania takiej interpretacji. Jak wskazano wyżej, Zakład wydaje interpretacje Indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw natomiast poza zakresem działania ww. przepisu jest potwierdzanie przedstawionego przez Wnioskodawcę schematu podlegania do ubezpieczeń z określonego tytułu w określonej sytuacji i w odniesieniu do konkretnych dat.

Mając na uwadze powyższe. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wydania interpretacji indywidualnej w części dotyczącej potwierdzenia przedstawionego przez Wnioskodawcę schematu podlegania do ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy zlecenia

Wyjaśniając natomiast kwestię podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne należy wskazać, że zgodnie z art. 18 ust 1, 3 i 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne I rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo Innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osób z nimi współpracujących) stanowi uzyskany z tytułu wykonywanej umowy przychód, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za Jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Ponadto w myśl art. 20 ust. 1 tej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Pod pojęciem przychód ubezpieczonego, należy rozumieć przychód ustalony zgodnie z treścią przywołanych przepisów art. 18 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tym samym należy brać pod uwagę wszystkie składniki wynagrodzenia (będące przychodem zleceniobiorcy) stanowiące podstawę wymiaru składek, wypłacane lub postawione do dyspozycji ubezpieczonego od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca bez względu na okres, za jaki przysługują.

Zatem obowiązek naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne powstaje w momencie, gdy wynagrodzenie za wykonaną pracę jest wypłacone lub postawione do dyspozycji ubezpieczonego.

Natomiast art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 7 sierpnia 2004 r o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz.U. tj. 2018 r. poz. 1510 ze zm.) stanowi: do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust 1 pkt 1 lit a, d-i oraz pkt 3 i 35, w tym m.in, zleceniobiorców. stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. z zastrzeżeniem ust 5, 6 i 10.

W konsekwencji, w przypadku osób podlegających ubezpieczeniom społecznym z tytułu zawartej umowy zlecenia (przyp. Wnioskodawcy) obowiązek naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne powstaje w momencie wypłaty wynagrodzenia łub postawienia go do dyspozycji zleceniobiorcy. Zatem w tej części stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe

Ja wskazano wyżej, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw natomiast poza zakresem działania ww. przepisu jest potwierdzenia ustalonej przez Wnioskodawcę zerowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w sytuacji niewykonywania umowy zlecenia. Wypowiedzenie się w powyższej kwestii oznaczałoby, potwierdzenie przez Oddział niewykonywanie przez okres kilkunastu miesięcy (lata 2019 – 2020) umowy zlecenia mimo jej zawarcia. Powyższe wykraczałoby poza dyspozycję art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze powyższe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wydania interpretacji indywidualnej w części dotyczącej potwierdzenia zaproponowanej przez Wnioskodawcą „zerowej” podstawy wymiaru składek w sytuacji niewykonywania przez zleceniobiorcą umowy zlecenia.

źródło: https://bip.zus.pl