Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 15-10-2015 r. – DI/100000/43/1024/2015

Dotyczy wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wypłaconej pracownikowi nagrody jubileuszowej w związku z przejściem na emeryturę lub rentę inwalidzką

UZASADNIENIE

Dnia 4 września 2015 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (…) w o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 25 września 2015r. doręczonym dnia 1 października 2015r.

Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161 poz. 1106 ze zm.) nagrody jubileuszowe, które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat nie stanowią podstawy wymiaru składek.

(…) posiada regulamin wynagradzania, według którego wypłacane są nagrody jubileuszowe. Okresem uprawniającym do nagród jubileuszowych jest wielokrotność letnich okresów pracy, co oznacza że nagrody przysługują za (…) lat pracy, za (…) lat pracy, za lat (…) pracy itd. W razie rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę inwalidzką pracownikowi, któremu do nabycia nagrody brakuje mniej niż 12 miesięcy licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy. Taka regulacja zastosowana w wewnątrzzakładowym regulaminie wynagradzania spółdzielni znajduje swoje odzwierciedlenie w zarządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej naliczania i wypłacania (Monitor Polski z 1989 r., nr 44, poz. 358 ze zm.).

Obecnie wnioskodawca planuje zmianę regulaminu wynagradzania oraz wprowadzenie zapisu, że w razie rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę inwalidzką pracownikowi, któremu do nabycia nagrody brakuje mniej niż 18 miesięcy licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Wnioskodawca powziął wątpliwości czy po zmianie zapisów w wewnętrznym regulaminie wynagradzania nagrody jubileuszowe wypłacane pracownikom Spółdzielni odchodzącym na emeryturę lub rentę, którym do nabycia nagrody będzie brakowało mniej niż 18 miesięcy będą zwolnione z podstawy wymiaru składek.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że po zmianie wewnątrzzakładowych regulacji nagrody jubileuszowe wypłacane pracownikom odchodzącym na emeryturę lub rentę, którym do nabycia nagrody będzie brakowało mniej niż 18 miesięcy powinny być zwolnione z podstawy wymiaru składek.

Wnioskodawca wskazał, że w związku z tym, iż w § 9 zarządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej naliczania i wypłacania (Monitor Polski z 1989 r., nr 44, poz. 358 ze zm.) mowa jest wyłącznie o wypłacie nagród jubileuszowych pracownikom odchodzącym na emeryturę lub rentę tylko w przypadku jeżeli brakuje mniej niż 12 miesięcy, Spółdzielnia prosi o zajęcie stanowiska w przedmiotowej sprawie.

W piśmie z dnia 25 września 201 Sr. stanowiącym uzupełnienie do wniosku wskazał, iż:

• wypłacane przez Spółdzielnię nagrody jubileuszowe stanowią przychód pracowników zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r, o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.),
• w zmienionym regulaminie wynagrodzenia będą między innymi następujące zapisy:

1. Okresem uprawniającym do nagród jubileuszowych jest wielokrotność letnich okresów pracy.
2. Pracownikowi zatrudnionemu w Spółdzielni przysługuje za wieloletnią pracę nagroda jubileuszowa w następującej wysokości:

• • za (…) lat pracy- (…) podstawy wymiaru,
  • za (…) lat pracy- (…) podstawy wymiaru,
  • za (…) lat pracy- (…) podstawy wymiaru.

3. W razie rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę inwalidzką pracownikowi, któremu do nabycia prawa do nagrody brakuje mniej niż 18 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę tę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z powyższymi zapisami nagrody przysługiwać będą pracownikom (…) co 5 lat. Jedynie w przypadku rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę inwalidzką, gdy pracownikowi któremu do nabycia prawa do nagrody będzie brakowało mniej niż 18 miesięcy otrzymają fizycznie wcześniej, a więc w okresie krótszym niż 5 lat od dnia uzyskania poprzedniej nagrody jubileuszowej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za nieprawidłowe.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.

Art. 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Zgodnie natomiast z art.83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust.1 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2012r. poz. 361 z późn. zm.). Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią natomiast przychody wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106, późn. zm.), gdzie w § 2 ust. 1 pkt 1 z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są te przychody uzyskane tytułem nagrody jubileuszowej (gratyfikacji) jeżeli według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.

Z powyższego wywieść należy, iż decydujące znaczenie w kontekście zwolnienia tego typu świadczeń pieniężnych z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ustawodawca przypisał periodycznemu (nie częstszemu niż co 5 lat) nabywaniu przez pracownika prawa do ich uzyskania na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u pracodawcy. Bez znaczenia prawnego pozostaje natomiast fakt daty wypłacenia tych świadczeń pracownikowi (wypłata tych świadczeń może nastąpić więc w okresie krótszym niż 5 lat od dnia uzyskania przez pracownika poprzedniej nagrody jubileuszowej).

Należy podkreślić, iż pracownik ma prawo do nagrody jubileuszowej tylko wówczas, gdy przepisy płacowe obowiązujące u danego pracodawcy przewidują takie świadczenie np. prawo do nagrody jubileuszowej wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub z regulaminu wynagradzania. Wymienione zakładowe źródła prawa, jeśli ustanawiają prawo do tego świadczenia, zwykle samodzielnie regulują zasady nabywania tego uprawnienia lub odsyłają do przepisów zarządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1989r. w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej obliczania i wypłacania (Monitor Polski nr 44, poz. 258). Zarządzenie to nie stanowiło i nie stanowi samodzielnej podstawy do wypłacania pracownikom nagród jubileuszowych. Zarządzenie to wydano na podstawie art. 79 Kodeksu pracy, który został uchylony ustawą z dnia 02 lutego 1996r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz zmianie niektórych ustaw (Dz.U. nr 24, poz. 110 ze zm.). W myśl jednak art. 11 ust. 1 ww. ustawy, obowiązującej do dnia jej wejścia w życie przepisy określające zasady wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą, wydane na podstawie art. 79 kodeksu pracy, zachowują moc do czasu objęcia pracowników, których te przepisy dotyczą i w zakresie przedmiotu w nich normowanego – postanowieniami układu zbiorowego pracy lub innymi przepisami prawa pracy. Dyspozycja treści art. 11 ust. 2 ww. noweli ograniczał czas obowiązywania tych regulacji do jednego roku tylko do mianowanych pracowników samorządowych. W stosunku do wszystkich innych pracowników zarządzenie to zachowuje moc tak długo, jak długo pracodawcy będą korzystali z jego postanowień. Zarządzenie stosuje się warunkowo, o ile przepisy zakładowe nie zawierają innych postanowień. Pracodawca może bowiem każdą kwestię związaną z nabywaniem czy wypłacaniem nagród jubileuszowych uregulować inaczej niż stanowi zarządzenie.

Natomiast prawo do nagrody jubileuszowej po rozwiązaniu stosunku pracy przysługuje warunkowo. Zgodnie z § 9 wyżej cytowanego zarządzenia, w razie rozwiązania stosunku pracy z przyczyn w nim wymienionych pracownikowi, któremu do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę tę wypłaca się w ostatnim dniu pracy.

Przyczynami rozwiązania umowy o pracę uzasadniającymi wypłatę nagrody pomimo nieprzepracowania wymaganego okresu jest przejście na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową albo na rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowitej niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa. W innych sytuacjach pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy przed dniem nabycia uprawnienia do nagrody jubileuszowej nagroda nie przysługuje chyba, że przepisy płacowe obowiązujące u pracodawcy stanowią inaczej.

W świetle powyższych należy podkreślić, iż przepis § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe znajduje również zastosowanie w sytuacji, gdy z pracownikiem rozwiązano stosunek pracy z powodu przejścia na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową albo na rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowitej niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodową, a do nabycia przez niego prawa do nagrody z tytułu upływu kolejnych 5 lat brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy.

Z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji oraz z pisma z dnia 25 września 2015r. stanowiącego uzupełnienie do wniosku wynika, iż w razie rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę inwalidzką pracownikowi, któremu do nabycia nagrody brakuje mniej niż 18 miesięcy licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę wypłacona będzie w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Zatem stanowisko wnioskodawcy wskazujące, iż nagroda jubileuszowa wypłacona pracownikowi w dniu rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę nie powinna stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uznać należy za nieprawidłowe, z uwagi na fakt, iż do nabycia przez pracownika z tytułu upływu kolejnych 5 lat od nagrody jubileuszowej brakuje więcej niż 12 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

źródło: https://bip.zus.pl