Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 20-08-2013 r. – WPI/200000/451/999/2013

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne

UZASADNIENIE

W dniu 12.07.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…), reprezentowanego przez (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego pismem z dnia 29.07.2013r. (wpływ do Oddziału w dniu 01.08.2013 r.).

Wnioskodawca poinformował, iż Spółka zawarła z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania. Na podstawie powyższej umowy Zarządzający zobowiązuje się do osobistego świadczenia na rzecz Spółki usług polegających na: kierowaniu Spółką, zarządzaniu majątkiem Spółki, reprezentacji Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów i osób trzecich w zakresie przedmiotowym określonym w Regulaminie Organizacyjnym Spółki dla Prezesa / Wiceprezesa Zarządu. Czynności te wykonywane są w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Zarządzającego.

W przypadku wygaśnięcia lub rozwiązania umowy Zarządzający zobowiązuje się do powstrzymywania od działalności konkurencyjnej przez okres obowiązywania zakazu konkurencji po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy. Działalność konkurencyjna została zdefiniowana w umowie jako m.in. świadczenie na podstawie umowy cywilnoprawnej usług na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną.

W okresie powstrzymywania się przez Zarządzającego od działalności konkurencyjnej po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy, Spółka zobowiązana jest do wypłacania na rzecz Zarządzającego odszkodowania. Odszkodowanie płatne jest miesięcznie ostatniego dnia każdego miesiąca, w którym Zarządzający zobowiązany był do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej.

Pismem z dnia 29.07.2013 r. Wnioskodawca uzupełnił przedstawiony opis zdarzenia przyszłego wskazując, że podstawą wypłaty świadczenia (odszkodowania) będzie umowa o świadczenie usług w zakresie zarządzania. W związku z tym, źródłem takiego świadczenia będzie właśnie wspomniana umowa o świadczenie usług. W opinii Wnioskodawcy, ponieważ zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późń. zm.) wynagrodzenie otrzymywane na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście, analogicznie należy potraktować odszkodowanie wypłacane w przypadku powstrzymywania się przez Zarządzającego od czynności konkurencyjnych w związku wygaśnięciem lub rozwiązaniem umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania. Jednocześnie, Wnioskodawca zauważa, że źródło przychodu określone na gruncie ustawy o PIT nie powinno każdorazowo determinować tytułu do ubezpieczeń społecznych oraz zdrowotnych wynikajacego z z przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych oraz zdrowotnych. Regulacje te są w swoich zakresach autonomiczne, a kwalifikacja przychodów do określonego źródła przychodów ma jedynie znaczenie dla podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazał, że może zdarzyć się sytuacja, że w trakcie obowiązywania zakazu konkurencji. Zarządzający dokona wykreślenia wpisu działalności gospodarczej z CEIDG (zaprzestając prowadzenia działalności gospodarczej), a wciąż będzie uprawniony do otrzymywania odszkodowania z tytułu powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej.

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w sytuacji gdy umowa o świadczenie usług w zakresie zarządzania zostanie rozwiązana lub też wygaśnie, a na moment wypłaty odszkodowania Zarządzający nie będzie już posiadał wpisu działalności gospodarczej do CEIDG, tj. zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej – odszkodowanie wypłacane przez Spółkę stanowić będzie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, a Spółka jako płatnik składek będzie zobowiązana do ich pobrania i wpłacenia do ZUS.

Wnioskodawca wskazał, że na podstawie art. 6 ust. 1 pkl 1 i pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”.

Jak wskazano w stanie faktycznym Spółka zobowiązana jest do wypłaty odszkodowania na rzecz Zarządzającego w związku z powstrzymywaniem się przez niego od działalności konkurencyjnej. Wypłata wspomnianego odszkodowania ma swoje źródło w łączącym Zarządzającego i Spółkę stosunku zobowiązaniowym w postaci umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

W związku z powyższym, w opinii Spółki, w przypadku gdy Zarządzający otrzymywać będzie odszkodowanie i na moment otrzymania odszkodowania nie będzie posiadał wpisu z działalności gospodarczej do CEIDG i jednocześnie powstrzymywanie się od czynności konkurencyjnych nie będzie wykonywane w ramach prowadzonej przez Zarządzającego działalności gospodarczej – za tytuł do ubezpieczeń społecznych uznać należy umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania. W rezultacie obowiązek ubezpieczenia w zakresie ubezpieczeń społecznych należy wywodzić z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Jednocześnie, w myśl art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. nr 164 poz. 1027 z późn. zm.), obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczenia społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia lub osobami z nimi współpracującymi.

W rezultacie, zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, Zarządzający, który nie będzie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej (nie będzie posiadał wpisu do CEIDG) i w ramach tej działalności nie będą wykonywane czynności polegające na powstrzymywaniu się od działalności konkurencyjnej – osiągnie przychód, dla którego tytułem do ubezpieczeń społecznych oraz zdrowotnych będzie zawarta umowa o świadczenie usług w zakresie zarządzania, z której świadczenie takie wynika.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w przypadku umów o świadczenie usług stanowi (jeżeli w umowie takiej ustalono wynagrodzenie np. kwotowo) co do zasady przychód (art. 18 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne ustala się natomiast w oparciu o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pomniejszoną o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe potrącone przez płatnika.

Wnioskodawca zauważył, iż zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r ., nr 161 poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2.

Wnioskodawca wskazał, iż jednocześnie zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 4 powołanego rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią odszkodowania wypłacane byłym pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy, na podstawie umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 101² Kodeksu pracy. Na podstawie Kodeksu pracy w zakresie określonym w odrębnej, umowie, pracownik nic może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji).

Przepis ten stosuje się odpowiednio gdy pracodawca i pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawierają umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W umowie określa się także okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy (art. 101² Kodeksu pracy).

Wnioskodawca zauważył, że jednocześnie na podstawie § 5 ust. 2 wskazanego rozporządzenia przepisy § 1 – 4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

W rezultacie Wnioskodawca uznał, ze w przypadku przychodów uzyskiwanych w ramach kontraktu menedżerskiego, wskazane w rozporządzeniu wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne powinny znaleźć „odpowiednie zastosowanie”.

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca przedstawił definicję „odpowiedniego” zastosowania przepisów, zwracając uwagę, ze w wyroku NSA z dnia 30 maja 2008 r. (I OSK 212/08) zajęto stanowisko, że: „Odpowiedniość” stosowania tych przepisów oznacza stosowanie jednych przepisów wprost, bez żadnych modyfikacji lub zmian, a niektórych z nich z dostosowywaniem do charakteru rozpatrywanej sprawy”. Analogiczne stanowisko wyrażono w wyroku NSA z dnia 8 września 2009 r. (I OSK 120/08).

W konsekwencji Wnioskodawca uznał, że odpowiednie zastosowanie przepisów może wymagać pewnych modyfikacji ich treści w związku z odmiennością wynikającą z dokonywania świadczenia na podstawie umowy o pracę oraz umowy o świadczenie usług. W związku z tym, w opinii Spółki zastosowanie zwolnienia przewidzianego w § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia możliwe jest przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie, ale z uwzględnieniem odmienności stosunku prawnego, jakim jest umowa o świadczenie usług.

W rezultacie, biorąc pod uwagę treść przepisu, w celu zastosowania wyłączenia z podstawy wymiaru składek konieczne jest spełnienie następujących warunków:

• zawarta zostać powinna umowa przewidująca obowiązek powstrzymywania się przez Zarządzającego od działalności konkurencyjnej (lub też zapisy takie powinny znaleźć się w innej umowie wiążącej strony),
• umowa taka powinna dotyczyć zakazu konkurencji nałożonego na Zarządzającego po ustaniu stosunku prawnego łączącego strony na podstawie umowy,
• z powstrzymywaniem się od zakazu konkurencji wiązać się powinna wypłata odszkodowania przez podmiot, na rzecz którego świadczona jest usługa powstrzymywania się od działań konkurencyjnych.

Zdaniem Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym wszystkie wskazane powyżej warunki należy uznać za spełnione. Po pierwsze, zawarta została umowa o świadczenie usługi w zakresie zarządzania, z której wynika obowiązek powstrzymania się przez Zarządzającego od czynności konkurencyjnych, których zakres został określony w umowie. Jednocześnie umowa ta reguluje m.in. kwestie dotyczące zakazu konkurencji już po zaprzestaniu świadczenia przez Zarządzającego usług na podstawie umowy. Dodatkowo umowa ta zobowiązuje Spółkę do wypłaty odszkodowania przez okres, w wysokości i na zasadach w niej określonych.

W opinii Spółki, podkreślenia wymaga fakt, że w celu skorzystania z wyłączenia przychodu z podstawy wymiaru składek, umowa taka nie musi faktycznie zostać zawarta na podstawie przepisów Kodeksu pracy. Oczywistym jest, że Kodeks pracy nie ma zastosowania do stosunku prawnego łączącego Spółkę z Zarządzającym (umowa o świadczenie usług). Umowa taka zawierana jest w ramach przepisów właściwych dla takiego stosunku prawnego tj. w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego. W związku z tym, właśnie w tym przypadku istnieje konieczność zastosowania przepisów § 2 ust. 1 pkt 4 „z dostosowaniem do charakteru rozpatrywanej sprawy” i ” z odpowiednimi modyfikacjami”.

W opinii Spółki brak jest podstaw do ograniczenia zastosowania przepisu rozporządzenia wyłącznie do osób pozostających ze Spółką w stosunku pracy. Okoliczności podpisania umowy o zakazie konkurencji z pracownikiem oraz z Zarządzającym są zazwyczaj takie same. Celem podmiotu wypłacającego takie odszkodowanie jest zapobieżenie szkodzie, która mogłaby wystąpić w związku z ujawnieniem przez pracownika / zarządzającego szczególnie ważnych informacji, które uzyskał w związku ze świadczeniem pracy / świadczeniem usługi. W przedstawionym stanie faktycznym, członkowie zarządu, z którymi zawierane są umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania i na podstawie których egzekwowany jest obowiązek powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej mają dostęp oraz są ^w posiadaniu szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić Spółkę na szkodę.

Biorąc pod uwagę fakt, że Zarządzający może wykonywać swoje czynności (w zakresie powstrzymywania się od czynności konkurencyjnych) na podstawie różnych stosunków prawnych m.in. na podstawie umowy o pracę oraz umowy o świadczenie usług – brak jest podstaw do różnicowania sytuacji podmiotów w zależności od podstawy wypłaty odszkodowania, w szczególności, że przepisy rozporządzenia pozwalają na „odpowiednie” ich zastosowanie.

W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że odszkodowanie wypłacane przez Spółkę w związku z powstrzymywaniem się przez Zarządzającego od czynności konkurencyjnych nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ponieważ korzystać będzie z wyłączenia przewidzianego w § 2 ust. 1 pkt 4 w związku z § 5 ust. 2 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. Jednocześnie z uwagi na fakt, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne ustala się w oparciu o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe — odszkodowanie to nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W rezultacie Spółka nie będzie zobowiązana do pobrania i odprowadzenia do ZUS składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w sytuacji, gdy na moment wypłaty odszkodowania Zarządzający nie będzie już prowadził działalności gospodarczej i nie będzie posiadał wpisu działalności w CEIDG.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu, w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje w drodze decyzji interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do wydawania decyzji interpretacyjnej w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle obowiązujących przepisów umowa o świadczenie usług w zakresie zarządzania jako umowa cywilnoprawna rodzi obowiązek ubezpieczeń społecznych na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców. Zakład podnosi jednocześnie, iż umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem, również w sytuacji gdy zarządzający prowadzi indywidualną działalność gospodarczą jest traktowana jako odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, a niejako umowa wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. I ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają z tytułu tej umowy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne.

Należy przy tym zaznaczyć, iż wnioskodawca nieprawidłowo wywiódł w uzasadnieniu do przedstawionego stanowiska obowiązek ubezpieczeń społecznych z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Z treści wniosku z dnia 08.07.2013 r. wynika, iż Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorcy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym.

W myśl art. 18 ust. 1 i ust. 3 w związku z art. 4 ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) uzyskiwany z tytułu wykonywanej umowy, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Ponadto stosownie do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r., nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Jednocześnie katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 1998 r., nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 4 wskazanego rozporządzenia nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe odszkodowania wypłacone byłym pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy, na podstawie umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 101² ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Wnioskodawca wskazał, iż uzyskiwane z tytułu zakazu konkurencji odszkodowanie będzie stanowiło przychód z tytułu rzeczonej umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem, jednakże ze względu na „odpowiednie zastosowanie” § 2 ust. 1 pkt 4 wskazanego powyżej rozporządzenia do zleceniobiorców, nie będzie ono stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W treści § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wskazana została umowa o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 101² Kodeksu pracy. Powyższy przepis stanowi, że pracodawca może z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawrzeć umowę o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia.

Należy zauważyć, że ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nie zawiera regulacji dotyczącej klauzuli konkurencyjnej w umowie zlecenia, a Kodeksu pracy nie stosuje się co do zasady w stosunkach cywilnoprawnych, czego konsekwencją jest przyjęcie, iż zleceniobiorca nie może być stroną umowy wskazanej w art. 101² Kodeksu pracy. Zastosowanie klauzuli o zakazie konkurencji w czasie i po ustaniu umowy jest, wprawdzie możliwe zgodnie z zasadą swobody umów przewidzianą w art. 353¹ Kodeksu cywilnego, pozwalającego stronom umowy na kształtowanie łączącego jest stosunku w sposób odpowiadający celowi zawartej umowy i realizacji pożądanych zamiarów, a zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2003 r. (III CKN 579/01) zleceniobiorca może zgodnie z zasadą swobody umów zobowiązać się wobec zleceniodawcy do niepodejmowania działań konkurencyjnych, jednakże powyższe nie jest tożsame z uregulowanym prawnie zakazem konkurencji obowiązującym pracowników na podstawie przepisów Kodeksu pracy,

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazuje, iż wprawdzie w myśl § 5 ust. 2 wskazanego rozporządzenia przepisy § 2 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, jednakże „odpowiedniość” zastosowania przepisów dotyczących zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ze względu na cechującą je formę przywileju, nie może oznaczać ich rozszerzającej wykładni.

Wskazane powyżej rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zawiera zamknięty katalog świadczeń podlegających wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ma charakter przywileju, stanowiąc odstępstwo od zasady powszechności oskładkowania przychodów z tytułu stosunku pracy / umowy zlecenia.

Regulacje prawne zawarte w Kodeksie pracy nie mają co do zasady zastosowania do osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia / umów o świadczenie usług. Jednocześnie § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w swej treści wskazuje szczegółowo na umowy o zakazie konkurencji zawarte w trybie art. 101 ² Kodeksu pracy, a więc niewłaściwym byłoby rozszerzenie powyższego zapisu na inne umowy cywilnoprawne wyłącznie na podstawie domniemanej zbieżności cech tych umów. W rezultacie należy przyjąć, iż wskazanie określonego przepisu Kodeksu pracy uniemożliwia „odpowiednie” zastosowanie § 2 ust, 1 pkt 4 rozporządzenia w rozumieniu wskazanym przez Wnioskodawcę do osób wykonujących umowy o świadczenie usług.

W konsekwencji należy uznać, iż powyższe wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynikające z § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może mieć zastosowania do odszkodowania wypłacanego w związku z powstrzymaniem się od działalności konkurencyjnej po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 12.07.2013 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne kwoty odszkodowania z tytułu powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej wypłacanego po zakończeniu wykonywania umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (…).

źródło: https://bip.zus.pl