Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 30-07-2013 r. – WPI/200000/451/956/2013

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia pracownika – ryczałt za pranie odzieży roboczej

UZASADNIENIE

W dniu 08.07.2013r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż (…) jest przedsiębiorstwem produkcyjnym, na wielu stanowiskach pracy istnieje obowiązek używania ubrań roboczych, dostarczanych przez (…) jako pracodawcę na mocy przepisu art. 237 § 1 kodeksu pracy, zgodnie z przepisami art. 237 K.p. w (…) ustalone są stanowiska pracy dla których przyporządkowane są określone rodzaje odzieży roboczej, obecnie w (…) funkcjonuje nieefektywny system prania odzieży roboczej w pomieszczeniach spółki, jednakże postępujące zużycie pralki oraz uciążliwości związane z tą formą realizacji obowiązków pracodawcy powodują konieczność zmiany systemu prania odzieży roboczej.

(…) zebrała oferty pralni znajdujących się najbliżej siedziby spółki na pranie odzieży roboczej. Zważywszy jednak na okoliczność, że zbieranie odzieży roboczej od wszystkich pracowników a następnie jej transport do pralni i z powrotem a następnie wydawanie upranej odzieży roboczej, a także indywidualne znakowanie tej odzieży wiązałoby się z dodatkowymi kosztami, (…) planuje wypłacać zryczałtowany ekwiwalent za pranie odzieży pracownikom. W zamiarze (…) ekwiwalent byłby równy dla wszystkich pracowników otrzymujących odzież roboczą i byłby niższy o 5% od najniższej oferty za pranie odzieży roboczej, otrzymanej przez (…) od lokalnych pralni. Ekwiwalent wypłacany byłby raz w miesiącu po potwierdzeniu przez przełożonego pracownika, że odzież robocza została w danym miesiącu faktycznie wy prana, jeżeli odzież nie zostałaby w ciągu miesiąca wyprana pracownik nie otrzymywałby ekwiwalentu.

Jednocześnie wnioskodawca wskazał, iż wystąpił do Izby Skarbowej z wnioskiem o interpretację czy ta obliczony i wypłacany ekwiwalent będzie podlegał zwolnieniu opisanemu w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W interpretacji indywidualnej z dnia (…) uznał, że taka wypłata pracownikom środków pieniężnych na warunkach opisanych we wniosku stanowi ekwiwalent za pranie odzieży roboczej.

W związku z powyższym przedsiębiorca powziął wątpliwość czy ekwiwalent za pranie odzieży roboczej, wypłacany pracownikom w wypadku faktycznego uprania odzieży roboczej w równej wysokości, odpowiadającej 95% kwoty najniższej oferty za pranie odzieży roboczej w równej (uzyskanej od lokalnych pralni) nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zgodnie z przepisem § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zdaniem (…) skoro wyspecjalizowany przedsiębiorca zajmujący się usługami pralniczymi (to jest zakupujący hurtowe ilości środków pralniczych, co przekłada się na ich niższą niż przeciętna cenę) oferuje pewną cenę za upranie zestawu odzieży roboczej, to pracownik nie ma możliwości uprania tej odzieży taniej. Musi bowiem również użyć środków chemicznych do prania, zużyć energię elektryczną. Przedsiębiorcy zajmujący się usługami pralniczymi z założenia winni wypracować zysk, dlatego (…) zdecydowała się na zastosowanie 5% współczynnika korygującego.

Zgodnie z definicją słownikową ekwiwalent oznacza rzecz zastępującą inną rzecz o równej wartości, odpowiednik, równoważnik (Współczesny słownik języka polskiego, Dunaj B. warszawa 2007r.). Zatem wypłacenie pracownikowi w razie uprania przez niego odzieży roboczej 95% kwoty za pranie żądanej przez najtańszą lokalną pralnię stanowi odpowiednik rzeczywistych kosztów, który należy ponieść za pranie.

Jednocześnie spółka zaznacza, że system ekwiwalentu za pranie wypłacanego pracownikom w równej, ryczałtowej wysokości powszechnie funkcjonuje w Polsce, wskazując przykładowo zarządzenie Prezesa KRUS oraz decyzję Komendanta Głównego Policji. Skoro więc instytucjom finansów publicznych, posiadającym licznych pracowników i podlegającym wielu niezależnym instytucjom kontrolnym nie został nigdy zakwestionowany zryczałtowany sposób wypłacania ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej, wnioskodawca uznaje, że ryczałtowe określenie ekwiwalentu jest dopuszczalne.

Wnioskodawca podnosi ponadto, że interpretacja przepisu art. 237⁹ § 3 Kodeksu pracy w ten sposób, by za ekwiwalent uznać wyłącznie kwotę odpowiadającą ściśle kosztom poniesionym przez pracownika spowodowałby, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych byłby martwy. Nie da się bowiem nigdy ściśle ustalić kosztów poniesionych przez pracownika na pranie wykonane we własnym zakresie (ilość i rodzaj zużytych środków chemicznych, ilość energii elektrycznej i taryfa, ilość wody itp.). Przy rygorystycznej, językowej wykładni przepisu art. 237⁹ § 3 Kodeksu pracy nie można by również wypłacać ekwiwalentu za pranie odzieży pracownika w pralni, gdyż przepis ten mówi, że jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, to „czynności te mogą być wykonane przez pracownika”. Zatem w świetle powołanego przepisu dla otrzymania ekwiwalentu należałoby wykazać, że to pracownik uprał odzież roboczą.

Wnioskodawca uznał, że ponieważ panuje zasada domniemania racjonalności ustawodawcy to należy wykluczyć by stanowione przepisy były martwe. Przyjąć więc należy, że dopuszczalnym dla otrzymania przez pracownika ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej jest zarówno sytuacja gdy pierze on odzież sam i otrzymuje ekwiwalent w wysokości stawki ustalonej przez pracodawcę w sposób zryczałtowany w oparciu o ceny na rynku lokalnym, jak i wtedy gdy przedstawi dowód poniesienia kosztów prania odzieży roboczej w pralni.

Wnioskodawca zwrócił uwagę na nową okoliczność w sprawie — Izba Skarbowa wydała interpretację indywidualną w sprawie opodatkowania opisanego stanu faktycznego. Zdaniem wnioskodawcy powyższa okoliczność ma istotne znaczenie dla rozpoznania sprawy, gdyż zgodnie z zasadami techniki prawodawczej (Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej – Dz. U. z 2002 r. Nr 200 poz. 908) ustalono w § 149, że w akcie normatywnym niższym rangą niż ustawa bez upoważnienia ustawowego nie formułuje się definicji, które ustalałyby znaczenia określeń zawartych w ustawie upoważniającej. Wnioskodawca podkreślił, więc. że stanowisko Izby Skarbowej dotyczy pojęcia „ekwiwalent” na gruncie ustawy, a więc aktu wyższego rzędu niż rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe — na które w swej pierwotnej decyzji powołał się ZUS.

Wnioskodawca uważa, że skoro na gruncie ustawy powołany do interpretacji organ uznał, że opisane we wniosku świadczenie stanowi ekwiwalent, to inny organ nic może twierdzić na gruncie aktu niższej rangi, że świadczenie to nie jest ekwiwalentem, gdyż ani ten akt ani ustawa na podstawie której został akt wydany nie zawierają odmiennej definicji pojęcia „ekwiwalent”. Stąd wnioskodawca uznał, że konieczność jednolitej interpretacji pojęcia „ekwiwalent” na gruncie rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przesądza o tym” że świadczenie opisane we wniosku korzystać będzie ze zwolnienia z oskładkowania na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Biorąc powyższe pod uwagę, spółka uważa, że kwota w wysokości 95% najniższej oferty za pranie kompletu odzieży roboczej, uzyskanej od lokalnej pralni stanowi ekwiwalent za pranie i kwota ta nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z przepisem § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w- rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia regulowana za pośrednictwem przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i stosownych aktów wykonawczych, w tym rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Podkreślenia wymaga fakt, iż wskazana przez wnioskodawcę indywidualna interpretacja Izby Skarbowej reguluje prawa i obowiązki przedsiębiorcy wyłącznie w sferze podatkowej, gdyż jak podnosił Sąd Najwyższy m.in. w wyroku z dnia 9 grudnia 2008 r. (sygn. akt I UK 138/08) obie ustawy, z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i z 13 października 1991 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zajmują się odrębnymi przedmiotami regulacji”, a w konsekwencji fakt, iż dane świadczenie pieniężne stanowi przychód podlegający zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych nie wpływa na obowiązek zapłaty od powyższego świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Ponieważ zasady zwolnienia ze składek na ubezpieczenia oraz z podatku uregulowane są w odrębnych aktach prawnych, zwolnienie tego samego przychodu z opodatkowania nie ma znaczenia przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w przypadku gdy dany przychód osiągany przez pracownika w ramach stosunku pracy nie został wymieniony w katalogu przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na mocy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ponadto Oddział podkreśla, iż wydając niniejszą interpretację nie odnosi się do definicji pojęcia „ekwiwalent” w świetle przepisów podatkowych oraz w świetle przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, a jedynie orzeka o możliwości zastosowania wyłączenia wynikającego z § 2 ust. 1 pkt 6 w zdarzeniu przyszłym przedstawionym przez wnioskodawcę.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawione przez wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący stan prawny Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko przedsiębiorcy w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zryczałtowanej kwoty ekwiwalentu pieniężnego za pranie odzieży roboczej.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

źródło: https://bip.zus.pl