Sanitariaty kierowców a składki ZUS – interpretacja ZUS z 9-1-2025 r. – DI/200000/43/1099/2024

Kiedy zwrot za sanitariaty dla kierowców międzynarodowych podlega ozusowaniu?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

(…)

Zakład Ubezpieczeń Społeczny (dalej: Zakład) stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 25 listopada 2024 r. przez (…) (dalej: Przedsiębiorca) uznał za prawidłowe w sprawie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla pracowników kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe w sytuacji zwrotu równowartości poniesionych kosztów korzystania z urządzeń sanitarnych.

UZASADNIENIE

 

Wnioskiem złożonym w dniu 25 listopada 2024 r., uzupełnionym w dniu 10 grudnia 2024 r., Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie indywidualnej interpretacji na podstawie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Opis zdarzenia przyszłego (Przedsiębiorcy):

Przedsiębiorca wskazał, że w związku z nowelizacją z dniem 19.08.2023 r. ustawy z dnia 16.04.2004 r. o czasie pracy kierowców planuje wprowadzić zwrot poniesionych kosztów za sanitariaty u kierowców w transporcie międzynarodowym. Pracownik (kierowca) jest zatrudniony w połowie miesiąca na podstawie umowy o pracę (kod ubezpieczenia 01100 w ramach stosunku pracy). Jego wynagrodzenie za część przepracowanego miesiąca wyniesie 6000,00 zł brutto czyli poniżej prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto (w roku 2024 – 7824 zł). Wskazany pracownik jest kierowcą i obowiązuje go ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym (Dz.U. poz. 1523). Pracownik skorzysta z sanitariatów na kwotę 500 zł. Art. 26g ww. ustawy wskazuje: „W przypadku kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne, o której mowa w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych nie wchodzą:

(…)

  1. d) korzystanie z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe”.

Pismem z dnia 10 grudnia 2024 r. Przedsiębiorca poinformował, że zwrot kosztów za korzystanie z urządzeń sanitarnych stanowić będzie dla pracownika wykonującego przewozy międzynarodowe przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2024 poz. 226 z późn. zm.), zgodnie z art 12.1 i jednocześnie podlega zwolnieniu przedmiotowemu na podstawie art. 21.1 pkt 23d) litera d – kierowca wskazany we wniosku nie należy do kategorii osób z art. 22 ustawy o czasie pracy kierowców.

Stanowisko Przedsiębiorcy:

W sytuacji, gdy kierowca nie osiągnie przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia (w 2024 roku jest to 7824 zł brutto) (…) będzie doliczał kwotę sanitariatów do podstawy ZUS np. 6000,OOzł brutto wynagrodzenie, 500 zł sanitariaty, podstawa do ZUS 6500,00 zł brutto. Przychód pracownika na stanowisku kierowca jest niższy niż przeciętne wynagrodzenie i jednocześnie sanitariaty są zwolnione, zgodnie z art. 21 ust. 1. pkt 23d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zwrot za sanitariaty podlega ozusowaniu.

 

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 728 z późn. mm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych oraz przychodów wskazanych § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 26f ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2024 r. poz. 220) obowiązującym od dnia 19 sierpnia 2023 r., kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465). W konsekwencji do kierowcy, o którym mowa powyżej, zastosowanie w zakresie ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe znajdą przepisy wydane na podstawie art. 21 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczące pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców-ust. 2.

W myśl art. 26g ustawy o czasie pracy kierowców, w przypadku kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne nie wchodzą:

  • kwota stanowiąca równowartość 60 euro za każdy dzień pobytu za granicą, z zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia;
  • należności stanowiące zwrot równowartości poniesionych przez kierowcę kosztów:
  1. noclegu, o którym mowa w art. 8 ust. 8 rozporządzenia (WE) nr 561/2006,
  2. podróży do miejsca rozpoczęcia międzynarodowego przewozu drogowego środkami transportu innymi niż pojazd będący w dyspozycji pracodawcy lub podmiotu, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy,
  3. niezbędnych udokumentowanych wydatków określonych lub uznanych przez pracodawcę lub podmiot, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy, odpowiednio do uzasadnionych potrzeb w wysokości nieprzekraczającej kwoty wydatków faktycznie poniesionych i udokumentowanych przez kierowcę.,
  4. korzystania z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe.

Z powyższego przepisu wynika, iż w przypadku kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie (czyli w 2024 r. wyższy niż 7.824 zł), w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne, nie wchodzą należności stanowiące zwrot równowartości poniesionych przez kierowcę kosztów, w tym korzystania z urządzeń sanitarnych (dodatek sanitarny), określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe.

Przedsiębiorca wskazał, że kierowca otrzymał w danym miesiącu przychód w kwocie niższej niż kwota przeciętnego wynagrodzenia – wynagrodzenie oraz dodatek sanitarny. Zdaniem Przedsiębiorcy zwrot równowartości poniesionych przez kierowcę kosztów korzystania z urządzeń sanitarnych będzie stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ww. osoby.

Należy podkreślić, iż przepis art. 26g ustawy o czasie pracy kierowców odnosi się do przychodu przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. W opisanym przez Przedsiębiorcę we wniosku przypadku przychodem będzie nie kwota samego wynagrodzenia kierowcy ale łączna kwota wynagrodzenia za pracę plus dodatek sanitarny, a więc przychód niższy niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie.

Zatem, w przypadku kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, a których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne nie wchodzą należności stanowiące zwrot równowartości poniesionych przez kierowcę kosztów, w tym korzystania z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należy odjąć nie tylko składniki wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykazane w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczególnych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, ale również kwoty świadczeń wskazanych w ustawie o czasie pracy kierowców (w tym wskazane koszty korzystania z sanitariatów). Dopiero wynik tego działania porównuje się do kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, rozumianego jako przeciętne wynagrodzenie miesięczne na dany rok kalendarzowy. W przypadku, gdy wynagrodzenie kierowcy jest niższe niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie, do kierowcy nie ma zastosowania wyłączenie z podstawy wymiaru składek kwoty 60 euro za każdy dzień pobytu za granicą.

Na marginesie Zakład zaznacza, że zgodnie z art. 22 ustawy o czasie pracy kierowców tj. art. 12 ust. 2 i 3, art. 13, art. 21, art. 24 ust. 1 pkt 2 oraz art. 26f-26i powyższe zasady nie mają zastosowania do kierowców:

1. wykonujących przewozy drogowe:

  • rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą nie przekracza 3,5 tony,
  • rzeczy w międzynarodowym transporcie drogowym lub kabotażowym, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą nie przekracza 2,5 tony,
  • osób, pojazdami skonstruowanymi lub trwale przystosowanymi i przeznaczonymi do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą;

2. prowadzących pojazdy wymienione w art. 29 ustawy, w art. 3 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 oraz w art. 2 2 Umowy AETR.

Stanowisko Zakładu:

Mając powyższe na uwadze, przedstawiony we wniosku złożonym w dniu 25 listopada 2024 r., uzupełnionym w dniu 10 grudnia 2024 r., przez Przedsiębiorcę opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy Zakład uznał za prawidłowe stanowisko w sprawie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla pracowników kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe w sytuacji zwrotu równowartości poniesionych kosztów korzystania z urządzeń sanitarnych.

Ponadto, Zakład informuje, że w niniejszej decyzji nie odniósł się do kwot i wyliczeń wskazanych przez Przedsiębiorcę. Bowiem, Zakład wydaje interpretacje indywidualne wyłącznie w zakresie określonym w art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych tj. obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

 

źródło: https://bip.zus.pl

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję

 

Wyroki / Interpretacje / Stanowiska dla Kadr i Płac

Zostaw komentarz