Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 26-02-2019 r. – DI/100000/43/148/2019

Składki ZUS a noclegi zapewniane przez pracodawcę pracownikom mobilnym, którzy wykonują czynności służbowe poza miejscem zamieszkania lecz nie w ramach podróży służbowej

UZASADNIENIE

Dnia 7 lutego 2019r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (…) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazuje, że wnosi o interpretację przepisów, w zakresie ustalenia obowiązku uwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu stosunku pracy wartości świadczeń w postaci noclegów zapewnianych przez pracodawcę pracownikom mobilnym, którzy wykonują czynności służbowe poza miejscem zamieszkania, a które nie stanowią podróży służbowej, w sytuacji gdy wartość tych świadczeń nie stanowi przychodu z tytułu stosunku pracy.

Wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność w zakresie utrzymania technicznego obiektów należących do sieci handlowych, Wnioskodawca zatrudnia na podstawie stosunku pracy serwisantów, których miejsce wykonywania pracy jest określone w umowie jako obszar całego województwa lub teren jednego do trzech województw. Ze względu na specyfikę pracy pracownicy zobowiązani są w ramach obowiązków służbowych do podróżowania po wyznaczonym terytorium, takie podróże jednak nie stanowią podróży służbowych. Serwisanci mają zadaniowy czas pracy. W związku z poruszaniem się przez pracowników po obszarze wskazanym w umowie jako miejsce wykonywania pracy nie są im wypłacane diety, a w przypadku gdy świadczenie pracy w wyznaczonym umową obszarze ze względu na jej efektywność wymaga noclegu poza miejscem zamieszkania, jego koszty są pokrywane przez wnioskodawcę i stanowią przychód pracownika, zwiększający podstawę naliczania składek na ubezpieczenie społeczne.

W oparciu o powyższe Wnioskodawca zadał pytanie czy w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu stosunku pracy należy uwzględniać wartości świadczeń w postaci noclegów zapewnianych przez pracodawcę pracownikom mobilnym, którzy wykonują czynności służbowe poza miejscem zamieszkania, a które nie stanowią podróży służbowej, w sytuacji gdy wartość tych świadczeń nie stanowi przychodu z tytułu stosunku pracy.

W ocenie wnioskodawcy, wobec okoliczności, że wartość świadczeń w postaci noclegów pracowników mobilnych nie stanowi przychodu ze stosunku pracy, nie powinny one być uwzględniane w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Wnioskodawca dalej wskazał, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1778), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 5 ust. 1-3, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust, la i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, 2 zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy, jak stanowi art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r, o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1510), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób,o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit, a, d-1 i pkt 3 i 35, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

Zgodnie z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, określenie „przychód” oznacza przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy oraz przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania.

Natomiast zgodnie i art. 12 ust, 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wnioskodawca podkreśla, że Minister Finansów w interpretacji z dnia 20 stycznia 2016 r. numer DD3.8222.2.417.2015.CRS zmienił interpretację indywidualną z dnia 5 lutego 2013 r. nr IBPB M/1/415-952/12/BD wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów noclegu poniesionych przez przedstawicieli handlowych w ramach wykonywania obowiązków służbowych, uznając stanowisko wnioskodawcy, że zwrot przedstawicielowi handlowemu wydatków na nabycie usług noclegowych nie będzie stanowił przychodu tego pracownika – za prawidłowe.

W uzasadnieniu interpretacji Minister Finansów wskazał, że „Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 12 ust. 1 ustawy PIT przychodami ze stosunku pracy są zatem wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy. Przy czym zgodnie ze stanowiskiem Trybunatu Konstytucyjnego (wyrażonym m.in. w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13), ukształtowane w procesie stanowienia prawa rozumienie przepisu może odbiegać od literalnego brzmienia, jeżeli określony, ustalony w praktyce, sposób rozumienia treści normatywnej utrwalił się, a zwłaszcza znalazł jednoznaczny i autorytatywny wyraz w orzeczeniach Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego. W takim przypadku należy uznać, że przepis ma taką właśnie treść, jaką odnalazły w nim te najwyższe instancje sądowe.

W ww. wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny (oceniając przepis art. 12 ust. 1 w związku z art, 11 ust, 1 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 11 ust. 2-2b ustawy PIT przez pryzmat ich zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej) stwierdził, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

1. po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
2. po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
3. po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Uwzględniając powyższe ustalenia Trybunału Konstytucyjnego, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 września 2014 r. sygn. akt ITFSK 2230/12 wyrazi! pogląd, że jakkolwiek skorzystanie ze świadczenia w postaci noclegu wykupionego przez pracodawcę niewątpliwie następuje za zgodą pracownika, niemniej świadczenie to nie jest spełnione w jego interesie, ale w interesie pracodawcy obowiązanego do właściwego zorganizowania pracy.

Z kolei w wyroku z dnia 2 października 2014 r. sygn. akt II FSK 2387/12 Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że obowiązek zapewnienia prawidłowej organizacji pracy nie może być utożsamiany tylko z zapewnieniem biurka, materiałów biurowych czy pokryciem kosztów eksploatacji samochodu służbowego czy kosztów zużytej energii elektrycznej. Ten obowiązek należy i trzeba odnosić i analizować w kontekście konkretnych obowiązków pracowniczych i wynikających z tych obowiązków oczekiwań pracodawcy. Skoro więc prawidłowe i efektywne wykonywanie obowiązków pracowniczych wymaga od pracownika nocowania w hotelu, aby w określonym czasie wynikającym z kontaktów handlowych pracodawcy i kontrahenta dotrzeć do kontrahenta, to zapewnienie tej możliwości przez pracodawcę nie jest korzyścią pracownika ale właśnie wypełnieniem przez pracodawcę ustawowego obowiązku prawidłowego organizowania pracy, tak aby była ona wydajna i należytej jakości. Zapewnienie możliwości nocnego wypoczynku odpowiada także obowiązkowi pracodawcy organizowania pracy w sposób zmniejszający uciążliwość pracy,

W konsekwencji, przyjąć należy, że mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy PU przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przykładem tego rodzaju świadczeń są świadczenia spełnione wyłącznie w interesie pracodawcy, tj. mające charakter służbowy a nie prywatny. Na tle przedstawionego stanu faktycznego, a także w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. oraz orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego uznać należy, że wynikające z konieczności wykonywania czynności służbowych sfinansowanie przez Wnioskodawcę kosztów noclegów, nie będzie generować po stronie pracowników (przedstawicieli handlowych) przychodu ze stosunku pracy. Z uwagi na specyfikę wykonywanej pracy przedmiotowe wydatki mają charakter służbowy. Ponoszone są bowiem wyłącznie w interesie pracodawcy, a co za tym idzie pracownicy nie otrzymują od Wnioskodawcy jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego. (…) W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy – zgodnie z którym zwrot przedstawicielowi handlowemu wydatków na nabycie usług noclegowych nie będzie stanowił przychodu tego pracownika i Wnioskodawca nie będzie obowiązany do pobrania i wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – należy uznać za prawidłowe”.

W oparciu o powyższe, wobec braku możliwości zaliczenia wartości noclegów do przychodu pracownika mobilnego ze stosunku pracy, świadczenia te zdaniem Wnioskodawcy nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu stosunku pracy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. W postępowaniu wszczętym wskutek wniesienia wniosku Zakład zobligowany jest wydać interpretację treści przepisów prawa co do zakresu i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku, nie może podważać stanu faktycznego, uzupełniać go, zmieniać w oparciu o inne źródła, czy też wiedzę znaną organowi z urzędu. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi lub nie stanowi przychodu ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 17 ustawy Prawo przedsiębiorców, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (…). Dlatego też Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy, Iż świadczenia o których stanowi wniosek stanowią bądź nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu stanu faktycznego wniosku lub zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienił; w tym miejscu należy także, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r, o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń tub świadczeń częściowo odpłatnych.

Dla rozstrzygnięcia, czy dany przychód stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji czy powstaje obowiązek opłacania składek m.in. na te ubezpieczenia, decydujące znaczenie ma, czy dla celów podatkowych zostanie on zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Rzeczony przychód w sytuacji opisanej we wniosku nie został przez wnioskodawcą zakwalifikowany jako przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawcy wskazujące, że świadczenia, o których mowa we wniosku nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika uznać należy za prawidłowe.

Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (…) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Tym samym powyższe znajdzie zastosowanie również w odniesieniu do podstawy wymiaru składak na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

źródło: https://bip.zus.pl

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję