Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 24-11-2018 r. – DI/100000/43/822/2018

Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w związku z umową o świadczenie usług

UZASADNIENIE

Dnia 10 lipca 2018 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (…) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców.

W związku z wejściem w życie przepisów ustaw składających się na tzw. „Konstytucję dla Biznesu”, a w tym ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, zwanej dalej „Ustawą” oraz ustawy z dnia 6 marca 2018 r. przepisy wprowadzające ustawę -Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej, na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy, wnioskodawca zwraca się z prośbą o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie istnienia obowiązku naliczania i odprowadzania przez składek na ubezpieczenia społeczne w odniesieniu do:

• osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych przez okres 6 miesięcy z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 18 ust. 1 Ustawy,
• osób, które zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy są zwolnione z obowiązku rejestracji działalności gospodarczej z uwagi na wysokość osiąganych przychodów, w sytuacji, gdy osoby takie zawrą z (…) w ramach wykonywanej działalności umowę o świadczenie usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Wnioskodawca jest agentem ubezpieczeniowym, zarejestrowanym w rejestrze agentów prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego, wykonującym, na podstawie zawartej umowy agencyjnej, czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz zakładu ubezpieczeń. Działalność ta jest wykonywana za pośrednictwem osób fizycznych, na podstawie umowy o świadczenie usług zawartej z wnioskodawcą. Osoby te, przed wejściem w życie przepisów Ustawy (w związku z brakiem wskazanych powyżej wyłączeń) były osobami prowadzącymi działalność gospodarczą i podlegającymi z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej „SystUbezpSpołU”. W związku z tym samodzielnie odprowadzały składki na ubezpieczenia społeczne, z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i wnioskodawca nie był zobowiązany do naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 SystUbezpSpołU. Po dniu wejścia w życie Ustawy osoby takie będą mogły korzystać z czasowego (6-miesięcznego) zwolnienia z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, jak również z możliwości braku konieczności rejestrowania działalności do czasu, gdy przychody z wykonywania takiej działalności nie przekroczą miesięcznie kwoty równej połowie minimalnego wynagrodzenia.

Wnioskodawca zauważa dalej, odnosząc się do sytuacji kontrahentów w przypadku korzystania przez nich ze zwolnienia na podstawie art.18 ust.1 Ustawy, że zgodnie z przywołanym przepisem przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Z drugiej strony zgodnie z dodanym do art. 8 SystUbezpSpołU nowym ust. 6a) za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność nie uważa się osoby fizycznej, o której mowa w art. 18 ust. 1 Ustawy.

Skoro osoba korzystająca ze zwolnienia na podstawie art. 18 ust. 1 Ustawy nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów SystUbezpSpołU, to pojawia się wątpliwość, czy wnioskodawca zawierając umowę o świadczenie usług, nie będzie zobowiązany do naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne z tego tytułu, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 SystUbezpSpołU pomimo tego, że jego kontrahent prowadzi działalność gospodarczą i gdyby nie nowa regulacja I zwolnienie z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy, pierwotnym tytułem do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego byłoby prowadzenie pozarolniczej działalności (art. 6 ust. 1 pkt 5) SystUbezpSpołU). Zdaniem wnioskodawcy, jeśli w takim przypadku uznać, że osoba taka podlega obowiązkowym ubezpieczeniom z tytułu zwarcia umowy o świadczenie usług wprowadza to nieuzasadnione, nierówne traktowanie przedsiębiorców, którzy świadczą usługi na podstawie umowy o świadczenie usług w stosunku do np. osób, które prowadzą działalność produkcyjną lub handlową. Ta ostatnia kategoria osób byłaby bowiem zwolniona z podlegania ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 18 ust. 1 Ustawy, a pierwsza takim ubezpieczeniom podlegała na podstawie przepisów SystUbezpSpołU. Takie różnicowanie wydaje się, w opinii wnioskodawcy, nieuzasadnione i sprzeczne z ideą zwolnienia z konieczności ponoszenia ciężarów ubezpieczenia społecznego dla przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej, przyświecającą przepisom tzw. Konstytucji dla Biznesu.

Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, czy prawidłową będzie przyjęta przez ww. interpretacja przepisów, zgodnie z którą zawarcie umowy o świadczenie usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego z osobami wskazanymi w treści art. 18 ust. 1 Ustawy, nie powoduje po stronie wnioskodawcy obowiązku naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne za te osoby, jeśli osoby te zawierają taką umowę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Odnosząc się do sytuacji kontrahentów w przypadku, gdy korzystają ze oni ze zwolnienia na podstawie art.5 ust.1 Ustawy wnioskodawca zauważa, że zgodnie z tymże przepisem, nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Zatem aktywność, która mimo tego, ze wyczerpuje kryteria wykonywania działalności gospodarczej określone w Ustawie, nie musi być zarejestrowana do czasu przekroczenia limitu przychodowego. Tym samym osoba taka nie ma obowiązku naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne, związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Skoro zatem intencją było umożliwienie wykonywania drobnej (pod względem wysokości przychodów) działalności bez ponoszenia obciążeń związanych z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne to, zdaniem wnioskodawcy taka osoba podlega zwolnieniu z ponoszenia obciążeń związanych z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne także w sytuacji, gdy zawiera umowę o świadczenie usług. Innymi słowy wątpliwość wnioskodawcy budzi to, czy-zawierając z taką osobą (zwolnioną z obowiązku rejestrowania działalności gospodarczej) umowę o świadczenie usług w zakresie wykonywania przez taką osobę czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego, jest zobowiązany do naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, czy też z racji tego, że osoba ta korzysta z możliwości nierejestrowania prowadzonej działalności z uwagi na niskie przychody jest zwolniona z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, także z tytułu zawarcia umowy o świadczenie usług, jeśli ta umowa mieści się w ramach prowadzonej przez tę osobę działalności gospodarczej (podlegającej zwolnieniu z obowiązku rejestracji).

Zdaniem wnioskodawcy, jeśli bowiem przyjąć, że osoba, o której mowa w art. 5 ust. 1 Ustawy zawierając umowę o świadczenie usług podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4) SystUbezpSpołU, to wprowadza to nieuzasadnione nierówne traktowanie osób, które świadczą usługi na podstawie umowy o świadczenie usług, w stosunku do np. osób, które prowadzą działalność np. produkcyjną lub handlową. Ta ostatnia kategoria osób byłaby bowiem zwolniona z podlegania ubezpieczeniom społecznym na podstawie przepisów Ustawy, a pierwsza takim ubezpieczeniom podlegała na podstawie przepisów SystUbezpSpołU. Takie różnicowanie wydaje się wnioskodawcy nieuzasadnione i sprzeczne z ideą zwolnienia z konieczności rejestrowania działalności gospodarczej jeśli osiągany z tej działalności przychód nie przekracza określonej, minimalnej kwoty.

Wnioskodawca wnosi zatem o potwierdzenie, czy prawidłową będzie przyjęta przez ww. interpretacja przepisów, zgodnie z którą zawarcie umowy o świadczenie usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego z osobami, które wykonując działalność zarobkową we własnym imieniu, polegającą na wykonywaniu czynności agencyjnych na podstawie zawartej z wnioskodawcą umowy o świadczenie usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego, do czasu osiągnięcia przychodu przekraczającego 50% minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę korzystają ze zwolnienia z obowiązku rejestracji działalności gospodarczej, nie powoduje po stronie wnioskodawcy obowiązku naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne za te osoby.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej należy uznać za :

• nieprawidłowe co do ustalenia, że zawarcie umowy o świadczenie usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego z osobami wskazanymi w treści art.18 ust.1 ustawy Prawo przedsiębiorców nie powoduje obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za te osoby,
• nieprawidłowe co do ustalenia, że zawarcie umowy o świadczenie usług z osobami, które wykonując działalność zarobkową we własnym imieniu, do czasu osiągnięcia przychodu przekraczającego 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, korzystają ze zwolnienia z obowiązku rejestracji działalności gospodarczej nie powoduje obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za te osoby,

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych świadczeń Pracowniczych I Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznacza na wstępie, że wydając niniejszą interpretację indywidualną ocenia wyłącznie prawidłowość własnego stanowiska w sprawie wnioskodawcy, nie rozstrzyga natomiast co do tego czy zawieranie umów o świadczenie usług w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzeń przyszłych wniosku jest działaniem prawidłowym. Organ rentowy wydając interpretację indywidualną nie posiada uprawnienia do weryfikowania opisanych przez wnioskodawcę zdarzeń przyszłych i oceniania działań, które zamierza podjąć wnioskodawca.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:

• osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobami z nimi współpracującymi (o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studentami, do ukończenia 26 roku życia);
• osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osobami z nimi współpracującymi.

Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem ust. 6a Zgodnie z przywołanym art.8 ust.6a za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność nie uważa się w rozumieniu niniejszej ustawy osoby fizycznej, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Przepis art. 18 ust.1 ustawy Prawo przedsiębiorców stanowi, że przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia I nie wykonuje Jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Zgodnie z powyższym osoby fizyczne, z którymi wnioskodawca zamierza zawrzeć umowy o świadczenie usług, a które są zwolnione przez okres 6 miesięcy z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym na podstawie art.18 ust.1 ustawy Prawo przedsiębiorców nie są uważane za osoby prowadzące działalność pozarolniczą, co powoduje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zawartych z ww. umów, w myśl art.6 ust.1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie natomiast z art.5 ust.1 ustawy Prawo przedsiębiorców nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz.847 oraz z 2018 r. poz.650), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę brzmienie ww.przepisu osoby fizyczne, z którymi wnioskodawca ma zawarte umowy o świadczenie usług, a które zgodnie z art.5 ust.1 ustawy Prawo przedsiębiorców są zwolnione z obowiązku rejestracji działalności gospodarczej z uwagi na wysokość osiąganych przychodów, nie są uważane za osoby prowadzące działalność gospodarczą, co powoduje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zawartych z ww. umów, w myśl art.6 ust.1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art.35 ust.1 i ust.2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl