Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2-3-2021 r. – 0115-KDIT2.4011.868.2020.1.MD

Prezenty i upominki dla pracowników a przychód ze stosunku pracy

UZASADNIENIE

W dniu 2 grudnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z przekazywaniem pracownikom prezentów z okazji ważnych wydarzeń w ich życiu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni (dalej: Spółka) zajmuje się rozwojem oprogramowania i analizą jakości kluczowych produktów A. (…).

W celu wykonywania wyżej wymienionej działalności Spółka zatrudnia pracowników i jest pracodawcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. W związku z wypłatą wynagrodzeń za pracę na rzecz zatrudnionych pracowników Spółka występuje w roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Spółka przekazuje (i zamierza przekazywać również w przyszłości) prezent (upominek) w postaci kocyka oraz body dziecięcego z logo firmy każdemu pracownikowi, któremu urodzi się dziecko (dalej: Baby Gift). Wręczenie Baby Gift stanowi formę gratulacji, uhonorowania pracownika Spółki z okazji ważnego zdarzenia w życiu, jakim są narodziny dziecka.

Obdarowanie pracownika Baby Gift wynika wyłącznie ze ziszczenia się w życiu pracownika zdarzenia losowego – narodzin dziecka – i chęci sprawienia przyjemności pracownikowi w tym ważnym dniu, nie ma natomiast związku z wykonywaną pracą czy jej rezultatami.

Wręczanie upominków pracowników w ramach Baby Gift jest swoistym zwyczajem zakładowym w Spółce nieuregulowanym pisemnie w obowiązujących przepisach wewnątrzzakładowych. Pracownikowi w związku z tym nie przysługuje roszczenie wobec Spółki o wydanie prezentu w ramach Baby Gift, czyli inaczej niż ma to miejsce w przypadku np. roszczenia o wypłatę wynagrodzenia.

Dotychczas Spółka nie przekazywała pracownikom upominków z innych okazji, jednak nie wyklucza, że w przyszłości może rozważyć uhonorowanie pracowników drobnymi upominkami z innych okazji niezwiązanych z wykonywaniem pracy, np. ślubu pracownika.

Dotychczas Spółka traktowała przekazanie Baby Gift pracownikowi jako dodatkowe świadczenie ze stosunku pracy, doliczając jego wartość do przychodu ze stosunku pracy i pobierając od tego świadczenia zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z art. 31 ustawy o PIT, wywiązując się tym samym z obowiązków płatnika.

Spółka powzięła jednak wątpliwość, czy jej postępowanie jest prawidłowe i czy faktycznie w związku z obdarowaniem pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu m.in. Baby Gift powstaje przychód ze stosunku pracy i czy w związku z tym na Spółce spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w tym zakresie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy obdarowanie pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu m.in. Baby Gift stanowi dla nich przychód ze stosunku pracy i czy w związku z tym na Spółce spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, obdarowanie pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu m.in. Baby Gift nie stanowi dla nich przychodu ze stosunku pracy i w związku z tym na Spółce nie spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jak stanowi przepis art. 12 ust. 1 ustawy o PIT za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przytoczonego wyżej przepisu wynika bardzo szeroka definicja przychodu ze stosunku pracy, której celem jest opodatkowanie jako przychód ze źródła stosunek pracy możliwie najszerszego zakresu świadczeń pracodawcy na rzecz pracowników obejmując tym zakresem nie tylko wynagrodzenie za pracę i inne typowe świadczenia pracownicze, ale również wartość świadczeń nieodpłatnych lub świadczeń częściowo odpłatnych. Z tego można by wywodzić zasadę, że generalnie każde świadczenie otrzymane przez pracownika od pracodawcy stanowi przychód ze stosunku pracy.

Od tej zasady jednak istnieją pewne wyjątki i warto zwrócić uwagę na przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, zgodnie z którym przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Z kolei na podstawie przepisu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadów i darowizn podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

W zakresie pojęcia darowizny należy odwołać się natomiast do prawa cywilnego i tak stosownie do przepisu art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: KC) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

W ocenie Spółki w pewnych wyjątkowych sytuacjach nieodpłatne przekazanie rzeczy przez pracodawcę na rzecz pracownika nie powinno być traktowane jak przychód ze stosunku pracy, ale w związku ze spełnieniem definicji z art. 888 § 1 KC jako darowizna, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT).

Pogląd Spółki znajduje uzasadnienie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w szczególności warto tu zwrócić uwagę na poniższy fragment wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13:

„W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać, lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, ze zm.).”

Trybunał Konstytucyjny w przytoczonym wyroku sformułował zasadę, zgodnie z którą, co do zasady, świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców należy uznać za przychód, jednak z wyjątkiem świadczeń, które mają uhonorować pracownika z okazji niemającej związku z wykonywaną pracą – w tym przypadku przedmiotowa korzyść stanowi darowiznę podlegającą przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, obdarowanie pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu typu Baby Gift lub prezentami o podobnym charakterze powinno zostać potraktowane jako darowizna, podlegająca przepisom o podatku od spadków i darowizn, a w konsekwencji niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przekazanie upominków pracownikowi z ważnych okazji spełnia również kluczową dla darowizny cechę braku ekwiwalentności (świadczenia wzajemne). Formalnie upominki są i będą w przyszłości przekazywane pracownikom Spółki, jednak w żadnym wypadku nie zależą od wykonywania pracy czy jej rezultatów, jedynie stanowią formę gratulacji, uhonorowania pracownika z okazji istotnego dnia (np. narodzin dziecka w przypadku Baby Gift). Brak związku przekazania upominku typu Baby Gift, z wykonywaną pracą zdecydowanie odróżnia to świadczenie od innych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od Spółki (w tym w szczególności wynagrodzenia za pracę lub dodatkowych świadczeń związanych ze stosunkiem pracy) uzależnionych od wykonywanej pracy. Obdarowanie pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu m.in. Baby Gift jest wyrazem uhonorowania, złożenia życzeń pracownikowi Spółki, nie stanowi formy odpłatności za wykonywaną pracę, lecz darowiznę podlegającą przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydanych przez Dyrektora KIS w analogicznych sprawach, m.in.:

• Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 30 stycznia 2019 r. znak: 0113-KDIPT2-3.4011.598.2018.1.PR (wraz z przytoczonymi tam interpretacjami indywidualnymi);
• Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 18 kwietnia 2019 r. znak: 0115-KDIT2-2.4011.74.2019.1.MU (wraz z przytoczonymi tam interpretacjami indywidualnymi).

Podsumowując, zdaniem Spółki obdarowanie pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu m.in. Baby Gift stanowi darowiznę podlegającą przepisom o podatku od spadków i darowizn zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadów i darowizn. W konsekwencji stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a zatem nie stanowi dla pracowników przychodu ze stosunku pracy i w związku z tym na Spółce nie spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w tym zakresie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Art. 31 przytoczonej ustawy stanowi, że osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Niezależnie od powyższego wyjaśnić należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w art. 2, przewidziane zostały sytuacje, w których uzyskanie korzyści majątkowej mieszczącej się w definicji przychodu nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród wyłączeń wskazanych w tym przepisie w ust. 1 pkt 3 wskazane zostały przychody podlegające przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zacytowany przepis dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a który uzyskany został przez nich w sposób nieodpłatny, na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego. Przy czym zaznaczyć należy, że wyłączeniu temu podlega jedynie nabycie na podstawie jednego z tytułów wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, które faktycznie miało miejsce.

Na mocy art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2019 r., poz. 1813 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Umowa darowizny zdefiniowana została w art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), w myśl którego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Natomiast w świetle art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Równocześnie według art. 9 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zliczona do III grupy podatkowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że Wnioskodawczyni (dalej: Spółka) zajmuje się rozwojem oprogramowania i analizą jakości kluczowych produktów A. (…). W celu wykonywania wyżej wymienionej działalności Spółka zatrudnia pracowników i jest pracodawcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. W związku z wypłatą wynagrodzeń za pracę na rzecz zatrudnionych pracowników Spółka występuje w roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych. Spółka przekazuje (i zamierza przekazywać również w przyszłości) prezent (upominek) w postaci kocyka oraz body dziecięcego z logo firmy każdemu pracownikowi, któremu urodzi się dziecko (dalej: Baby Gift). Wręczenie Baby Gift stanowi formę gratulacji, uhonorowania pracownika Spółki z okazji ważnego zdarzenia w życiu, jakim są narodziny dziecka. Obdarowanie pracownika Baby Gift wynika wyłącznie ze ziszczenia się w życiu pracownika zdarzenia losowego – narodzin dziecka – i chęci sprawienia przyjemności pracownikowi w tym ważnym dniu, nie ma natomiast związku z wykonywaną pracą czy jej rezultatami. Wręczanie upominków pracowników w ramach Baby Gift jest swoistym zwyczajem zakładowym w Spółce nieuregulowanym pisemnie w obowiązujących przepisach wewnątrzzakładowych. Pracownikowi w związku z tym nie przysługuje roszczenie wobec Spółki o wydanie prezentu w ramach Baby Gift, czyli inaczej niż ma to miejsce w przypadku np. roszczenia o wypłatę wynagrodzenia. Dotychczas Spółka nie przekazywała pracownikom upominków z innych okazji, jednak nie wyklucza, że w przyszłości może rozważyć uhonorowanie pracowników drobnymi upominkami z innych okazji niezwiązanych z wykonywaniem pracy, np. ślubu pracownika. Dotychczas Spółka traktowała przekazanie Baby Gift pracownikowi jako dodatkowe świadczenie ze stosunku pracy, doliczając jego wartość do przychodu ze stosunku pracy i pobierając od tego świadczenia zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z art. 31 ustawy o PIT, wywiązując się tym samym z obowiązków płatnika. Spółka powzięła jednak wątpliwość, czy jej postępowanie jest prawidłowe i czy faktycznie w związku z obdarowaniem pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu m.in. Baby Gift powstaje przychód ze stosunku pracy i czy w związku z tym na Spółce spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w tym zakresie.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy. W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać, lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie o podatku od spadków i darowizn. A zatem to nie zamiar obdarowania stanowi kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają.

W rezultacie stwierdzić należy, że obdarowywanie pracowników przez Wnioskodawczynię prezentami stanowiącymi formę gratulacji, uhonorowania ważnych okazji w ich życiu, które nie mają związku z wykonywaną pracą czy jej rezultatami, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W konsekwencji, z uwagi na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość wręczanych pracownikom przez Wnioskodawczynię prezentów z okazji ważnego zdarzenia w życiu pracowników Wnioskodawczyni, np. z okazji ślubu lub narodzin dziecka, nie stanowi dla nich przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem z ww. tytułu na Wnioskodawczyni nie ciążą obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i odprowadzeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, o których mowa w art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotowy obowiązek nie będzie ciążył na Wnioskodawczyni również w latach przyszłych pod warunkiem, że nie ulegną zmianie przepisy prawa będące podstawą niniejszego rozstrzygnięcia oraz stan faktyczny sprawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym i z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

W odniesieniu zaś do przywołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji wskazać należy, że dotyczą one tylko konkretnych, indywidualnych spraw, osądzonych w określonym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję