Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11-03-2019 r. – 0115-KDIT2-2.4011.432.2018.4.ENB

Zwolnienie z opodatkowania kart na posiłki profilaktyczne (lub artykuły spożywcze) i napoje

UZASADNIENIE

W dniu 5 listopada 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika i zastosowania zwolnienia przedmiotowego.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa pismem z dnia 27 listopada 2018 r. nr 0115-KDIT2-2.4011.432.2018.1.HD wezwano do uzupełnienia zdarzenia przyszłego, w terminie 7 dni. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 3 grudnia 2018 r.

W wymaganym terminie wpłynęło do tut. organu pismo z dnia 7 grudnia 2018 r., stanowiące odpowiedź na ww. wezwanie, którym jednak – w ocenie tut. organu – nie uzupełniono wniosku w żądanym zakresie.

W konsekwencji w dniu 28 grudnia 2018 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał postanowienie nr 0115-KDIT2-2.4011.432.2018.2.HD o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia.

Nie zgadzając się z tym rozstrzygnięciem, w dniu 11 stycznia 2019 r. (data nadania 10 stycznia 2019 r.) Wnioskodawca wniósł zażalenie na ww. postanowienie.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy na skutek złożonego środka odwoławczego, mając na uwadze treść wystosowanego wezwania oraz zakres uzupełnienia tut. organ stwierdził, że zażalenie zasługuje na uwzględnienie. W konsekwencji, w dniu 7 marca 2019 r. wydano postanowienie nr 0115-KDIT2-2.4011.432.2018.3.ENB uchylające w całości zaskarżone postanowienie z dnia 28 grudnia 2018 r. nr 0115-KDIT2-2.4011.432.2018.2.HD.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą zatrudniającym pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych zarówno pod ziemią jak i na powierzchni.

Wnioskodawca na mocy art. 232 Kodeksu pracy (dalej: KP) zobowiązany jest do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, posiłków profilaktycznych oraz napojów zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie posiłków profilaktycznych oraz napojów (dalej: rozporządzenie).

Zgodnie z rozporządzeniem stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje oraz szczegółowe zasady ich wydawania, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Uzgodnienia mają dotyczyć również sytuacji szczególnych, tj. przypadku gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych.

Ze względu na dokonane w przeszłości zmiany reorganizacyjne i właścicielskie w sektorze węgla kamiennego, u Wnioskodawcy nie obowiązuje jeden dokument, który regulowałby zasady wydawania posiłków profilaktycznych i napojów i zasady realizacji tego obowiązku w sytuacji, gdy nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych.

Niemniej jednak na podstawie przeprowadzonych przez firmy zewnętrzne badań wydatku energetycznego, Wnioskodawca zawarł z organizacjami związkowymi porozumienie w sprawie wykazu stanowisk uprawnionych do otrzymywania posiłków profilaktycznych.

Z uwagi na zróżnicowanie stanowisk i charakteru wykonywanej pracy przez uprawnionych pracowników, Wnioskodawca realizuje obowiązek wynikający z rozporządzenia poprzez:

• wydawanie posiłków profilaktycznych,
• wydawanie co miesiąc papierowych bonów żywieniowych, w sytuacji, gdy nie ma możliwości wydawania posiłków.

Wnioskodawca rozważa wprowadzenie dodatkowo kart na posiłki profilaktyczne.

Po porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi w zakresie zmiany w zasadach realizacji obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych i napojów, Wnioskodawca zamierza wprowadzić docelowo wydawanie kart na posiłki profilaktyczne w miejsce wydawania papierowych bonów żywieniowych jak również utrzymać obowiązek wydawania posiłków profilaktycznych.

Pracownicy uprawnieni do otrzymywania posiłków profilaktycznych i napojów otrzymaliby kartę na posiłki profilaktyczne (lub artykuły spożywcze) i napoje (dalej: Karta).

Wystawcą Karty byłby zewnętrzny podmiot (dalej: Wystawca), z którym Wnioskodawca nawiązałby współpracę.

Uprawniony pracownik otrzymałby Kartę, która miałaby określony z góry dłuższy termin ważności. Karta byłaby wydawana uprawnionemu pracownikowi raz na okres 48 miesięcy. Kolejna Karta wydana byłaby tuż przed upływem ważności wcześniej wydanej Karty. W przypadku zagubienia Karty, uprawnionemu pracownikowi zostanie wydana ponownie Karta.

W związku z powyższym Wnioskodawca nie byłby zobowiązany co miesiąc wydawać Kart uprawnionym pracownikom. Niemniej jednak co miesiąc Wnioskodawca sprawdzać będzie czy dany pracownik, któremu wydano Kartę jest uprawniony do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów. Wnioskodawca będzie co miesiąc zasilał Karty uprawnionym pracownikom do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów.

Środki, które zasilą karty pozostaną własnością Wnioskodawcy. Wystawca zapewni, że uprawniony pracownik nie będzie miał możliwości wypłacenia środków znajdujących się na Karcie zarówno w bankomacie, w formie cash-back, w placówkach Wystawcy czy w jakiejkolwiek innej formie.

Ponieważ Wnioskodawca ma zapewnić gotowe posiłki lub artykuły spożywcze umożliwiające przygotowanie przez pracownika samodzielnie posiłku a także napoje, Wystawca zagwarantuje możliwość płatności Kartą jedynie w punktach handlowych, których główną działalnością jest sprzedaż ogólnospożywcza oraz w punktach gastronomicznych lub cateringowych.

Wskazanie lub ograniczenie typów punktów handlowych, gastronomicznych i cateringowych będzie odbywało się przy wykorzystaniu kodu MCC (Merchant Category Code) – czterocyfrowego oznaczenia MCC przypisanego przedsiębiorstwu działającemu w danej branży.

Wystawca wprowadzi na Karcie oznaczenie, że uprawnia ona do nabycia posiłków profilaktycznych (posiłków lub artykułów spożywczych) oraz napojów (bezalkoholowych).

Wnioskodawca wprowadzi dodatkowo zasady dotyczące korzystania z Kart na posiłki profilaktyczne i napoje, które pracownicy będą zobowiązani zaakceptować i przestrzegać.

Ponadto w przesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wyjaśnił, że pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania wszystkim uprawnionym pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych. W związku z powyższym zgodnie z przyjętymi zasadami, jak również oznaczeniem na Karcie, wydawane przez Wnioskodawcę pracownikom Karty będą uprawniały pracownika do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

A zatem Karty wydawane będą uprawnionym pracownikom w związku z ciążącym na Wnioskodawcy obowiązkiem wynikającym z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy zapewnienia uprawnionym pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów, poprzez zapewnienie posiłków profilaktycznych albo poprzez zapewnienie artykułów spożywczych z których pracownik będzie mógł przyrządzić sobie samodzielnie posiłki profilaktyczne.

Zarówno oznaczenie na Kartach jak również przyjęte zasady korzystania z Kart nie będą uprawniały pracownika do uzyskania na ich podstawie artykułów przemysłowych ani innych artykułów niemających żadnego związku z ciążącym na Wnioskodawcy obowiązkiem wynikającym z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Uprawniony pracownik na podstawie Karty wydanej mu przez Wnioskodawcę będzie uprawniony do uzyskania na jej podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, do których zapewnienia zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy zobowiązany był Wnioskodawca.

Natomiast podmiot wydający będzie w trakcie wydawania weryfikował jakie konkretne posiłki, artykuły spożywcze i napoje będą nabywane przez uprawnionych pracowników na podstawie Kart. Weryfikacja podmiotu wydającego będzie dotyczyła również zgodności nabywanych towarów z opisem na Karcie dozwolonych do nabycia na podstawie tej Karty produktów.

Wnioskodawca zamierza również wprowadzić wyrywkową kontrolę podmiotów wydających jak również samych uprawnionych pracowników w zakresie prawidłowości korzystania z Kart, w szczególności czy na podstawie Karty wydanej przez Wnioskodawcę pracownik będzie uprawniony do uzyskania na jej podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów, do których zapewnienia zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zobowiązany był Wnioskodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Wnioskodawcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone art. 21 ust. 1 pkt 11 b ustawy o PIT , a tym samym wartość finansowanych przez Wnioskodawcę Kart będzie stanowić przychód pracownika zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do obliczania, pobierania i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Wnioskodawcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone art. 21 ust. 1 pkt 11 b ustawy o PIT , a tym samym wartość finansowanych przez Wnioskodawcę Kart będzie stanowić przychód pracownika zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do obliczania, pobierania oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych zgodnie z art. 232 KP.

Wnioskodawca zatrudnia pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych zarówno na stanowiskach na powierzchni jak i pod ziemią, stąd w świetle powyższego z mocy prawa jest zobowiązany uprawnionym pracownikom zapewnić nieodpłatnie posiłki profilaktyczne i napoje.

Jednocześnie jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, w myśl § 2 ust. 2 rozporządzenia, wydanego na podstawie art. 232 KP, może zapewnić w czasie pracy:

• korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych,
• przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymywanych produktów.

Zgodnie z rozporządzeniem stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki profilaktyczne i napoje Wnioskodawca ustalił w porozumieniu z organizacjami związkowymi i ma to swoje odzwierciedlenie w wewnętrznych regulacjach obowiązujących w Spółce.

Uzgodnienia dotyczą również sytuacji szczególnych, tj. przypadku gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych. I tak w przypadkach, gdy Wnioskodawca nie ma możliwości wydawania posiłków Wnioskodawca co miesiąc wydaje uprawnionym pracownikom papierowe dowody uprawniające pracownika do otrzymania na ich podstawie posiłków profilaktycznych (posiłków lub artykułów spożywczych) oraz napojów bezalkoholowych.

Wnioskodawca rozważa wprowadzenie zmian do dotychczasowych zasad wywiązywania się z obowiązków zapewnienia uprawnionym pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów. Wnioskodawca chciałby, aby uprawnieni do otrzymywania posiłków profilaktycznych i napojów pracownicy Spółki otrzymywali jednorazowo Karty, które Wnioskodawca będzie co miesiąc zasilał uprawnionym pracownikom do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów. Uprawniony pracownik będzie mógł w ten sposób nabyć posiłek profilaktyczny lub napoje w punktach handlowych, których główną działalnością jest sprzedaż ogólnospożywcza oraz w punktach gastronomicznych lub cateringowych.

Odnosząc powyższe do przepisów ustawy o PIT, należy wskazać, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami, z pewnymi wyjątkami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o PIT za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Natomiast zakres obowiązków płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od osób, które uzyskały od płatnika przychody ze stosunku pracy reguluje art. 31 i 38 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 b ustawy o PIT wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

Z powyższego wynika, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 b ustawy o PIT, w analizowanych okolicznościach, tj. mając na uwadze niemożność zapewnienia przez Wnioskodawcę uprawnionym pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów we własnym zakresie, jest otrzymywanie przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych.

Według Słownika Języka Polskiego wydawnictwa PWN bonem jest „dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sum pieniężnych lub usług”, natomiast talonem jest „kupon upoważniający do otrzymania lub zakupu czegoś”.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, w analizowanych okolicznościach Karty, na podstawie których uprawnieni pracownicy będą otrzymywali posiłki, artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe będą mogły zostać uznane w szczególności za inny dowód uprawniający, do otrzymania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych, gdyż w istocie Karty te uprawniałyby właśnie do zakupu przy ich użyciu posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych.

W ocenie Wnioskodawcy, zastosowanie w art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT otwartego katalogu dowodów, uprawniających do otrzymania napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych wynika między innymi ze świadomości ustawodawcy z dynamiki postępu technologicznego i zmieniających się warunków gospodarczo – biznesowych.

Dodatkowo, w ocenie Wnioskodawcy za uznaniem Kart za inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów w myśli art. 21 ust. 1 pkt 11 b przemawiają poniższe okoliczności:

• Pracownik uprawniony do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów, który otrzyma od Wnioskodawcy Kartę nie będzie mógł swobodnie nią dysponować, ponieważ Karta ma ograniczoną funkcjonalność,
• Pracownik nie będzie mógł uzyskać dostępu do środków pieniężnych zasilających Kartę tj. nie wypłaci środków pieniężnych w bankomacie, w banku czy to też poprzez usługę cash-back,
• Karty nie dają pracownikom prawa własności do środków finansowych, którymi są zasilane, a więc środki te pozostają własnością Wnioskodawcy,
• Pracownik będzie miał możliwość nabycia posiłków profilaktycznych (posiłków lub artykułów spożywczych) i napojów jedynie w określonym typie placówek (sklepy spożywcze, piekarnie, sklepu mięsne, rybne, restauracje, bary itp.).

Biorąc zatem pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy wydawane przez Wnioskodawcę Karty będą spełniały przesłanki art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT tj. będą innymi dowodami uprawniającymi do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy uprawnione będzie zastosowanie zwolnienia określonego w treści art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT w odniesieniu do wartości otrzymanych Kart przekazywanych pracownikom celem wywiązania się przez Wnioskodawcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów. Spełnione są bowiem wszystkie przesłanki powyższego artykułu, tzn.:

• Wnioskodawca jest zobowiązany z mocy prawa, z uwagi na przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy, do zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów,
• Wnioskodawca pomimo ciążącego na nim obowiązku nie ma możliwości wydania pracownikom tych posiłków i napojów ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracowników pracy i ze względów organizacyjnych,
• Wnioskodawca zamierza wywiązać się z ciążącego na nim obowiązku zapewnienia uprawnionym pracownikom posiłków, artykułów spożywczych, napojów bezalkoholowych przez wydanie innych dowodów (tj. Kart) uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

Na potwierdzenie prawidłowości prezentowanego powyżej stanowiska Wnioskodawca powołał interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 października 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.445.2018.1.RR, z dnia 22 marca 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.68.2018.1.DS, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 3 grudnia 2015 r. sygn. IPTPB2/4511-555/15-2/KR, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 7 lutego 2012 r. ITPB2/415-1003/11/ENB, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 25 stycznia 2010 r. sygn. BPBII/1/415-826/09/BJ.

Ponadto gdyby Wnioskodawca miał możliwość wydawania zamiast bonów (i innych dowodów) bezpośrednio profilaktycznych posiłków lub napojów w tym artykułów spożywczych, z których pracownicy samodzielnie przyrządzaliby sobie profilaktyczne posiłki zastosowanie miałby bezpośrednio przepis art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy.

Wnioskodawca wskazuje, że ustawodawca celowo wprowadził możliwość zwolnienia wartości bonów (i innych dowodów) obok samego zwolnienia posiłków profilaktycznych.

Zaproponowanie poprawki do ustawy o PIT poprzez dodanie do katalogu zwolnień z PIT w art. 21 „wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych oraz artykułów spożywczych w przypadku, gdy pracodawca pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych” zaproponowano w trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość – Rozwój – Praca” na posiedzeniu tej komisji w dniu 2 lipca 2002 r.

Ze stenogramu tego posiedzenia wynika, że zmianę tę wprowadzono poprawką nr 9 do ustawy o PIT poprzez dodanie po wyrazach „obuwia własnego zamiast roboczego” dodaje się wyrazy „oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych oraz artykułów spożywczych w przypadku, gdy pracodawca pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych”.

Z treści stenogramu wynika, że „poprawki uwzględniają sytuacje, w których pracodawca nie ma możliwości dostarczenia w trakcie pracy, ze względów technicznych posiłków. Dotyczy to zwłaszcza kopalń i hut. W tym przypadku zwolnieniem powinien być objęty także talon, bon, kupon lub inny dowód uprawniający do samodzielnego zakupu artykułów spożywczych przez samego pracownika, z których ten samodzielnie sporządzi posiłek”.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy potwierdzają również liczne interpretacje m.in.:

• z dnia 10 października 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.445.2018.1.RR,
• z dnia 27 września 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.407.2018.2.MS,
• z dnia 4 grudnia 2017 r. sygn. 0115-KDIT2-2.4011.303.2017.2.RS,
• z dnia 22 marca 2018 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.68.2018.1.DS,
• z dnia 4 sierpnia 2017 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.59.2017.3.MK.

Jak wskazano przykładowo w interpretacji z dnia 4 grudnia 2017 r. sygn. 0115-KDIT2- 2.4011.303.2017.2.RS „Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 11b ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych. Zwolnienie przedmiotowe wynikające z zacytowanego wyżej przepisu można zastosować zatem do wydawanych bonów żywieniowych tylko wówczas, jeżeli do wydawania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych zobowiązują pracodawcę przepisy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy i jednocześnie ze względu na różne okoliczności nie ma on możliwości zrealizowania takich obowiązków”.

Wnioskodawca uważa, że powyższy warunek jest spełniony.

Wydawane przez Wnioskodawcę pracownikom Karty będą uprawniały pracownika do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych w celu wywiązania się przez Wnioskodawcę z ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Jednocześnie, podkreśla, że celem wprowadzenia Kart nie będzie to, że „problem stanowi również jakość posiłków kupowanych (…). Oczekiwania pracowników są zdecydowanie większe i rodzi to niezadowolenie z otrzymywanych produktów”, jak to miało miejsce w uzasadnieniu przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej prawidłowego stanowiska w interpretacji o sygn. 0115-KDIT2- 2.4011.303.2017.2.RS.

Wnioskodawca będzie wydawać uprawnionym pracownikom Karty ponieważ pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydawania wszystkim uprawnionym pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych. Karty te będą uprawniały do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych i napojów.

Ponadto dodatkową kontrolę u Wnioskodawcy nad prawidłowym wywiązywaniem się z ciążącego na Wnioskodawcy jako pracodawcy obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy w zakresie posiłków profilaktycznych pełnią zakładowe organizacje związkowe jak również społeczni inspektorzy pracy. Co więcej zgodnie z rozporządzeniem stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje oraz szczegółowe zasady ich wydawania, Wnioskodawca ustala w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Zasady korzystania z Kart zgodnie z rozporządzeniem będą również ustalane w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi.

Reasumując, w opinii Wnioskodawcy przekazywane pracownikom, celem wywiązania się przez Wnioskodawcę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów, Karty mogą być traktowane jako inne dowody uprawniające do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych określone art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o PIT, a tym samym wartość finansowanych przez Wnioskodawcę Kart będzie stanowić przychód pracownika zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłacania ich we właściwym terminie na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w cytowanej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2018 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenie, przy czym musi być ono przez podatnika otrzymane lub postawione do jego dyspozycji.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą.

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

Zgodnie z art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.) pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania.

Rozporządzeniem, o którym mowa w powyższym przepisie jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. z 1996 r. Nr 60, poz. 279).

W myśl § 1 ww. rozporządzenia pracodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:

1. posiłki wydawane ze względów profilaktycznych, zwane dalej „posiłkami”, w formie jednego dania gorącego, z zastrzeżeniem § 2 ust. 2,
2. napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy.

Stosownie do § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, może zapewnić w czasie pracy:

1. korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych,
2. przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów.

Z kolei § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia stanowi, że pracodawca zapewnia posiłki pracownikom wykonującym prace:

1. związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal (8375 kJ) u mężczyzn i powyżej 1100 kcal (4605 kJ) u kobiet,
2. związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10^oC lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25^oC,
3. związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca,
4. pod ziemią.

Stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje, oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków w sposób, o którym mowa w § 2 ust. 2, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – pracodawca po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników (§ 5 rozporządzenia w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów).

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca jest przedsiębiorcą zatrudniającym pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych zarówno pod ziemią jak i na powierzchni.

Wnioskodawca na mocy art. 232 Kodeksu pracy (dalej: KP) zobowiązany jest do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, posiłków profilaktycznych oraz napojów zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie posiłków profilaktycznych oraz napojów (dalej: rozporządzenie).

Zgodnie z rozporządzeniem stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje oraz szczegółowe zasady ich wydawania, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Uzgodnienia mają dotyczyć również sytuacji szczególnych, tj. przypadku gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych.

Ze względu na dokonane w przeszłości zmiany reorganizacyjne i właścicielskie w sektorze węgla kamiennego, u Wnioskodawcy nie obowiązuje jeden dokument, który regulowałby zasady wydawania posiłków profilaktycznych i napojów i zasady realizacji tego obowiązku w sytuacji, gdy nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych.

Niemniej jednak na podstawie przeprowadzonych przez firmy zewnętrzne badań wydatku energetycznego, Wnioskodawca zawarł z organizacjami związkowymi porozumienie w sprawie wykazu stanowisk uprawnionych do otrzymywania posiłków profilaktycznych.

Z uwagi na zróżnicowanie stanowisk i charakteru wykonywanej pracy przez uprawnionych pracowników, Wnioskodawca realizuje obowiązek wynikający z rozporządzenia poprzez:

• wydawanie posiłków profilaktycznych,
• wydawanie co miesiąc papierowych bonów żywieniowych, w sytuacji, gdy nie ma możliwości wydawania posiłków.

Wnioskodawca rozważa wprowadzenie dodatkowo kart na posiłki profilaktyczne.

Po porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi w zakresie zmiany w zasadach realizacji obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych i napojów, Wnioskodawca zamierza wprowadzić docelowo wydawanie kart na posiłki profilaktyczne w miejsce wydawania papierowych bonów żywieniowych jak również utrzymać obowiązek wydawania posiłków profilaktycznych.

Pracownicy uprawnieni do otrzymywania posiłków profilaktycznych i napojów otrzymaliby kartę na posiłki profilaktyczne (lub artykuły spożywcze) i napoje (dalej: Karta).

Wystawcą Karty byłby zewnętrzny podmiot (dalej: Wystawca), z którym Wnioskodawca nawiązałby współpracę.

Uprawniony pracownik otrzymałby Kartę, która miałaby określony z góry dłuższy termin ważności. Karta byłaby wydawana uprawnionemu pracownikowi raz na okres 48 miesięcy. Kolejna Karta wydana byłaby tuż przed upływem ważności wcześniej wydanej Karty. W przypadku zagubienia Karty, uprawnionemu pracownikowi zostanie wydana ponownie Karta.

W związku z powyższym Wnioskodawca nie byłby zobowiązany co miesiąc wydawać Kart uprawnionym pracownikom. Niemniej jednak co miesiąc Wnioskodawca sprawdzać będzie czy dany pracownik, któremu wydano Kartę jest uprawniony do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów. Wnioskodawca będzie co miesiąc zasilał Karty uprawnionym pracownikom do otrzymania posiłków profilaktycznych i napojów.

Środki, które zasilą karty pozostaną własnością Wnioskodawcy. Wystawca zapewni, że uprawniony pracownik nie będzie miał możliwości wypłacenia środków znajdujących się na Karcie zarówno w bankomacie, w formie cash-back, w placówkach Wystawcy czy w jakiejkolwiek innej formie.

Ponieważ Wnioskodawca ma zapewnić gotowe posiłki lub artykuły spożywcze umożliwiające przygotowanie przez pracownika samodzielnie posiłku a także napoje, Wystawca zagwarantuje możliwość płatności Kartą jedynie w punktach handlowych, których główną działalnością jest sprzedaż ogólnospożywcza oraz w punktach gastronomicznych lub cateringowych.

Wskazanie lub ograniczenie typów punktów handlowych, gastronomicznych i cateringowych będzie odbywało się przy wykorzystaniu kodu MCC (Merchant Category Code) – czterocyfrowego oznaczenia MCC przypisanego przedsiębiorstwu działającemu w danej branży.

Wystawca wprowadzi na Karcie oznaczenie, że uprawnia ona do nabycia posiłków profilaktycznych (posiłków lub artykułów spożywczych) oraz napojów (bezalkoholowych).

Wnioskodawca wprowadzi dodatkowo zasady dotyczące korzystania z Kart na posiłki profilaktyczne i napoje, które pracownicy będą zobowiązani zaakceptować i przestrzegać.

Ponadto w przesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wyjaśnił, że pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania wszystkim uprawnionym pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych. W związku z powyższym zgodnie z przyjętymi zasadami, jak również oznaczeniem na Karcie, wydawane przez Wnioskodawcę pracownikom Karty będą uprawniały pracownika do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych.

A zatem Karty wydawane będą uprawnionym pracownikom w związku z ciążącym na Wnioskodawcy obowiązkiem wynikającym z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy zapewnienia uprawnionym pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów, poprzez zapewnienie posiłków profilaktycznych albo poprzez zapewnienie artykułów spożywczych z których pracownik będzie mógł przyrządzić sobie samodzielnie posiłki profilaktyczne.

Zarówno oznaczenie na Kartach jak również przyjęte zasady korzystania z Kart nie będą uprawniały pracownika do uzyskania na ich podstawie artykułów przemysłowych ani innych artykułów niemających żadnego związku z ciążącym na Wnioskodawcy obowiązkiem wynikającym z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Uprawniony pracownik na podstawie Karty wydanej mu przez Wnioskodawcę będzie uprawniony do uzyskania na jej podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, do których zapewnienia zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy zobowiązany był Wnioskodawca.

Natomiast podmiot wydający będzie w trakcie wydawania weryfikował jakie konkretne posiłki, artykuły spożywcze i napoje będą nabywane przez uprawnionych pracowników na podstawie Kart. Weryfikacja podmiotu wydającego będzie dotyczyła również zgodności nabywanych towarów z opisem na Karcie dozwolonych do nabycia na podstawie tej Karty produktów.

Wnioskodawca zamierza również wprowadzić wyrywkową kontrolę podmiotów wydających jak również samych uprawnionych pracowników w zakresie prawidłowości korzystania z Kart, w szczególności czy na podstawie Karty wydanej przez Wnioskodawcę pracownik będzie uprawniony do uzyskania na jej podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów, do których zapewnienia zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zobowiązany był Wnioskodawca.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane powyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że w sytuacji gdy Wnioskodawca, mimo ciążącego na Nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie będzie miał możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych a wydawane pracownikom Karty uprawniać będą do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych w celu wywiązania się przez Wnioskodawcę z ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy i nie będą uprawniały do uzyskania artykułów przemysłowych ani innych artykułów niemających związku z ciążącym na Wnioskodawcy obowiązkiem wynikającym z tych przepisów, to wartość finansowanych przez Wnioskodawcę Kart będzie stanowiła dla pracownika przychód ze stosunku pracy jednakże zwolniony od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym na Wnioskodawcy, jako płatniku, nie będzie ciążył obowiązek obliczania, pobierania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wydawanych Kart na podstawie art. 31 ww. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/