Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10-05-2019 r. – 0113-KDIPT2-3.4011.115.2019.2.ID

Rabaty dla pracowników a przychód. Udzielanie rabatów zatrudnionym osobom a skutki w PIT

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2019 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z udzieleniem rabatu.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), w związku z czym Organ podatkowy pismem z dnia 21 marca 2019 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.115.2019.1.ID, (doręczonym w dniu 26 marca 2019 r.) wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W odpowiedzi na ww. wezwanie w dniu 2 kwietnia 2019 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 1 kwietnia 2019 r. za pośrednictwem kuriera …).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (po uzupełnieniu):

Spółka prowadzi działalność w zakresie handlu detalicznego odzieżą różnych marek w sieci sklepów odzieżowych w Polsce. W ramach prowadzonej działalności Firma wprowadziła program rabatowy dla pracowników.

Zasady udzielania rabatu personalnego (dla pracowników) reguluje Regulamin Wynagrodzeń i procedura: „Zasady dokonywania zakupów pracowniczych i pobierania odzieży służbowej”. Rabat ten obejmuje cały asortyment i wynosi 20%, naliczany jest od cen regularnych lub po obniżce, jeśli towar został przeceniony.

Regulamin wynagrodzeń stanowi, że rabat to pozapłacowe świadczenie rzeczowe stanowiące dla Pracowników korzyść w postaci zniżek na zakup towarów i stanowi przychód, który powoduje konieczność odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości zniżki. Pracodawca nalicza zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości zniżki.

Procedura wewnętrzna określa, że rabat może być wykorzystany na:

• użytek własny pracownika,

• użytek współmałżonka lub partnera,

• użytek bliskiego członka rodziny pozostającego na utrzymaniu pracownika,

• użytek dalszego członka rodziny, z którym pracownik pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym,

• prezenty lub użytek innych osób z limitem do kwoty 4 000 zł łącznie (liczonej w cenie przed rabatem), w ciągu jednego roku kalendarzowego.

Rabat jest udzielany przy kasie każdorazowo pod warunkiem okazania karty personalnej pracownika, w jego obecności. Członkowie rodziny nie posiadają imiennych kart rabatowych, jednakże mogą płacić swoją kartą płatniczą za dokonane z rabatem zakupy. Pracodawca w żaden sposób nie weryfikuje przy zakupie stopnia pokrewieństwa członka rodziny. Zakupy na użytek własny członka rodziny, partnera, itd., są objęte takim samym rabatem i nie są ograniczone kwotowo. Obecnie wszystkie zakupy rabatowe są traktowane jako przychód pracownika.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

W związku z tym, że pracownik może dokonywać zakupów nie tylko na swój własny użytek, ale również na rzecz osób trzecich, wymienionych w procedurze, a niebędących pracownikami Wnioskodawcy – czy pracodawca jest zobligowany do odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych od wartości zniżki 20% za tych pracowników?

Zdaniem Wnioskodawcy (doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku), opodatkowanie pracowników podatkiem dochodowym od osób fizycznych od rabatu 20% – nie jest prawidłowe, gdyż członek rodziny może dokonać zakupu towaru z takim samym rabatem, po okazaniu przez pracownika imiennej karty personalnej. Mimo tego, że członkowie rodziny nie posiadają imiennej karty rabatowej, mogą płacić za jej dokonane zakupy środkami własnymi, np. własną kartą płatniczą lub gotówką.

Jako pracodawca, Wnioskodawca uważa, że w powyższej sytuacji Jego pracownicy są poszkodowani w stosunku do osób trzecich, korzystających za ich pośrednictwem z rabatu, ponieważ dochód pracowników jest opodatkowany, natomiast osoby trzecie nie ponoszą z tego tytułu kosztów podatkowych, jednocześnie korzystając z takich samych profitów rabatowych.

Przychodem pracownika ze stosunku pracy są m.in. świadczenia nieodpłatne oraz świadczenia częściowo odpłatne (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Wartość świadczeń nieodpłatnych ustala się według cen stosowanych wobec innych odbiorców, jeżeli przedmiot świadczenia wchodzi w zakres działalności gospodarczej pracodawcy (art. 11 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W przypadku świadczeń częściowo odpłatnych przychodem jest różnica pomiędzy ceną minimalną stosowaną wobec klientów a ceną, jaką płaci pracownik (art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W przypadku rabatów dla pracowników, których wartość nie odbiega od rabatów dostępnych dla osób niebędących pracownikami firmy, nie można mówić o świadczeniu częściowo odpłatnym. Pracownik nie odnosi żadnej korzyści, żadnego przysporzenia majątkowego, które można byłoby uznać za jego przychód ze stosunku pracy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia, pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Z uwagi na powyższe na płatniku ciążą trzy podstawowe obowiązki podatkowe, tj.:

1. obliczenie,
2. pobranie,
3. wpłacenie

-podatku, zaliczki lub raty.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, w brzmieniu ustawy obowiązującym od 1 stycznia 2019 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Z treści zacytowanego art. 12 ust. 1 i ust. 4 ww. ustawy jednoznacznie wynika, że do przychodów ze stosunku pracy dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez pracownika świadczenia, które mógł on otrzymać jako pracownik. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Stosownie do treści art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie handlu detalicznego odzieżą różnych marek w sieci sklepów odzieżowych w Polsce. W ramach prowadzonej działalności Firma wprowadziła program rabatowy dla pracowników. Zasady udzielania rabatu personalnego (dla pracowników) reguluje Regulamin Wynagrodzeń i procedura: „Zasady dokonywania zakupów pracowniczych i pobierania odzieży służbowej”. Rabat ten obejmuje cały asortyment i wynosi 20%, naliczany jest od cen regularnych lub po obniżce, jeśli towar został przeceniony. Regulamin wynagrodzeń stanowi, że rabat to pozapłacowe świadczenie rzeczowe stanowiące dla Pracowników korzyść w postaci zniżek na zakup towarów i stanowi przychód, który powoduje konieczność odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości zniżki. Pracodawca nalicza zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości zniżki.

Procedura wewnętrzna określa, że rabat może być wykorzystany na:

• użytek własny pracownika,

• użytek współmałżonka lub partnera,

• użytek bliskiego członka rodziny pozostającego na utrzymaniu pracownika,

• użytek dalszego członka rodziny, z którym pracownik pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym,

• prezenty lub użytek innych osób z limitem do kwoty 4 000 zł łącznie (liczonej w cenie przed rabatem), w ciągu jednego roku kalendarzowego.

Rabat jest udzielany przy kasie każdorazowo pod warunkiem okazania karty personalnej pracownika, w jego obecności. Członkowie rodziny nie posiadają imiennych kart rabatowych, jednakże mogą płacić swoją kartą płatniczą za dokonane z rabatem zakupy. Pracodawca w żaden sposób nie weryfikuje przy zakupie stopnia pokrewieństwa członka rodziny. Zakupy na użytek własny członka rodziny, partnera, itd., są objęte takim samym rabatem i nie są ograniczone kwotowo. Obecnie wszystkie zakupy rabatowe są traktowane jako przychód pracownika.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „rabat”. „Rabat”, zgodnie ze słownikowym znaczeniem tego pojęcia, oznacza „zniżkę, ustępstwo procentowe od ustalonych cen towaru, głównie na rzecz nabywców płacących gotówką, kupujących dużą ilość towarów jednorazowo lub w określonym czasie, upust” (Słownik Języka Polskiego PWN R-Z, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996). Skoro cena towarów ulega zmniejszeniu, nabywca za tę samą kwotę nabywa większą ilość towaru. W rezultacie zapłacona kwota, dla nabywcy stanowi rzeczywistą cenę zakupu wszystkich towarów (w tym także tych wydanych jako rabat), a udzielony rabat nie stanowi dla konsumenta przychodu.

Podkreślenia wymaga fakt, że o tym, czy świadczenie jest przychodem ze stosunku pracy (i innych stosunków wymienionych w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) decyduje okoliczność, czy może je otrzymać wyłącznie pracownik w rozumieniu ust. 4 tegoż artykułu, czy także inna osoba, niezwiązana z pracodawcą. 

Należy zauważyć, że opisany we wniosku program rabatowy dla pracowników nie ogranicza kręgu uprawnionych do karty rabatowej jedynie pracowników Wnioskodawcy, gdyż z kart rabatowych będą mogły skorzystać również osoby niebędące pracownikami Wnioskodawcy, tj. osoby bliskie pracownika.

W konsekwencji, stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie przedmiotowy program rabatowy nie dotyczy szerokiego grona klientów Spółki, ponieważ niewątpliwie krąg osób uprawnionych do uczestnictwa w programie jest ograniczony – uczestnikami programu są wyłącznie pracownicy Spółki.

Nie budzi wątpliwości, że w momencie dokonywania zakupów w sklepach Wnioskodawcy, pracownik występuje w podwójnej roli, tj. jako pracownik i jako klient (dokonując zakupów na podstawie cywilnoprawnej umowy sprzedaży). Zauważyć jednak należy, że dokonując zakupów osoba taka cały czas pozostaje w stosunku pracy z podmiotem, u którego ich dokonuje. W konsekwencji przysporzenie od takiego podmiotu nawet wynikające z realizacji umowy cywilnoprawnej przyznane jest z racji istniejącego stosunku pracy.

Podkreślenia wymaga fakt, że o tym czy świadczenie jest przychodem ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, decyduje okoliczność, czy może je otrzymać wyłącznie pracownik w rozumieniu ust. 4 tego artykułu, czy także inna osoba nie związana z pracodawcą.

Zatem, udzielone pracownikom rabaty stanowią dla pracowników Wnioskodawcy podlegający opodatkowaniu przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na Wnioskodawcy ciążą w związku z tym obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych wynikające z treści art. 31 ww. ustawy, tj. Wnioskodawca zobowiązany jest w stosunku do osób objętych programem rabatowym do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, łącznie z pozostałymi dochodami uzyskanymi przez pracownika w danym miesiącu.

Reasumując, w związku z realizacją opisanego w stanie faktycznym programu rabatowego adresowanego tylko do pracowników Wnioskodawcy, udzielane w ramach tego programu rabaty stanowią dla pracownika przychód ze stosunku pracy, od którego Wnioskodawca powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję