Obowiązek ubezpieczeń społecznych
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Decyzja nr 1391/2014
Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie dzialalności gospodarczej (t.j. Dz.U z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 21 listopada 2014 r. przez przedsiębiorcę (…) w przedmiocie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez cudzoziemców, których pobyt w Polsce nie ma charakteru stałego, zatrudnionych przez wnioskodawcę na podstawie umów o pracę.
UZASADNIENIE
W dniu 21 listopada 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek spółki: (…) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony przez wnioskodawcę pismem z dnia 15 grudnia 2014 r. (wpływ do Oddziału w dniu 18 grudnia 2014 r.).
Wnioskodawca poinformował, iż prowadzi działalność gospodarczą w zakresie outsourcingu pracowniczego. Spółka zamierza podjąć, na podstawie określonej umowy handlowej, współpracę z przedsiębiorstwem zagranicznym mającym swą siedzibę w Gruzji, polegającą na tym, że przedsiębiorstwo zagraniczne będzie tymczasowo oddelegowywać swoich pracowników do pracy w przedsiębiorstwie wnioskodawcy, a następnie ci pracownicy będą wykonywali pracę u klientów wnioskodawcy korzystających z usług wnioskodawcy w zakresie outsourcingu pracowniczego. Pracownicy pochodzić będą z Gruzji oraz Ukrainy, a ich pobyt w Polsce nie będzie przekraczał 6 miesięcy, w związku z czym, na mocy przepisu § 1 pkt 22 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na prace (Dz.U. z dnia 28 lipca 2011 r. z późn. zm.), nie będzie konieczne uzyskiwanie dla nich zezwolenia na pracę.
Pismem z dnia 15 grudnia 2014 r. wnioskodawca uzupeinił opis zdarzenia przyszłego wskazując, że będzie zawierał z delegowanymi przez przedsiębiorcę zagranicznego pracownikami odrębne umowy o pracę lub umowy cywilnoprawne, w ramach których będą oni wykonywali pracę u klientów wnioskodawcy korzystających z usług w zakresie outsourcingu pracowniczego.
W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem czy obywatele Gruzji i Ukrainy, których pobyt w Polsce będzie miał charakter niestały, będą podlegać obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu w Polsce.
Zdaniem wnioskodawcy, cudzoziemcy obywatele Ukrainy i Gruzji, oddelegowani do pracy w Polsce na czas nieprzekraezający 6 miesięcy, na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych nie będą podlegali ubezpieczeniom społecznym określonym w tej ustawie.
Stanowisko wnioskodawcy oparte jest na treści art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego. W przypadku opisanego zdarzenia przyszłego (sytuacji planowanej przez wnioskodawcę), obywatele państw obcych (Ukrainy, Gruzji) będą delegowani czasowo do pracy w Polsce, na okres zaledwie kilku (nie więcej niż sześciu) miesięcy, w związku z czym bez wątpienia ich pobyt nie będzie miał charakteru stałego, a co za tym idzie, nie będą oni podlegali ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych
Spółka wskazuje, iż powyższe stanowisko jest w pełni zbieżne z ugruntowaną, wieloletnią linią orzeczniczą sądów polskich, w szczególności Sądu Najwyższego, który wielokrotnie podejmował to zagadnienie, za każdym razem orzekając w sposób zgodny ze stanowiskiem wnioskodawcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2011 r. (I UK 60/11), wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 r. (III UK 215/10), wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2007 r. (I UK 225/06), wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 2008 r. (I UK 303/07), wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009 r. (II UK 116/08)]. W szczególności wnioskodawca opiera swoją wykładnię na stwierdzeniu zawartym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009 r. II UK 116/08), zgodnie z którym art. 5 ust. 2 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych powinien być odczytywany w ten sposób, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie po pierwsze – obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i po drugie obywatele państw obcych, którzy są zatrudnieni w placówkach wymienionych w drugim członie tego zapisu. W konsekwencji oznacza to, że zakresem podmiotowym art. 5 ust. 2 ustawy systemowej objęci są zarówno obywatele państw obcych zatrudnieni w placówkach wymienionych w tym przepisem (niezależnie od charakteru ich pobytu na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej), jak również obywatele państw obcych niezatrudnieni w takich placówkach, o ile tylko ich pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie miał charakteru stałego.
Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie indywidualnej interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, warunkiem koniecznym do stwierdzenia kompletności wniosku, jest jego należyte opłacenie, natomiast w myśl art. 10 ust. 7 tej ustawy – w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 21 listopada 2014 r. a uzupełnionym pismem z dnia 15 grudnia 2014 r., przedsiębiorca przedstawił wątpliwości w zakresie dotyczącym podlegania ubezpieczeniom społecznym cudzoziemców zatrudnionych na podstawie umowy o prace lub mających zawane z wnioskodawcą umowy zlecenia, a do wniosku została dokonana jedna opłata. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając niniejszą decyzję rozpoznał wniosek w zakresie pierwszego zagadnienia dotyczącego podlegania ubezpieczeniom społecznym obywateli Ukrainy i Gruzji oddelegowanych do pracy w Polsce przez gruzińskie przedsiębiorstwo, z którymi wnioskodawca zawrze dodatkowo umowy o pracę.
Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie uzależniają objęcia wskazanymi w niej ubezpieczeniami od posiadanego obywatelstwa czy miejsca zamieszkania, natomiast istotny staje się fakt zawarcia z polskim podmiotem umowy o pracę czy innej umowy rodzącej zgodnie z przepisami obowiązek ubezpieczeń społecznych oraz wykonywanie pracy w ramach takiej umowy na obszarze Polski.
Katalog tytułów, z których wynika obowiązek ubezpieczeń emerytalnych i rentowych zawarty w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, uwzględnia wśród tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych również osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę. W świetle art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 1 tejże ustawy pracownicy podlegają od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu.
Ponadto zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej. Wymienione warunki powinny być jednak spełnione łącznie tzn. osoba powinna być cudzoziemcem, jej pobyt w Polsce nie może mieć charakteru stałego i jest zatrudniona w obcym przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych.
Wnioskodawca wskazał we wniosku, iż zamierza zatrudnić na podstawie umów o pracę obywateli Gruzji i Ukrainy, oddelegowanych przez przedsiębiorcę gruzińskiego do pracy w Polsce. Pobyt ww. osób w Polsce nie będzie miał charakteru stałego. Należy zauważyć, że opisane przez wnioskodawcę osoby nie spełnią wszystkich warunków zawartych w treści art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych co będzie skutkować istnieniem dla nich obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę.
Jednocześnie Zakład nadmienia, iż przywołane przez wnioskodawcę wyroki sądów zostały wydane w jednostkowych sprawach i nie mają mocy powszechnie obowiązującej.
W konsekwencji, biorąc pod uwagę powyżej wskazane przepisy i przedstawione przez wnioskodawcę zdarzenie przyszłe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym obywateli Gruzji i Ukrainy oddelegowanych do pracy w przedsiębiorstwie wnioskodawcy, z którymi wnioskodawca zawrze umowy o pracę, w ramach których będą wykonywali pracę u klientów wnioskodawcy w zakresie outsourciugu pracowniczego.
Zakład zaznacza jednocześnie, iż cudzoziemiec zatrudniony w Polsce nie będzie podlegał polskiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczeń społecznych jeśli obowiązek taki wyklucza umowa międzynarodowa, której Polska jest stroną lub prawo wspólnotowe. Zakład w oparciu o treść wskazanego art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie dokonuje jednakże ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, któremu podlegać będzie osoba zatrudniona jednocześnie przez przedsiębiorstwo gruzińskie i mająca zawartą z wnioskodawcą umowę o pracę, a jedynie wypowiada się w kwestii obowiązku podlegania przez taką osobę ubezpieczeniom społecznym w myśl przepisów polskiego systemu ubezpieczeń społecznych.
Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.
Stosownie do art 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.
źródło: https://bip.zus.pl