Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 20-12-2016 r. – WPI/200000/43/1360/2016

Podleganie ubezpieczeniom społecznym

UZASADNIENIE

W dniu 13 grudnia 2016r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: (…) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, ze od dnia 01.11.2016 powadzi działalność gospodarczą jako osoba fizyczna na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, w zakresie handlu detalicznego. W ramach prowadzonej działalności zatrudnia pracowników oraz w pierwszym jej okresie stale pomaga mu małżonka, która została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca. Pomiędzy Wnioskodawcą a jego małżonką istnieje wspólność majątkowa oraz pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym.

Wnioskodawca informuje, że po kilku miesiącach żona zamierza przestać stale współpracować przy prowadzonej przez niego działalności. Będzie wówczas jedynie sporadycznie pomagać w funkcjonowaniu sklepu, bez stałych godzin pracy w czasie przez siebie ustalonym. Na tę okoliczność zamierzają zawrzeć urnowy – zlecenia, określającą warunki i zakres wykonywanych przez nią czynności. Zakładane miesięczne wynagrodzenie z tytułu umowy – zlecenia będzie niższe od obowiązującej podstawy wymiaru składek dla osób współpracujących z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy tytułu podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu przez żonę wykonującą dla mojego sklepu czynności na podstawie umowy zlecenia, ponieważ de facto będzie ona spełniać wówczas kryteria określone dla osób współpracujących z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, wymienione w art.6 ust. ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem, czy w takim przypadku żona może podlegać obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu jedynie jako zleceniobiorca, czyli podstawą wymiaru jej składek może być wyłącznie kwota wypłacanego jej w danym miesiącu wynagrodzenia z tytułu umowy – zlecenia?

W opinii Wnioskodawcy tytuły podlegania ubezpieczeniom społecznym wymienione są w art.6 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Obowiązkowe podleganie ubezpieczeniom społecznym przez osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia określone jest w art.6 ust.1 pkt.4, natomiast przez osoby współpracujące z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą – w art.6 ust.1 pkt.5. Zgodnie z art.9 ust.2 osoby spełniające warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami z kilku tytułów, w tym m.in. o których mowa w art.6 ust.1 pkt. 4 i pkt.5, są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem jedynie z jednego tytułu – a więc może to być umowa – zlecenie. Art.8 ust.2 stanowi, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w ust.1 1 – dla celów ubezpieczeń społecznych jest on traktowany jako osoba współpracująca. Podobnego zastrzeżenia nie przewidziano jednak dla osób wykonujących pracę na podstawie umowy – zlecenia spełniających kryteria dla osób współpracujących.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym wyżej przypadku, możliwe będzie podleganie przez żonę obowiązkowo wyłącznie ubezpieczeniu społecznemu jako zleceniobiorca i opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne za dany miesiąc wyłącznie od podstawy stanowiącej kwotę wypłaconego jej w tym miesiącu wynagrodzenia.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne w formie decyzji wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. I ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące. Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 pkt. 5 oraz art. 12 ust. 1 tejże ustawy – obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami współpracującymi z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą.

Stosownie do art. 8 ust. 11 powołanej ustawy za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

Dodatkowo zgodnie z art. 8 ust. 2 tej ustawy – jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Należy jednakże zauważyć, że umowa zlecenia jest umową regulowaną przez przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.), odmienną w swej charakterystyce prawnej od umowy o pracę, a w konsekwencji nie może być w powyższej sytuacji traktowana analogicznie.

W świetle wskazanych powyżej przepisów, osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, nawet jeżeli spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, podlega ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca, bowiem wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia stanowi odrębny, od współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, tytuł do ubezpieczeń społecznych, a jednocześnie w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do zleceniobiorców brak jest przepisu odpowiadającego treści zawartej w art. 8 ust. 2 tej ustawy regulacji dotyczącej pracowników.

Z przedstawionego we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w sytuacji gdy żona będzie jedynie sporadycznie pomagać w funkcjonowaniu (…)” Wnioskodawca zamierza zawrzeć z żona umowę zlecenia „określającą warunki i zakres wykonywanych przez nią czynności” za wynagrodzeniem. Jednocześnie z informacji Wnioskodawcy zawartej w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku wynika, że żona Wnioskodawcy „zamierza przestać stale współpracować przy prowadzonej przez niego działalności”. Zatem w chwili zawarcia przedmiotowej umowy nie będzie ona posiadała innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, w konsekwencji dla celów ubezpieczeń społecznych nie będzie traktowana jako osoba współpracująca ale jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 12 grudnia 2016r. w sprawie podlegania żony Wnioskodawcy, z którą zostanie zawarta umowa zlecenia, ubezpieczeniom społecznym na zasadach właściwych dla zleceniobiorców.

Ponadto Zakład wskazuje, że w myśl art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne w formie decyzji, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Powyższe oznacza, iż wiążące interpretacje w formie decyzji mogą zostać wydane tylko w odniesieniu do wskazanych w cytowanym przepisie spraw. W przypadku, gdy wątpliwość przedsiębiorcy dotyczy sprawy nie odnoszącej się do powyżej wskazanego zakresu, Zakład obowiązany jest odmówić wydania takiej interpretacji.

Biorąc powyższe pod uwagę Oddział odmówił wydania pisemnej interpretacji w części dotyczącej potwierdzenia czy zatrudnienie żony na podstawie umowy o zlecenia, a w konsekwencji zawarcie takiej umowy, jest zgodne z przepisami prawa, z uwagi na fakt, że nie jest to zagadnienie z zakresu zastosowania przepisów ustawy- o systemie ubezpieczeń społecznych i Zakład nie jest uprawniony do wypowiadania się w tej kwestii w drodze pisemnej interpretacji przepisów.

Jednocześnie Zakład podkreśla, iż w trybie wydawania decyzji z wniosku o pisemną interpretację przepisów na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, opierając się jedynie na treści przedstawionego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład oparł się na twierdzeniu Wnioskodawcy, iż umowa, którą planuje zawrzeć z żoną będzie miała charakter umowy zlecenia, zwracając jednocześnie uwagę, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę.

UZASADNIENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl