Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 20-11-2015 r. – WPI/200000/43/1243/2015

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP i FGŚP – tzw pakiety medyczne

UZASADNIENIE

W dniu 03 listopada 2015 r do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…) reprezentowanego przez (…) o wydanie w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pisemnej interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek uregulowania przez płatnika składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu finansowania pracownikom przez pracodawcę pakietów prywatnej opieki medycznej (tzw. abonamentów medycznych).

Wnioskodawca wskazał, że jest spółką prawa handlowego zajmującą się m.in. produkcją wyrobów ceramicznych. Spółka zamierza częściowo finansować pracownikom pakiety prywatnej opieki medyczej, tzw. abonamenty medyczne (dalej jako „Pakiet medyczny”). Objęcie pracownika Pakietem medycznym następować będzie na zasadzie dobrowolności, na wniosek pracownika. Spółka ponosiła będzie część kosztu Pakietu medycznego, pozostała część tego kosztu ponosić będą we własnym zakresie pracownicy.

Wnioskodawca informuje, że objęcie pracowników Pakietem medycznym nie będzie wynikało z Układu Zbiorowego Pracy, z Regulaminu Wynagradzania, ani też z innych przepisów o wynagradzaniu. W związku z faktem, że koszt Pakietu medycznego poniesiony przez Spółkę stanowił będzie przychód po stronie pracownika, Wnioskodawca odprowadzał będzie składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, przyjmując za podstawę wymiaru składek przychód w wysokości wynikającej z wartości dopłacanej przez Spółkę do Pakietu medycznego (pomniejszonej o kwotę niepodlegającą oskładkowaniu np. dotyczącą medycyny pracy).

Wnioskodawca podnosi, że pracownik będzie objęty Pakietem medycznym, a tym samym będzie uprawniony do korzystania z usług prywatnej opieki medycznej również w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku na prawach zasiłku macierzyńskiego, w okresie przebywaniu na urlopie wychowawczym, a także w okresie przebywania na urlopie bezpłatnym.

Wnioskodawca powziął wątpliwość:

1. Czy wartości Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikowi przez Spółkę, powinna zostać zaliczona do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, w okresie kiedy pracownik będzie pobierał zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz kiedy będzie przebywał na urlopie wychowawczym?
2. Czy wartości Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikowi przez Spółkę, powinna zostać zaliczona do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, w okresie kiedy pracownik będzie przebywał na urlopie bezpłatnym?

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie będzie zobowiązany zaliczyć wartości Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikom przez Spółkę do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, w okresie kiedy pracownik będzie pobierał zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz kiedy będzie przebywał na urlopie wychowawczym.

Ponadto, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie będzie zobowiązany zaliczyć wartości Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikom przez Spółkę do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, w okresie kiedy pracownik przebywał będzie na urlopie bezpłatnym.

Uzasadniając swoje stanowisko, Wnioskodawca wskazuje, ze zgodnie z art.6 ust.1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r . (dalej: „usus”), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają z zastrzeżeniem art. 8 i 9 osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 1 usus, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu art.4 pkt. 9 i 10 usus. Wskazany przepis odwołuje się do definicji przychodu określonej w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze badź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Ponadto, zgodnie z § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (dalej: „Rozporządzenie składkowe”), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanych dalej „składkami”, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Z kolei w § 2 Rozporządzenia składkowego określono katalog przychodów, które są wyłączone z podstawy wymiaru składek. Zgodnie z § 2 ust.1 pkt 26 Rozporządzenia składkowego, nie stanowią podstawy wymiaru składek przychody z tytułu korzyści materialnych wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Wnioskodawca podnosi, że jak wskazał w opisie stanu faktycznego, objęcie pracowników Pakietem medycznym nie będzie wynikało z Układu Zbiorowego Pracy, z Regulaminu Wynagradzania, ani też z innych przepisów o wynagradzaniu. Nie będzie to jednak w ocenie Wnioskodawcy stanowiło przeszkody do wyłączenia z podstawy wymiaru składek kosztu Pakietu medycznego w części pokrywanej przez Spółkę w okresie kiedy pracownik pobierał będzie zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz kiedy będzie przebywał na urlopie wychowawczym lub urlopie bezpłatnym. Według Wnioskodawcy, istotny jest zapis art. 6 ust.1 pkt 19 ustawy o sus zgodnie z którym, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają (…), osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że w stosunku do osób na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego zachodzi odrębny tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia. Zgodnie z art.18 ust.6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi kwota tego zasiłku. Tym samym, podstawę wymiaru składek stanowi w tym przypadku kwota zasiłku a nie przychód ze stosunku pracy.

Wnioskodawca przywołując art.6 ust.1 pkt 19 usus wskazuje, iż także przebywanie na urlopie wychowawczym stanowi odrębny od stosunku pracy tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych. Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby przebywające na urlopie wychowawczym ustalane są wyłącznie od podstawy wynikającej z art.18 ust. 5b i ust. 15. Zgodnie z art.18 ust.5b usus, w przypadku osób przebywających na urlopie wychowawczym, podstawę wymiaru składek stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust 10 usus na dany rok kalendarzowy.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku osób pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz w przypadku osób przebywających na urlopie wychowawczym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie jest ustalana w oparciu o przychód ze stosunku pracy, a w oparciu o konkretnie określoną w przepisach usus podstawę. W świetle powyższego, wartość Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikom przez Spółkę w okresie pobierania przez pracownika zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz w okresie przebywania przez pracownika na urlopie wychowawczym nie będzie wliczana do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ponieważ prawo do tych świadczeń przysługuje pracownikom nie za okres świadczenia pracy, a z racji pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Wnioskodawca wskazuje, że powyższe ustalenia mają również zastosowanie dla określenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe. Zgodnie bowiem z art.20 ust. 1 usus podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W świetle zaś art. 11 i art.12 usus, osoby pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz przebywające na urlopie wychowawczym nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu. Z kolei zgodnie z art. 104 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20 kwietnia 2004r., oraz zgodnie z art.29 ust 1 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy z dnia 13 lipca 2006r., składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pobiera się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Odnośnie składek na ubezpieczenie zdrowotne, Wnioskodawca przywołuje art.66 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004r., osoby pobierające zasiłek macierzyński nie są objęte tym ubezpieczeniem.

Z kolei art.66 ust. 1 pkt. 32 ustawy wymienia osoby korzystające z urlopu wychowawczego niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia społecznego jako odrębna grupa. W takim przypadku podstawę wymiaru składek stanowi kwota odpowiadająca wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Tym samym przychód w postaci wartości Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikowi przez Spółkę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego oraz w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.

Odnosząc się natomiast, do kwestii oskładkowania finansowanych pracownikom przez Spółkę Pakietów medycznych w okresie przebywania przez pracownika na urlopie bezpłatnym. Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art 174 § 2 Kodeksu pracy, okresie urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Oznacza to, że urlop bezpłatny to okres zawieszenia stosunku pracy, kiedy pracownik nie świadczy pracy na rzecz pracodawcy. Z tego względu w okresie urlopu bezpłatnego pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym i brak jest obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i w konsekwencji również na ubezpieczenie zdrowotne Ponadto art.6 ust.1 usua nie wskazuje urlopu bezpłatnego jako obowiązkowego tytułu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowego. W opinii Wnioskodawcy, również pozostałe przywołane w niniejszym wniosku regulacje prawne nie wymieniają urlopu bezpłatnego jako odrębnego tytułu do ubezpieczenia. W konsekwencji uznać należy, że w okresie przebywania przez pracownika na urlopie bezpłatnym nie zachodzi obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu finansowania pracownikowi przez pracodawcę Pakietu medycznego.

Zdaniem Przedsiębiorcy, w konsekwencji powyższego, w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany zaliczyć wartości Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikom przez Spółkę do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne w okresie kiedy pracownik pobierał będzie zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, jak również w okresie przebywania przez pracownika na urlopie wychowawczym, a także w okresie przebywania przez pracownika na urlopie bezpłatnym. Jednocześnie Wnioskodawca podkreśla, że przedstawione stanowisko jest zgodne ze stanowiskiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wyrażonym m.in. w Decyzji nr 523/2015 dnia 15 maja 2015r.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykulu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż mocą przedmiotowej decyzji Zakład nie przyznaje jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska Wnioskodawcy pod kątem prawidłowości przedstawionej przez niego interpretacji przepisów prawa, tj. ;przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy stanowi opis stanu faktyczncgo/zdarzenia przyszłego przedstawiony przez przedsiębiorcę w treści wniosku. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedujac nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż wiedzę o stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Zakład opiera wyłącznie na treści złożonego przez Przedsiębiorcę wniosku nie mając uprawnień do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W rezultacie celem interpretacji jest udzielenie Wnioskodawcy informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne i uchronienie w ten sposób przed błędnym zastosowaniem przez niego danego przepisu.

Odnosząc się do problematyki podniesionej w treści złożonego w dniu 3 listopada 2015r. wniosku o wydanie pisemnej interpretacji wskazać należy, iż obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne spoczywa na płatniku składek i dotyczy osób, które podlegają tym ubezpieczeniom z uwagi na posiadanie odpowiedniego tytułu do tych ubezpieczeń.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z dnia 13 październiku 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych, wskazując w art.6 katalog podmiotów, które podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Z przepisu tego wynika, iż obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m in. pracownicy. Należy zaznaczyć, że określony tym przepisem katalog osób fizycznych, podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jest zamknięty.

Zgodnie z pkt.19 powołanego art.6 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż przebywanie na urlopie wychowawczym oraz pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi odrębny tytuł (niż stosunek pracy) do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. W tym okresie pracownik nie podlega pracowniczym ubezpieczeniom społecznym okres urlopu wychowawczego jak również, pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego jest bowiem okresem przerwy w ubezpieczeniu pracowniczym. Tytułem zatem do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych jest korzystanie z urlopu wychowawczego, jeżeli osoba ta nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty oraz innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych co wynika z dyspozycji art.6 ust.1 pkt 19 w zw. z art.9 ust. 6 ustawy, lub pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Jednocześnie należy wskazać, iż z zapisów art.11 i art.12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jednoznacznie wynika, że osoby o których mowa w powołanym powyżej art.6 ust.1 pkt 19 tejże ustawy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i ubezpieczeniu wypadkowemu.

Z art.l8 ust.5b i ust. 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, na dany rok kalendarzowy z tym, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przebywających na urlopie wychowawczym nie może być wyższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie, z kolei z treści art. 18 ust.6 ww ustawy wynika, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku ubezpieczonych pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi kwota tego zasiłku z wyjątkiem przychodów ze stosunku pracy należnych za wcześniejszy okres świadczenia pracy (np.: zalegle wynagrodzenie, premia, nagroda roczna) wypłacanych w okresie przebywania na urlopie wychowawczym lub pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. W takim bowiem przypadku wymienione przychody stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy, gdyż są one należne za okres wykonywania pracy. Natomiast, inne świadczenia opłacane przez pracodawcę za okres urlopu wychowawczego lub okres pobierania zasiłku macierzyńskiego (a więc za okres nieświadczenia pracy) nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy, gdyż prawo do tych świadczeń nie przy sługuje za okres świadczenia pracy.

Natomiast obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015. poz.581 ze zm.) uzależniając zaistnienie tegoż obowiązku, a w konsekwencji również podstawę wymiaru składki na to ubezpieczenie, od statusu ubezpieczonego (posiadanego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego). Zgodnie z treścią art.81 ust.1 pkt 10 w zw. z art.66 ust.1 pkt 32 tejże ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób korzystających z urlopu wychowawczego niepodlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, jest kwota odpowiadająca wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych. Natomiast zgodnie z art.67 ust.6 tejże ustawy wynika, iż zasiłek macierzyński nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Z kolei, odnosząc się do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, to zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r., o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz 149) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (tekst jedn. U. z 2014 r., poz. 272 ze zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych.

Tym samym wartość pakietów medycznych, do których prawo przysługuje osobom przebywającym na urlopie wychowawczym lub pobierającym zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego nie stanowi również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W konsekwencji, wartość Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikowi przez Wnioskodawcę, opłacanego przez pracodawcę w okresie kiedy pracownik przebywał będzie na urlopie wychowawczym oraz w okresie kiedy pobierał będzie zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (w okresie faktycznego nie świadczenia pracy), nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy, gdyż prawo do świadczeń w postaci Pakietu medycznego nie przysługuje za okres świadczenia pracy, lecz z tytułu przebywaniu na urlopie wychowawczym lub pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, a więc odrębnych od stosunku pracy tytułów do ubezpieczeń

Należy również zaznaczyć, iż powyższe decyduje również o tym, iż jak słusznie zauważył Wnioskodawca, nie znajdzie tu zastosowania § l oraz §2 ust.1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, gdyż decydujące znaczenie ma fakt, iż są to odrębne od „pracowniczego” tytuły do ubezpieczeń. W konsekwencji podstawa wymiaru składek w okresach podlegania z tych tytułów również, jak wskazano to wyżej, ustalana na innych zasadach.

Uwzględniając opis przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego i stanowisko w sprawie oraz obowiązujący stan prawny. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 3 listopada 2015r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, wartości tzw. Pakietu medycznego w kwocie finansownaej pracownikowi przez pracodawcę, w okresie kiedy pracownik będzie pobierał zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz kiedy będzie przebywał na urlopie wychowawczym – za prawidłowe.

Odnosząc się do stanowiska Przedsiębiorcy w kwestii nieuwzględnienia wartości Pakietu medycznego w części finansowanej pracownikowi przez Spółkę – w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, w okresie kiedy pracownik będzie przebywał na urlopie bezpłatnym, Zakład wskazuje co następuje:

Zgodnie z treścią art.18 ust.1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Dz. U. Nr 161, poz.1106 ze zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia Społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012r. poz. 361 ze zm) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym Rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Na mocy przepisu §2 ustawodawca wymienia enumeratywnie przychody, które nie wchodzą do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zatem w sytuacji, gdy wartość danego świadczenia, z którego korzysta pracownik w trakcie urlopu bezpłatnego stanowi przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy to wartość takiego świadczenia nie korzysta z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zastosowanie bowiem znajdzie generalna zasada wynikająca ze wskazanych powyżej przepisów art.18 ust 1 i art.20 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód – gdyż wartość świadczeń, które w okresie przebywania pracownika na urlopie bezpłatnym są finansowane przez pracodawcę i stanowią przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy nie korzysta z wyłączeń, o których mowa w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zgodnie z art. 174 § 1 i 2 Kodeksu pracy, na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego, natomiast okres urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Z powyższego wynika, iż okres urlopu bezpłatnego to okres zawieszenia stosunku pracy, w którym pracownik nie świadczy pracy na rzecz pracodawcy W konsekwencji, w okresie urlopu bezpłatnego pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym i brak jest obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne. Urlop bezpłatny, jak słusznie zresztą wskazał Wnioskodawca, nie został również wymieniony w art.6 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jako obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń emetytalnego i rentowych co potwierdza powyższe. Podkreślić jednak w tym miejscu należy, iż w czasie urlopu bezpłatnego pracownik w dalszym ciągu pozostaje w stosunku pracy, mimo że tej pracy nie świadczy, a pracodawca nie wypłaca mu wynagrodzenia.

Należy podkreślić, iż bez znaczenia prawnego jest okoliczność, iż dane świadczenie będzie przedstawione do dyspozycji uprawnionej osobie w trakcie urlopu bezpłatnego, bowiem o tym czy należne świadczenie będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie decyduje okoliczność braku świadczenia stosunku pracy w momencie uzyskania przychodu. Decydujące znaczenie będzie miała tutaj okoliczność, że świadczenie takie wynika ze stosunku pracy.

W świetle powyższego wartość pakietu medycznego w kwocie finansowanej przez pracodawcę w okresie kiedy pracownik będzie przebywał na urlopie bezpłatnym będzie stanowiła jego przychód, od którego w myśl art 4 pkt 2 i art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Spółka jako płatnik składek będzie obowiązana, według zasad wynikających z przepisów ustawy opłacać należne składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że stosownie do zapisów art.81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 581 ze zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tych osób z kolei zgodnie zaś z art 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r., o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz. U z 2015 r., poz. 149) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (tekst jedn. U z 2014 r. poz 272 ze zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy prawne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał stanowisko Przedsiębiorcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 3 listopada 2015r. w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, wartości tzw. Pakietu medycznego w kwocie finansowanej pracownikowi przez pracodawcę, w okresie kiedy pracownik będzie przebywał na urlopie bezpłatnym – za nieprawidłowe.

Ponadto należy podkreślić, iż wskazana we wniosku decyzja interpretacyjna nr WPI/200000/43/523/2015 z dnia 15 maja 2015 r. została wydana w indywidualnej sprawie innego przedsiębiorcy, w oparciu o opisany stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe. Stosownie do art. 10 ust. 1 i 10a ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pisemna interpretacja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych tylko w sprawie, w której została wydana. Interpretacje wydawane są w oparciu o zawarty we wniosku opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i nawet najmniejsza różnica w zawartym we wniosku o wydanie interpretacji opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego (w tym pominięcie lub dodanie jakiegokolwiek elementu) może mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia zawartego w interpretacji.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust.2 i ust.3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakladu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (…).

źródło: https://bip.zus.pl