Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 20-07-2018 r. – WPI/200000/43/751/2018

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej działalność gospodarczą

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2018 r . do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Przedsiębiorcy (…) o wydanie interpretacji indywidualnej. Powyższy wniosek został uzupełnionym pismem z dnia 12 lipca 2018 r . (doręczonym 17 lipca 2018).

Wnioskodawczyni w opisie stanu faktycznego poinformowała, że w dniu 01.06.2018 r. zarejestrowała działalność gospodarczą pod nazwą (…)

W jej ramach, oprócz standardowej kwiaciarni, zamierza prowadzić warsztaty hobbystyczne stacjonarne (w lokalu, w którym znajduje się kwiaciarnia) oraz zlecone (np. w domach kultury i innych placówkach).

Wnioskodawczyni wskazała, iż zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. „Prawo przedsiębiorców” korzysta ze zwolnienia od podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Jednocześnie poinformowała, iż w okresie od (…).02.2017 r. do (…).01.2018 r. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę w (…) na stanowisku pracownik biurowy – recepcjonista. W tym okresie Wnioskodawczyni przeprowadziła również, na podstawie umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem tj. (…) warsztaty autoprezentacji i zajęcia integracyjne dla dzieci i młodzieży. Jedną z czynności, jaką wykonywała w ramach tego zlecenia było przeprowadzenie warsztatów plastycznych, które były realizowane w ówczesnym miejscu pracy Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość czy podjęcie współpracy z byłym pracodawcą tj. (…) w zakresie okazjonalnego (…) wnioskodawczynię prawa do korzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. „Prawo przedsiębiorców” oraz prawa do obniżenia podstawy wymiaru składek na podstawie art. 18a ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych?

Wnioskodawczyni przedstawiła własne stanowisko w sprawie.

Według Wnioskodawczyni biorąc pod uwagę fakt, iż w (…) zatrudniona była na stanowisku pracownik biurowy – recepcjonista i w ramach tego stosunku pracy nie wykonywałam czynności polegających na prowadzeniu warsztatów plastycznych, świadczenie obecnie tego rodzaju usług na rzecz byłego pracodawcy nie pozbawia Wnioskodawczyni, jako przedsiębiorcy, prawa do skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. „Prawo przedsiębiorców” oraz prawa do obniżenia podstawy wymiaru składek na podstawie art. 18a ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni przeszkodą do skorzystania z tych praw nie jest umowa zlecenie na prowadzenie warsztatów autoprezentacji i zajęć integracyjnych dla dzieci i młodzieży, gdyż zawarta została z innym podmiotem gospodarczym niż były pracodawca.

Wnioskodawczyni w uzupełnieniu do złożonego wniosku dokonała opłaty za drugi stan faktyczny przedstawiony we wniosku. Ponadto pismem złożonym w dniu 17 lipca 2018 r . Wnioskodawczyni poinformowała, że nie prowadzi i w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania opisanej we wniosku działalności, nie prowadziła innej działalności pozarolniczej w rozumieniu art.8 ust.6 pkt 1) – 5) ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego zawarty w treści złożonego wniosku. Mocą przedmiotowej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Niniejsza interpretacja dotyczy tylko i wyłącznie indywidualnej sprawy Wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 w zw. z art.13 ust.4 powołanej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

W myśl art. 18 Prawo przedsiębiorców – Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. 2 powyższego wynika, że osoba rozpoczynająca wykonywanie działalności gospodarczej:

• po raz pierwszy lub podejmuje ją ponownie, ale zakończenia poprzedniej działalności lub od dnia jej ostatniego zawieszenia upłynął okres co najmniej 60 miesięcy,
• w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej

przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia tej działalności, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, o których stanowi powyżej powołany art.6 ust.l pkt 5 i powiązany z nim art.12 ust.l.

Oznacza to, że osoba prowadząca działalność gospodarcza spełniająca ww. warunki nie jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w konsekwencji nie podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie 6 miesięcy stosowania tzw. ulgi na start.

Z treści wniosku złożonego w dniu 21 czerwca 2018 r . oraz uzupełniającego go pisma z dnia 12 lipca 2018 r . jednoznacznie wynika, iż Wnioskodawczyni w okresie ostatnich 60 miesięcy przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie prowadziła żadnej innej niż opisana we wniosku działalności pozarolniczej. Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazała, że wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej usługi na rzecz byłego pracodawcy nie będą pokrywać się z czynnościami realizowanymi uprzednio w ramach stosunku pracy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy prawne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy (…) w części dotyczącej nie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawczyni w części dotyczącej prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od podstawy wymiaru składek o której mowa w art,18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stwierdza, co następuje:

Jak stanowi art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Natomiast w odniesieniu do osób rozpoczynających prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej prawodawca na mocy art. 18a ust. 1 tej ustawy przyznał uprawnienie polegające na możliwości opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez okres pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej od podstawy wymiaru składek stanowiącej zadeklarowaną kwotę nie niższą jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Przepis ten bowiem stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Możliwość ta jednak jak stanowi art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie ma zastosowania w odniesieniu do osób które:

1. prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;
2. wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek, w wysokości o której mowa w art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, będzie zależało od spełnienia przez Wnioskodawczynię obu ww. przesłanek.

Zgodnie z pierwszą z przesłanek, prawa do opłacania składek od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie posiadają osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu wskazanej ustawy czyli: pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych; działalność twórczą lub artystyczną, działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych; pozostawanie wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej lub prowadzenie publicznej lub niepublicznej szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub ich zespołu, na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949).

Z powyższego jednoznacznie wynika, że wyłącznie fakt nie prowadzenia działalności pozarolniczej w żadnej z określonych w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych form, w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wskazanej w art. 8 ust. 6 pkt 1 tejże ustawy, umożliwia przedsiębiorcy skorzystanie z prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach określonych w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z uwagi na fakt, iż rozpoznając wniosek o interpretację indywidualną, Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego, a granice rozstrzyganej sprawy zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego zawartego w treści złożonego wniosku, dokonując wykładni budzącego wątpliwości Wnioskodawcy przepisu prawa, w niniejszej decyzji Zakład nie weryfikuje spełnienia przez Przedsiębiorcę przesłanki zawartej w art. 18a ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Przedsiębiorcy, iż „…w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania opisanej we wniosku działalności gospodarczej nie prowadziła innej działalności pozarolniczej w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt l)-5) ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych..”.

Zgodnie z drugą z przesłanek zawartą w art.l8a ust.2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy. Powyższe oznacza, iż zakres czynności świadczonych na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność nie może choćby częściowo pokrywać się z zakresem obowiązków wykonywanych w ramach stosunku pracy. Przez zwrot „czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności” należy rozumieć czynności powierzone przez pracodawcę i wykonywane przez pracownika w ramach stosunku pracy.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że wystarczy aby zakres wykonywanej przez daną osobę działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy choćby w części pokrywał się z czynnościami wykonywanymi w ramach łączącego ją uprzednio z tym pracodawcą stosunku pracy, żeby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej nie miała prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Dopiero, gdy usługi – czynności wykonywane w ramach prowadzonej działalności mają zupełnie inny charakter, niż zakres czynności świadczonych w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę – osoba prowadząca działalność może skorzystać z preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku złożonym dnia 21 czerwca 2018 r ., uzupełnionym pismem z 12 lipca 2018 r ., zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa. Przedsiębiorca rozpoczynający po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej, który w okresie ostatnich 60 miesięcy przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie prowadził żadnej innej niż opisana we wniosku działalności pozarolniczej, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podejmuje współpracę z byłym pracodawcą, na rzecz którego będzie wykonywał czynności (świadczył usługi) różne (odmienne) od tych realizowanych w trakcie trwania stosunku pracy – jest uprawniony do deklarowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej zgodnie z art. 18a ust. 1 tej ustawy tj. w wysokości nie niższej niż 30% obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę przez okres 24 miesięcy od dnia objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, wyłącznie w przypadku, gdy wykonywane na rzecz byłego pracodawcy czynności (usługi) będą różne (odmienne) od uprzednio wykonywanych w ramach stosunku pracy. Przy czym, stosownie do zapisów art.l8aa ust.3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych bieg okresu 24 miesięcy kalendarzowych liczy się od dnia objęcia ubezpieczeniami na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 36.

Biorąc powyższe pod uwagę Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione przez Wnioskodawczynię w części dotyczącej możliwości opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia objęcia ubezpieczeniem społecznym.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy: stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r . Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl