Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 2-01-2017 r. – WPI/200000/43/1395/2016

Podstawa wymiaru składek

UZASADNIENIE

W dniu 19 grudnia 2016r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (…) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, że jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na FP i FGŚP. Wnioskodawca odprowadza składki miedzy innymi z tytułu umowy o pracę zawartej z pracownicą w dniu (…).2010 r. Umowa ta została zawarta na czas nieokreślony i dotyczy pracy na stanowisku Kierownika biura. Z tą samą pracownicą, w związku z jej powołaniem do składu Zarządu Spółki, zawarto w dniu (…).07.2014 r. kontrakt managerski, mający charakter umowy zlecenia. Łączna podstawa składek na ubezpieczenia z tytułu umowy o prace oraz z tytułu kontraktu tnanagerskiego są dotychczas deklarowane w deklaracji DRA/RCA z kodem 0110 0 0.

Wnioskodawca informuje, iż pracownica jest w chwili obecnej w ciąży i w ciągu najbliższych tygodni rozpocznie korzystanie z urlopu macierzyńskiego a następnie rodzicielskiego. W trakcie tych urlopów pracownica

• nie będzie wykonywała pracy na podstawie umowy o pracę i nie będzie z tego tytułu uzyskiwała żadnego wynagrodzenia
• będzie nadal wykonywała kontrakt managerski i będzie otrzymywała z tego tytułu wynagrodzenie w dotychczasowej wysokości – wykonywanie tej umowy nie stoi w sprzeczności z osobistym sprawowaniem opieki nad dzieckiem.

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwość;

1. Z jakim kodem należy deklarować składki na ubezpieczenia z tytułu umowy managerskiej w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego?
2. Czy wynagrodzenie wypłacone pracownicy z tytułu kontraktu managerskiego w okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego podlega składkom na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz składkom na FP i FGŚP?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

W przekonaniu Wnioskodawcy w okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego pracownica będzie uzyskiwała przychody jedynie z wykonywania kontraktu tnanagerskiego mającego charakter umowy zlecenia. Tym samym właściwym kodem ubezpieczeń będzie w okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego kod 0411 0 0.

Zdaniem Spółki w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 9 ust. 1 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odnoszący się do zbiegu tytułów ubezpieczeń z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego oraz z tytułu umów zleceń i umów o podobnym charakterze. Zgodnie z tym przepisem osoby wykonujące pracę na podstawie m.in. umowy zlecenia spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one jednak dobrowolnie, na swój w niosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów. Powyższa regulacja oznacza że, o ile pracownica nie złoży takiego wniosku, to Spółka nie będzie zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne w okresie pobierania przez nią zasiłku macierzyńskiego.

W zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne zastosowanie znajdzie przepis art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Zgodnie z tym przepisem obowiązkowi ubezpieczeń zdrowotnych podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub urnowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. W ocenie Wnioskodawcy z powyższego przepisu wynika, że z tytułu kontraktu managerskiego będzie zobowiązany pobierać i odprowadzać składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto na podstawie art. 104 ust. 1 pkt 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 29 ust.1, ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do odprowadzania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu kontraktu managerskiego.

Podsumowując powyższe, w opinii Wnioskodawcy, właściwe będzie rozliczenie dochodów z tytułu kontraktu managerskiego mającego charakter umowy zlecenia w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego z zastosowaniem kodu 0411 0 0. Z tytułu wypłat dokonanych w ramach kontraktu managerskiego Wnioskodawca będzie zobowiązany pobrać i odprowadzić jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wnioskodawca nie będzie natomiast zobowiązany naliczać i odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne oraz na FP FGSP.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zaznacza jednocześnie, że w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem praw idłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, a w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Przedstawiając pisemną interpretację przepisów Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe wskazane przez Wnioskodawcę informacje, zwracając jednocześnie uwagę, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 963 ze zm.), wskazując w art. 6 katalog podmiotów, które podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Należy zaznaczyć, że określony tym przepisem katalog osób fizycznych, podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jest wyczerpujący i zamknięty.

W myśl art. 6 ust.1 ustawy powołanej powyżej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art.8 i 9 , osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: (…) 1) pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów; (…) 4) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4; (…) 19) osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (…).

Z treści art.6 ust.1 pkt. 19) ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jednoznacznie wynika, iż przebywanie na urlopie wychowawczym oraz pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi odrębny tytuł (niż stosunek pracy) do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. W tym okresie pracownik nie podlega pracow niczym ubezpieczeniom społecznym. Okres urlopu wychowawczego jak również pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego jest bowiem okresem przerwy w ubezpieczeniu pracowniczym. Tytułem zatem do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych jest korzystanie z. urlopu wychowawczego, jeżeli osoba ta nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty oraz innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych – co wynika z dyspozycji art.6 ust.1 pkt 19 w zw. z art.9 ust.6 ustawy, lub pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Jednocześnie należy wskazać, iż z zapisów art.ll i art.12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jednoznacznie w ynika, że osoby o których mowa w powołanym powyżej art.6 ust.1 pkt 19) tejże ustawy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i ubezpieczeniu wypadkowemu.

W tym miejscu należy wskazać, iż „zleceniobiorcy” z tytułu świadczonych usług na podstawie umowy zlecenia podlegają obowiązkowo nie tylko ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art.6 ust.1 pkt 4 ustawy), ale również ubezpieczeniu wypadkowemu co wynika z zapisu art.12 ust. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Natomiast ubezpieczenie chorobowe dla zleceniobiorcy ma charakter dobrowolny, co wynika z przepisu art. 11 ust.2 ustawy.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym zgodnie z art. 18 ust.5b i ust. 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, na dany rok kalendarzowy z tym zastrzeżeniem, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przebywających na urlopie wychowawczym nie może być wyższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacane za okres 12 miesięcy poprzedzających urlop wychowawczy. Z kolei podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w przypadku ubezpieczonych pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego zgodnie z art. 18 ust.6 ww. stanowi kwota tego zasiłku – z wyjątkiem przychodów ze stosunku pracy należnych za wcześniejszy okres świadczenia pracy (np.: zaległe wynagrodzenie, premia, nagroda roczna) wypłacanych w okresie przebywania na urlopie wychowawczym lub pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. W takim bowiem przypadku wymienione przychody stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy, gdyż są one należne za okres wykonywania pracy.

W myśl art. 18 ust.7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia, z zastrzeżeniem ust. 3, 9 i 10. Natomiast z ust.3 tegoż artykułu wynika, że jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie -podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1 tj. biorąc pod uwagę przychód uzyskany z tego tytutu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016r. poz.2032 ze zm.).

Z kolei w myśl art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2016r., poz. 6654) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 1629) obow iązkowa składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Natomiast, obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz katalog osób, za które płatnicy składek są zobowiązani do naliczania i odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne określa ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 1793 ze zm.). Osoby podlegające ubezpieczeniom społecznym, mają obowiązek odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne od każdego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego, zgodnie z ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 1793 ze zm.). Stosownie do art. 81 ust. 1 tejże ustawy do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Sytuację zbiegów tytułów do ubezpieczeń społecznych reguluje art.9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że dla celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych m.in. osoby pobierającej zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego posiadającej jednocześnie inny tytuł do ubezpieczeń (tu: umowę zlecenia zawartą z własnym pracodawcą) stosuje się zapisy art.9 ust.1c powołanej ustawy.

Zgodnie z art.9 ust.1c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów. Z powyższego wynika, że osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia i jednocześnie pobierająca zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Osoba taka może dobrowolnie na swój wniosek być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy zlecenia.

Z przedstawionego we wniosku z dnia 12 grudnia 2016r. opisu zdarzenia przyszłego wynika, osoba zatrudniona u Wnioskodawcy na podstawie umowy o pracę równocześnie wykonuje kontrakt menedżerski mający charakter umowy zlecenia. Pracownica w chwili obecnej jest w ciąży. Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego (w okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego) od wynagrodzenia wypłaconego z tytułu umowy zlecenia – kontraktu menedżerskiego należy odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Śwtadczeń Pracowniczych. Zdaniem Wnioskodawcy z zapisów art.9 ust.1c ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że o ile ww. pracownica w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego nie złoży wniosku o objęcie ubezpieczeniami z tytułu jednocześnie świadczonej w tym okresie umowy kontraktu menedżerskiego – mającej charakter umowy zlecenia, to Spółka nie będzie zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, FP i FGSP od tejże umowy. Natomiast w ocenie Wnioskodawcy z tytułu umowy zlecenia (kontraktu menedżerskiego) wykonywanej w okresie pobierana zasiłku macierzyńskiego, w sytuacji przedstawionej we wniosku – będzie zobowiązany odprowadzać składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych biorąc pod uwagę opisane zdarzenie przyszłe we wniosku z dnia 12 grudnia 2016r. i obowiązujące przepisy stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wynagrodzenia wypłacanego z tytułu świadczonej umowy zlecenia (kontraktu menedżerskiego) przez pracownika jednocześnie pobierającego zasiłek macierzyński oraz braku obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynagrodzenia od tejże umowy w sytuacji przedstawionej we wniosku – uznał za prawidłowe.

Jednocześnie Zakład wyjaśnia, iż powołany na wstępie uzasadnienia przedmiotowej decyzji przepis art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazuje jednoznacznie, iż wiążące interpretacje w formie decyzji mogą zostać wydane tylko w odniesieniu do spraw wskazanych wjego treści. W przypadku, gdy wniosek o wydanie pisemnej interpretacji zostanie złożony w sprawie nie odnoszącej się do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez Przedsiębiorcę w jego indywidualnej sprawie daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zakład obowiązany jest odmówić wydania takiej interpretacji.

Oddział podkreśla, iż złożony w dniu 19 grudnia 2016r. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji ma na celu m.in. potwierdzenia prawidłowości wskazanego przez Wnioskodawcę zasad oraz trybu składania i wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych w tym zgłoszeniowych za osobę podlegającą obowiązkowa ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy zlecenia w sytuacji przedstawionej we wniosku , która to kategoria nie mieści się we wskazanym ustawowo zakresie wydawania pisemnych interpretacji przepisów w trybie art.10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący stan prawny Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odmówił wydania pisemnej interpretacji przepisów w ww. zakresie.

Jednocześnie Oddział informuje, iż odmowa wydania pisemnej interpretacji nie pozbawia prawa do występowania w powyższym zakresie do właściwej miejscowo jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z zapytaniem na zasadach ogólnych

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (…).

źródło: https://bip.zus.pl