Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 14-12-2017 r. – WPI/200000/43/1345/2017

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2017 r. do Zakładu Ubezoieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Spółki: (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 05 grudnia 2017r. (wpływ do Oddziału w Lublinie dnia 08 grudnia 2017r.).

Wnioskodawca wskazał, że jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Planuje wprowadzenie w firmie programu motywacyjnego dla swoich pracowników. W związku z programem planuje zawrzeć umowę ramową ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością zajmującą się wynajmem samochodów osobowych. W ramach umowy u Wnioskodawcy uruchomiony zostanie program o roboczej nazwie „Samochód dla pracownika”, skierowany do pracowników wnioskodawcy, umożliwiający pracownikom najem pojazdów od wynajmującego na warunkach preferencyjnych, którego zasady będą określone w umowie ramowej, Regulaminie Programu oraz regulaminie wynagradzania u Wnioskodawcy. Warunkiem uczestnictwa w Programie będzie zatrudnienie u Wnioskodawcy na umowę o pracę, pisemna zgoda pracownika na uczestnictwo w Programie oraz zawarcie umowy najmu pojazdu pracownika z wynajmującym. Pracownik Wnioskodawcy, który spełni te warunki otrzymuje status uczestnika, kartę uczestnictwa oraz możliwość wyboru samochodu z listy przedstawionej przez wynajmującego. Uczestnictwo w programie jest dobrowolne i dostępne dla wszystkich osób spełniających powyższe warunki. Lista pojazdów stanowić będzie Załącznik do umowy ramowej. Pracownik będący uczestnikiem programu zawierać będzie umowę najmu z wynajmującym, na podstawie której otrzyma do użytku prywatnego wybrany pojazd. Czynsz najmu dla pracownika będzie określony na warunkach preferencyjnych, wynikających z umowy ramowej pomiędzy Wnioskodawcą i wynajmującym. Płatnikiem czynszu najmu będzie wnioskodawca. Wysokość partycypacji Wnioskodawcy w czynszu za najem pojazdu określona będzie w Załączniku do umowy ramowej. Część czynszu, do której opłacania zobowiązany będzie uczestnik Programu potrącana będzie comiesięcznie z pensji pracownika, na co ten wyraża zgodę w stosownym oświadczeniu, będącym załącznikiem do Regulaminu Programu. Pozostałą kwotę czynszu partycypuje za uczestnika wnioskodawca. Wysokość partycypacji ustalona zostanie na podstawie załącznika do umowy ramowej. Zapisy dotyczące partycypacji wnioskodawcy i udziale uczestnika w opłacaniu czynszu znajdować się będą również w regulaminie wynagradzania obowiązującym u wnioskodawcy. Uczestnik będzie dysponował pojazdem do celów prywatnych z rocznym limitem kilometrów. Pojazd nie będzie stanowił własności Wnioskodawcy oraz nie będzie wykorzystywany do celów służbowych, więc nie będzie prowadzony rejestr kilometrów, a Wnioskodawca nie będzie wypłacał ryczałtu dla pracownika z tytułu korzystania z samochodu prywatnego do celów służbowych. W związku z wprowadzeniem Programu dla Pracowników w regulaminie wynagradzania Wnioskodawcy znajdować się będą zapisy regulujące m.in. partycypację pracodawcy i pracownika w czynszu najmu, m.in. § 5 ust. 2 Regulaminu Programu: „Pracodawca współfinansuje płatność czynszu najmu na zasadach i w wysokościach określonych w Regulaminie i odpowiada solidarnie z Pracownikiem za terminową płatność czynszu najmu i ewentualnych opłat dodatkowych. Część płatności finansowana przez Pracownika jest potrącana przez Pracodawcę z wynagrodzenia Pracownika po uprzednim wyrażaniu przez niego zgody na potrącenie w formie oświadczenia, na co Pracownik wyraża zgodę podpisując stosowne oświadczenie”. Z Programu będą mogli skorzystać wszyscy pracownicy, bez względu na zajmowane stanowisko, wynagrodzenie lub sytuację materialną. (§ 3 ust. 1 Regulaminu Programu: „Uczestnictwo w programie jest dobrowolne i dostępne dla wszystkich osób spełniających warunki określone w regulaminie”.). Analogiczne zapisy znajdować się będą w regulaminie wynagradzania.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że zapisy regulaminu wynagradzania za najem samochodów będą zawierać postanowienia o m.in. równym traktowaniu wszystkich pracowników, wolnym i równym dostępie do klas pojazdów. Załącznik do Umowy ramowej zawierać będzie katalog dostępnych pojazdów, natomiast wysokość udziału wnioskodawcy w czynszu najmu uzależniony będzie od zaszeregowania danego uczestnika u wnioskodawcy. Wyższy stopień zaszeregowania oznaczać będzie większy udział wnioskodawcy w czynszu najmu. Wybór przez pracownika pojazdu z wyższej klasy niż przypisany do jego stanowiska będzie wiązał się ze zwiększeniem udziału pracownika w płatności czynszu najmu. Szczegółowe zestawienie stanowisk, wysokości dofinansowania wnioskodawcy w płatności czynszu najmu będzie określał regulamin wynagradzania wnioskodawcy.

Pismem z dnia 05 grudnia 2017r. Wnioskodawca doprecyzował opis zdarzenia przyszłego przedstawionego w złożonym wniosku i wskazał, że kwota opłaty tytułem udziału w czynszu najmu samochodu w części finansowanej przez pracodawcę stanowić będzie przychód pracownika ze stosunku pracy. Wnioskodawca poinformował, ze zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2016, poz. 2032, tj.) za przychody ze stosunku pracy uważa się świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika przez pracodawcę. Kwota czynszu, opłacana bezpośrednio przez pracodawcę stanowić będzie świadczenie pieniężne ponoszone za pracownika. Stanowić ona będzie po stronie pracownika źródło opodatkowanego przychodu.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie, wskazując co następuje;

W związku ze zdarzeniem przyszłym, opisanym powyżej wnioskodawca uważa, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. 2017.1949 t.j.) § 2 ust. 1 pkt 26, udział w czynszu najmu, który opłaca za pracownika wprawdzie jest przychodem dla pracownika, ale nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Opisane zdarzenie przyszłe w swoim podstawowym założeniu stanowi formę bonifikaty, premii i motywacji dla pracownika, tak jak karty typu Multisport, w zakresie których Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał m. in. interpretacje nr Decyzja nr 2/2016, WPI/200000/43/2/2016, Decyzja nr 929/2015, WPI/200000/43/929/2015, Decyzja nr 1065/2016, WPI/200000/43/1065/2016.

Zapisy określające wysokość partycypacji wnioskodawcy i pracownika w czynszu najmu pojazdu znajdować się będą w umowie ramowej, regulaminie programu i regulaminie wynagradzania wnioskodawcy. W dotychczasowych interpretacjach organ potwierdzał, że wyłączenie określone w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia ma zastosowanie, gdy korzyść stanowi przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz dodatkowo uzyskana korzyść wynika z przepisów regulaminów wynagradzania, przewidujących partycypację pracownika w kosztach nabycia konkretnego świadczenia. Ponadto korzyść musi przybrać formę niepieniężną. Wszystkie trzy obligatoryjne przesłanki wymagane do zastosowania wyłączenia są w sytuacji przedstawionej przez Wnioskodawcę spełnione.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn. Dz. U. z 2017r. poz. 1949), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016r. poz. 2032 ze zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2017r. poz. 201 ze zm.) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy, że opisane świadczenie w części finansowanej przez pracodawcę, stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia. Zgodnie z pkt 26 cytowanego przepisu, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Jednocześnie należy podkreślić , ze przepisy zawarte w § 2 ust.l rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowią wyjątki od obowiązującej zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od każdego przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiąganego przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, a w konsekwencji powinny być interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej.

Zatem, aby wartość korzyści materialnej została wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie powołanego powyżej przepisu, winna przysługiwać pracownikowi na podstawie postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego, składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą ze stosownych zapisów w przepisach płacowych obowiązujących u pracodawcy, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik byłby zobowiązany w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Jednakże trzeba zauważyć, iż ww. przepis §2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia posługuje się sformułowaniem niektórych artykułów, przedmiotów lub usług, dlatego każdorazowo istotnym jest więc jednoznaczne ustalenie o jaki artykuł, przedmiot lub usługę chodzi.

Z treści złożonego wniosku wynika, że pracodawca planuje wprowadzenie w firmie programu motywacyjnego dla pracowników o roboczej nazwie „Samochód dla pracownika”, który będzie umożliwiał pracownikom najem pojazdów od wynajmującego po cenach preferencyjnych. Pracownik będzie zawierać umowę najmu z wynajmującym, na podstawie której otrzyma do użytku prywatnego wybrany pojazd. Czynsz najmu dla pracownika będzie określony na warunkach preferencyjnych wynikających z umowy ramowej między Wnioskodawcą i wynajmującym. Płatnikiem czynszu najmu będzie Wnioskodawca przy czym część czynszu , do której opłacania zobowiązany będzie pracownik potrącana będzie comiesięcznie z jego pensji, po uprzednim wyrażeniu przez niego zgody stosownym oświadczeniem. Zapisy dotyczące partycypacji Wnioskodawcy i udziale pracownika w opłacaniu czynszu znajdować się będą w umowie ramowej, regulaminie programu i regulaminie wynagradzania, a udział w czynszu najmu, który opłaca Wnioskodawca będzie stanowił dla pracownika przychód z tytułu stosunku pracy.

W sytuacji opisanej powyżej nie można zatem mówić o korzyściach, o których mowa w przepisie. Należy zaznaczyć, ze czym innym jest udostępnienie przez pracodawcę pracownikom po cenach niższych niż detaliczne określonych usług i towarów (m.in. kart typu Multisport, czy tzw. pakietów medycznych), które pracodawca nabywa z wyraźnym przeznaczeniem na ten cel, a czym innym jedynie „pośredniczenie” w najmie samochodów, których właścicielem jest inny podmiot.

Powyższe będzie miało zastosowanie również w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne, do składek na Fundusz Pracy oraz składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2017r. poz. 1938 ze zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Natomiast, w myśl art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2017r. poz. 1065 ze zm.) oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn. Dz. U. z 2016r. poz.1265 ze zm.), obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich zapłaty, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych.

Biorąc powyższe pod uwagę i odnosząc się do treści wniosku złożonego w dniu 21 listopada 2017r. uzupełnionego pismem z dnia 05 grudnia 2017r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy wartości udziału w czynszu najmu samochodu, który będzie opłacał za pracownika Wnioskodawca.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 iipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl