Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 12-10-2015 r. – WPI/200000/43/1099/2015

Dodatkowe badania profilaktyczne – wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Wnioskodawcy: (…) Sp. z o.o. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wskazał, iż Regulamin Wynagradzania Pracodawcy w Rozdziale V Inne Świadczenia, § 19 określa rodzaj świadczeń w całości finansowanych przez Pracodawcę oraz te, które są finansowane zarówno przez Pracodawcę, jak i Pracownika, Ponadto zgodnie z Regulaminem Wynagradzania Pracownikom przysługuje „Uprawnienie do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów, usług, w tym medycznych, ubezpieczeniowych, sportowych”.

W Regulaminie Wynagradzania przyjęto, iż rodzaj świadczenia w postaci uprawnienia do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów, usług oraz zasady korzystania z nich przez Pracowników, w tym odpłatność, każdorazowo określa Porozumienie, stanowiące załącznik do Regulaminu Wynagradzania, zawierane pomiędzy Zarządem a Radą Pracowników. Porozumienie to stanowi integralną część Regulaminu Wynagradzania. (…) Sp. z o.o., zgodnie z Regulaminem Wynagradzania, w sposób stały zapewnia Pracownikom benefity w postaci:

1) Posiłków dostarczanych przez firmę cateringową, udostępnianych pracownikom do spożycia, bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu, dofinansowywane przez Pracodawcę do wysokości 190 zł miesięcznie. „Pracodawca dofinansowuje pracownikom posiłki dostarczane przez firmę zewnętrzną. Wysokość dofinansowania wynosi nie mniej niż 50% ceny posiłku.” Posiłki te finansowane są w części przez Pracodawcę (nie mniej niż 50%), w pozostałej części przez Pracownika. Koszt posiłków finansowanych przez Pracodawcę nie przekracza miesięcznie 190 zł dla jednego pracownika. Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 11 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Pracodawca korzysta z wyłączenia z naliczania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości posiłków sfinansowanych przez Spółkę do kwoty 190 zł miesięcznie.

2) Ubezpieczeń grupowych z funduszem kapitałowym. Aktualnie składki na dodatkowe ubezpieczenie grupowe z funduszem kapitałowym dla uprawnionych Pracowników finansuje w całości Pracodawca. Regulamin Wynagradzania określa grupę Pracowników uprawnionych do korzystania z tego benefitu: „Dla pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę na czas nieokreślony Pracodawca finansuje w całości dodatkowe ubezpieczenie z funduszem kapitałowym”. Pracownicy, którzy są zainteresowani przystąpieniem do tego ubezpieczenia uzyskują do niego dostęp poprzez podpisanie deklaracji przystąpienia. Wartość tego świadczenia stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

3) Pakietów medycznych. Aktualnie Pracodawca finansuje w całości grupie uprawnionych pracowników pakiet medyczny. Regulamin Wynagradzania określa grupę Pracowników uprawnionych do korzystania z tego benefitu: „Dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach menedżerskich Pracodawca finansuje pakiet medyczny”. Pracownicy, którzy są zainteresowani korzystaniem z pakietu medycznego uzyskują do niego dostęp. Wartość tego świadczenia stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Ponadto

4) W miesiącu (…) 2015 r., pracownicy skorzystali z uprawnienia do przeprowadzenia dodatkowych badań profilaktycznych (poza medycyną pracy), w zasadniczej części finansowanych przez Pracodawcę a w niewielkiej części sfinansowanych przez pracowników. Nastąpiło to na podstawie Regulaminu Wynagradzania, zgodnie z którym „Pracownikom (…) przysługuje uprawnienie do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów, usług, w tym medycznych, ubezpieczeniowych, sportowych”. Szczegółowe zasady określa Porozumienie będące integralną częścią Regulaminu Wynagradzania, zgodnie z którym: „Pracownikom przysługuje uprawnienie do udziału w programie badań profilaktycznych”. „Udział Pracownika w koszcie badania, wynosi (…) zł. Pozostały koszt badań pokrywa Pracodawca”. Na podstawie przytoczonych postanowień Regulaminu Wynagradzania oraz w Porozumieniu, stanowiącym integralną część tego Regulaminu, Pracodawca skorzystał ze zwolnienia z opłacania składek na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wartość wszystkich świadczeń udostępnianych przez Pracodawcę Pracownikom, w części finansowanej przez Pracodawcę stanowi opodatkowany przychód pracowników w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca zamierza wprowadzić zmiany w zakresie benefitów. Nowym, dotychczas nieoferowanym pracownikom benefitem będzie możliwość skorzystania przez wszystkich Pracowników ze szczepień ochronnych (przeciw grypie i inne). Po zmianie, koszty zakupu szczepionek, benefitów w postaci ubezpieczenia grupowego z funduszem kapitałowym oraz pakietu medycznego po cenach niższych niż detaliczne, będą częściowo finansowane przez uprawnionych Pracowników, częściowo przez Pracodawcę. Planowane zmiany zgodnie z postanowieniami Regulaminu Wynagradzania zostaną szczegółowo określone w Porozumieniu zawartym pomiędzy Zarządem a przedstawicielami Pracowników. Wartość tych świadczeń, w części finansowanej przez Pracodawcę stanowić będzie przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając zatem wątpliwości Wnioskodawca pyta:

Pytanie 1: czy wartość świadczeń oferowanych Pracownikom, takich jak dodatkowe badania profilaktyczne, szczepienia ochronne, ubezpieczenia grupowe z funduszem kapitałowym, pakiet medyczny, z tytułu których otrzymują oni korzyści materialne ze względu na ceny korzystniejsze niż detaliczne, powinna stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jeśli Pracownicy ponoszą z tego tytułu częściową odpłatność, a prawo do tych świadczeń jest uregulowane w Regulaminie Wynagradzania i w Porozumieniu stanowiącym integralną część tego Regulaminu Wynagradzania?

Pytanie 2: czy w przypadku zakupu posiłków, Pracodawca będzie mógł korzystać ze zwolnienia z opłacania składek na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez limitu kwotowego w wysokości 190 zł, jeżeli zostanie zawarte Porozumienie z Radą Pracowników, stanowiące integralną część Regulaminu Wynagradzania, które szczegółowo będzie określało zasady korzystania z tego świadczenia, w tym szczegółowe zasady współfinansowania kosztów zakupu posiłków przez Pracownika?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie, powołując się na § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106), z którego wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Stosownie do tego przepisu, zdaniem Wnioskodawcy, składki na ubezpieczenie społeczne nie powinny być naliczane od przychodu Pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z obowiązującego Regulaminu Wynagradzania i Porozumienia stanowiącego jego integralną część polegającą na umożliwieniu Pracownikom np. dostępu do dodatkowych badań profilaktycznych, szczepień ochronnych, ubezpieczeń grupowych z funduszem kapitałowym, pakietów medycznych, posiłków oferowanych Pracownikom po cenach niższych niż detaliczne, gdzie część kosztów związanych z zakupem tych usług ponosi Pracodawca, a pozostałą część pracownik, także gdy udział Pracownika w tych kosztach jest niewielki.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne pracowników, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, wyłączenie, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie miało zastosowanie również do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Wnioskodawca wniósł zatem o wydanie interpretacji czy stanowisko Wnioskodawcy, że nie wchodzą do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przychody pracowników, wynikające z regulaminu Wynagradzania, polegająca na uzyskaniu korzyści materialnych z uprawniania do zakupu po cenach niższych niż detaliczne ww. artykułów lub usług jest prawidłowe.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ponadto stosownie do art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, warunkiem koniecznym do stwierdzenia kompletności wniosku, jest jego należyte opłacenie, natomiast w myśl art. 10 ust. 7 tej ustawy – w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 28 września 2015 r. Wnioskodawca przedstawił wątpliwości w zakresie dotyczącym kilku stanów faktycznych, a do wniosku została dokonana opłata w pojedynczej wysokości, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając niniejszą decyzję rozpoznał wniosek wyłącznie w zakresie dodatkowych badań profilaktycznych, tj. pierwszej kwestii podniesionej przez Wnioskodawcę, natomiast pozostałe pozostawił bez rozpoznania informując o powyższym Wnioskodawcę odrębnym pismem.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Ponadto zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zakład wskazuje ponadto, iż z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez organ dokonanej kwalifikacji przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej w treści wniosku informacji w powyższym zakresie.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu rozporządzenia jednoznacznie wskazuje, iż aby móc zastosować wskazane wyłączenie, dana korzyść musi stanowić przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz dodatkowo prawo do uzyskania korzyści musi wynikać z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, przewidujących partycypację pracownika w przeniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń. Ponadto dana korzyść musi przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi). Jednocześnie należy zauważyć, że w sytuacji, gdy świadczenie przyznane pracownikowi jest w całości finansowane przez pracodawcę – stanowi ono podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia.

W świetle przytoczonego przepisu, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściowa ich odpłatnością. Częściowa ich odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług.

Powyższe wskazuje, że warunkiem obligatoryjnym, który umożliwia płatnikowi składek skorzystanie z wyłączenia przewidzianego wskazanym wyżej przepisem jest uprawnienie pracowników do przedmiotowych świadczeń na podstawie układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu oraz partycypowanie przez pracownika w kosztach uzyskania świadczeń, o których traktuje ten przepis.

Z przedstawionego we wniosku z dnia 28 września 2015 r. stanu faktycznego i opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Regulamin Wynagradzania Pracodawcy w Rozdziale V – inne świadczenia, § 19 – określa rodzaj świadczeń w całości finansowanych przez Pracodawcę oraz te, które są finansowane zarówno przez Pracodawcę, jak i Pracownika. Zgodnie z Regulaminem Wynagradzania Pracownikom przysługuje uprawnienie do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów, usług, w tym medycznych, ubezpieczeniowych, sportowych. W Regulaminie Wynagradzania przyjęto, iż rodzaj świadczenia w postaci uprawnienia do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów, usług oraz zasady korzystania z nich przez Pracowników, w tym odpłatność, każdorazowo określa Porozumienie, stanowiące załącznik do Regulaminu Wynagradzania, zawierane pomiędzy Zarządem, a Radą Pracowników. Porozumienie to stanowi integralną część Regulaminu Wynagradzania. Sp. z o.o. zgodnie z Regulaminem Wynagradzania, w sposób stały zapewnia Pracownikom benefity w postaci m.in. dodatkowych badań profilaktycznych (poza medycyną pracy) w zasadniczej części finansowanych przez Pracodawcę, a w niewielkiej części finansowanych przez pracowników. Szczegółowe zasady określa Porozumienie będące integralną częścią Regulaminu Wynagradzania, zgodnie z którym: „Pracownikom przysługuje uprawnienie do udziału w programie badań profilaktycznych, udział Pracownika w koszcie badania , wynosi zł. Pozostały koszt badań pokrywa Pracodawca.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż zostanie spełniony warunek uzyskania świadczenia po cenach niższych niż detaliczne na podstawie stosownych zapisów Regulaminu Wynagradzania, o którym mowa w powołanym powyżej przepisie rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W konsekwencji, należy uznać, że wartość świadczenia w postaci dodatkowych badań profilaktycznych nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2015 r. w sprawie nieuwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników wartości świadczeń w postaci dodatkowych badań profilaktycznych (poza medycyną pracy).

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (…).

źródło: https://bip.zus.pl