Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 24-03-2014 r. – DI/100000/43/48/2014

UZASADNIENIE

Dnia 17 stycznia 2014 r. do ZUS Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…) Sp. z o.o. Sp. j. z siedzibą w (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 lutego 2014 r., doręczonym w dniu 24 lutego 2014 r.

Wnioskodawca wskazał, iż rozpocznie działalność gospodarczą obejmującą także świadczenie usług opieki nad osobami starszymi lub niepełnosprawnymi. Spółka prowadzić będzie swoją działalność w Polsce oraz delegować opiekunów do pracy na terenie UE (głównie do Niemiec). W tym celu spółka zawiera z opiekunami umowy o pracę. Następnie pracownik w ramach kontraktu oddelegowany będzie do pracy za granicę. W Niemczech pracownik wykonywać będzie umówioną pracę. Spółka za wykonaną pracę płacić będzie umówione wynagrodzenie, przykładowo (…) zł brutto. Wnioskodawca nie będzie wypłacał pracownikowi dodatkowych składników wynagrodzenie, przykładowo w formie diet z tytułu podróży służbowej pracownika za każdy dzień pracy za granicą. Przychodem pracownika będzie zatem wyłącznie wypłacone wynagrodzenie.

W toku opisanej wyżej działalności spółki, zaistniały wątpliwości, co do tego, w jakiej wysokości należy ustalić dla pracownika podstawę obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne. A zatem:

• spółka wypłacać będzie pracownikowi wynagrodzenie zgodne z umową w umówionej wysokości za pracę wykonaną za każdy miesiąc. Wynagrodzenie to stanowi podstawę do obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne,
• będzie to jedyny składnik wynagrodzenia, nie będą za dany miesiąc wypłacane diety z tytułu podróży służbowej pracownika za każdy dzień pracy za granicą,
• spółka obliczając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie stosować ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w miesiącu faktycznej wypłaty diet nie uwzględnia się części wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców (z wyłączeniem członków służby zagranicznej) w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej poza granicami kraju. Przy czym tak ustalony miesięczny przychód tych osób, stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

-spółka jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przyjmuje kwotę wypłaconego wynagrodzenia – (…) zł brutto, w związku z tym, że kwota ta jest niższa od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, np. (…) zł brutto jest wyższa od kwoty przeciętnego wynagrodzenia 3713 zł, jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, zgodnie z dyspozycją § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, spółka przyjmuje kwotę przeciętnego wynagrodzenia-3713 zł.

W piśmie z dnia 19 lutego 2014 r., doręczonym w dniu 24 lutego 2014 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przedsiębiorca wskazał, iż kwota stanowiąca część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych u polskich pracodawców w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, o którą spółka pomniejsza podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód tego pracownika uzyskany przez niego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.). Wnioskodawca podkreśla także, iż przywołane w jego wniosku kwoty wynagrodzeń pracowników na poziomie (…) zł oraz (…) zł mają charakter przykładowy i nie znajdują odzwierciedlenia w konkretnych zdarzeniach.

Wątpliwości przedsiębiorcy budzi to, czy podwyższa się podstawę wymiaru składek pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców do kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy systemowej, w miesiącach, w których wypłacone wynagrodzenie będzie niższe od tej kwoty, a co za tym idzie, czy spółka prawidłowo ustalać będzie podstawę obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne, w wysokości wynagrodzenia pracownika w kwocie zł, w związku z tym, że kwota ta w porównaniu do kwoty przeciętnego wynagrodzenia jest niższa i nie podwyższa kwoty (…) zł do kwoty przeciętnego wynagrodzenia — 3713 zł.

We własnym stanowisku przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji Wnioskodawca wskazał, że założony przez spółkę sposób naliczania składek za pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców do kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy systemowej, w miesiącach, w których wypłacone wynagrodzenie było niższe od tej kwoty jest prawidłowy. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych- art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami są otrzymywane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie uwzględnia się części wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców (z wyłączeniem członków służby zagranicznej) w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Przy czym tak ustalony miesięczny przychód tych osób, stanowiący podstawę wymiaru składek, nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. W 2013 r. kwota tego wynagrodzenia wynosiła 3713 zł. Przedsiębiorca obrazuje to następującym przykładem: w miesiącu 1 wypłacane jest wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę w wysokości A. Nie są wypłacane inne składniki wynagrodzenia. Spółka za wyjściową podstawę obliczania składek przyjmuje wyłącznie kwotę A. Następnie kwotę A porównuje się do kwoty przeciętnego wynagrodzenia B. Jeśli kwota A jest w danym miesiącu niższa od przeciętnego wynagrodzenia B, to przyjmuje się w danym miesiącu kwotę A jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i nie stosuje się podwyższenia tej kwoty do kwoty B. Jak wskazuje wnioskodawca, potwierdza to stanowisko także Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 10 października 2013 r., sygn. akt. II UK 104/13 stwierdził, iż przy zastosowaniu w praktyce przepisu § 2 ust. 1 pkt 16 cytowanego rozporządzenia, że „(…) od podstawy wymiaru składek odlicza się wskazaną wyżej część wynagrodzenia (zasada) i że nie stosuje się tego odliczenia w przypadku, gdy po tak dokonanym odliczeniu miesięczny przychód stanowiący podstawę wymiaru składek okaże się być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy systemowej (wyjątek). Inaczej rzecz ujmując, odliczenie równowartości diety jest możliwe tylko w tym miesiącu, w którym po tej operacji miesięczny przychód stanowiący podstawę wymiaru składek będzie wynosił co najmniej równowartość kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy systemowej. Nie chodzi więc o podwyższenie podstawy wymiaru składek do kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy systemowej, ale o zaniechanie odliczenia w danym miesiącu, co oznacza, że podstawa wymiaru składki za ten miesiąc odpowiada przychodowi pracownika w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w niniejszej sprawie – wypłaconemu wynagrodzeniu) bez żadnych odliczeń. Skoro definicja podstawy wymiaru składek ubezpieczonych – pracowników zawarta jest w ustawie systemowej (art. 18 ust. 1 ustawy systemowej) i nie określa ona wymaganego minimalnego pułapu podstawy wymiaru składek, to przepisy rozporządzenia wykonawczego (art. 21 ustawy systemowej) muszą być interpretowane w zgodzie z nią. Nie mogą zatem – wbrew ustawie – stanowić, że podstawa wymiaru składek pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców nie może być niższa niż kwota przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy systemowej”.

W związku z powyższym, metoda obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników zaprezentowana we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji jest, w ocenie przedsiębiorcy, prawidłowa.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę, we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za nieprawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

W myśl § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r., Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Przychodami na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych są w myśl jej art. 4 pkt 9 przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią przychody stanowiące część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone.

Zwrócić należy przy tym uwagę, iż możliwość skorzystania z przedmiotowego wyłączenia związana jest z koniecznością przestrzegania dwóch limitów wynikających z tego przepisu. Po pierwsze, przychód stanowiący część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu może dotyczyć jedynie kwot nieprzekraczających stawek określonych przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej (Dz.U. z 2013 r., poz.167). Po wtóre, obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z przyczyn o których mowa powyżej nie może spowodować sytuacji, w której podstawa ta będzie w danym miesiącu kalendarzowym niższa od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone.

Przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie dopuszczają możliwości pominięcia któregokolwiek ze wskazanych limitów w odniesieniu do pracowników oddelegowanych do pracy poza granice kraju. Bez znaczenia przy tym jest wysokość wynagrodzenia przewidzianego postanowieniami umowy o pracę. Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz przywołanego rozporządzenia wiążą ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z uzyskaniem przychodu z danego tytułu. Nie w każdym przypadku natomiast wysokość przychodu osiągniętego z tytułu umowy o pracę w danym miesiącu odpowiadać będzie stawce wynagrodzenia przewidzianego tą umową.

W przypadku gdy przychód pracownika pomniejszony o równowartość diet z tytułu jego oddelegowania do pracy za granicę będzie w danym miesiącu niższy od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone, konieczne będzie wykazanie jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za ten miesiąc kwoty odpowiadającej wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej z uwagi na jednoznaczne brzmienie § 2 ust. 1 pkt 16 in fine rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (…) .

źródło: https://bip.zus.pl