Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 19-05-2014 r. – DI/100000/43/573/2014

Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez osoby pełniące jednocześnie funkcję prezesa i członków zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników i dyrektora na podstawie umowy o pracę

UZASADNIENIE

Dnia 9 maja 2014 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 8 maja 2014 r., złożony przez (…) z siedzibą w (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż obecnie w spółce zatrudnionych jest trzech członków zarządu, tj. prezes zarządu i dwóch członków zarządu. Osoby pełniące tę funkcję zatrudnione są na umowy o pracę na czas nieokreślony, przy czym żadna z tych umów o pracę nie precyzuje nazwy stanowiska pracy (np. członek zarządu – dyrektor finansowy) a jedynie stwierdza, że zatrudnienie związane jest z pełnieniem funkcji członka/prezesa zarządu. Jednocześnie żadna z tych osób wchodzących w skład zarządu wnioskodawcy nie pobiera obecnie wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka zarządu z tytułu powołania. Członkowie zarządu nie są też udziałowcami spółki.

Przedsiębiorca w związku z rozwojem działalności planuje od dnia (…) r. dokonać reorganizacji stanowisk pracy członków zarządu. Reorganizacja ta polegać będzie na oddzieleniu wykonywania pracy przez członków zarządu obowiązków wynikających ze stosunku pracy od sprawowania funkcji członków zarządu. Poszczególni członkowie zarządu zostaną zatrudnieni na podstawie umów o pracę z następującym określeniem stanowisk pracy: Dyrektor Generalny, Dyrektor Finansowy i Dyrektor Operacyjny. W powyższy sposób zostaną określone stanowiska pracy członków zarządu natomiast wynagrodzenie dla każdego z nich z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy o pracę zostanie zmniejszone. Szczegóły dotyczące zmniejszenia wynagrodzeń uzależnione są od decyzji organów spółki i na dzień obecny nie są one ustalone. Z umów o pracę członków zarządu oraz z opisu zakresu czynności będzie wynikać, że w ramach stosunku pracy członkowie zarządu będą wykonywać zadania w zakresie bieżącego zarządzania przedsiębiorstwem wnioskodawcy, odpowiednio do swoich kompetencji ustalonych przez organy spółki. W szczególności do zadań tych będzie należeć zarządzanie strategiczne a także nadzór nad poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi, nadzór nad działalnością przedsiębiorstwa w aspekcie zgodności z przepisami prawa powszechnie obowiązującego.

Z kolei z tytułu realizacji obowiązków członka zarządu (reprezentacja wnioskodawcy w obrocie gospodarczym oraz prowadzenie spraw wnioskodawcy zgodnie z zasadami określonymi w kodeksie spółek handlowych), udziału w posiedzeniach organów spółki, członkowie zarządu powołani do pełnienia tej funkcji mocą uchwał nr (…) ,nr (…) i nr (…) z dnia (…) r. otrzymają w drodze planowanej uchwały zgromadzenia wspólników wynagrodzenie z tytułu pełnienia tej funkcji. Wynagrodzenie to płatne będzie raz w miesiącu. W takiej sytuacji podstawę prawną działania i wynagradzania członków zarządu w tym zakresie będzie akt powołania przez zgromadzenie wspólników oraz uchwała o wynagrodzeniu. Prawa i obowiązki członków zarządu określać będzie ustawa – kodeks spółek handlowych.

Z umowy o pracę członków zarządu oraz przyjętego opisu zakresu czynności będzie zatem jednoznacznie wynikać, że w ramach stosunku pracy wykonują oni inne zadania niż te, wykonywane na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników o powołaniu ich do pełnienia tej funkcji. Należy również zaznaczyć, że zupełnie inny charakter tych zadań wynika ze źródeł prawnych świadczenia usług (przepisy prawa pracy przy umowie o pracę, przepisy kodeksu spółek handlowych przy powołaniu). Wnioskodawca podkreśla, że w zasadzie nie ma wątpliwości co do prawidłowości zastosowania planowanego rozwiązania. Przyjęcie opisanego rozwiązania oparte jest o literalną interpretację przepisów prawa rangi ustawowej. Nie mniej jednak z daleko posuniętej ostrożności, kieruje niniejszy wniosek celem wyeliminowania jakiegokolwiek ryzyka związanego z zakwestionowaniem przyjętego rozwiązania przez jakikolwiek podmiot, przede wszystkim przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w (…) właściwy miejscowo dla wnioskodawcy.

Spółka wskazuje, ze żaden przepis prawa nie zakazuje jednoczesnego zatrudniania tej samej osoby w różnym charakterze i w oparciu o rożne źródła obowiązku świadczenia pracy (umowne i bezumowne). Przepisy prawa nie zabraniają stosowania opisanej konstrukcji. Obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne jest konsekwencją podlegania ubezpieczeniom społecznym, przy czym krąg osób, które podlegają takiemu obowiązkowi został wskazany w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, w zakresie ubezpieczenia chorobowego art. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia wypadkowego art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu i rentowym a także jak wynika z dalszych przepisów, chorobowemu i wypadkowemu) podlegają pracownicy. Z tej przyczyny wynagrodzenie wynikające z zawartej umowy o pracę będzie podlegało składkom. Jednocześnie żaden przepis prawa, a w szczególności wyliczenie zawarte w art.6 ustawy nie zawiera przepisu, na podstawie którego można przyjąć, ze wykonywanie funkcji członka zarządu wyłącznie na podstawie uchwały stanowi podstawę do podlegania ubezpieczeniom społecznym, a w konsekwencji obowiązkowi uiszczania składek, przy czym wnioskodawca podkreśla, że obowiązek opłacania składek winien mieć jednoznaczną podstawę prawną, a nie można interpretować rozszerzająco katalogu zamkniętego zawartego w art. 6 ww. ustawy, gdyż katalog ten ma bowiem charakter wyliczenia enumeratywnego. Z opisanych wyżej powodów wnioskodawca wyraża stanowisko, że wynagrodzenie ustalone uchwalą organu spółki otrzymywane przez członków zarządu spółki wnioskodawcy za pełnienie funkcji w zarządzie nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. Stanowisko to znalazło potwierdzenie w interpretacjach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wyrażonych między innymi w decyzjach: DI/100000/451/1171/2013 z dnia 13 września 2013 r., decyzji DI/100000/451/226/2013 z dnia 8 marca 2013 r., decyzji WPI/200000/451/1301/2013 z dnia 30 września 2013 r. W ocenie przedsiębiorcy bez znaczenia jest wysokość pobieranego wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu i jego relacji do wynagrodzenia, otrzymywanego z tytułu świadczonej pracy w ramach stosunku pracy.

Konkludując wnioskodawca prezentuje zatem stanowisko, że członkowie zarządu spółki pod firmą wnioskodawcy będą podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów o pracę o pełnienie obowiązków dyrektora generalnego, dyrektora finansowego głównego księgowego i dyrektora operacyjnego i tylko wynagrodzenie z tego tytułu będzie stanowiło podstawą naliczania składek na ubezpieczenie społeczne. Jednocześnie nie będą odprowadzane składki od wynagrodzenia członków zarządu ustalonego mocą planowanej uchwały zgromadzenia wspólników z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art.10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa, ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanego przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji.

Ubezpieczeniom społecznym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych podlega obowiązkowo osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. W art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ustawodawca wskazał wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Oznacza to, że osoba, której cechy jako podmiotu ubezpieczenia społecznego zostały określone w tym przepisie, zostaje objęta tymi ubezpieczeniami i staje się stroną stosunku ubezpieczenia społecznego Wyliczenie to jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty. Źródło obowiązku członka zarządu spółki kapitałowej polegającego na wykonywaniu czynności związanych z prowadzeniem spraw spółki, w tym m.in. polegającego na wypełnianiu obowiązków prezesa zarządu może wypływać z różnych stosunków prawnych.

Powołanie na stanowisko członka zarządu mocą uchwały zgromadzenia wspólników spółki nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych. Członek zarządu może pełnić tę funkcję bez umowy, wyłącznie na mocy samego aktu powołania go w skład organu. Powołanie członka zarządu spółki przez właściwy organ nie oznacza nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania w rozumieniu art. 68 kodeksu pracy, stanowi co najwyżej nawiązanie stosunku korporacyjnego, a może też stanowić powierzenie funkcji organu. W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością członek zarządu jest powoływany i odwoływany przez zgromadzenie wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Na podstawie powołania do zarządu między spółką, a członkiem zarządu powstaje stosunek organizacyjno-prawny, który nie rodzi obowiązku ubezpieczeń, a w konsekwencji przychód z tytułu wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki przez członka zarządu powołanego mocą uchwały zgromadzenia wspólników nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Z kolei stosunek pracy zawarty między spółką a pracownikiem zatrudnianym do pełnienia funkcji dyrektora nadzorującego określony pion działalności spółki zgodnie z ww. art. 6 ust. 1 ustawy systemie ubezpieczeń społecznych stanowi tytuł do obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym. W takim przypadku to umowa o pracę zakreśla szczegółowo prawa i obowiązki pracownika, w tym obowiązek oraz kwestie wynagradzania za wykonywanie czynności wynikających z tej umowy.

Zatem, gdy mamy do czynienia z sytuacją, w której te same osoby pełniąc funkcje członków zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników i jednocześnie na podstawie zawartych umów o pracę pełnią funkcję dyrektorów nadzorujących określony piony działalności spółki, to warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym są spełnione wyłącznie z tytułu zawartej umowy o pracę, zaś stosunek korporacyjny pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników jest neutralny w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym, gdyż powyższa uchwała nie stanowi tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla takiej osoby stanowi wyłącznie przychód, uzyskiwany z umowy o pracę.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego – Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (…) .

źródło: https://bip.zus.pl