Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 19-05-2014 r. – DI/100000/43/369/2014

Obowiązek podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu innej umowy zlecenia zawartej z tym samym zleceniodawcą

UZASADNIENIE

Dnia 19 marca 2014 r do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 14 marca 2014 r. złożony przez przedsiębiorcę (…) z siedzibą (…), o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 kwietnia 2014 r. doręczonym dnia 30 kwietnia 2014 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż zawarł z tą samą osobą więcej niż jedną umowę zlecenia (o świadczenie usług), przy czym co najmniej jedna z umów przewiduje wypłatę wynagrodzenia rzadziej niż co miesiąc. Z tytułu tej akurat umowy zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczony jest objęty obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi. We własnym stanowisku w sprawie spółka wskazuje, iż płatnik jest zobowiązany obliczać, rozliczać i przekazywać ZUS składki od wypłacanych wynagrodzeń co miesiąc (art. 17 ust. 1 ww. ustawy). Ze względu na comiesięczną częstotliwość może w niektórych miesiącach dochodzić do sytuacji, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe będzie wynosiła zero, a wykazana będzie tylko podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zleceniobiorca otrzyma w takim miesiącu wynagrodzenie tylko z umowy (umów), z tytułu których nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu ani wypadkowemu. Zdaniem przedsiębiorcy taka sytuacja jest poprawna i zgodna z obowiązującymi przepisami, bowiem w kodeksie cywilnym nie ma obowiązku wypłacenia wynagrodzenia nie rzadziej niż raz w miesiącu (w przeciwieństwie do art. 85 §1 kodeksu pracy). W takim miesiącu płatnik składek rozlicza składki za ubezpieczonego zleceniobiorcę w raporcie imiennym miesięcznym ZUS RZA. W szczególności nie ma potrzeby zarejestrowania ubezpieczonego z pierwszym dniem takiego miesiąca przy użyciu zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego ZUS ZZA i wyrejestrowania z końcem takiego miesiąca przy użyciu formularza ZUS ZWUA. Taki ubezpieczony już wcześniej był zarejestrowany przy użyciu zgłoszenia do ubezpieczeń o symbolu formularza ZUS ZUA. Ponadto nie istnieje podstawa prawna do tego, aby w takim miejscu ubezpieczony został objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z tytułu innej umowy zlecenie (o świadczenie usług) zawartej z płatnikiem składek.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 23 kwietnia 2014 r. (wpływ do Oddziału ZUS w Gdańsku dnia 30 kwietnia 2014 r.) przedsiębiorca wskazał, iż zakresy przedmiotowe umów zlecenie (o świadczenie usług) nie pokrywają się (czynności nie są tożsame). Wszystkie umowy są odpłatne. Umowa, z tytułu której ubezpieczony jest objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, została zawarta najwcześniej. Przedsiębiorca wniósł o rozstrzygniecie w interpretacji kwestii obowiązku podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu pozostałych umów lub braku obowiązku.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu innej umowy zlecenia zawartej z tym samym zleceniodawcą uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Jednocześnie zgodnie art.83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące (o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studentami do ukończenia 26 roku życia). Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. W przypadku, gdy zleceniobiorca posiada inny właściwy tytuł do ubezpieczeń społecznych (np. w postaci kolejnej umowy zlecenia zawartej z tym samym podmiotem) pozostaje zbieg tytułów podlegania ubezpieczeniom społecznym. Zgodnie z treścią art. 9 ust. 2 w/w ustawy osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku umów zlecenia jest objęta obowiązkowo tymi ubezpieczeniami ze zlecenia, które rozpoczęła wykonywać najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu pozostałych umów, wszystkich lub wybranych zleceń lub zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń.

Bez znaczenia prawnego w kontekście podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu zawartych umów zleceń pozostaje w tym przypadku wysokość wynagrodzeń przysługujących zleceniobiorcy z tytułu świadczenia pracy w ramach tych umów, a także fakt, iż z tytułu umowy zlecenia, która zawarta została najwcześniej zleceniobiorca nie otrzymał (nie otrzymuje) w danym miesiącu wynagrodzenia. Osoba taka obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega jedynie z tytułu pierwszej umowy zlecenia, która zaczęła wykonywać. Powyższe oznacza, iż pierwszeństwo w podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu umowy zlecenia ustawodawca przypisał temu tytułowi, który powstał najwcześniej. Dopiero złożenie oświadczenia przez zleceniobiorcę, o którym mowa powyżej spowoduje modyfikację w schemacie podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym przez zleceniobiorcę. Nadto zwrócić należy uwagę, iż dopiero wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia- nie zaś samo zawarcie takiej umowy powoduje powstanie obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych społecznego lub też ewentualnie wyboru albo zmiany tego tytułu ubezpieczenia, zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy.

Zatem w sytuacji, gdy z danym zleceniobiorcą zleceniodawca zawarł kilka umów zlecenia, których zakresy przedmiotowe nie pokrywają się (czynności nie są tożsame), to zleceniobiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym wyłącznie z tytułu pierwszej umowy zlecenia, pomimo, iż z tytułu tej umowy w danym miesiącu nie otrzymuje wynagrodzenia. Ewentualna zmiana w zakresie objęcia obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z tytułu innej, niż pierwsza umowa, jak wskazano powyżej uzależniona jest od inicjatywy samego zleceniobiorcy.

Ponadto należy podkreślić, iż z treści art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, iż nie każda sprawa leżąca we właściwości organu lub państwowej jednostki organizacyjnej jest możliwa do rozstrzygnięcia poprzez wydanie interpretacji w tym trybie. Przedmiotem interpretacji mogą być tylko te sprawy, które mieszczą się w zakresie przedmiotowym wskazanym szczegółowo w art. 83 d Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i odnoszą się do zakresu i sposobu zastosowania wyłącznie przepisów, z których wynika obowiązek uiszczania przez przedsiębiorcę świadczenia o charakterze publicznoprawnym. Kwestie składania dokumentów ubezpieczeniowych nie mieści się we wskazanym zakresie art. 83 d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym i zasad obliczania składek na poszczególne ubezpieczenia. Są to czynności o charakterze technicznym – konsekwencją ustalonego wcześniej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym. Dodatkowo Zakład w przyjętym trybie nie jest władny do wypowiadania się w przedmiocie zgodności z obowiązującym prawem (kodeksem cywilnym) sytuacji, w której wynagrodzenie z tytułu świadczonej pracy na podstawie umowy zlecenia jest wypłacane rzadziej, niż raz w miesiącu.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

źródło: https://bip.zus.pl