Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31-03-2017 r. – 0461-ITPB4.4511.10.2017.2.MST

Czy wypłacona odprawa związana z dobrowolnym odejściem z pracy w trybie Programu Dobrowolnych Odejść, korzysta ze zwolnienia przedmiotowego wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

UZASADNIENIE

W dniu 3 stycznia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odprawy pieniężnej wypłaconej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na mocy porozumienia, który został uzupełniony w dniu 14 marca 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 31 stycznia 2016 r. Wnioskodawca, jako pracownik Spółki X Oddział w Y, podpisał porozumienie rozwiązujące umowę o pracę w związku z wnioskiem złożonym 11 stycznia 2016 r.

Porozumienie to Wnioskodawca podpisał w oparciu o Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść dla niektórych pracowników Spółki X z dnia 24 listopada 2015 r. W oparciu o powyższy regulamin, Wnioskodawca przystąpił do Programu Dobrowolnych Odejść przyjętego uchwałą zarządu Spółki z dnia 24 listopada 2015 r.

W momencie rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, Wnioskodawca otrzymał rekompensatę w wysokości dwunastomiesięcznego wynagrodzenia w kwocie 43.608 zł, od której potrącono podatek w kwocie 7.849 zł oraz jednorazową odprawę pieniężną w wysokości 10.902 zł brutto, pomniejszoną o 1.962 zł podatku.

Kwoty ww. świadczeń mają spełniać funkcję kompensacyjną i odszkodowawczą w związku z brakiem uzyskiwania dalszego wynagrodzenia ze stosunku pracy. Mają one na celu zadośćuczynienie stracie w związku z brakiem możliwości osiągania wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy. Ponadto, świadczenia te umożliwią Wnioskodawcy zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych w sytuacji nagłej utraty źródła dochodu.

Uzyskane świadczenia pełnią zatem funkcję kompensacyjną, mającą na celu wyrównanie szkody poniesionej z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy na gruncie porozumienia zawartego z pracodawcą, stąd też wypłacone świadczenie, nawet jeśli wprost nie jest nazwane odszkodowaniem, to z uwagi na swój kompensacyjny charakter, powinno zostać zwolnione z podatku.

Nie sposób jednoznacznie stwierdzić, czy gdyby nie podpisanie porozumienia w zakresie rozwiązania umowy o pracę, Wnioskodawca mógłby nadal kontynuować umowę, bowiem w Spółce prowadzona była głęboka restrukturyzacja, z którą związane były m.in. zwolnienia.

Wobec powyższego, otrzymana odprawa oraz rekompensata mają charakter odszkodowawczy jako wynagrodzenie związane z utratą stałego źródła dochodu.

Otrzymane od pracodawcy świadczenie, jako rekompensata mająca charakter zadośćuczynienia wynika z porozumienia zbiorowego, o którym mowa w rozdziale jedenastym Kodeksu Pracy w związku z art. 9 § 1 tego Kodeksu, w którym mowa jest o postanowieniach układów zbiorowych pracy.

Poza rekompensatą Wnioskodawca otrzymał odprawę pieniężną, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, od której został potrącony podatek dochodowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wypłacona rekompensata i odprawa związane z dobrowolnym odejściem z pracy w trybie Programu Dobrowolnych Odejść, korzystają ze zwolnienia przedmiotowego wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie dotyczące możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych otrzymanej odprawy pieniężnej. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacona przez pracodawcę rekompensata i odprawa podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych jako zadośćuczynienie (w związku z rozwiązaniem umowy o pracę), wynikające wprost z porozumienia zbiorowego.

Na potwierdzenie stanowiska Wnioskodawca przywołuje interpretacje indywidualne wydane m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 7 stycznia 2016 r., Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dn. 14 stycznia 2016 r., oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 24 sierpnia 2015 r., którzy określili, iż wypłaty rekompensat mają charakter zadośćuczynienia i powinny korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy kwalifikowaniu powyższych świadczeń jako podlegających zwolnieniu należy brać pod uwagę ogólny cel, jakiemu mają służyć, a więc ich rolę i to, czemu mają służyć (wyrównanie szkody, czy też ewentualne zaspokojenie roszczeń z tytułu rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron), a nie kwestię jego nazewnictwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że powyższym zwolnieniem objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 666), z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) zacytowanego przepisu.

Ponadto należy podkreślić, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Zatem korzystanie ze zwolnienia od podatku jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

1. otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,
2. odszkodowanie lub zadośćuczynienie musi być przyznane na podstawie:
   1. ustawy,
   2. przepisów wykonawczych do ustawy,
   3. układów zbiorowych pracy lub innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy,
3. wysokość bądź zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą wprost wynikać z ww. aktów,
4. nie mogą zachodzić wyłączenia, o jakich mowa w lit. a-g art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca otrzymał odprawę pieniężną, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Świadczenie w postaci odprawy pieniężnej zostało wymienione wprost w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako wyłączone z zakresu przedmiotowego zwolnienia. W konsekwencji, kwota odprawy pieniężnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, z uwagi na niespełnienie obligatoryjnej przesłanki uprawniającej do skorzystania ze zwolnienia określonego w omawianym przepisie, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/