Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29-05-2018 r. – 0115-KDIT2-2.4011.144.2018.2.HD

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego należy przyjąć, że w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. Wnioskodawca miał w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy, natomiast od 1 września 2017 r. ma w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy – w związku z tym w rozliczeniu za 2017 r. Wnioskodawca nie musi wykazywać dochodów z pracy w D. Chiny w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r.?

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 7 maja 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od stycznia 2006 r. Wnioskodawca pracował w Chinach – początkowo w ramach umowy o pracę z niemiecką firmą A.S.

W maju 2007 r. umowa o pracę Wnioskodawcy z A.S. uległa rozwiązaniu.

W czerwcu 2007 r. Wnioskodawca zawarł kolejną umowę o pracę w Chinach z inną niemiecką firmą G. Niemcy.

Na skutek światowego połączenia firm G. oraz D. w dniu 1 marca 2015 r. umowa o pracę Wnioskodawcy, którą miał zawartą z G., została przypisana do polskiej spółki D. Poland sp. z o.o. z siedzibą w G.

Tego samego dnia, w którym Wnioskodawca zawarł z D. Polska umowę o pracę, D. Polska udzieliła Wnioskodawcy urlopu bezpłatnego na okres od dnia 1 marca 2015 r. do dnia 28 lutego 2018 r. Wszystkie te działania odbywały się bez wyjeżdżania Wnioskodawcy z Chin.

Jednocześnie Wnioskodawca zawarł z chińską spółką D. Chiny z siedzibą w Chinach umowę o pracę na czas określony od dnia 1 marca 2015 r. do dnia 28 lutego 2018 r.

W Chinach został nadany Wnioskodawcy chiński numer identyfikacji podatkowej oraz chiński numer ubezpieczenia społecznego.

G. Niemcy i D. Chiny potrącały od wynagrodzenia Wnioskodawcy zaliczki na chiński podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na chińskie ubezpieczenie społeczne.

Wnioskodawca jest rozwiedziony, ma jedno dziecko (syna). Rozwód nastąpił w 2009 r.

Zarówno przed rozwodem, jak i po rozwodzie, małoletni syn Wnioskodawcy przebywał w Polsce pod opieką byłej żony.

W trakcie mieszkania w Chinach Wnioskodawca nie był właścicielem i nie posiadał nieruchomości w Polsce.

W Polsce Wnioskodawca był zameldowany w mieszkaniu rodziców, nie posiadał żadnego dorobku.

Przed wyjazdem do Chin Wnioskodawca:

• nie poinformował właściwego wydziału meldunkowego Urzędu Miejskiego o zmianie miejsca zamieszkania;
• nie składał w polskim Urzędzie Skarbowym druku NIP-3 (ZAP-3) z informacją o zmianie miejsca zamieszkania.

Podczas ponad 10-letniego pobytu w Chinach Wnioskodawca:

• od stycznia 2006 r. do sierpnia 2017 r. mieszkał w Chinach w mieszkaniach wynajętych przez pracodawców;
• dokonywał, zgodnie z lokalnym prawem, rocznych rozliczeń podatkowych z tytułu dochodów uzyskanych w Chinach z pracy w G. Niemcy i D. Chiny. Ostatnie za okres styczeń-sierpień 2017 r.;
• nie uzyskiwał dochodów ze źródeł przychodów położonych w Polsce (ostatnie za 2007 r.);
• posiadał rachunki bankowe zarówno w Chinach, jak i w Polsce;
• przebywał w Polsce jedynie w okresie urlopu przysługującego mu w ramach zatrudnienia (30 dni w roku kalendarzowym), zatrzymując się w mieszkaniu rodziców;
• miał na terenie Chin „centrum interesów życiowych” – z punktu widzenia Wnioskodawcy, przeniesienie z Polski do Chin „centrum interesów życiowych” nastąpiło w 2007 r. (stała praca w Chinach dla G. Niemcy), a w szczególności po rozwodzie z byłą żoną w 2009 r., gdy syn Wnioskodawcy pozostał w Polsce z byłą żoną; w tym czasie, w porównaniu z Polską, z Chinami Wnioskodawca miał ściślejsze powiązania osobiste i ekonomiczne, w tym relacje towarzyskie (szerokie kontakty z osobami mieszkającymi z Chinach), zatrudnienie, aktywność kulturalną, spędzanie wolnego czasu, korzystanie z opieki medycznej; z terenu Chin Wnioskodawca zarządzał swoim majątkiem; w Chinach Wnioskodawca przechowywał swoje najważniejsze dokumenty i pamiątki, organizując warunki zamieszkania na wszystkie potrzeby i przebywanie na sposób ciągły, a nie sporadyczny.

Wnioskodawca zamierzał mieszkać i pracować w Chinach jak najdłużej. Wbrew woli Wnioskodawcy, z końcem sierpnia 2017 r., umowa o pracę Wnioskodawcy z D. Chiny została rozwiązana. Wnioskodawca powrócił do Polski. Od września 2017 r. Wnioskodawca pracuje w Polsce w D. Polska i mieszka w Polsce.

Wnioskodawca podaje, że w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. posiadał miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Chinach – zgodnie z wewnętrznym prawem tego kraju. W ww. okresie Wnioskodawca miał stałe miejsce zamieszkania w Chinach. Wnioskodawca posiada polskie obywatelstwo.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego należy przyjąć, że w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. Wnioskodawca miał w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy, natomiast od 1 września 2017 r. ma w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy – w związku z tym w rozliczeniu za 2017 r. Wnioskodawca nie musi wykazywać dochodów z pracy w D. Chiny w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego stanu faktycznego należy przyjąć, że w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. miał w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy, natomiast od 1 września 2017 r. ma w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy. W związku z tym w rozliczeniu za 2017 r. Wnioskodawca nie musi wykazywać dochodów z pracy w D. Chiny w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Natomiast stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przepis art. 3 ust. la ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub” co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby, itp.

Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych. Uznanie osoby fizycznej za osobę mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. la ww. ustawy nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Przepisy art. 3 ust. 1, la, 2a i 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy).

Ocena czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W sprawie zastosowanie znajdzie umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Chińskiej Republiki Ludowej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu z dnia 7 czerwca 1988 r. (Dz. U. z 1989 r. Nr 13, poz. 65).

Stosownie do art. 4 ust. 1 umowy polsko-chińskiej określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, miejsce siedziby zarządu, miejsce rzeczywistego zarządu albo gdy stosuje się wobec niej inne kryteria o podobnym charakterze.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 2 ww. umowy, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony w następujący sposób:

1. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
2. jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym zazwyczaj przebywa;
3. jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;
4. jeżeli miejsca zamieszkania tej osoby nie można ustalić zgodnie z postanowieniami liter a) do c) właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Wnioskodawca spełnia warunki pozwalające uznać go za osobę posiadającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych zarówno w Polsce, jak i w Chinach. Powyższe oznacza, iż państwo rezydencji Wnioskodawcy należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w art. 4 ww. umowy.

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisu umowy należy sięgnąć do Komentarza do Modelowej Konwencji OECD. Głównym celem Modelowej Konwencji OECD jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami, zostało sporządzone w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD, w tym Umowa pomiędzy Polską i Chinami.

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Tekst Modelowej Konwencji, stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej, zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest rozwiedziony, ma jedno dziecko, które w trakcie pobytu Wnioskodawcy w Chinach przebywało w Polsce wraz z byłą żoną. W trakcie pobytu w Chinach Wnioskodawca nie posiadał, nie był właścicielem żadnej nieruchomości w Polsce, był zameldowany w mieszkaniu rodziców, nie posiadał żadnego dorobku w Polsce. Od 2007 r. (stała praca w Chinach dla G. Niemcy), a w szczególności po rozwodzie z byłą żoną w 2009 r. do końca sierpnia 2017 r., ośrodek interesów życiowych Wnioskodawcy, pojmowanych jako ogół związków osobistych i gospodarczych, znajdywał się w Chinach. W tym państwie pracował, mieszkał w wynajętych przez pracodawców mieszkaniach. W porównaniu z Polską, z Chinami Wnioskodawca miał ściślejsze powiązania osobiste i ekonomiczne, w tym relacje towarzyskie (szerokie kontakty z osobami mieszkającymi z Chinach), zatrudnienie, aktywność kulturalną, spędzanie wolnego czasu, korzystanie z opieki medycznej; z terenu Chin Wnioskodawca zarządzał swoim majątkiem; w Chinach Wnioskodawca przechowywał swoje najważniejsze dokumenty i pamiątki, organizując warunki zamieszkania na wszystkie potrzeby i przebywanie na sposób ciągły, a nie sporadyczny. W Chinach Wnioskodawca przebywał z zamiarem jak najdłuższego pobytu w tym państwie. Praca i pobyt w Chinach zakończyły się wbrew woli Wnioskodawcy. W 2017 r. okres pobytu Wnioskodawcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie przekroczył 183 dni.

W tych okolicznościach, w odniesieniu do 2017 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2017 r., tj. w okresie gdy centrum interesów życiowych Wnioskodawcy znajdowało się poza granicami Polski i pobyt w Polsce był krótszy niż 183 dni w 2017 r., Wnioskodawca nie posiadał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegał ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlegał opodatkowaniu jedynie od dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zatem dochody osiągnięte przez Wnioskodawcę w tym okresie na terytorium Chin, podczas gdy stałym miejscem zamieszkania oraz centrum interesów życiowych i gospodarczych były Chiny – nie podlegają w Polsce konieczności wykazania, zgłoszenia, rozliczenia i opodatkowania.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 marca 2012 r. nr IPPB4/415-905/11-4/SP, która odnosi się do niemal identycznego stanu faktycznego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 2b ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2017 r. – za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1. pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2. działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
4. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5. papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
6. tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym albo instytucji wspólnego inwestowania, w których co najmniej 50% wartości aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
7. tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Stosownie do art. 4 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Chińskiej Republiki Ludowej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu z dnia 7 czerwca 1988 r. (Dz. U. z 1989 r. Nr 13, poz. 65) określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, miejsce siedziby zarządu, miejsce rzeczywistego zarządu albo gdy stosuje się wobec niej inne kryteria o podobnym charakterze.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 2 ww. umowy, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony w następujący sposób:

1. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
2. jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym zazwyczaj przebywa;
3. jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;
4. jeżeli miejsca zamieszkania tej osoby nie można ustalić zgodnie z postanowieniami liter a) do c) właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem art. 4 ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Przy tym wskazać należy, iż według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej, zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego w szczególności wynika, że od stycznia 2006 r. do sierpnia 2017 r. Wnioskodawca mieszkał w Chinach w mieszkaniach wynajętych przez pracodawców. Od stycznia 2006 r. pracował w ramach umowy o pracę z niemiecką firmą A.S., która w maju 2007 r. uległa rozwiązaniu. W czerwcu 2007 r. Wnioskodawca zawarł kolejną umowę o pracę w Chinach z inną niemiecką firmą G. Na skutek światowego połączenia firm G. oraz D. w dniu 1 marca 2015 r. umowa o pracę Wnioskodawcy, którą miał zawartą z G., została przypisana do polskiej spółki D. Poland sp. z o.o. z siedzibą w G. Tego samego dnia, w którym Wnioskodawca zawarł z D. Polska umowę o pracę, D. Polska udzieliła Wnioskodawcy urlopu bezpłatnego na okres od dnia 1 marca 2015 r. do dnia 28 lutego 2018 r. Wszystkie te działania odbywały się bez wyjeżdżania Wnioskodawcy z Chin. Jednocześnie Wnioskodawca zawarł z chińską spółką D. Chiny z siedzibą w Chinach umowę o pracę na czas określony od dnia 1 marca 2015 r. do dnia 28 lutego 2018 r. W Chinach Wnioskodawca dokonywał, zgodnie z lokalnym prawem, rocznych rozliczeń podatkowych z tytułu dochodów uzyskanych w Chinach z pracy w G. Niemcy i D. Chiny. Ostatnie za okres styczeń-sierpień 2017 r. Ponadto Wnioskodawca nie uzyskiwał dochodów ze źródeł przychodów położonych w Polsce (ostatnie za 2007 r.). Posiadał rachunki bankowe zarówno w Chinach, jak i w Polsce. W Polsce przebywał jedynie w okresie urlopu przysługującego mu w ramach zatrudnienia (30 dni w roku kalendarzowym), zatrzymując się w mieszkaniu rodziców. Po rozwodzie z byłą żoną w 2009 r., syn Wnioskodawcy pozostał w Polsce z byłą żoną. W tym czasie, w porównaniu z Polską, z Chinami Wnioskodawca miał ściślejsze powiązania osobiste i ekonomiczne, w tym relacje towarzyskie (szerokie kontakty z osobami mieszkającymi z Chinach), zatrudnienie, aktywność kulturalną, spędzanie wolnego czasu, korzystanie z opieki medycznej. Z terenu Chin Wnioskodawca zarządzał swoim majątkiem. W Chinach Wnioskodawca przechowywał swoje najważniejsze dokumenty i pamiątki, organizując warunki zamieszkania na wszystkie potrzeby i przebywanie na sposób ciągły, a nie sporadyczny. Wnioskodawca zamierzał mieszkać i pracować w Chinach jak najdłużej. Wbrew woli Wnioskodawcy, z końcem sierpnia 2017 r., umowa o pracę Wnioskodawcy z D. Chiny została rozwiązana. Wnioskodawca powrócił do Polski. Od września 2017 r. Wnioskodawca pracuje w Polsce w D. Polska i mieszka w Polsce. W okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. Wnioskodawca posiadał miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Chinach – zgodnie z wewnętrznym prawem tego kraju. W ww. okresie Wnioskodawca miał stałe miejsce zamieszkania w Chinach. Wnioskodawca posiada polskie obywatelstwo.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny, w szczególności zaś fakt, iż w analizowanym okresie dziecko (syn) Wnioskodawcy mieszkał w Polsce oraz w Polce Wnioskodawca posiadał rachunki bankowe, a także miał zawartą z D. Polska umowę o pracę (pomimo udzielenia urlopu bezpłatnego na okres od dnia 1 marca 2015 r. do dnia 28 lutego 2018 r.) należy stwierdzić, iż Wnioskodawca w 2017 r. – w świetle art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – posiadał centrum interesów osobistych i gospodarczych (ośrodek interesów życiowych), a w konsekwencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Ponadto, ponieważ z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. posiadał – zgodnie z wewnętrznym prawem tego kraju – miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Chinach, zatem miejsce zamieszkania Wnioskodawcy w tym okresie należało ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w wyżej cytowanym art. 4 ust. 2 umowy.

W świetle przedstawionych okoliczności faktycznych, mając na uwadze, iż Wnioskodawca wskazał wprost, że w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. posiadał stałe miejsce zamieszkania w Chinach uznać należy, że w okresie tym miejsce zamieszkania Wnioskodawcy ustalone w oparciu o metody kolizyjne zawarte w ww. umowie znajdowało się w Chinach.

W konsekwencji – odpowiadając wprost na zadane we wniosku pytanie – w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. Wnioskodawca miał w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy, natomiast od 1 września 2017 r. ma w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy. W związku z tym w rozliczeniu za 2017 r. Wnioskodawca nie musi wykazywać dochodów z pracy w D. Chiny w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej wskazać należy, iż rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego i nie mają mocy powszechnie obowiązującej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/