Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21-04-2017 r. – 0461-ITPB4.4511.94.2017.2.MN

Czy odprawa pieniężna, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, korzysta ze zwolnienia przedmiotowego wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

UZASADNIENIE

W dniu 8 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek uzupełniony w dniu 5 kwietnia 2017 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odprawy pieniężnej wypłaconej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na mocy porozumienia.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 31 stycznia 2016 r. Wnioskodawca jako pracownik SA oddział w W. – Usługi ZP w S. podpisał porozumienie stron rozwiązujące umowę o pracę w związku z wnioskiem, który złożył w dniu 1 grudnia 2015 r. Wnioskodawca podpisał to porozumienie w oparciu o regulamin Programu Dobrowolnych Odejść dla Niektórych Pracowników SA, przyjęty przez zarząd spółki uchwałą z dnia 24 listopada 2015 r. W oparciu o powyższy regulamin Wnioskodawca przystąpił do tego programu. W momencie rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron otrzymał rekompensatę w wysokości dwunastomiesięcznego wynagrodzenia w kwocie 45 216 zł, od której potrącono podatek w kwocie 8 139 zł oraz jednorazową odprawę pieniężną w wysokości 11 304 zł pomniejszoną o 2 035 zł podatku.

Kwoty ww. świadczeń według Wnioskodawcy mają spełniać funkcję kompensacyjną i odszkodowawczą w związku z brakiem uzyskiwania dalszego wynagrodzenia ze stosunku pracy. Mają one na celu zadośćuczynienie stracie w związku z brakiem możliwości osiągania wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy. Ponadto te świadczenia umożliwiają Wnioskodawcy zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych w sytuacji nagłej utraty źródła dochodu. Uzyskane świadczenia pełnią zatem funkcję kompensacyjną mającą na celu wyrównanie szkody poniesionej z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy na gruncie omawianego porozumienia zawartego z pracodawcą. Stąd też wypłacone świadczenie, nawet jeśli wprost nie jest nazwane odszkodowaniem to z uwagi na swój kompensacyjny charakter powinno zostać zwolnione z podatku. Wnioskodawca nie jest w stanie w sposób jednoznaczny stwierdzić, czy gdyby nie podpisał porozumienia w zakresie rozwiązania umowy o pracę czy mógłby nadal kontynuować pracę na podstawie umowy, bowiem w spółce prowadzona była głęboka rekonstrukcja, z którą związane były m.in. zwolnienia. Wobec powyższego Wnioskodawca twierdzi, że otrzymana odprawa oraz rekompensata mają charakter odszkodowawczy jako wynagrodzenie związane z utratą stałego źródła dochodu.

Otrzymane świadczenie jako rekompensata mająca charakter zadośćuczynienia wynika z porozumienia zbiorowego, o którym mowa w rozdziale jedenastym Kodeksu Pracy w związku z art. 9 § 1 ww. Kodeksu, w którym mowa jest o postanowieniach zbiorowych pracy.

Poza rekompensatą Wnioskodawca otrzymał odprawę pieniężną, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, od której został potrącony podatek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy rekompensata i odprawa wypłacone w związku z dobrowolnym odejściem z pracy w trybie Programu Dobrowolnych Odejść korzystają ze zwolnienia przedmiotowego wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie dotyczące możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych otrzymanej odprawy pieniężnej. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy wypłacona przez pracodawcę rekompensata i odprawa podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych jako zadośćuczynienie (w związku z rozwiązaniem umowy o pracę) wynikające z porozumienia zbiorowego.

Jako potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołuje interpretacje indywidualne wydane m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 stycznia 2016 r. IPPB4/4511-1328/15-2/MSZ, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 14 stycznia 2016 r. IPTPB2/4511-652/15-2/IL oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 sierpnia 2015 r. IBPB-2-1/4511-167/15/MD, którzy określili iż wypłaty rekompensat mają charakter zadośćuczynień i powinny korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy kwalifikowaniu powyższych świadczeń jako podlegających zwolnieniu należy brać pod uwagę, według Wnioskodawcy, cel jakiemu ma służyć, a więc jego rolę, czemu ma służyć (wyrównanie szkody czy też ewentualne zaspokojenie roszczeń z tytułu rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron), a nie kwestię jego nazewnictwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że powyższym zwolnieniem objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 666), z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) zacytowanego przepisu.

Ponadto należy podkreślić, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Zatem korzystanie ze zwolnienia od podatku jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

1. otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,
2. odszkodowanie lub zadośćuczynienie musi być przyznane na podstawie:
1. ustawy,
2. przepisów wykonawczych do ustawy,
3. układów zbiorowych pracy lub innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy,
3. wysokość bądź zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą wprost wynikać z ww. aktów,
4. nie mogą zachodzić wyłączenia, o jakich mowa w lit. a-g art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca otrzymał odprawę pieniężną, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Świadczenie w postaci odprawy pieniężnej zostało wymienione wprost w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako wyłączone z zakresu przedmiotowego zwolnienia. W konsekwencji, kwota odprawy pieniężnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, z uwagi na niespełnienie obligatoryjnej przesłanki uprawniającej do skorzystania ze zwolnienia określonego w omawianym przepisie, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/