Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16-03-2018 r. – 0114-KDIP3-3.4011.562.2017.3.JM

Dotyczy: obowiązków płatnika z tytułu wypłaty świadczenia pieniężnego zasądzonego wyrokiem sądu

UZASADNIENIE

W dniu 15 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika z tytułu wypłaty świadczenia pieniężnego zasądzonego wyrokiem sądu.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 1 lutego 2018 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.562. 2017.2.JM (data nadania 1 lutego 2018 r., data doręczenia 6 lutego 2018 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego, przeformułowanie pytań oraz przedstawienie własnego stanowiska w odniesieniu do przeformułowanych pytań, dokonanie stosownej opłaty od wniosku, a także wskazanie adresu elektronicznego pełnomocnika.

Pismem z dnia 12 lutego 2018 r. (data nadania 13 lutego 2018 r., data wpływu 14 lutego 2018 r.) Wnioskodawca uzupełnił powyższe w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka z o.o. (zwana dalej „Wnioskodawcą”) zawarła w dniu 27 marca 2014 r. ze swoim pracownikiem (zwanym dalej „Pracownikiem”) porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę (zwanym dalej „Porozumieniem”). Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za zgodą Pracownika (porozumieniem stron). Umowa o pracę pomiędzy Wnioskodawcą a Pracownikiem rozwiązana została na podstawie porozumienia z dnia 27 marca 2014 r. w oparciu o art. 30 § 1 pkt 1 K.p. Na podstawie § 4 ust. 2 Porozumienia, Wnioskodawca, w związku z reorganizacją stanowiska pracy Pracownika, zobowiązał się do wypłaty Pracownikowi kwoty odpowiadającej 10-krotności wynagrodzenia brutto Pracownika. Na kwotę tę składała się: odprawa z tytułu likwidowanego stanowiska pracy (w wysokości 3-krotnego wynagrodzenia na podstawie § 8 ustawy z dnia 13 marca 2013 r. o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844), a w pozostałym zakresie fakultatywna odprawa w związku z rozwiązaniem umowy o pracę (odpowiadająca wynagrodzeniu Pracownika za 6-miesięczny okres wypowiedzenia przewidziany w umowie o pracę ustalona na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 K.p. w zw. z art. 300 K.p. w zw. z art. 353 Kodeksu cywilnego, ewentualnie na podstawie § 8 ustawy z dnia 13 marca 2013 o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844)). Wnioskodawca przyjmując, że kwota wskazana w § 4 ust. 2 Porozumienia stanowi przychód pracownika, pobrał tym samym od kwoty stanowiącej 10-krotność wynagrodzenia brutto należne zaliczki na poczet podatku oraz składki na ubezpieczenie społeczne, po czym wypłacił na rzecz Pracownika kwotę netto, tj. o wartości pomniejszonej o wskazane publicznoprawne obciążenia. Kwota ustalona w porozumieniu z dnia 27 marca 2014 r. wypłacona została Pracownikowi pomiędzy 27 marca 2014 r. a 15 kwietnia 2014 r. Pracownik pozwał Wnioskodawcę o zapłatę różnicy pomiędzy określoną w § 4 ust. 2 Porozumieniu kwotą brutto, a wypłaconą kwotą netto. Sąd Rejonowy oddalił pozew Pracownika w całości.

Natomiast Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 18 stycznia 2017 r. uwzględnił pozew Pracownika wobec Wnioskodawcy w całości zasądzając od Wnioskodawcy na rzecz Pracownika dochodzoną różnicę (zwanym dalej „Wyrokiem Sądu Okręgowego”). Sąd Okręgowy określił świadczenie wypłaconego pracownikowi jako: „brakującą część świadczenia pieniężnego z § 4 ust. 2 porozumienia z dnia 27 marca 2014 r.” Sąd Okręgowy (str. 10 uzasadnienia wyroku z dnia 18 stycznia 2017 r.) uznał (całkowicie błędnie) charakter prawny świadczenia wypłaconego Pracownikowi jako „odszkodowanie” analogicznie do odszkodowania z art. 55 § 1 (1) K.p., chociaż wypłacona Pracownikowi kwota ustanowiona została w porozumieniu stron oraz nie była związana z naruszeniem żadnych praw Pracownika i/lub nieprawidłowego rozwiązania umowy o pracę oraz nie miała na celu naprawy żadnej szkody Pracownika. Natomiast w ocenie Wnioskodawcy, kwota ta nie stanowiła odszkodowania, gdyż Pracownik nie poniósł szkody wskutek działań Wnioskodawcy. W postępowaniu sądowym nie doszło do stwierdzenia naruszenia przez Wnioskodawcę przepisów dotyczących rozwiązania umowy za wypowiedzeniem. Sądy obu instancji prawidłowo przyjęły, że umowa o pracę została skutecznie rozwiązana za porozumieniem stron. Wypłacone Pracownikowi świadczenie na podstawie § 4 ust. 2 Porozumienia zostało wypłacone w całości, jednak nie z tytułu poniesionej szkody lub/i utraconych korzyści. Rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę dokonane zostało w związku z reorganizacją Oddziału. Obok Pracownika, Wnioskodawca rozwiązał za porozumieniem stron umowy o pracę z pozostałymi innymi pracownikami, objętymi restrukturyzacją. Wypłacone świadczenie nie dotyczyło bezpośrednio pakietu dobrowolnych świadczeń. Od Wyroku Sądu Okręgowego Wnioskodawca złożył w dniu 27 kwietnia 2017 r. skargę kasacyjną w celu zmiany lub uchylenia Wyroku Sądu Okręgowego z dnia 18 stycznia 2017 r.

Z uwagi na prawomocność Wyroku Sądu Okręgowego, Wnioskodawca dokonał płatności zasądzonej na rzecz Pracownika kwoty, wypłacając przelewem Pracownikowi całą zasądzoną kwotę w dniu 11 maja 2017 r., bez pomniejszenia jej dodatkowo o jakiekolwiek odliczenia na poczet obciążeń publicznoprawnych. Równocześnie, z daleko idącej ostrożności, Wnioskodawca ubruttowił tę kwotę, tj. powiększył zasądzoną w Wyroku Sądu Okręgowego kwotę o wartość zaliczki na podatek dochodowy oraz o wartość składek na poczet ubezpieczenia społecznego i odprowadził należne obciążenia odpowiednio do ZUS i Urzędu Skarbowego.

Zasądzona w Wyroku Sądu Okręgowego kwota na rzecz pracownika stanowi różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą przez Wnioskodawcę na podstawie § 4 ust. 2 porozumienia, a kwotą obciążeń publicznoprawnych obliczonych przez Wnioskodawcę od tej kwoty i przekazanych do Urzędu Skarbowego oraz ZUS („Zasądzona kwota”). Zasądzona kwota odpowiada zatem sumie zaliczki na poczet podatku dochodowego Pracownika oraz należnych składek z tytułu ubezpieczenia społecznego należnych ZUS.

W ocenie Wnioskodawcy, prawidłowe jest pomniejszenie Zasądzonej kwoty o należną zaliczkę na podatek dochodowy (oraz składkę z tytułu ubezpieczeń społecznych), skoro kwota zasądzona w Wyroku Sądu Okręgowego z dnia 18 stycznia 2017 r. jest przychodem z pracy pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Wnioskodawca natomiast, jako pracodawca zobowiązany jest do obliczenia i poboru zaliczek na podatek dochodowy (zgodnie z zasadami określonymi w art. 32 ustawy o PIT).

W niniejszym przypadku nie znajdują też zastosowanie żadne z wyłączeń określonych w art. 21 ust. 2-3b ustawy o PIT. W szczególności, nie znajduje zastosowania wyłączenie określone w art. 21 ust. 3 ustawy o PIT, tj. „Otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § l ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666) […] ”.

Ponadto, zasądzona kwota nie stanowi odszkodowania pracownika, gdyż nie była ona wypłacona z powodu jakiegokolwiek bezprawnego działania Pracodawcy lub wyrządzeniem pracownikowi jakiejkolwiek szkody przez Pracodawcę. Umowa o pracę rozwiązana została bowiem za porozumieniem stron, a wypłacona Pracownikowi kwota nie miała charakteru odszkodowawczego. Brak jest przede wszystkim szkody pracownika podlegającej naprawie. Funkcja tej kwoty jest zbliżona do odprawy określonej w § 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844), z zastrzeżeniem, że powyżej 3-krotnego wynagrodzenia, była kwotą dobrowolnie wypłaconą przez Wnioskodawcę. Tym samym, wypłacona pracownikowi kwota stanowiła przychód Pracownika, podlegający obciążeniom publicznoprawnym.

Powyższą ocenę potwierdza interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2010 r. (Nr ITPB2/415-279/10/ENB): „pracodawca wypłacając na podstawie wyroku sądu, po ustaniu zatrudnienia, należności ze stosunku pracy z tytułu odprawy i nagrody jubileuszowej, był obowiązany obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy”.

Tym samym, należałoby zastosować w niniejszym przypadku wprost lub na zasadzie analogii art. 21 ust. 3 lit. b) ustawy o PIT, który potwierdza, że odprawy pieniężne stanowią przychód pracownika podlegający opodatkowaniu.

W niniejszym przypadku nie znajduje również zastosowanie wyłączenie określone w art. 21 ust. 3b ustawy o PIT, zgodnie z którym: „b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników”.

Ponadto za stanowiskiem podzielanym przez Wnioskodawcę przemawia okoliczność, że interpretacja przeciwna prowadziłaby faktycznie do podwójnego ubruttowienia kwoty ustalonej w § 4 ust. 2 Porozumienia: pierwszego ubruttowienia dokonanego przez Pracodawcę przy wypłacie 10-krotnego wynagrodzenia pracownikowi oraz drugiego ubruttowienia zasądzonej kwoty przez Sąd Okręgowy poprzez powiększenie jej o należne obciążenia publicznoprawne.

Wnioskodawca, by nie narazić się na ewentualną odpowiedzialność skarbową z ostrożności ubruttowił, tj. powiększył tę kwotę o należne obciążenia publicznoprawne, jednakże z powyższych względów prezentuje stanowisko, że prawidłowa jest ocena przeciwna, tj., że zasądzona kwota powinna podlegać pomniejszeniu o należne obciążenia publicznoprawne, w tym zaliczki na poczet podatku dochodowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle art. 32, art. 21 ust. 2-3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kwota 27.071,81 zł zasądzona przez Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 18 stycznia 2017 r. od Wnioskodawcy na rzecz Pracownika tytułem „brakującej części świadczenia pieniężnego z § 4 ust. 2 porozumienia stron z dnia 27 marca 2014 r.” stanowi przychód pracownika, a tym samym czy Wnioskodawca zobowiązany jest, jako płatnik zaliczek od podatku dochodowego zatrudnionych pracowników, w tym pracownika – strony ww. porozumienia z dnia 27 marca 2014 r., pobrać należną zaliczkę na podatek dochodowy, tj. pomniejszyć tę kwotę o wartość zaliczki na podatek dochodowy i w konsekwencji wypłacić Pracownikowi kwotę pomniejszoną o ww. zaliczkę na podatek dochodowy, czy też ww. przepisy należy interpretować w ten sposób, że zasądzona przez Sąd Okręgowy kwota podlega powiększeniu o zaliczkę od podatku dochodowego w celu jej odprowadzenia do Urzędu Skarbowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowa wykładnia art. 32, art. 21 ust. 2-3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) wymaga, by kwotę 27.071,81 zł zasądzoną przez Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 18 stycznia 2017 r. (sygn. akt VIII Pa 144/16) od Wnioskodawcy na rzecz Pracownika tytułem „brakującej części świadczenia pieniężnego z § 4 ust. 2 porozumienia stron z dnia 27 marca 2014 r. uznać jako przychód Pracownika i pomniejszyć o należną zaliczkę na podatek dochodowy i w konsekwencji wypłacić pracownikowi kwotę pomniejszoną o ww. zaliczkę na podatek dochodowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Z kolei płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8 ww. ustawy, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony, o czym stanowi art. 30 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast w myśl z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, uważa się, zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Według art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

1. za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;
2. za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku roku przekroczył kwotę, o której mowa w pkt 1 – 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

Stosownie do art. 38 ust. 1 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33–35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

W myśl art. 38 ust. 1a ww. ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33–35, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczną deklarację, według ustalonego wzoru.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca na podstawie zawartego porozumienia z dnia 27 marca 2014 r. rozwiązał z pracownikiem umowę o pracę za jego zgodą (porozumieniem stron) w oparciu o art. 30 § 1 pkt 1 K.p. Na podstawie § 4 ust. 2 Porozumienia, Wnioskodawca, w związku z reorganizacją stanowiska pracy Pracownika, zobowiązał się do wypłaty pracownikowi kwoty odpowiadającej 10-krotności wynagrodzenia brutto pracownika, na którą składała się: odprawa z tytułu likwidowanego stanowiska pracy oraz fakultatywna odprawa w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Wnioskodawca przyjmując, że wypłacona kwota stanowi przychód pracownika, pobrał od niej należną zaliczkę na poczet podatku oraz składki na ubezpieczenie społeczne, po czym wypłacił na rzecz pracownika kwotę netto. Pracownik nie zgodził się z opodatkowaniem wypłaconej kwoty i pozwał Wnioskodawcę do Sądu wnosząc o zapłatę różnicy pomiędzy kwotą brutto a wypłaconą kwotą netto. Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2017 r. Sąd Okręgowy uwzględnił pozew pracownika wobec Wnioskodawcy w całości. W postępowaniu sądowym nie doszło do stwierdzenia naruszenia przez Wnioskodawcę przepisów dotyczących rozwiązania umowy za wypowiedzeniem. Wypłacona pracownikowi kwota ustanowiona została w porozumieniu stron oraz nie była związana z naruszeniem żadnych praw pracownika i/lub nieprawidłowego rozwiązania umowy o pracę oraz nie miała na celu naprawy żadnej szkody pracownika. Świadczenie zostało wypłacone w całości w dniu 11 maja 2017 r. jednak nie z tytułu poniesionej szkody lub/i utraconych korzyści. Zasądzona kwota odpowiada sumie zaliczki na poczet podatku dochodowego pracownika oraz należnych składek z tytułu ubezpieczenia społecznego należnych ZUS.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy w świetle art. 32 oraz art. 21 ust. 2-3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwota zasądzona przez Sąd stanowi przychód pracownika, a tym samym, czy Wnioskodawca jako płatnik jest obowiązany do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Z zacytowanych wyżej przepisów art. 9 i art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega co do zasady każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Przychodem jest zatem świadczenie pieniężne zasądzone wyrokiem sądu wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz pracownika. Przy czym, zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie posługują się pojęciem świadczeń brutto czy netto. Zwrot ten jest raczej zwrotem potocznym, którym posłużyć się można przy określaniu świadczeń od których nie zostały dokonane – zgodnie z przepisami prawa – stosowne odliczenia lub odpowiednie kwoty zostały pobrane.

Niemniej jednak nie można uznać, że świadczeniem należnym określonej osobie jest świadczenie tylko o takiej wartości, w jakiej zostaje faktycznie wypłacone. Każde świadczenie jest bowiem wypłacane na podstawie określonego stosunku prawnego (umowy, wyroku, ugody lub innego zdarzenia prawnego), z którego wynika m.in. jego wysokość. Obowiązek odprowadzenia od tak ustalonej kwoty przewidzianych przepisami prawa odliczeń nie sprawia, że wartość tych odliczeń nie stanowi części składowej świadczenia. To bowiem całe świadczenie będące trwałym (bezzwrotnym) przysporzeniem majątkowym w majątku podatnika, polegającym na zmniejszeniu jego pasywów lub zwiększeniu aktywów, spełnia definicję przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego odprowadzona zostać powinna zaliczka na podatek dochodowym od osób fizycznych (chyba, że zachodzą wynikające ze stosownych przepisów ustawy przesłanki uzasadniające zwolnienie takiego świadczenia z opodatkowania).

Nie wszystkie świadczenia podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy podatkowej, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Przy czym, podkreślić należy, że Wnioskodawca formułując wątpliwość powołał art. 21 ust. 2-3b ustawy, który został przez ustawodawcę uchylone. Mając jednak na uwadze merytoryczną treść opisanego zdarzenia tut. Organ zrozumiał, że Wnioskodawca miał na uwadze art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które traktują o zwolnieniach przedmiotowych.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, objęte są tylko odszkodowania (zadośćuczynienia), których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Powyższe wskazuje, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Stosownie natomiast do treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Zauważyć należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jednocześnie względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, że podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowych osób fizycznych, jest jego odszkodowawczy charakter. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia szkody, czy odszkodowania, tym nie mniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia. Zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. O tym, co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują (generalnie) przepisy art. 361 i 363 Kodeksu cywilnego. Wypłata odszkodowania jest konsekwencją wystąpienia szkody.

Wyżej wymienione przepisy zwalniają od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Należy zauważyć, że zwolnienia wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b obejmują swoim zakresem jedynie odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą.

Ze stanu faktycznego wynika, że w postępowaniu sądowym nie doszło do stwierdzenia naruszenia przez Wnioskodawcę przepisów dotyczących rozwiązania umowy za wypowiedzeniem. Wypłacona pracownikowi kwota ustanowiona została w porozumieniu stron oraz nie była związana z naruszeniem żadnych praw pracownika i/lub nieprawidłowego rozwiązania umowy o pracę oraz nie miała na celu naprawy żadnej szkody pracownika. Świadczenie zostało wypłacone w całości w dniu 11 maja 2017 r. jednak nie z tytułu poniesionej szkody lub/i utraconych korzyści. Zasądzona kwota odpowiada sumie zaliczki na poczet podatku dochodowego pracownika oraz należnych składek z tytułu ubezpieczenia społecznego należnych ZUS.

Przyjmując zatem za Wnioskodawcą, że kwota zasądzona przez Sąd na rzecz pracownika nie stanowi odszkodowania za szkodę, ani utracone korzyści, należy stwierdzić, że w takiej sytuacji nie posiada ono cech odszkodowania, bowiem nie odnosi się do poniesionej przez pracownika szkody, tj. doznania uszczerbku w posiadanym majątku.

W związku z powyższym, należy uznać, że zasądzone przez Sąd Okręgowy świadczenie pieniężne nie może podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to w całości stanowi przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na Wnioskodawcy jako płatniku ciążył obowiązek poboru i przekazania na rachunek urzędu skarbowego należnej zaliczki na podatek dochodowy, tj. pomniejszenia zasądzonej przez Sąd kwoty o wartość zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zaznaczyć, że zasadą jest, że kwota zaliczki potrącana jest z dochodu pracownika. Tym samym, w sytuacji gdy inny podmiot (w tym wypadku były pracodawca) płaci zaliczkę za pracownika, kwota zapłacona za pracownika stanowi jego przychód ze stosunku pracy.

Stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji organu podatkowego należy wyjaśnić, że dotyczy ona konkretnej sprawy podatnika osadzonych w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w nim zawarte jest wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych sprawach podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/