Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 03-08-2018 r. – 0114-KDIP3-3.4011.251.2018.4.JM

Odszkodowanie otrzymane na podstawie ugody sądowej

UZASADNIENIE

W dniu 15 maja 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 18 czerwca 2018 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.251.2018.1.JM (data nadania 18 czerwca 2018 r., data doręczenia 3 lipca 2018 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 9 lipca 2018 r. (data nadania 9 lipca 2018 r., data wpływu 10 lipca 2018 r.) oraz pismem z dnia 5 lipca 2018 r. (data nadania 9 lipca 2018 r., data wpływu 13 lipca 2018 r.) Wnioskodawca uzupełnił powyższe w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W okresie od dnia 1 lutego 2017 r. do dnia 12 grudnia 2017 r. Wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku Dyrektora Generalnego fabryki w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce, na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Dnia 14 listopada 2017 r. Wnioskodawca złożył wypowiedzenie wskazanej wyżej spółce, a jego okres wypowiedzenia wynosił 6 miesięcy. W okresie wypowiedzenia Pracodawca złożył Wnioskodawcy oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, datowane na dzień 12 grudnia 2017 r.

Wobec powyższego, dnia 29 grudnia 2017 r. Wnioskodawca, działając przez swojego pełnomocnika, złożył pozew do Sądu Rejonowego, w którym domagał się „odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia”. Zgodnie bowiem z art. 56 § 1 Kodeksu pracy, pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Odszkodowanie, o którym mowa w tym artykule przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Powód w pozwie domagał się zasądzenia kwoty odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy w kwocie 385.313,85 zł (słownie: trzysta osiemdziesiąt pięć tysięcy trzysta trzynaście złotych 85/100). Wysokość tego odszkodowania została wyliczona w sposób zgodny z przepisami prawa. Zgodnie bowiem z art. 56 Kodeksu pracy, pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Z kolei art. 58 Kodeksu pracy wskazuje, że odszkodowanie to przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Dochodzona kwota stanowiła sumę wynagrodzenia za okres wypowiedzenia od dnia 13 grudnia 2017 r. do dnia 31 maja 2018 r., tj. za 5 miesięcy i 19 dni przy miesięcznym wynagrodzeniu zasadniczym w kwocie 68.647,87 zł zgodnie z poniższymi wyliczeniami.

Kwotę odszkodowania wyliczono w następujący sposób:

Wynagrodzenie zasadnicze miesięczne powoda wynosiło: 68.647,87 zł

5 pełnych miesięcy x 68.647,87 zł = 343.239,35 zł

68.647,87 zł/31 dni = 2.214,447 zł x 19 dni (13-31 grudnia)= 42.074,50 zł

343.239,35 zł + 42.074,50 zł = 385.313,85 zł.

Sąd zobowiązał strony do podjęcia rozmów ugodowych. Strony podjęły rozmowy ugodowe i doszły do porozumienia w zakresie przedmiotu sporu, objętego postępowaniem sądowym, to jest postępowaniem o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia.

Dnia 5 kwietnia 2018 r. Wnioskodawca zawarł z pracodawcą ugodę sądową przed Sądem Rejonowym, o treści jak niżej:

„1. Strony G. L. i P. Sp. z o.o. zgodnie zmieniają tryb rozwiązania umowy o pracę w ten sposób, że uzgadniają, że stosunek pracy zawarty pomiędzy nimi w dniu 1 lutego 2017 roku uległ rozwiązaniu z dniem 12 grudnia 2017 roku na mocy porozumienia Stron.2. Strona pozwana P. Sp. z o.o. zapłaci powodowi L. G. kwotę 192.000 zł (słownie: sto dziewięćdziesiąt dwa tysiące złotych i 00/100) brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Zapłata nastąpi w terminie 14 dni od dnia zawarcia ugody przed Sądem nie później jednak niż do dnia 19 kwietnia 2018 roku na rachunek bankowy powoda w Banku we W. o numerze 98 1090 2486 0000 0001 3201 3048. Dniem zapłaty będzie data obciążenia rachunku bankowego strony pozwanej pod warunkiem jego pokrycia.3. Strona pozwana zobowiązuje się w terminie czternastu dni od dnia dokonania zapłaty kwoty wskazanej w pkt 2 wydać powodowi nowe świadectwo pracy, doręczając je na adres pełnomocnika powoda, w którym będzie wskazana jako podstawa rozwiązania umowy o pracę – porozumienie Stron.4. Strony zgodnie oświadczają, że strona pozwana będzie miała możliwość potrącenia z kwoty wskazanej w pkt 2 wyłącznie należności publicznoprawnych, liczonych od sumy wskazanej w pkt 2, a w tym zaliczek na rzecz ZUS, liczonych od sumy wskazanej w pkt 2, do których odprowadzenia zobowiązany jest pracodawca, a jakie obciążają go na mocy obowiązujących przepisów z tytułu zatrudnienia powoda jako pracownika, jeśli obowiązek takiego odprowadzenia przez stronę pozwaną nastąpi w związku z wypłatą sumy wskazanej w pkt 2.5. Zapłata kwoty, o jakiej mowa w pkt 2, z uwzględnieniem postanowień pkt 4, wyczerpuje roszczenie powoda wobec strony pozwanej będące przedmiotem niniejszego postępowania i powód w związku z tym zrzeka się dalej idących roszczeń, a w tym z tytułu odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy oraz z tytułu wynagrodzenia. Nadto Strony oświadczają, że zrzekają się wszelkich dalej idących roszczeń wobec siebie z tytułu zatrudnienia powoda jako pracownika strony pozwanej, a jakie istnieją lub mogłyby zaistnieć na dzień podpisania niniejszego porozumienia, których podstawą będzie stosunek pracy i należności z nim związane. W ramach niniejszego strona pozwana oświadcza, że zrzeka się i nie będzie dochodziła od powoda nadpłaconego mu wynagrodzenia, które w jego opinii wynosi 1.920,88 funtów (jeden tysiąc dziewięćset dwadzieścia i 88/100 funtów brytyjskich) stanowiących równowartość 9.511,82 zł (dziewięć tysięcy pięćset jedenaście i 82/100 złotych) oraz uiszczonego czynszu najmu z tytułu najmu mieszkania w okresie od lutego do października 2017 roku w łącznej sumie 27.000 zł (dwadzieścia siedem tysięcy złotych) ani z tytułu okoliczności wskazanych w oświadczeniu pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, zaś powód nie będzie dochodził od strony pozwanej jakichkolwiek należności z tytułu odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy, ani z tytułu wynagrodzenia za pracę w związku ze świadczeniem pracy na rzecz strony pozwanej.6. Powód podaje, że w przyszłości dokument rozliczeniowy PIT za 2018 rok oraz wszelką korespondencję dotyczącą stosunku pracy należy mu doręczyć na adres:… England.7. Strony koszty zastępstwa procesowego wzajemnie znoszą.”

Zawarta ugoda odnosiła się zatem wprost do roszczenia objętego pozwem. Dnia 23 kwietnia 2018 r. Spółka wypłaciła Wnioskodawcy kwotę 109.231,12 zł wskazując, że różnica pomiędzy kwotą wskazaną w treści ugody, a dokonaną wypłatą wynikała między innymi z faktu, że zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pracodawca zobowiązany jest do dokonania potrąceń z zaliczki na ten podatek od wypłaconej kwoty wynagrodzenia. Ponadto na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b tej samej ustawy, tytuł odszkodowania jest wyłączony ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Jednocześnie, w ocenie Wnioskodawcy potrącenie z tej kwoty zaliczki na podatek jest działaniem nakierowanym wyłącznie na umniejszenie należności Pracownika. Przed zawarciem porozumienia pracodawca wyrażał stanowisko, że w jego ocenie odszkodowanie objęte porozumieniem nie podlega opodatkowaniu ani ozusowieniu.

Ponadto, w uzupełnieniu z dnia 9 lipca 2018 r. (data nadania 9 lipca 2018 r., data wpływu 10 lipca 2018 r.) oraz pismem z dnia 5 lipca 2018 r. (data nadania 9 lipca 2018 r., data wpływu 13 lipca 2018 r.) dodatkowo poinformowano, że:

1. na skutek ugody sądowej zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Pracodawcą, odszkodowanie za rozwiązanie stosunku pracy zostało wypłacone dnia 23 kwietnia 2018 r. i w dniu 2 lipca 2018 r. w związku z interpretacją indywidualną ZUS, zgodnie z którą składki ZUS nie powinny być naliczane w tym przypadku. Odszkodowanie odnosiło się do zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zatrudnienie to ustało w dniu 12 grudnia 2017 r.
2. Ośrodek interesów osobistych Wnioskodawcy znajduje się w Anglii. Wnioskodawca mieszka w Anglii, tam posiada najbliższą rodzinę. Od początku roku 2018 Wnioskodawca mieszka w Anglii wraz z synem, który od urodzenia mieszka i uczy się w Anglii. Również przed okresem świadczenia pracy w Polsce Wnioskodawca mieszkał i pracował w Anglii. Wnioskodawca jest zatrudniony przez angielskiego pracodawcę i wykonuje pracę w Anglii i stan taki istniał na dzień zawarcia ugody sądowej oraz na dzień wypłaty odszkodowania. Wnioskodawca posiada w Anglii tytuł prawny do lokalu, w którym mieszka. W zasadzie ośrodkiem interesów życiowych Wnioskodawcy zawsze była Anglia. Wnioskodawca przebywał w Polsce czasowo i mieszkał wtedy w mieszkaniu, wynajętym przez pracodawcę. Wnioskodawca od początku zakładał, że pobyt w Polsce ma charakter czasowy. Świadczą o tym m.in. zasady wypłaty wynagrodzenia za pracę. Otóż Wnioskodawca ustalał odrębnie w każdym miesiącu, jaka kwota jest mu potrzebna na bieżące wydatki w Polsce i taka kwota była wypłacana przez pracodawcę w złotówkach, natomiast pozostała, większa część wynagrodzenia, była wypłacana Wnioskodawcy w funtach brytyjskich. Działo się tak dlatego, że Wnioskodawca nadal realizował płatności w Anglii i od początku traktował pobyt w Polsce czasowo. Wnioskodawca posiada centrum interesów życiowych w Anglii, a od lutego 2018 r. ponownie mieszka i pracuje w Anglii. Jest też bardzo istotne, że do grudnia 2017 r. powód posiadał ważną decyzję Al. Wypłacone odszkodowanie odnosi się natomiast do okresu zatrudnienia.
3. Dokładna treść ugody sądowej, jaką zawarły strony, została przedstawiona w treści wniosku o wydanie interpretacji z dnia 7 maja 2018 r. W treści ugody wskazano, że świadczenie zostanie wypłacone tytułem „odszkodowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy”. Jak podkreślono już we wniosku, ugoda sądowa odnosiła się wprost do roszczenia, objętego pozwem. W pozwie wskazano tylko jedno roszczenie – roszczenie o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy. Pozew nie obejmował żadnych innych roszczeń, a ugoda sądowa odnosiła się tylko i wyłącznie do przedmiotu sporu – to jest roszczenia o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy. Jest zatem oczywiste, że świadczenie to stanowiło odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy, ponieważ nie było żadnych innych roszczeń, ani podstaw prawnych do jego wypłaty. Trzeba wskazać, że wpłata jest związana ze sprawą sądową o niezgodne z prawem rozwiązaniem stosunku pracy i maksymalna wysokość wynika z przepisów Kodeksu pracy. Podstawa prawna została wskazana w pozwie i jest nią art. 56 § 1 Kodeksu pracy, a w petitum pozwu zostało wskazane, że jest to odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązaniem stosunku pracy bez okresu wypowiedzenia.
4. W ugodzie znajduje się zapis, że wypłata świadczenia stanowi odszkodowanie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy i nie ma innego zapisu w kwestii tytułu prawnego. Niemniej jednak, jak już wskazano zarówno we wniosku o wydanie interpretacji, jak i powyżej ugoda sądowa odnosiła się wprost do roszczenia objętego pozwem, w którym to pozwie Wnioskodawca domagał się „odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia”. Gdyby rozwiązanie stosunku pracy nie było niezgodne z prawem to Wnioskodawca nie składałby pozwu do Sądu, strony nie zawierałyby żadnej ugody sądowej. To właśnie niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę było przyczyną, która spowodowała, że Wnioskodawca musiał wystąpić na drogę sądową, a w związku z dojściem przez Strony do porozumienia w zakresie przedmiotu sporu, objętego postępowaniem sądowym, Strony zawarły ugodę sądową. W pozwie wskazano tylko jedno roszczenie – roszczenie o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy. Pozew nie obejmował żadnych innych roszczeń, a ugoda sądowa odnosiła się tylko i wyłącznie do przedmiotu sporu – to jest roszczenia o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy. Jest zatem oczywiste, że świadczenie to stanowiło odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy, ponieważ nie było żadnych innych roszczeń ani podstaw prawnych do jego wypłaty. Trzeba wskazać, że wpłata jest związana ze sprawą sądową o niezgodne z prawem rozwiązaniem stosunku pracy i maksymalna wysokość wynika z przepisów Kodeksu pracy. Podstawa prawna została wskazana w pozwie i jest nią art. 56 § 1 Kodeksu pracy, a w petitum pozwu zostało wskazane, że jest to odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązaniem stosunku pracy bez okresu wypowiedzenia.
5. Sąd nie mógł wskazać na naruszenie przepisów prawa, bo sprawa nie była ostatecznie merytorycznie rozstrzygana, z uwagi na fakt zawarcia ugody. W przypadku ugody sądowej sąd nigdy nie rozstrzyga/nie wskazuje, czy doszło do naruszenia przepisów, w tym przepisów o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. W praktyce sąd albo wydaje wyrok i dokonuje takiego rozstrzygnięcia, albo strony zawierają ugodę sądową i wtedy sąd nie zajmuje stanowiska.Sąd w pewnym zakresie dokonuje oceny trafności ugody poprzez ustalenie, czy ugoda ta, nie narusza zasad współżycia społecznego. W niniejszej sprawie Sąd nie ustalił, jakoby ugoda naruszała takie zasady.Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że gdyby oczekiwać, że przepisy prawa podatkowego o zwolnieniu z opodatkowania świadczeń, wynikających z ugody sądowej, uzależniać od wskazania przez sąd, że doszło do naruszenia przepisów, to byłyby to przepisy martwe i odnoszące się do zbioru pustego zdarzeń prawnych, albowiem w przypadku ugód sądowych sąd z zasady nie rozstrzyga o takim naruszeniu.
6. Wypłata świadczenia stanowi rekompensatę za rzeczywiście poniesioną szkodę, a nie utracone korzyści. Wypłacone odszkodowanie stanowi formę dobrowolnej wypłaty odszkodowania normatywnego, czyli wynikającego wprost z przepisów prawa. Nie jest to zatem odszkodowanie za utracone korzyści, ale szczególny typ odszkodowania normatywnego – odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy.
7. Nie, świadczenie wypłacone na podstawie ugody sądowej nie stanowi odszkodowania dotyczącego korzyści, jakie podatnik mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Wypłata świadczenia stanowi rekompensatę za rzeczywiście poniesioną szkodę, a nie utracone korzyści. Wypłacone odszkodowanie stanowi formę dobrowolnej wypłaty odszkodowania normatywnego, czyli wynikającego wprost z przepisów prawa. Nie jest to zatem odszkodowanie za utracone korzyści, ale szczególny typ odszkodowania normatywnego – odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przychód uzyskany tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, poprzez zawarcie ugody sądowej o treści jak wyżej jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych?
2. Czy przychód uzyskany tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy poprzez zawarcie ugody sądowej o treści jaką wskazano w opisie stanu faktycznego jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 60 i 962), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Przepisy wskazują, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Jak wskazano już w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. W związku z faktem, że Pracodawca złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z Wnioskodawcą bez zachowania okresu wypowiedzenia, w czasie w którym Wnioskodawca znajdował się w okresie wypowiedzenia, Wnioskodawca złożył pozew do Sądu domagając się zasądzenia odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy bez okresu wypowiedzenia. Zgodnie bowiem z art. 56 Kodeksu pracy pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Odszkodowanie, zgodnie z art. 58 Kodeksu pracy, w przypadku umowy na czas nieokreślony przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Kwestię zasad i podstawę do wypłaty odszkodowania w niniejszej sprawie reguluje zatem ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Ugoda sądowa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą, a jego Pracodawcą odnosiła się wprost do roszczenia objętego pozwem. W ugodzie bowiem wskazano, że Pracodawca zapłaci Wnioskodawcy kwotę 192.000,00 zł brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Przyjmując zatem, że Wnioskodawca zawarł z Pracodawcą ugodę sądową, a treść ugody odnosiła się wprost do roszczenia objętego pozwem, wobec czego odszkodowanie zostało przyznane w związku z art. 56 ustawy Kodeks pracy, należy stwierdzić, że takie odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw oraz jednocześnie nie zostało wymienione w wyjątkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a) – g) ustawy.

Powyższe potwierdzają również liczne orzeczenia sądowe, między innymi wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1536/15 oraz sygn. akt II FSK 1350/15, w których Sąd wskazał, że: „Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Za odszkodowania wypłacone na podstawie przepisów prawa uznać należy odszkodowania, których źródłem jest przepis prawa, niezależnie od tego, czy bezpośrednim tytułem okaże się na przykład decyzja organu państwa, czy wyrok sądu.”

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy – osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Art. 3 ust. 2b ww. ustawy stanowi, że za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1. pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2. działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
4. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5. papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
6. tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym albo instytucji wspólnego inwestowania, w których co najmniej 50% wartości aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
7. tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Polski centrum interesów życiowych.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca mieszka w Anglii, tam posiada najbliższą rodzinę. Zatem w Anglii znajduje się Jego ośrodek interesów osobistych. Wnioskodawca w okresie od dnia 1 lutego 2017 r. do dnia 12 grudnia 2017 r. był zatrudniony na stanowisku Dyrektora Generalnego fabryki w spółce mającą siedzibę w Polsce. Od początku roku 2018 Wnioskodawca mieszka w Anglii wraz z synem, który od urodzenia mieszka i uczy się w Anglii. Tam Wnioskodawca jest zatrudniony przez angielskiego pracodawcę i wykonuje pracę w Anglii i stan taki istniał na dzień zawarcia ugody sądowej oraz na dzień wypłaty odszkodowania. Wnioskodawca posiada w Anglii tytuł prawny do lokalu, w którym mieszka. Wnioskodawca przebywał w Polsce czasowo i mieszkał wtedy w mieszkaniu, wynajętym przez pracodawcę. Wnioskodawca od początku zakładał, że pobyt w Polsce ma charakter czasowy. W dniu 5 kwietnia 2018 r. pomiędzy Wnioskodawcą a byłym pracodawcą została zawarta ugoda sądowa, w treści której Strony ustaliły, że stosunek pracy zawarty między polskim pracodawcą uległ rozwiązaniu z dniem 12 grudnia 2017 r. na mocy porozumienia stron. Na tej podstawie Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie z tytułu rozwiązania stosunku pracy. Odszkodowanie zostało Wnioskodawcy wypłacone dnia 23 kwietnia 2018 r. i odnosi się do okresu zatrudnienia. W ugodzie znajduje się zapis, że wypłata świadczenia stanowi odszkodowanie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy i nie ma innego zapisu w kwestii tytułu prawnego. Sąd nie wskazał na naruszenie przepisów prawa, bo sprawa nie była ostatecznie merytorycznie rozstrzygana, z uwagi na fakt zawarcia ugody.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisana w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250, poz. 1840).

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. Konwencji, z zastrzeżeniem postanowień artykułów 15, 17, 18 i 19 niniejszej Konwencji, pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Z treści art. 14 ust. 2 Konwencji wynika, że bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu, wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną, wykonywaną w drugim Umawiającym się Państwie, podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie, jeżeli:

1. odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w okresie dwunastu miesięcy rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym, i
2. wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, i
3. wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w drugim Państwie.

W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, że zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. Konwencji, wynagrodzenie podlega opodatkowaniu w państwie zamieszkania, chyba, że praca wykonywana jest na terytorium drugiego państwa. W takim przypadku, dochód ten może być opodatkowany zarówno w państwie wykonywania pracy, jak i w państwie rezydencji (państwie zamieszkania).

Jednocześnie art. 14 ust. 2 ww. Konwencji, określa wyjątek od powyższej zasady, zgodnie z którym takie wynagrodzenie podlega opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji (państwie zamieszkania), o ile łącznie zostaną spełnione określone w tych artykułach warunki. Niespełnienie któregokolwiek z tych warunków powoduje, że wynagrodzenie podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w ust. 1 tego artykułu, czyli w państwie, w którym praca jest wykonywana oraz w państwie miejsca zamieszkania.

Zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji, określenie „pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia” obejmuje także świadczenia w naturze uzyskiwane z tytułu zatrudnienia (np. akcje pracownicze, korzystanie z mieszkania, samochodu, ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenia na życie lub członkostwo w klubie). Przewidziany w artykule warunek opodatkowania przez państwo źródła postanawia, że pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia powinny być osiągane z wykonywania pracy najemnej w tym państwie.

Ma to zastosowanie bez względu na to, kiedy taki dochód może być wypłacony, zapisany na rachunek lub w inny sposób definitywnie nabyty przez pracownika najemnego.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że odszkodowanie wypłacone Wnioskodawcy będzie miało źródło z tytułu pracy najemnej wykonywanej w Polsce, zatem zastosowanie znajdzie art. 14 Konwencji polsko – angielskiej.

Warunki, o których mowa w ust. 2 art. 14 Konwencji nie zostaną spełnione łącznie, a mianowicie Wnioskodawca uzyska dochody od byłego polskiego pracodawcy z tytułu pracy wykonywanej w Polsce. Zatem odszkodowanie wypłacone Wnioskodawcy z tytułu rozwiązania stosunku pracy podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 14 ust. 1 ww. Konwencji, czyli w państwie miejsca zamieszkania Wnioskodawcy, tj. w Anglii oraz w państwie, w którym praca była wykonywana tj. w Polsce.

W Polsce odszkodowanie podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach wymienionych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, za wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 przywołanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, uważa się, w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Takim przychodem będzie również przedmiotowa kwota pieniężna wynikająca z ugody sądowej.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy podatkowej, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Nowe brzmienie przepisu – zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw – ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, objęte są tylko odszkodowania (zadośćuczynienia), których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Powyższe wskazuje, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, z późn. zm.).

W myśl art. 56 § 1 ww. ustawy, pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Stosownie do art. 58 ww. ustawy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 56, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę, zawartą na czas określony albo na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Z treści stanu faktycznego wynika, że w zawartej w dniu 5 kwietnia 2018 r. ugodzie sądowej Strony ustaliły, że stosunek pracy zawarty między polskim pracodawcą uległ rozwiązaniu z dniem 12 grudnia 2017 r. na mocy porozumienia stron. W ugodzie znajduje się zapis, że wypłata świadczenia stanowi odszkodowanie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy i nie ma innego zapisu w kwestii tytułu prawnego. Sąd nie wskazał na naruszenie przepisów prawa, bo sprawa nie była ostatecznie merytorycznie rozstrzygana, z uwagi na fakt zawarcia ugody.

Stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 ww. ustawy, umowę o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron.

Jednakże należy zauważyć, że przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Konsekwencją tego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanych wyżej przepisów Kodeksu pracy ustalenia wysokości odszkodowania. Nie zmienia tego fakt, że podstawą prawną wypłaty odszkodowania wskazaną w pozwie był – w przedmiotowej sprawie – art. 56 § 1 Kodeksu pracy. Ważne są końcowe ustalenia zawarte w ugodzie sądowej bądź orzeczeniu Sądu.

Zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

W przedmiotowej sprawie doszło do zawarcia ugody, na mocy której pracodawca zobowiązał się do zapłaty stosownej kwoty tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę. Natomiast nie doszło przed Sądem do stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy traktujących o niezgodnym z prawem rozwiązaniu umowy o pracę.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, że kwota wypłacona pracownikowi wynikała jedynie z ustaleń pomiędzy stronami ugody, miała charakter umowny, a jej wysokość uwzględniała interesy obu stron. Treść ugody zawierała tryb rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Oznacza to, że określona w ugodzie kwota zobowiązania do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy, którego wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle cytowanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy), opodatkowaniu podatkiem dochodowym – jako wyłączone ze zwolnienia – podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody (ugody w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego), której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

Zatem, wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, odszkodowanie to ma więc tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki Wnioskodawca mógłby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło. W związku z powyższym, otrzymana kwota na podstawie ugody sądowej dotyczy korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W związku z tym, wypłacona przez byłego pracodawcę na rzecz Wnioskodawcy kwota odszkodowania nie będzie również korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że kwota wypłaconego przez byłego pracodawcę na rzecz Wnioskodawcy odszkodowania nie podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy, zatem podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/