Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18-01-2017 r. – 1462-IPPB4.4511.1227.2016.2.MS1

Dotyczy: możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego

UZASADNIENIE

W dniu 31 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

Z uwagi na braki formalne, tut. organ pismem z dnia128 grudnia 2016 r. Nr 1462-IPPB4.4511.1227.2016.1.MS1 (data nadania 13 grudnia 2016 r., data doręczenia 22 grudnia 2016 r.) wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego oraz przedłożenie prawnie skutecznego pełnomocnictwa i wskazanie adresu elektronicznego pełnomocnika w systemie e-puap.

Pismem z dnia 29 grudnia 2016 r. (data nadania 29 grudnia 2016 r., data wpływu 2 stycznia 2017 r.) uzupełniono wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W okresie od dnia 17 marca 1997 r. Wnioskodawczyni była zatrudniona w X sp. z o.o. (dalej: Pracodawca). Ostatnio na stanowisku „Starszy Specjalista ds. Wydarzeń Marketingowych” za miesięcznym wynagrodzeniem 7.410,75 zł. Miejscem pracy była siedziba Pracodawcy. Umowa była Aneksowana. Do listopada 2014 r. w umowie o pracę było podane nieaktualne stanowisko – Specjalista ds. Administracji Baz Danych.

W dniu 24 marca 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Wnioskodawczyni nie zgodziła się z wypowiedzeniem Umowy o pracę i w ustawowym terminie wniosła odwołanie do Sądu Pracy domagając się przywrócenia do pracy.

Niniejsze sprawa prowadzona jest przez Sąd Rejonowy. Na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2016 r. Wnioskodawczyni uznała za możliwe zasądzenie na jej rzecz odszkodowania. Sąd zakreślił stronom termin do przeprowadzenia negocjacji ugodowych.

W czasie negocjacji ugodowych strony wstępnie ustaliły wysokość ewentualnego odszkodowania w tej sprawie w wysokości nie przekraczających granic z art. 45 § 1 i 2 Kodeksu pracy w zw. z art. 47¹ Kodeksu pracy.

Pomiędzy stronami powstał jednak spór, czy od wypłaconej na podstawie ugody sądowej kwoty należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy. X sp. z o.o. jako płatnik podatku (jak się wydaje z daleko idącej ostrożności) chce pobrać zaliczkę na podatek i ewentualne kwestie związane ze zwolnieniem od opodatkowania pozostawić podatnikowi do dochodzenia we własnym zakresie.

Podatnik uważa, że kwota korzysta ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3) oraz art. 21 ust. 1 pkt 3) lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i jest zainteresowana wypłatą całej kwoty odszkodowania bez potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Wobec zwolnienia od opodatkowania błędem byłoby pobieranie o ww. kwoty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez X sp. z o.o. działającego jako płatnik, w tym na podstawie art. 31, art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pismem z dnia 29 grudnia Wnioskodawczynie doprecyzowała opis zdarzenia przyszłego o następujące informacje:

• kwota wskazana w ugodzie ma być wypłacona tytułem objętego pozwem roszczenia o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę;
• umowa o pracę została wypowiedziana przez Pracodawcę na podstawie art. 32 § 1 pkt 3) Kodeksu pracy;
• odszkodowanie zostanie wypłacone w oparciu o art. 47¹ Kodeksu pracy, przy czym w ramach ugody strony obniżą wysokość odszkodowania określonego w art. 47¹ Kodeksu pracy. Nie będzie to pełne wynagrodzenie za trzy miesiące pracy.
• przedmiotowe odszkodowanie zostało oparte o art. 47¹ Kodeksu pracy, Wnioskodawczyni wyjaśnia przy tym, że świadczenie to ma naprawić przynajmniej częściowo szkodę związaną z rozwiązaniem stosunku pracy, a co za tym, pozbawieniem Wnioskodawczyni możliwości wykonywania odpłatnej pracy. Wypłacona kwota będzie niższa niż wynagrodzenie jakie osiągnęłaby Wnioskodawczyni za 3 miesiące pracy.
• Wnioskodawczyni została zwolniona z końcem czerwca 2015 roku (upływ okresu wypowiedzenia), a nową pracę podjęła dopiero z dniem 1 października 2015 roku. Wypłacone odszkodowanie nie będzie przekraczało trzykrotności wynagrodzenia o którym mowa w art. 47¹ kodeksu pracy, tym samym nie pokryje wynagrodzenia jakie Wnioskodawczyni osiągnąłby pracując w X do końca września 2015 roku,
• ugoda będzie ugodą sądową.
• Strony nie będą modyfikowały sposobu rozwiązania umowy – pozostanie rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy prawidłowym jest stanowisko Wnioskodawczyni, że kwota wypłacona na podstawie ugody sądowej zawartej pomiędzy Wnioskodawczynią, a byłym pracodawcą X sp. z o.o. w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy tytułem zaspokojenia roszczenia odszkodowawczego Wnioskodawczyni dochodzonego przed Sądem na podstawie art. 45 § 1 i 2 Kodeksu pracy w zw. z art. 47¹ Kodeksu pracy: a) na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3) oraz art. 21 ust. 1 pkt 3) lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych; b) w związku ze zwolnieniem od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych X sp. z o.o. nie będzie zobowiązany do pobrania jako płatnik (w tym na podstawie art. 31, art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconej kwoty tytułem wykonania ugody sądowej?

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Kwota wypłacona na podstawie ugody sądowej zawartej pomiędzy Wnioskodawczynią, a byłym pracodawcą X sp. z o.o. w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy tytułem zaspokojenia roszczenia odszkodowawczego Wnioskodawczyni dochodzonego przed Sądem na podstawie art. 45 § 1 i 2 Kodeksu pracy w zw. z art. 47¹ Kodeksu pracy: a) na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3) oraz art. 21 ust. 1 pkt 3) lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych; b) w związku ze zwolnieniem od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych X sp. z o.o. nie będzie zobowiązany do pobrania jako płatnik (w tym na podstawie art. 31, art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconej kwoty tytułem wykonania ugody sądowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 cyt. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z powyższego przepisu wynika, że ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu.

Należy mieć tu na uwadze, że użyty w powyższych przepisach termin odszkodowanie oznacza świadczenie, jakie należy się poszkodowanemu za wyrządzenie szkody od osoby, która tę szkodę wyrządziła lub ponosi za nią odpowiedzialność. Odszkodowanie może pokrywać rzeczywiście wyrządzoną szkodę, czyli straty, które poniósł poszkodowany, bądź również utracone korzyści, które poszkodowany mógłby uzyskać, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Odszkodowanie nie może być wyższe od wyrządzonej szkody, jego rolą jest tylko jej wyrównanie.

Natomiast termin zadośćuczynienie oznacza świadczenie mające na celu naprawienie (wyrównanie) szkody niemajątkowej, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach niemajątkowych przez prawo chronionych. Przepisy prawne regulują wprost, w jakich przypadkach zadośćuczynienie może być przyznane.

Należy przy tym wskazać, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Dla ustalenia, czy określone świadczenie jest w rzeczywistości odszkodowaniem, istotne jest zbadanie jego charakteru, przy czym bez znaczenia jest okoliczność, czy zostało ono w ugodzie sądowej nazwane odszkodowaniem, czy też nie.

Z wniosku i uzupełnienia wynika, że w dniu 24 marca 2015 r. pracodawca na podstawie art. 32 par. 1 pkt 3) kodeksu pracy wypowiedział Wnioskodawczyni umowę o pracę z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia. Wnioskodawczyni nie zgodziła się z wypowiedzeniem Umowy o pracę i w ustawowym terminie wniosła odwołanie do Sądu Pracy domagając się przywrócenia do pracy. Na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2016 r. Wnioskodawczyni uznała za możliwe zasądzenie na jego rzecz odszkodowania. W czasie negocjacji ugodowych strony wstępnie ustaliły wysokość ewentualnego odszkodowania w tej sprawie w wysokości nie przekraczających granic z art. 45 § 1 i 2 Kodeksu pracy w zw. z art. 47¹ Kodeksu pracy. Odszkodowanie zostanie wypłacone w oparciu o art. 47¹ Kodeksu pracy, przy czym w ramach ugody strony obniżą wysokość odszkodowania określonego w art. 47¹ Kodeksu pracy. Ugoda będzie ugodą sądową. Strony nie będą modyfikowały sposobu rozwiązania umowy – pozostanie rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem.

Kwestie nawiązania stosunku pracy oraz rozwiązania umowy o pracę, a także zasad i podstawy wypłaty odszkodowania z tytułu naruszenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę regulują przepisy Kodeksu pracy.

W myśl art. 32 § 1 Kodeksu pracy, każda ze stron może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem.

Natomiast jak stanowi art. 36 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy, okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Z kolei zgodnie z art. 45 § 1 Kodeksu pracy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Na podstawie art. 45 § 2 Kodeksu pracy, sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

Stosownie do art. 47¹ Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

W świetle powyższego, należy stwierdzić, że przyznane na podstawie art. 45 § 1 i 2 Kodeksu pracy odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę wypłacone w oparciu o art. 47¹ Kodeksu pracy, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wolne jest od podatku dochodowego, gdyż jego wysokość oraz zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, tj. na gruncie badanej sprawy – z przepisów Kodeksu pracy.

W przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania wyłączenie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika ze stanu faktycznego, odszkodowanie zostało Wnioskodawczyni wypłacone na podstawie ugody sądowej.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/