Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 17-01-2017 r. – 3063-ILPB1-1.4511.314.2016.2.APR

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych w związku z ponoszeniem przez firmę kosztów noclegu pracowników.

W związku z wnioskiem o doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej, pismem z dnia 6 grudnia 2016 r. nr 3063-ILPB1-1.4511.314.2016.1.APR, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, na podstawie art. 155 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez wskazanie adresu elektronicznego na platformie ePUAP, pod rygorem doręczenia pisma w sposób określony w art. 144 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca w wyznaczonym terminie nie uzupełnił wniosku o adres elektroniczny w systemie teleinformatycznym wykorzystywanym przez organ podatkowy – zgodnie z pouczeniem zawartym w ww. wezwaniu zastosowanie znajduje art. 144 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zajmuje się sprzedażą następujących grup produktów: elementów złącznych, elektronarzędzi, materiałów ściernych, narzędzi ręcznych, narzędzi elektrycznych, narzędzi pneumatycznych, preparatów chemicznych, farb, produktów BHP, produktów hydraulicznych. Spółka sprzedaje te produkty bezpośrednio klientom zamawiającym towar i dystrybutorom za pośrednictwem sklepu stacjonarnego lub sklepu internetowego. Część pracowników Spółki świadczy pracę w sposób mobilny, jeżdżąc po pewnym obszarze Polski, wskazanym w ich umowach o pracę jako miejsce świadczenia pracy (w umowach miejsce pracy wskazane jest jako siedziba pracodawcy oraz pewien obszar, np. wymienione z nazwy województwo lub kilka województw). Chodzi tu o pracowników zatrudnionych na stanowiskach przedstawicieli handlowych, Key account Manager (Manager ds. Kluczowych Klientów) oraz Kierowników Sprzedaży. Pracownikom tym Spółka zamierza finansować miejsca noclegowe w hotelach o różnym standardzie. Noclegi te będą związane z wykonywaniem obowiązków służbowych przez pracowników na obszarze wskazanym w umowach o pracę jako ich miejsca świadczenia pracy. Noclegi będą albo opłacane bezpośrednio przez Spółkę albo poprzez zwrot przez Spółkę kwot poniesionych wcześniej przez pracowników. Hotele te będą zlokalizowane na obszarze wskazanym w umowach o pracę z ww. pracownikami jako ich miejsca wykonywania pracy, ale poza miejscami zamieszkania pracowników. Zapis o finansowaniu przez Spółkę jako pracodawcę tych noclegów znajdzie się w regulaminie wynagradzania lub w innym akcie wewnętrznym obowiązującym w Spółce.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy pracownicy Spółki będą uzyskiwali przychód od opisanych świadczeń i czy Spółka będzie obowiązana, jako płatnik, do obliczania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania?

Zdaniem Wnioskodawcy, pracownicy Spółki nie będą uzyskiwali przychodu od opisanych świadczeń, a w związku z tym Spółka nie będzie obowiązana, jako płatnik, do obliczania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W konsekwencji przychodami ze stosunku pracy są nie tylko wypłaty pieniężne, ale również wartość innych otrzymanych lub pozostawionych do dyspozycji pracownika świadczeń pieniężnych lub rzeczowych, wynikających ze stosunku pracy. W szczególności, przychodami ze stosunku pracy jest wartość innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez pracownika.

Ustawa o PIT nie zawiera definicji pojęcia „inne nieodpłatne świadczenie”, co w praktyce może budzić wątpliwości co do zakresu opodatkowania świadczeń, które pracownik może otrzymać w związku z pozostawaniem w stosunku pracy, w tym także tych, które są ściśle związane z działalnością gospodarczą pracodawcy, a nie potrzebami osobistymi pracownika.

Powyższe uwagi należy odnieść do zapewnienia na koszt Spółki noclegów w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych przez pracowników.

W tym zakresie należy odwołać się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. W uzasadnieniu tego wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że za przychód pracownika z tytułu otrzymania innych nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, mogą być uznane świadczenia, które:

• zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W konsekwencji, jak wynika z tego wyroku TK, niezbędnym, choć nie jedynym, warunkiem powstania przychodu z tytułu otrzymania innych nieodpłatnych świadczeń jest po pierwsze spełnienie tego świadczenia w interesie pracownika, a nie pracodawcy, a po drugie osiągnięcie przez pracownika z tego tytułu korzyści majątkowej w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który pracownik musiałby ponieść.

Należy podkreślić, że ocena danego świadczenia ze strony pracodawcy za przychód pracownika ze stosunku pracy winna opierać się na przesłankach wynikających z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, których interpretacja, zapewniająca zgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, została przedstawiona w ww. wyroku TK.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy uznać, iż ponoszone przez Spółkę świadczenia w postaci zapewnienia pracownikom noclegu na potrzeby wykonywanej pracy nie stanowią świadczeń spełnionych w interesie pracownika, przynoszących mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. W konsekwencji, uwzględniając uzasadnienie ww. wyroku TK oraz rozstrzygnięcia Ministra Finansów (np. interpretacja indywidualna z 20 stycznia 2016, znak DD3.8222.2.417.2015.CRS) i sądów administracyjnych (np. wyroki NSA z 23 lipca 2015, sygn. II FSK 1689/13, oraz z 2 października 2014, sygn. II FSK 2387/12; czy prawomocne wyroki WSA: w Warszawie z 10 marca 2016, sygn. III SA/Wa 3984/14, w Poznaniu z 17 września 2015, sygn. I SA/Po 266/15, w Łodzi z 9 grudnia 2014, sygn. I SA/Łd 810/14) powołujące się na powyższy wyrok TK przy rozpatrywaniu wniosków pracodawców zatrudniających pracowników handlowych, wartość finansowanych przez Spółkę noclegów nie może zostać uznana za przychód pracownika z tytułu otrzymania „innych nieodpłatnych świadczeń”, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

Wyżej wskazane świadczenia spełniane są w interesie Spółki jako pracodawcy, gdyż są podyktowane koniecznością przestrzegania podstawowych zasad prawa pracy oraz zapewnieniem efektywności organizacji procesu świadczenia pracy. Powyższe potwierdzają następujące okoliczności:

• Przepisy prawa pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ponoszenia za pracodawcę wydatków związanych ze świadczeniem czy organizacją pracy. Wszystkie koszty związane ze świadczeniem pracy przez pracownika powinny być pokrywane przez pracodawcę. Obowiązek zapewnienia prawidłowej organizacji pracy nie może być utożsamiany tylko z zapewnieniem biurka, materiałów biurowych, pokryciem kosztów eksploatacji samochodu służbowego bądź zużytej energii elektrycznej. Obowiązek ten należy analizować w kontekście konkretnych obowiązków pracowniczych i związanych z tym oczekiwań pracodawcy co do efektów i jakości pracy. Do takich kosztów bez wątpienia należą więc także wydatki związane z zapewnieniem noclegu w miejscu wykonywania pracy tzw. pracowników mobilnych.
• Ponadto jeśliby uznać, iż pracownik we własnym zakresie pokrywa koszty zakwaterowania poza zakładem pracy, zrównywałoby to tego pracownika z przedsiębiorcą, który ponosi ryzyko gospodarcze związane z wykonaniem określonych zadań. Nakładając na pracownika obowiązek zapewnienia sobie zakwaterowania w miejscu wykonywania pracy, wykonując zadania wyłącznie w interesie pracodawcy, pracodawca przerzuciłby nań w pewnym stopniu ryzyko gospodarcze, co jest sprzeczne z istotą stosunku pracy. Pracownik przypominałby przedsiębiorcę w tym sensie, iż realizując zlecenie ponosiłby zmienne koszty. Zaś pracodawcy mogłyby nie interesować koszty działania pracownika. Prawo podatkowe nie może prowadzić do odmiennej interpretacji przepisów, niezgodnej z ekonomicznym charakterem stosunków między pracodawcą a pracownikiem. Stanowisko to jest uzasadnione nie tylko z prawnego punktu widzenia, ale jest także wyrazem tzw. sprawiedliwości społecznej, która wskazuje m. in., że nie można pracownika wykonującego polecenie pracodawcy, działającego w imieniu i na rzecz pracodawcy, karać niejako dodatkowo większym podatkiem dochodowym.
• Zapłata przez pracodawcę kosztu noclegów oddelegowanych pracowników stanowi racjonalny wydatek firmy związany z realizacją określonych celów gospodarczych. Wydatek ten, ponoszony w interesie pracodawcy i stanowiący koszt działalności gospodarczej, poniesiony w celu osiągnięcia przychodów pracodawcy nie może być uznany za element przychodu pracownika. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do paradoksalnego wniosku, iż wartość związanych z obowiązkami pracownika wydatków pracodawcy w postaci m.in. materiałów biurowych, zużytego prądu, wydatków związanych z eksploatacją samochodu służbowego itp. powinna być proporcjonalnie przypisywana do przychodów pracowników z tytułu stosunku pracy – jako nieodpłatne świadczenie otrzymane przez pracowników. Nie ulega wątpliwości, że wydatki związane z zagwarantowaniem bezpłatnych noclegów tzw. mobilnym pracownikom przez pracodawcę wynikają z realizacji zawartych z pracownikami umów o pracę. Wydatki poniesione przez pracodawcę są ściśle związane z realizacją przepisu art. 22 Kodeksu pracy, z którego wynika, iż pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Pokrycie kosztów noclegu pracownika w trakcie wykonywania przez niego obowiązków służbowych w miejscu pracy jest ponadto uzasadnione okolicznościami wyjazdu, w których bardziej racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia jest wykupienie noclegu niż powrót do miejsca zamieszkania. Słowem, bardziej opłacalne dla Spółki jest pokrycie noclegu, niż powrót pracownika do miejsca zamieszkania. Związane jest to nie tylko z ewentualnymi kosztami paliwa, ale także z oszczędnością czasu. Pracownik mający sfinansowany nocleg może następnego dnia rano przystąpić do pracy. Nie musi tracić czasu na dojazd. Pokrywanie kosztów noclegu zapewnia Spółce wymierną korzyść w postaci efektywnie i prawidłowo wykonanej pracy (codzienne powroty pracowników do siedziby Spółki czy swoich miejsc zamieszkania wiązałyby się z przekroczeniem czasu pracy oraz dodatkowymi kosztami).
• Zgodnie z art. 94 pkt 2 i 2a Kodeksu pracy, pracodawca obowiązany jest w szczególności organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy, organizować pracę w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy. Obowiązek zapewnienia przez pracodawcę prawidłowej organizacji pracy należy odnosić i analizować w kontekście konkretnych obowiązków pracowniczych i wynikających z tych obowiązków oczekiwań pracodawcy. Skoro więc prawidłowe i efektywne wykonywanie obowiązków pracowniczych wymaga od pracownika nocowania w hotelu, aby w określonym czasie dotrzeć na spotkanie z klientem pracodawcy, to zapewnienie takiej możliwości przez pracodawcę nie jest korzyścią pracownika, ale właśnie wypełnieniem przez pracodawcę ustawowego obowiązku prawidłowego organizowania pracy tak, aby była ona wydajna i należytej jakości. Biorąc pod uwagę specyfikę zadań służbowych pracowników, wymagającą od nich świadczenia pracy w „terenie”, często w znacznym oddaleniu od miejsca zamieszkania, zapewnienie pracownikom możliwości nocnego wypoczynku odpowiada także obowiązkowi pracodawcy organizowania pracy w sposób zmniejszający uciążliwość pracy. W przypadku nie zapewnienia pracownikom możliwości korzystania z noclegu w miejscu wykonywania pracy, pracownicy spędzaliby codziennie znaczny czas na przejazdach pomiędzy miejscem wykonywania pracy, a miejscem zamieszkania, by następnego dnia ponownie jechać do miejscowości znajdującej się w okolicy miejsca, z którego poprzedniego dnia wrócili. Taka organizacja czasu pracy byłaby nie tylko sprzeczna z obowiązkami pracodawcy, wynikającymi z art. 94 Kodeksu pracy, ale również uniemożliwiałaby pracownikom, przeznaczającym istotną część czasu pracy na przejazdy do miejsca zamieszkania, realizację powierzonych im obowiązków służbowych i narażałaby Spółkę na naruszenie przez pracowników ustawowych norm czasu pracy.
• Ponadto nie sposób racjonalnie zakładać, że gdyby nie konieczność wykonywania pracy poza miejscem zamieszkania, pracownik wydałby pieniądze na noclegi poza miejscem zamieszkania bądź dojazdy do tego miejsca. Pracownicy swoje potrzeby mieszkaniowe zaspokajają bowiem w zupełnie innym miejscu i w inny sposób oraz – gdyby nie konieczność wywiązania się z obowiązków wynikających z umowy o pracę – nie mieliby powodu do ponoszenia kosztu takich noclegów czy do korzystania z noclegu zapewnionego przez pracodawcę. Nie korzystają więc z noclegu zapewnionego przez pracodawcę z własnej nieprzymuszonej woli. Nocleg taki związany jest bowiem z potrzebami pracodawcy (służy realizacji obowiązku pracowniczego), a pracownik nie ma żadnej swobody w zarządzaniu i rozporządzeniu tym świadczeniem; wykorzystuje je w konkretnym celu – wykonaniu swoich obowiązków pracowniczych. Ponadto pracownicy i tak muszą ponosić wydatki na utrzymanie swojego stałego miejsca zamieszkania (korzystanie z noclegu nie zwalnia ich bowiem z obowiązku opłacania np. czynszu za swoje mieszkania). Korzystając z noclegu zapewnionego przez pracodawcę, pracownik nie staje się więc przez to bogatszy. Nie sposób więc przyjąć, iż zapewniając pracownikom miejsca noclegowe pracodawca realizuje osobiste cele mieszkaniowe pracownika. Przeciwnie, okoliczność korzystania z miejsca noclegowego wymuszona jest koniecznością realizacji obowiązków służbowych w danym miejscu w sposób uzasadniony z punktu widzenia czasu pracy oraz ekonomii kosztów ponoszonych przez pracodawcę. Wydatki na te noclegi mają więc bezpośredni związek z wykonywaniem przez pracowników obowiązków służbowych wynikających z umowy o pracę, nie mają więc one związku z celami osobistymi pracowników czy sferą życia prywatnego, a wyłącznie z celami służbowymi.
• Należy również na koniec odrzucić możliwość sięgania na zasadzie analogii do bezpłatnych świadczeń w naturze w postaci pakietów medycznych. Należy wyraźnie odróżnić sytuację, w której pracodawcy, realizując zapisy umowy o pracę dotyczące miejsca wykonywania pracy, zapewniają swym pracownikom ściśle związany z obowiązkami pracowniczymi nocleg, od sytuacji w której pracodawca zapewnia swym pracownikom dodatkowe świadczenie w postaci pakietów świadczeń medycznych. W przypadku miejsc noclegowych udostępnianych przez pracodawcę tzw. pracownikom mobilnym, skorzystanie z tych świadczeń warunkuje możliwość wywiązania się przez tych pracowników z obowiązków pracowniczych. W przeciwieństwie do świadczeń medycznych oferowanych bezpłatnie pracownikom, niepowiązanych z samą możliwością świadczenia pracy, w których przypadku swoje obowiązki pracownicze pracownicy mogą wykonywać tak samo wtedy, gdy są objęci dodatkowym ubezpieczeniem medycznym, jak i wtedy, gdy takiego świadczenia od pracodawcy nie otrzymali.

Zapewnienie przez Spółkę wyżej wskazanego świadczenia (zakwaterowania) jako stanowiącego realizację ustawowego obowiązku prawidłowego organizowania pracy, nie prowadzi do uzyskania korzyści przez pracownika rozumianej jako powiększenie aktywów pracownika lub uniknięcia wydatku przez pracownika. Z tych też powodów wartość wydatków związanych z zapewnieniem noclegu pracownikom działającym w interesie pracodawcy w ramach określonych warunków pracy – nie może być uznana za część przychodów pracowników z tytułu nieodpłatnych świadczeń. A skoro są to świadczenia, które służą organizacji pracy, a ściślej wiążą się z zapewnieniem odpowiednich warunków do prawidłowego wykonywania pracy przez pracownika w związku z przyjętym modelem organizacji pracy (umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy), których spełnienie leży przede wszystkim w interesie pracodawcy w celu odpowiedniego zorganizowania własnej działalności gospodarczej, która jest nastawiona ze swej istoty na osiągnięcie przychodów, to ponoszenie przez pracodawcę wydatków w celu zapewnienia noclegów pracownikowi jest świadczeniem poniesionym w interesie pracodawcy, bo to jemu przynosi konkretną i wymierną korzyść w postaci prawidłowo i efektywnie wykonanej przez pracownika pracy. W takim przypadku pracownik korzysta z tych świadczeń (w ramach wykonywania przypisanej pracy), jednak dla niego jest to korzyść niewychodząca na zewnątrz stosunku pracy (korzyści z tyt. noclegu nie są wynoszone poza stosunek pracy) i w konsekwencji zakwaterowanie nie jest dodatkowym wynagrodzeniem i nie może stanowić przychodu, będącego przedmiotem opodatkowania.

Udostępnienie miejsc noclegowych pracownikom leży wyłącznie w interesie pracodawcy, a nie pracownika, a tym samym nie prowadzi do uzyskania przez pracownika jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, gdyż ma bezpośredni związek z wykonywaniem obowiązków służbowych wynikających z umowy o pracę (por. także wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 września 2014 r., sygn. FSK II 2280/12 i II FSK 2281/12, z 2 października 2014 r., sygn. akt II FSK 2387/12 czy z 23 lipca 2015 r., sygn. II FSK 1689/13).

W związku z powyższym Spółka stoi na stanowisku, iż w opisanej sytuacji wartość noclegu finansowanego przez Spółkę, z którego pracownik korzysta wyłącznie w związku z wykonywaną w wyznaczonym miejscu pracą, nie stanowi dla Pracownika przychodu do opodatkowania, od którego Spółka jest zobowiązana do poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jakim jest stosunek pracy, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, z kolei przychodami z tego źródła są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 9 ust. 2 i art. 11 ust. 1 ww. ustawy).

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym – generalnie – jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Stosownie do art. 38 ust. 1 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

Zgodnie z art. 39 ust. 1 ww. ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że część pracowników Spółki świadczy pracę w sposób mobilny, jeżdżąc po pewnym obszarze Polski, wskazanym w ich umowach o pracę jako miejsce świadczenia pracy (w umowach miejsce pracy wskazane jest jako siedziba pracodawcy oraz pewien obszar, np. wymienione z nazwy województwo lub kilka województw). Chodzi tu o pracowników zatrudnionych na stanowiskach przedstawicieli handlowych, Key account Manager (Manager ds. Kluczowych Klientów) oraz Kierowników Sprzedaży. Pracownikom tym Spółka zamierza finansować miejsca noclegowe w hotelach o różnym standardzie. Noclegi te będą związane z wykonywaniem obowiązków służbowych przez pracowników na obszarze wskazanym w umowach o pracę jako ich miejsca świadczenia pracy. Noclegi będą albo opłacane bezpośrednio przez Spółkę albo poprzez zwrot przez Spółkę kwot poniesionych wcześniej przez pracowników. Hotele te będą zlokalizowane na obszarze wskazanym w umowach o pracę z w/w pracownikami jako ich miejsca wykonywania pracy, ale poza miejscami zamieszkania pracowników. Zapis o finansowaniu przez Spółkę jako pracodawcę tych noclegów znajdzie się w regulaminie wynagradzania lub w innym akcie wewnętrznym obowiązującym w Spółce.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13, zgodnie z którym za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Uwzględniając powyższe ustalenia Trybunału Konstytucyjnego, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 września 2014 r. sygn. akt II FSK 2280/12 wyraził pogląd, że jakkolwiek skorzystanie ze świadczenia w postaci noclegu wykupionego przez pracodawcę niewątpliwie następuje za zgodą pracownika, niemniej świadczenie to nie jest spełnione w jego interesie, ale w interesie pracodawcy obowiązanego do właściwego zorganizowania pracy.

Z kolei w wyroku z dnia 2 października 2014 r. sygn. akt II FSK 2387/12, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że obowiązek zapewnienia prawidłowej organizacji pracy nie może być utożsamiany tylko z zapewnieniem biurka, materiałów biurowych czy pokryciem kosztów eksploatacji samochodu służbowego czy kosztów zużytej energii elektrycznej. Ten obowiązek należy i trzeba odnosić i analizować w kontekście konkretnych obowiązków pracowniczych i wynikających z tych obowiązków oczekiwań pracodawcy. Skoro więc prawidłowe i efektywne wykonywanie obowiązków pracowniczych wymaga od pracownika nocowania w hotelu, aby w określonym czasie wynikającym z kontaktów handlowych pracodawcy i kontrahenta dotrzeć do kontrahenta, to zapewnienie tej możliwości przez pracodawcę nie jest korzyścią pracownika ale właśnie wypełnieniem przez pracodawcę ustawowego obowiązku prawidłowego organizowania pracy, tak aby była ona wydajna i należytej jakości. Zapewnienie możliwości nocnego wypoczynku odpowiada także obowiązkowi pracodawcy organizowania pracy w sposób zmniejszający uciążliwość pracy.

W konsekwencji, przyjąć należy, że mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 cyt. ustawy przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W rozpatrywanej sprawie ponoszenie przez pracodawcę wydatków w celu zapewnienia noclegów pracownikom, przyjmując wskazane przez Trybunał Konstytucyjny kryterium oceny, jest świadczeniem poniesionym w interesie pracodawcy, bo to jemu przynosi konkretną i wymierną korzyść w postaci prawidłowo i efektywnie wykonanej przez pracownika pracy. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy – pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Przepisy prawa pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ponoszenia za pracodawcę wydatków związanych ze świadczeniem pracy. Wszystkie koszty związane ze świadczeniem pracy przez pracownika są pokrywane przez pracodawcę. Do takich kosztów z całą pewnością należą wydatki związane z zapewnieniem noclegu w miejscu wykonywania pracy zgodnie z zapisami umowy o pracę – oddalonym od siedziby pracodawcy, a jednocześnie znajdującym się poza miejscem zamieszkania pracownika.

W związku z powyższym należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że pracownicy Spółki nie będą uzyskiwali przychodu od opisanych świadczeń, a w związku z tym Spółka nie będzie obowiązana, jako płatnik, do obliczania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości udostępnionego pracownikom bezpłatnego zakwaterowania.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej tut. Organ informuje, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Należy również podkreślić, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, że zdaniem organu podatkowego tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Wskazane rozstrzygnięcia zapadły bowiem w innych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/