Skutki nadpłaty zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego (z winy płatnika). Czy w związku z taką nadpłatą trzeba korygować PIT-11 i PIT-4R?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
(…) stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2018 r. (data wpływu 19 grudnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 12 grudnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej obowiązków płatnika.
W ww. wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
W dniach 12 lipca – 6 sierpnia 2018 r. w zakładzie Wnioskodawcy została przeprowadzona kontrola Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w wyniku której stwierdzono nadpłatę zasiłku chorobowego i macierzyńskiego u jednej pracownicy za okres lipiec 2016 r. – październik 2017 r. Nadpłata, która powstała jest wynikiem błędnie wyliczonej – wyłącznie z winy pracodawcy (pracownika biura rachunkowego, któremu powierzono obsługę kadrowo-płacową) podstawy zasiłku i wysokości zasiłku. Płatnik składek ustosunkował się do zaleceń protokołu i po wykonanych korektach do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwrócił – w październiku 2018 r. – nadpłacony zasiłek.
Zarząd Spółki podjął decyzję o rezygnacji z żądania zwrotu od pracownicy nadpłaconego zasiłku.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy nadpłacony zasiłek chorobowy i macierzyński, którego pracownica nie zwróciła rodzi u niej przychód ze stosunku pracy lub przychód z innych źródeł, od którego należy odprowadzić podatek dochodowy?
Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata zawyżonych kwot zasiłku chorobowego i macierzyńskiego wynika z winy pracodawcy (pomyłki pracownika biura rachunkowego), a skutki błędnego ustalenia wysokości zasiłków ponosi wyłącznie pracodawca (płatnik). W konsekwencji Wnioskodawca uważa, że nie ma obowiązku zaliczenia do przychodu pracownicy zwróconej w październiku 2018 r. do ZUS z własnych środków kwoty zasiłku. Kwota ta nie stanowi dla pracownicy przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 tej ustawy, jak również przychodu z innych źródeł.
Wypłacony pracownicy zasiłek w zawyżonej wysokości i nie zwrócony pracodawcy został już opodatkowany w 2016 i 2017 r. Z tych też względów Wnioskodawca nie ma obowiązku dokonania korekt deklaracji PIT-4R oraz informacji PIT-11 w odniesieniu do tej pracownicy za 2016 i 2017 r.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź, od których zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2019 r. – przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z ogólnej definicji przychodów zawartej w ww. art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Zatem do przychodu należy zaliczyć każdy rodzaj świadczenia, które dana osoba (podatnik) otrzymuje kosztem majątku innej osoby. Takim świadczeniem jest m.in. wykonanie zobowiązania danej osoby przez inny podmiot.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Z kolei w myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, iż przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne czy częściowo odpłatne.
Jak wynika z treści wniosku w dniach 12 lipca– 6 sierpnia 2018 r. w zakładzie Wnioskodawcy została przeprowadzona kontrola Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w wyniku której stwierdzono nadpłatę zasiłku chorobowego i macierzyńskiego u jednej pracownicy za okres lipiec 2016 r. – październik 2017 r. Nadpłata, która powstała jest wynikiem błędnie wyliczonej – wyłącznie z winy pracodawcy (pracownika biura rachunkowego, któremu powierzono obsługę kadrowo-płacową) podstawy zasiłku i wysokości zasiłku. Płatnik składek ustosunkował się do zaleceń protokołu i po wykonanych korektach do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwrócił – w październiku 2018 r. – nadpłacony zasiłek.
Zarząd Spółki podjął decyzję o rezygnacji z żądania zwrotu od pracownicy nadpłaconego zasiłku.
W świetle przedstawionego stanu faktycznego wskazać należy, że zgodnie z art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368 z późn. zm.) prawo do zasiłków określonych w ustawie i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, z zastrzeżeniem pkt 2 lit. d.
Liczbę ubezpieczonych, o której mowa w ust. 1, ustala się według stanu na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego, a w stosunku do płatników składek, którzy na ten dzień nie zgłaszali nikogo do ubezpieczenia chorobowego – według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonali takiego zgłoszenia ( art. 61 ust.2 ww. ustawy).
Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanego dalej „ubezpieczeniem chorobowym”, obejmują:
- zasiłek chorobowy;
- świadczenia rehabilitacyjne;
- zasiłek wychowawczy;
- (uchylony);
- zasiłek macierzyński;
- zasiłek opiekuńczy.
Stosownie do art. 66 ust. 2 i 3 ww. ustawy, jeżeli świadczenie zostało pobrane nienależnie z winy ubezpieczonego lub wskutek okoliczności, o których mowa w art. 15-17 i art. 59 ust. 6 i 7, wypłacone kwoty podlegają potrąceniu z należnych ubezpieczonemu zasiłków bieżących oraz z innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych lub ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie zwrotu bezpodstawnie pobranych zasiłków stanowi tytuł wykonawczy w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
W myśl art. 84 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017, poz. 1778 z późn. zm.), osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11.
Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:
- świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;
- świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.
Zgodnie natomiast z art. 84 ust. 6 ww. ustawy, jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 1, obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot.
W niniejszej sprawie – jak wskazano w treści wniosku – wypłata wyższych kwot zasiłku chorobowego i macierzyńskiego wynika z winy pracodawcy (pomyłki pracownika biura rachunkowego, któremu powierzono obsługę kadrowo-płacową). Natomiast w świetle zacytowanych przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych skutki błędnego ustalenia podstawy wymiaru zasiłku ponosi wyłącznie pracodawca (płatnik). Dokonując takiej wypłaty Wnioskodawca wykonał ciążące na nim, a nie na pracowniku zobowiązanie. W takiej sytuacji nie można więc mówić o przychodzie podatkowym występującym po stronie pracownika. Wobec powyższego Wnioskodawca nie ma obowiązku zaliczenia do przychodu pracownicy kwoty zwróconej w 2018 r. z własnych środków do ZUS z tytułu nadpłacanego jej zasiłku chorobowego i macierzyńskiego, a w konsekwencji do ww. kwot Wnioskodawca nie ma obowiązku naliczania zaliczek na podatek dochodowy.
Końcowo wskazać należy, że w sytuacji, gdy w informacji PIT-11 za 2016 i 2017 r. Wnioskodawca wykazał faktycznie wypłacone pracownicy w tym okresie przychody (w tym również z tytułu zawyżonej kwoty zasiłku chorobowego i macierzyńskiego) oraz faktycznie pobrane w tym okresie zaliczki na podatek dochodowy, zaś w deklaracji PIT-4R należne zaliczki, to w związku z dokonanym zwrotem nie ciąży na nim obowiązek korygowania ww. informacji i deklaracji za ww. lata.
W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.
źródło: https://sip.mf.gov.pl/
Wytłuszczenia dokonane przez redakcję