Czy pracownik wysłany do pracy za granicą podlega ubezpieczeniom ZUS?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Decyzja nr 696/2019
(…) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 16 lipca 2019r., uzupełnionym w dniu 02 sierpnia 2019r. i w dniu 02 września 2019r. przez przedsiębiorcę (…) uznaje za nieprawidłowe w sprawie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym w Polsce przez obywatela Polski, którego Wnioskodawca wysłał do pracy na terenie Malezji.
UZASADNIENIE
W dniu 16 lipca 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów złożony przez przedsiębiorcę: na podstawie art. 34 Prawo przedsiębiorców w sprawie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym obywatela Polski wysłanego do pracy na terenie Malezji. W dniu 26 lipca 2019 r. Zakład wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej poprzez dokonanie opłaty za przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego. W dniu 02 sierpnia Wnioskodawca opłacił wniosek. Następnie w dniu 21 sierpnia 2019 r. Zakład ponownie wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej poprzez wskazanie:
- czy pracownik opisany we wniosku został wysłany przez Wnioskodawcę do pracy na terenie Malezji, czy Wnioskodawca dokonał zmiany zapisów umowy o pracę w związku ze zmianą okoliczności faktycznych w stosunku do swojego pracownika, który od początku 2018 r. wykonuje pracę wyłącznie na terenie Malezji na rzecz innego zagranicznego przedsiębiorstwa,
- czy wskazany pracownik mieszka na stałe za granicą (t.j. w Malezji).
W dniu 02 września 2019 r. Wnioskodawca złożył odpowiedź na wezwanie Zakładu, w której wyjaśnił, że pracownik opisany we wniosku został wysłany przez Wnioskodawcę do pracy na terenie Malezji. W pierwotnej umowie były wskazane dwa miejsca pracy i nie zostały one później zmienione. Wnioskodawca potwierdził, że wskazany we wniosku pracownik mieszka na stałe w Malezji.
Opis stanu faktycznego:
Pracownik jest zatrudniony w spółce (…) mającej siedzibę w (…). W umowie o pracę są wskazane 2 miejsca wykonywania pracy siedziba pracodawcy tj. (…) oraz w Malezji. Od początku 2018 roku praca jest wykonywana tylko i wyłącznie w Malezji na rzecz innego, zagranicznego przedsiębiorstwa. Od początku zatrudnienia do dnia dzisiejszego naliczane są wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FP i FGŚP.
Własne stanowisko wnioskodawcy w sprawie:
Spółka stoi na stanowisku, że w związku z tym, że praca jest wykonywana poza granicami Polski na rzecz innego, zagranicznego podmiotu a Polska nie ma zawartej z Malezją umowy o zabezpieczeniu społecznym obywatel polski wykonujący pracę w tym państwie na rzecz zagranicznego przedsiębiorstwa nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w Polsce. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (test jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585 z poźn. zm.) – dalej u.s.u.s. obowiązkowo ubezpieczeniom podlegają osoby, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami za wyjątkiem prokuratorów. Na równi z zatrudnieniem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej uważa się zatrudnienie obywateli polskich za granicą w polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych i urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych miejscach lub misjach specjalnych, a także w innych placówkach, instytucjach lub przedsiębiorstwach, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej (art. 8 ust. 14 u. s.u.s.). Zatrudnienie za granica dla celów ubezpieczeń społecznych może więc być traktowane jak zatrudnienie w Polsce, o ile praca jest wykonywana w polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych i urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych misjach specjalnych, a także w innych misjach specjalnych, a także w innych polskich placówkach, instytucjach lub przedsiębiorstwach. Wykonywanie pracy za granica w zagranicznej placówce, instytucji lub przedsiębiorstwie (za wyjątkiem przypadku gdy mamy do czynienia z państwem członkowskim UE lub EOG i stosuje się unijne przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego) wyklucza możliwość traktowania tej pracy jak gdyby była wykonywana w Polsce, chyba że znajdująca zastosowanie w danym przypadku umowa międzynarodowa stanowi inaczej.
Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.
Oddział zaznacza jednocześnie, że w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana jest pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje, więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynione przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np. w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych ustaleń odmiennych od tych prezentowanych przez Wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę, który wystąpił z wnioskiem o interpretację.
Zakład zaznacza jednocześnie, iż w tym trybie w świetle przywołanego przepisu art. 34 Prawo przedsiębiorców oraz art. 83 d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie dokonuje ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, któremu będzie podlegała osoba zatrudniona przez Wnioskodawcę do wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę na terytorium Malezji, a jedynie wypowiada się w kwestii obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne za taka osobę do polskiego systemu ubezpieczenia społecznego.
Zakład wskazuje, iż przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przewidują obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę nie uzależniając tego obowiązku od posiadanego obywatelstwa. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają pracownicy. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących to dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Pracownicy zgodnie z art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu oraz ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 ww. ustawy). Dyspozycja treści art. 13 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają pracownicy, od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. Powołane przepisy stanowią o powszechnym charakterze podlegania ubezpieczeniom społecznym w odniesieniu do osób fizycznych, które na terenie Polski są pracownikami. Fakt, iż umowa o pracę wykonywana jest na terenie innego państwa z którą Rzeczypospolita Polska nie jest związana żadną umową o zabezpieczeniu społecznym nie niweluje statusu pracownika na trenie Polski. Elementem zasadniczym rozstrzygającym o podleganiu polskim ubezpieczeniom społecznym jest wykonywanie pracy przez polskiego pracownika lub pracownika cudzoziemca na terenie Polski. Wyjątkiem od tej zasady jest wykonywanie pracy na terytorium Polski na rzecz podmiotu niefunkcjonującego w polskim obrocie gospodarczym, gdy umowa o pracę jest zawarta z podmiotem zagranicznym i wszelkie roszczenia wynikające z wykonywania pracy kierowane są do pracodawcy za granicą. Dla podlegania polskim ubezpieczeniom społecznym nie ma znaczenia miejsce zawarcia umowy jak i obywatelstwo pracownika. Dlatego też, objęci ubezpieczeniami społecznymi w Polsce są pracownicy – cudzoziemcy, którzy wykonują pracę na terenie Polski dla pracodawcy prowadzącego działalność na terenie Polski, w tym ci, którzy po zawarciu umowy zostali czasowo oddelegowani do pracy na terenie innego państwa.
Ubezpieczeniom społecznym w Polsce nie podlegają ci pracownicy – Polacy i cudzoziemcy, którzy mieszkają na stałe za granicą w państwie trzecim, zatrudnieni przez pracodawcę prowadzącego działalność na terenie Polski, którym miejsce pracy określono w państwie trzecim.
Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 16 lipca uzupełnionym w dniu 02 września 2019r. wynika, że Wnioskodawca będący spółka polską zatrudnia na umowę o pracę pracownika, który w umowie o pracę ma wskazane dwa miejsca wykonywania pracy: tj. siedzibą pracodawcy (…) oraz w Malezji. Wnioskodawca od początku zatrudnienia do dnia dzisiejszego nalicza i odprowadza wszystkie składki z tytułu zatrudnienia wskazanego pracownika. Od początku roku 2018 r. pracownik Wnioskodawcy wykonuje pracę tylko i wyłącznie w Malezji na rzecz innego zagranicznego przedsiębiorstwa. Jednocześnie jak podkreślił sam Wnioskodawca w złożonej w dniu 02 września 2019 r. odpowiedzi na wezwanie Zakładu, opisany pracownik został wysłany przez Wnioskodawcę do pracy na terenie Malezji i w pierwotnej umowie o pracę wskazane były dwa miejsca pracy i powyższe zapisy nie zostały później zmienione. Pracownik jednak na stałe mieszka w Malezji.
Reasumując powyższe, jak wskazano powyżej sytuacja opisana we wniosku o interpretację nie wyczerpuje przesłanek wyjątku od reguły wskazanej w treści art. 6 ust. 1 ustawy o sus, która mówi, iż ubezpieczeniom społecznym podlegają na terenie RP osoby będące pracownikami, a tym ubezpieczeniom nie podlegają w Polsce ci pracownicy – Polacy i cudzoziemcy, którzy mieszkają na stałe za granicą w państwie trzecim, zatrudnieni przez pracodawcę prowadzącego działalność na terenie Polski, którym miejsce pracy określono w państwie trzecim. Odnosząc powyższe do opisanego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, iż osoba (pracownik) Wnioskodawcy zatrudniony przez niego na umowę o pracę, (w której wskazano dwa miejsca świadczenia pracy w Polsce oraz w Malezji), który został wysłany do pracy w Malezji i od początku 2018 r. pracę tę wykonuje na terenie Malezji i tam też mieszka na stałe będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym na terenie Polski. Wnioskodawca wyraźnie wskazał, iż zapisy umowy o pracę dotyczące miejsca wykonywania tej pracy nie zostały zmienione, przy zmianie okoliczności faktycznych tj. praca jest świadczona na terenie Malezji i tam też pracownik zamieszkuje.
W konsekwencji, uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym w dniu 16 lipca 2019r., opis stanu faktycznego, uzupełniony w dniu 02 września 2019 r. własne stanowisko Wnioskodawcy oraz obowiązujące przepisy prawa uznać, należy za nieprawidłowe stanowisko w sprawie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym w Polsce przez pracownika Wnioskodawcy zatrudnionego na umowę o pracę, który został wysłany do pracy na terenie Malezji.
źródło: https://bip.zus.pl
Wytłuszczenia dokonane przez redakcję