Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21-06-2019 r. – 0115-KDIT2-1.4011.143.2019.4.KK

Napiwki a PIT. Czy przekazywanie kelnerom środków pieniężnych w postaci otrzymanych od klientów dobrowolnych napiwków powoduje po stronie pracodawcy obowiązek pobrania podatku?

UZASADNIENIE

W dniu 9 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej również jako „Spółka”) prowadzi na terytorium Polski działalność w zakresie usług restauracyjnych w wynajmowanym lokalu użytkowym. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

Spółka świadczy swoje usługi zarówno dla klientów indywidualnych (osób fizycznych) jak i firm (osób prawnych), krajowych i zagranicznych (dalej „Klient”).

Cała sprzedaż Spółki ewidencjonowana jest na urządzeniach fiskalnych, niezależnie od tego czy jest to sprzedaż na rzecz osób fizycznych czy prawnych, dlatego każda wykonana usługa czy sprzedany towar potwierdzona jest paragonem fiskalnym.

Usługi oferowane Klientom rozliczane są w oparciu o ogólnodostępny cennik (menu) lub z umów (imprezy zorganizowane) z Klientem, w oparciu o te umowy. Kwoty te zawierają w sobie podatek VAT naliczony zgodnie z obowiązującymi w danym czasie przepisami. Częstą praktyką w punktach gastronomicznych Spółki jest przyznawanie przez Klientów napiwków obsługującym ich pracownikom. W przypadku Klientów Spółki kwoty te mają charakter dobrowolny, a ich przyznanie i ew. ich kwot zależą tylko i wyłącznie od uznania Klienta, jego oceny i dobrej woli. Zwyczajowo jest to 10% od kwoty świadczenia, natomiast to Klient ostatecznie decyduje, czy zamierza przyznać dobrowolny napiwek w wysokości.

Na karcie menu może znaleźć informacja, że Klient ma prawo przyznać napiwek w dowolnej kwocie. Zwyczajowo przyjęte jest, że jest to 10%. Klient może zatem przyznać dobrowolny napiwek w wysokości:

1. zwyczajowo przyjętej 10%;
2. wyższej niż zwyczajowo przyjęte 10%;
3. niższej niż zwyczajowo przyjęte 10%;
4. w ogóle nie przyznawać napiwku.

Przyznanie takiej uznaniowej kwoty będącej formą wyrazu satysfakcji z obsługi ma miejsce w różnej formie (sytuacje):

1. Uiszczenie dobrowolnego napiwku w zwyczajowo przyjętej wysokości 10% i na prośbę Klienta doliczonej do rachunku i opisanej jako dobrowolny napiwek.
2. Pozostawienie reszty lub innej kwoty gotówki po rozliczeniu rachunku gościa jeśli Klient zdecyduje o wyższej lub niższej wysokości dobrowolnego napiwku.
3. Na prośbę Klienta przy dokonywaniu płatności za rachunek, Klient mówi ile chce przyznać napiwku, a kasjer (Kelner) dolicza kwotę poprzez jej doliczenie przy płatności terminalem (kwota z rachunku plus kwota napiwku)

Stosowane przez Spółkę systemy sprzedażowe pozwalają określić i jednoznacznie przypisać kwoty poszczególnych przydzielonych napiwków konkretnym pracownikom, dlatego możliwe jest generowanie okresowych raportów, na podstawie których Spółka rozlicza się z pracownikami z napiwków.

Ad. 1)

W sytuacji nr 1 na żądanie Klienta Spółka zamierza dla celów podatku VAT wykazywać napiwki na paragonie ze stawką 0% z przypisaną literą (prawdopodobnie) E. Stosowny zapis znajduje się w księdze serwisowej kas fiskalnych, co ewidencjonowane jest pod tą pozycją – ze względu na ograniczenia kas fiskalnych nie ma możliwości ewidencjonowania napiwków ze stawką n/p (nie podlega). Spółka nie będzie pobierać na swoją rzecz żadnych kwot z napiwków. Na koniec dnia przekaże napiwki Kelnerowi. Na Spółce nie będą ciążyć obowiązki płatnika związane z pobraniem podatku i przekazaniem go do US. Nadmienić należy, że środki pieniężne w postaci napiwku były przyznane dobrowolnie Kelnerowi, a nie Spółce i na żądanie Klienta został ten napiwek uwzględniony na paragonie. Sytuacja jest tożsama jakby Klient pozostawił napiwek Kelnerowi bez żądania ewidencjonowania na paragonie. Spółka jest jedynie przekaźnikiem środków pieniężnych. W konsekwencji nie są to środki pieniężne stanowiące przychód Spółki.

Ad. 2)

Spółka nie wykazuje napiwku na paragonie gdyż nawet nie wie czy Klient chce pozostawić napiwek czy nie. Klient wcześniej nie informował o chęci pozostawienia napiwku. Napiwek w gotówce (o ile występuje) pozostaje u Kelnera obsługującego. Kelner nie wykazuje napiwku Spółce (pracodawcy). Spółka nie wie czy Kelner w ciągu dnia otrzymał jakikolwiek napiwek, a jak go otrzymał to nie wie w jakiej wysokości. Kwoty napiwków nie są w żaden sposób rozliczane przez Spółkę.

Ad. 3)

Spółka zamierza oddawać kelnerowi różnicę pomiędzy wysokością kwot wynikających z paragonów wystawionych i opłaconych kartą, a wysokością środków pieniężnych pobranych przez terminal od Klienta. Różnica ta stanowić będzie napiwek Kelnera. Z uwagi na możliwość dokonywania płatności kartą jest to tożsame rozliczenie co gotówkowe, aczkolwiek z uwagi na to że środki są przekazywane na rachunek Spółki, nie ma innej możliwości ich przekazania Kelnerowi jak po weryfikacji i zestawieniu ww. danych. Zdaniem Spółki kwoty napiwków przekazywanych pracowników nie powinny być rozliczane przez Spółkę, gdyż Spółka jest tylko przekaźnikiem środków pieniężnych przekazanych przez Klienta Kelnerowi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy przekazywanie środków pieniężnych w postaci otrzymanych od Klientów dobrowolnych napiwków Kelnerom (opis sytuacji nr 1 i 3) powoduje po Stronie Spółki powstanie obowiązków Płatnika w świetle ustawy o PIT?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane napiwki przez Kelnera (pracownika) fizycznie bez ich ewidencjonowania, te które na żądanie Klienta zostały doliczone do paragonu, oraz te które nie zostały zaewidencjonowane na kasie, a zapłacone kartą nie rodzą po stronie Spółki obowiązków Płatnika, a tym samym zobowiązanym do zapłaty podatku jest Kelner.

Wynika to z tego, że napiwek nie jest wynagrodzeniem należnym Wnioskodawcy od gościa z tytułu świadczenia usługi gastronomicznej, gdyż wartość świadczenia określają cenniki, a strona wykonująca świadczenie może oczekiwać tylko takiej zapłaty jaka wynika z obowiązujących cen. Pozostawienie napiwku jest sprawą całkowicie dobrowolną, a Stronie nie służy jakiekolwiek roszczenie o jego zapłatę, trudno zatem uznać, że świadczenie w postaci napiwku jest należne Wnioskodawcy. Wnioskodawca podkreśla, iż jedynie przekazuje przedmiotowe kwoty pracownikom bezpośrednio świadczącym obsługę których profesjonalizm postanowili docenić goście pozostawiając napiwek.

W tym miejscu dodać należy, że Wnioskodawca nie dokonuje podziału napiwków, wypłacać je będzie według zestawienia, z którego wynika, który z pracowników, ile i w jakiej wysokości otrzymał napiwki.

Zatem w ocenie Wnioskodawcy nie budzi wątpliwości, że każdy z pracowników otrzymuje zarobione przez siebie kwoty napiwków, a w systemie podziału nie ma żadnej uznaniowości, która to przesłanka uzasadniałaby pobór podatku przez Wnioskodawcę i odprowadzenie podatku do urzędu skarbowego.

Z uwagi na powyższe, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wykonywania obowiązków płatnika. Ponadto tak otrzymane kwoty Kelner powinien sam rozliczyć z podatku jako przychód z innych źródeł dokonując rozliczenia w PIT-37.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że przedstawione przez Spółkę stanowisko i rozumienie treści przepisów prawa podatkowego jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe. 

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wymienił źródła przychodów, w pkt 1 wskazując stosunek pracy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 tej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać jako pracownik. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody, niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Natomiast w myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Napiwki otrzymane przez pracowników zawsze stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Mogą jednak stanowić przychód ze stosunku pracy (art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), bądź przychód z tzw. innych źródeł (art. 20 ust. 1 tej ustawy). O zakwalifikowaniu napiwków do jednego z wyżej wymienionych źródeł decyduje sposób ich otrzymania.

Ponadto wskazać należy, że w myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Wątpliwości Spółki w opisanych we wniosku okolicznościach budzi fakt powstania obowiązków płatnika w sytuacji gdy:

• Spółka zamierza dla celów podatku VAT wykazywać napiwki na paragonie (na żądanie Klienta) ze stawką 0%, a na koniec dnia przekazywać napiwki Kelnerowi, a także
• Spółka zamierza oddawać kelnerowi różnicę pomiędzy wysokością kwot wynikających z paragonów wystawionych i opłaconych kartą, a wysokością środków pieniężnych pobranych przez terminal od Klienta; różnica ta stanowić będzie napiwek Kelnera.

Podkreślenia wymaga, że określenie prawidłowego źródła przychodów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych związanego z otrzymanym przez pracownika napiwkiem uzależnione zostało od formy otrzymania napiwku, tj. czy otrzymanie napiwku odbywa się za pośrednictwem, czy bez pośrednictwa pracodawcy. W praktyce napiwki mogą być bowiem bezpośrednio otrzymywane przez pracowników od klientów lub też są gromadzone przez pracodawcę, a następnie dzielone pracownikom według określonych reguł.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy wskazać należy, że sposób rozliczania napiwków przez Spółkę poprzez:

• doliczanie ich do ogólnego rachunku płaconego przez Klienta i wykazywanie jako osobnej pozycji na paragonie ze stawką 0% VAT, a następnie wypłacanie kelnerom tych kwot na koniec każdego dnia oraz
• oddawanie kelnerom różnicy pomiędzy wysokością kwot wynikających z paragonów wystawionych i opłaconych kartą, a wysokością środków pieniężnych pobranych przez terminal od Klienta należy powiązać z etapem wykonywania stosunku pracy. Taki sposób przekazywania napiwków za pośrednictwem pracodawcy świadczy bowiem o ich ujęciu nie tyle do wynagrodzenia, ale do realizowanych warunków płacy wynikających ze stosunku pracy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że środki pieniężne w postaci napiwków trafiające do Spółki jako pracodawcy, która następnie rozdysponowuje je w ustalony sposób wśród kelnerów, stanowią ich przychód ze stosunku pracy i podlegają opodatkowaniu łącznie z wynagrodzeniami za pracę, od których Spółka jako płatnik ma obowiązek pobrania zaliczek na podatek zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przekazania podatnikowi imiennych informacji (PIT-11) o uzyskanych dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od wypłaconych wynagrodzeń.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję