Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2-04-2019 r. – 0115-KDIT2-2.4011.49.2019.1.ŁS

Przychód pracownika a częściowe sfinansowanie pracownikom z zfśs kosztów wycieczek i uczestnictwa w imprezach kulturalno-oświatowych

UZASADNIENIE

W dniu 7 lutego 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika z tytułu częściowego sfinansowania pracownikom z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych kosztów wycieczek i uczestnictwa w imprezach kulturalno-oświatowych.

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca w celu integracji pracowników zamierza organizować imprezy kulturalno-oświatowe oraz krajowe i zagraniczne wycieczki turystyczne. Imprezy kultutralno-oświatowe będą organizowane w różnych formach tj. spotkanie pracowników kończące się uroczystym obiadem lub wyjazdy do kina/teatru jednym autokarem wraz z zakupem biletów na spektakle albo wyjazdy do kina/teatru jednym autokarem wraz z zakupem biletów na spektakle z uroczystym obiadem w restauracji. Uczestnictwo pracowników w wycieczkach i imprezach kulturalno-oświatowych będzie częściowo dofinansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych a w pozostałej części pokrywane bezpośrednio przez pracownika. Wycieczki i imprezy będą dostępne dla wszystkich pracowników a udział w nich będzie dobrowolny. A. poinformuje w sposób ogólnie dostępny tj. na zebraniu pracowników i Radzie XXX oraz poprzez wywieszenie informacji na tablicach ogłoszeniowych, o możliwości uczestnictwa w tych imprezach kulturalno-oświatowych oraz wycieczkach krajowych i zagranicznych. Dofinansowanie imprez i wycieczek jest w interesie Wnioskodawcy, ponieważ integracja pracowników wpływa na motywację do pracy, zaangażowanie oraz wzajemne relacje pomiędzy pracownikami a także sprzyja poprawie atmosfery w pracy i zwiększeniu efektywności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przysługujące na poszczególnych pracowników kwoty dofinansowania wycieczek oraz imprez kulturalno-oświatowych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, stanowią dla pracowników w nich uczestniczących przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 11 ust. 1 lub art. 12 ust. 1 ustawy, a Wnioskodawca/płatnik będzie miał obowiązek poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od kwot dofinansowania dla pracowników w oparciu o przepis art. 31 ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty dofinansowania wycieczek i imprez kulturalno-oświatowych przysługujące na poszczególnych pracowników z ZFŚS nie będą stanowić przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 11 ust. 1 ani art. 12 ust. 1, a On nie będzie miał obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych na podstawie art. 31 ustawy, ponieważ:

• po stronie pracownika nie pojawi się korzyść w postaci zaoszczędzonego wydatku, gdyż gdyby nie impreza czy wycieczka zorganizowana przez pracodawcę, pracownik nie wydałby pieniędzy na udział w takim przedsięwzięciu,
• świadczenie jest do dyspozycji wszystkich pracowników i nie ma podstaw aby przypisać konkretnemu pracownikowi wymierną korzyść,
• udział pracownika w imprezie czy wycieczce zorganizowanej przez pracodawcę nie oznacza, że korzystał on w pełni i równym zakresie ze wszystkich oferowanych świadczeń.

Wobec powyższego Wnioskodawca uważa, że nie należy zaliczyć powstającego po stronie pracownika „przychodu” do „innych nieodpłatnych świadczeń” w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie należy potrącać zaliczki na podatek na podstawie art. 31 ustawy (podobne stanowisko zajął Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt. K7/13 – Dz. U. z 2014 r. poz. 947).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia ­ według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione ­ według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku ­ według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach ­ na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców ­ jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy (art. 12 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w celu integracji pracowników zamierza organizować imprezy kulturalno-oświatowe oraz krajowe i zagraniczne wycieczki turystyczne. Imprezy kultutralno-oświatowe będą organizowane w różnych formach tj. spotkanie pracowników kończące się uroczystym obiadem lub wyjazdy do kina/teatru jednym autokarem wraz z zakupem biletów na spektakle albo wyjazdy do kina/teatru jednym autokarem wraz z zakupem biletów na spektakle z uroczystym obiadem w restauracji. Uczestnictwo pracowników w wycieczkach i imprezach kulturalno-oświatowych będzie częściowo dofinansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych a w pozostałej części pokrywane bezpośrednio przez pracownika. Wycieczki i imprezy będą dostępne dla wszystkich pracowników a udział w nich będzie dobrowolny. A. poinformuje w sposób ogólnie dostępny tj. na zebraniu pracowników i Radzie XXX oraz poprzez wywieszenie informacji na tablicach ogłoszeniowych, o możliwości uczestnictwa w tych imprezach kulturalno-oświatowych oraz wycieczkach krajowych i zagranicznych. Dofinansowanie imprez i wycieczek jest w interesie Wnioskodawcy, ponieważ integracja pracowników wpływa na motywację do pracy, zaangażowanie oraz wzajemne relacje pomiędzy pracownikami a także sprzyja poprawie atmosfery w pracy i zwiększeniu efektywności.

Wobec powyższego wyjaśnić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „nieodpłatne świadczenie”. Zasadne zatem jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym.

W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie terminu „nieodpłatne świadczenie” na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznał, iż „ma ono szerszy zakres, niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym to Trybunał dokonał ustalenia, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu z tytułu stosunku pracy.

Definiując pojęcie „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu, w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

1. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
3. stanowią wymierną korzyść przypisaną indywidualnemu pracownikowi (korzyść nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium – wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje swoim pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się żadna korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.

Natomiast bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak jest podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że częściowe sfinansowanie pracownikom kosztów wycieczek i uczestnictwa w imprezach kulturalno-oświatowych ­ mających charakter integracyjny, które wpłyną na motywacje do pracy, zaangażowanie oraz wzajemne relacje pomiędzy pracownikami a także poprawią atmosferę w pracy i zwiększą jej efektywność ­ ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, nie będzie stanowić dla nich przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji po stronie pracowników nie powstanie przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy, który przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 31 tej ustawy Wnioskodawca miałby obowiązek doliczać do pozostałych przychodów pracowników.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/

Wytłuszczenia dokonane przez redakcję