Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28-06-2018 r. – 0113-KDIPT2-3.4011.280.2018.1.KS

Obowiązki płatnika w związku z dofinansowaniem z ZFŚS wycieczki dla pracowników i byłych pracowników

UZASADNIENIE

W dniu 7 maja 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z dofinansowaniem z ZFŚS do wycieczki dla pracowników i byłych pracowników.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest jednostką organizacyjną gminy S., prowadzoną w formie jednostki budżetowej. Przepisami prawa jest zobligowana do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej ZFŚS; Fundusz). Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, działalność socjalna jest prowadzona na podstawie umowy o wspólnej działalności socjalnej z dnia 2 stycznia 2017 r., zawartej pomiędzy placówkami oświatowymi z terenu Gminy S., X a Y.

Y na mocy tej umowy jest administratorem ZFŚS. Zgodnie z § 2 tej umowy, przedmiotem wspólnej działalności socjalnej jest wykonywanie usług w formach działalności socjalnej określonej w regulaminie ZFŚS na rzecz osób uprawnionych, a w szczególności różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe. Dyrektorzy jednostek obsługiwanych wyrazili w tej umowie zgodę na przekazywanie z rachunku bankowego ZFŚS placówki na rachunek bankowy ZFŚS administratora, tj. Y corocznego odpisu podstawowego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych i upoważnili dyrektora Y do wykonywania wszelkich dyspozycji pieniężnych na rachunku bankowym ZFŚS w zakresie wspólnej działalności jednostek obsługiwanych.

Środki Funduszu są przeznaczone na dofinansowanie kosztów uczestnictwa osób uprawnionych do korzystania z Funduszu w różnych formach działalności socjalnej, m.in. na wycieczki organizowane przez administratora, tj. Y. Na Komisji ZFŚS Wnioskodawca otrzymał od administratora informację o organizowanej dziewięciodniowej wycieczce do Włoch, która odbędzie się w sierpniu. Administrator przesłał Wnioskodawcy program wycieczki wraz z kalkulacją cenową i prośbą o zapisanie się na tę wycieczkę. Taką propozycję otrzymały także pozostałe placówki oświatowe, X i Y. Jest to wycieczka dobrowolna, dostępna dla ogółu osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS. Każdy uprawniony pracownik, były pracownik (emeryt, rencista) może w niej uczestniczyć. Wnioskodawca rozpowszechnił tę informację pośród swoich obecnych i byłych pracowników (emerytów, rencistów) poprzez wywieszenie informacji na tablicy ogłoszeń i kontakt telefoniczny z byłymi pracownikami. Celem wycieczki będzie integracja i umożliwienie pracownikom aktywnej formy wypoczynku, co korzystnie wpływa na efektywność pracy i wzajemne relacje. Brak uczestnictwa w wycieczce nie będzie się wiązał się z żadnymi konsekwencjami pracowniczymi. Pracownicy, którzy nie wyrazili chęci na udział w ww. wycieczce, nie otrzymają w związku z tym żadnej gratyfikacji ani jakichkolwiek ulg przy ubieganiu się o inne świadczenia socjalne. Chęć udziału w wycieczce wyrażą pracownicy i byli pracownicy (emeryci i renciści) oraz ich współmałżonkowie. Po ustaleniu listy chętnych do uczestnictwa w wycieczce Y zleci organizację wycieczki do biura podróży. Wnioskodawca zna koszt wycieczki na jedną osobę. Koszt wycieczki w części pokryje pracownik, były pracownik z własnych środków w zależności od sytuacji materialnej zgodnie z obowiązującym regulaminem ZFŚS – zgodnie z tabelą dopłat. Pracownicy i byli pracownicy (emeryci, renciści) mogą otrzymać dofinansowanie również dla współmałżonka.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy kwotę dofinansowania z ZFŚS do wycieczki dla pracowników i byłych pracowników (emerytów, rencistów) należy potraktować jako przychód i naliczyć każdemu zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w odpowiedniej wysokości?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 9 ust. 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 i ust. 3, art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.) oraz wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947) Wnioskodawca uważa, że:

1. kwotę dofinansowania do wycieczki z ZFŚS dla swoich pracowników nie należy potraktować jako przychód i nie należy naliczyć zaliczki na podatek dochodowy,
2. kwotę dofinansowania do wycieczki z ZFŚS dla byłych pracowników (emerytów, rencistów) nie należy potraktować jako przychód i nie należy naliczyć zaliczki na podatek dochodowy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym – generalnie – jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Stosownie do art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Jeśli chodzi o byłych pracowników (emerytów, rencistów) należy rozpatrzyć art. 11 ust. 1 ww. ustawy, który mówi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są m.in. inne źródła. Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymywanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 – wysokości 10 % należności.

Natomiast art. 41 ust. 4 ww. ustawy stanowi, że płatnicy, o których mowa w ust. 1, są zobowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Treść powyższego przepisu zobowiązuje płatnika do obliczania i poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od osób, które uzyskują od płatnika przychody ze stosunku pracy, w tym m.in. z nieodpłatnych świadczeń.

W związku z brakiem jednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia” należy wziąć pod uwagę wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947) definiujący pojęcie „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu, w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

• po trzecie, stanowią wymierną korzyść przypisaną indywidualnemu pracownikowi (korzyść nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest spełnione kryterium wystąpienia po stronie tych pracowników oraz byłych pracowników (emerytów i rencistów), którzy będą uczestniczyć w wycieczce do Włoch przysporzenia majątkowego (korzyści). Wycieczka ma również charakter ogólnodostępny dla wszystkich pracowników. Skoro w wycieczce będą mogły brać udział wszystkie chętne osoby, tj. pracownicy, byli pracownicy (emeryci i renciści) to, mimo że udział w wycieczce będzie dobrowolny, po stronie pracowników oraz emerytów (rencistów) nie wystąpi korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie można bowiem założyć, że gdyby nie organizowana wycieczka, pracownik/emeryt (rencista) wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu.

W konsekwencji, po stronie pracowników nie powstanie przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a po stronie byłych pracowników (emerytów, rencistów) nie powstanie przychód z innych źródeł na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, dlatego też nie zostaną obciążeni podatkiem dochodowym z tytułu dofinansowania do wycieczki z ZFŚS, a tym samym jako płatnik zgodnie z art. 31 i art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku doliczać do przychodu pracowników oraz emerytów (rencistów) wartości świadczenia związanego z udziałem w wyjeździe na wycieczkę.

Takie stanowisko, zdaniem Wnioskodawcy, potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 października 2017 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.213.2017.3.IS wydana dla administratora ZFŚS Wnioskodawcy, tj. Y.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że przedstawiając własne stanowisko w spawie oceny prawnej stanu faktycznego Wnioskodawca przywołał nieobowiązujące brzmienie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.). Ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 858) zmieniono m.in. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który po zmianie stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Powyższa zmiana nie ma wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego.

Należy również zastrzec, że zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/