Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12-04-2018 r. – 0112-KDIL3-1.4011.129.2018.2.AGR

Obowiązki płatnika związane z możliwością zastosowania 50% kosztów

UZASADNIENIE

W dniu 12 marca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z możliwością zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej: „Spółka”) jest oddziałem firmy, która wchodzi w skład A holdingu (dalej Grupy”), jednego z największych producentów elektroniki użytkowej. Swoje usługi świadczy na rzecz podmiotu powiązanego z siedzibą w A, trudniącego się sprzedażą i marketingiem produktów telekomunikacyjnych. Głównym zadaniem Wnioskodawcy jest samodzielne opracowywanie i rozwijanie wysoce innowacyjnych, kompleksowych rozwiązań w dziedzinie IT i telekomunikacji. Obecnie spółka realizuje projekty polegające na tworzeniu innowacji produktowych w postaci odbiorników telewizji cyfrowej umożliwiających dystrybucję sygnału telewizyjnego wewnątrz domu. Rozszerza ponadto obszar prac projektowych o stacje czołowe (…) telewizji cyfrowej, które będą umożliwiały dystrybucję telewizji cyfrowej w sieciach kablowych.

Proces projektowy prowadzony przez spółkę obejmuje swym zakresem kolejno następujące po sobie ogniwa – od przygotowania prototypów urządzeń, przez ich weryfikację i walidację, ewentualne korekty schematów ideowych, aż po przygotowanie do produkcji masowej. Wnioskodawca posiada własne laboratorium pomiarowe, w którym prace projektowe przeprowadzają zatrudnieni na umowę o pracę inżynierowie o różnych specjalizacjach: elektronika cyfrowa, elektronika analogowa/RF, komunikacja bezprzewodowa (Wi-Fi, Bluetooth, RF4CE), programiści (C/C++), projektanci płytek obwodów drukowanych, oraz kierownicy projektów. Dla lepszej realizacji prac podmiot często współpracuje z zewnętrznymi laboratoriami w kraju i za granicą. Spółka czynnie uczestniczy we wdrażaniu do produkcji własnych rozwiązań w fabrykach zlokalizowanych na całym świecie.

Działalność Spółki oparta jest na intensywnych działaniach o charakterze badawczo-rozwojowym (dalej „Prace badawczo-rozwojowe”). Polegają one na poszukiwaniu innowacyjnych rozwiązań i technologii, wspieraniu rozwoju produktów oferowanych klientom przez Grupę. Główne obszary Prac badawczo-rozwojowych to m.in.:

• prace nad rozwojem technologii i produktów dostępu radiowego,
• prace badawcze nad nowymi technologiami radiowymi.

Projekty prowadzone przez Wnioskodawcę są projektami prowadzonymi w sposób systematyczny. Nie są związane z rutynowymi i okresowymi zmianami, swoim zakresem znacznie bardziej wykraczają poza implementację zmian technologii. Spółka wykorzystuje wiedzę i umiejętności pracowników do tworzenia nowych oraz udoskonalania istniejących produktów. Mając na względzie charakter prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, istotne znaczenie ma proaktywna postawa Spółki w zakresie opracowania nowych, innowacyjnych technologii pozwalających na usprawnianie funkcjonalności produktów.

Spółka nie prowadzi działalności na terenie strefy ekonomicznej.

W związku z powyższym, Wnioskodawca w ramach prowadzonych Prac badawczo-rozwojowych ponosił oraz ponosi szereg różnego rodzajów kosztów (dalej jako „Koszty B+R”). Należą do nich w głównej mierze Koszty B+R ponoszone przez Spółkę w odniesieniu do osób zatrudnionych na umowę o pracę. Są to w szczególności:

1. koszty wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w celu realizacji Prac badawczo-rozwojowych;
2. koszty składek wynikających z ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych z tytułu należności, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa o PDOF”) odprowadzanych w odniesieniu do pracowników zatrudnionych w celu realizacji Prac badawczo-rozwojowych – w części finansowanej przez Spółkę jako płatnika składek.

Należy zaznaczyć, że pracownicy, którzy bezpośrednio realizują Prace badawczo-rozwojowe mogą również wykonywać inne czynności – np. natury administracyjnej. W celu wyodrębnienia czasu pracy poświęconego na wykonywanie prac bezpośrednio związanych z działalnością badawczo-rozwojową pracownik (inżynier, programista, projektant) przedstawia co miesiąc do zatwierdzenia przez pracodawcę tzw. „kartę ewidencji pracy twórczej”, na której to karcie wykazuje w sposób szczegółowy, w podziale na dni miesiąca, łączną ilość godzin faktycznego czasu pracy, w tym ilość godzin poświęconą na pracę twórczą związaną z tworzeniem konkretnego utworu. Dodatkowo, w odniesieniu do każdego utworu z osobna, pracownik wypełnia i przedstawia do zatwierdzenia przez pracodawcę „Kartę ewidencyjną przeniesienia praw autorskich do utworu”, która zawiera między innymi numer identyfikacyjny i tytuł projektu, autora projektu, opis utworu oraz miejsce jego archiwizacji. Pracodawca akceptuje odbiór dzieła i określa, czy dany utwór jest wykonany w ramach prac badawczo-rozwojowych, czy w ramach pozostałych obowiązków.

Pracownicy wykonujący prace twórcze, w tym bezpośrednie prace o charakterze badawczo-rozwojowym, tj. inżynierowie, programiści, projektanci płytek obwodów drukowanych, mają w załączniku do umowy o pracę stanowiącym integralną część umowy o pracę określone zryczałtowane wynagrodzenie twórcy za przeniesienie praw autorskich na Pracodawcę w wysokości 50% ustalonego w umowie o pracę wynagrodzenia brutto oraz wynagrodzenie za wykonywanie pozostałych standardowych obowiązków wynikających z umowy o pracę. Przy czym zryczałtowane wynagrodzenie twórcy za przeniesienie praw autorskich nie jest wypłacane pracownikowi, jeśli w danym miesiącu nie poświęci on co najmniej 50% faktycznego czasu pracy na wykonywanie pracy twórczej.

Pracodawca naliczając wynagrodzenia i wypełniając swoje obowiązki związane z pobraniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, w przypadku pracowników wykonujących bezpośrednie prace o charakterze badawczo-rozwojowym stosuje koszty uzyskania przychodów określone w wysokości 50% uzyskanego przychodu, ale tylko w odniesieniu do przychodu z tytułu zryczałtowanego wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich dotyczących utworów związanych bezpośrednio z działalnością badawczo-rozwojową.

Spółka zatrudnia również osoby na innych stanowiskach, w tym kierowniczych i administracyjnych, jednak ich wynagrodzenia Spółka nie zalicza do kosztów B+R ze względu na fakt, że wykonywana przez te osoby praca w całości w sposób pośredni dotyczy prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.

Spółka w ramach Prac badawczo-rozwojowych ponosi także Koszty B+R związane z odpisami amortyzacyjnymi od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, m.in.:

1. odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w ramach Prac badawczo-rozwojowych, takich jak np. analizator sygnałów, analizator obwodów pomiarów elektrycznych, komora do testów kompatybilności elektromagnetycznej, tłumiki do tłumienia sygnałów i innego rodzaju urządzenia laboratoryjne, a także oprogramowanie do projektowania obwodów itp.;
2. odpisy amortyzacyjne od sprzętu komputerowego/informatycznego, np. laptopów, komputerów, zestawów komputerowych czy monitorów, itp., wykorzystywanego przez pracowników realizujących Prace badawczo-rozwojowe. Ponadto, Spółka ponosi także Koszty B+R związane z nabyciem materiałów i surowców bezpośrednio wykorzystywanych w ramach Prac badawczo-rozwojowych, m.in.: kable, części elektroniczne, filtry do badań i inne materiały warsztatowe.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy prawidłowym jest stosowanie przez Wnioskodawcę w przypadku pracowników, którzy wykonują bezpośrednie prace w zakresie działalności badawczo-rozwojowej, kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu z tytułu zryczałtowanego wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich dotyczących utworów związanych bezpośrednio z działalnością badawczo-rozwojową?

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawa o PDOF w art. 22 ust. 9 pkt 3 wskazuje, iż w przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – koszty uzyskania przychodów określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu. Przy czym zamknięty katalog przychodów o których mowa w art. 22 ust 9 pkt 3, ustawodawca zawarł w ust. 9b niniejszego artykułu. Są to:

1. twórczej w zakresie architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
2. badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
3. artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii;
4. w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
5. publicystycznej.

Wśród wymienionych wyżej tytułów przychodów znajdują się przychody z działalności badawczo-rozwojowej. Prowadzenie prac badawczo-rozwojowych jest jak opisywano w stanie faktycznym – głównym przedmiotem działalności spółki.

Pracownicy, wobec których Pracodawca stosuje koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu, wykonują prace związane bezpośrednio z działalnością badawczo-rozwojową. Zgodnie z opisanym we wniosku stanem faktycznym spełnione są następujące przesłanki:

• praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
• pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,
• stosunek prawny łączący pracownika i pracodawcę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi za część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz
• prowadzona jest stosowna dokumentacja w tym zakresie, tj. szczegółowa ewidencja przeniesionych praw autorskich.

Wyżej wymienione przesłanki jako warunki konieczne do zastosowania kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu do części wynagrodzenia związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi zostały wymienione w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25.10.2017 r., sygn. 0111-KDIB2-3.401 1.123.2017.1.KK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi, w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 tej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do art. 31 cyt. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

1. za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;
2. za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku roku przekroczył kwotę, o której mowa w pkt 1 – 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 lub w ust. 9 pkt 1-3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a (art. 32 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Osobom posiadającym status pracownika, uzyskującym przychody ze stosunku pracy przysługuje, co do zasady, zgodnie z przepisem art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy.

W odniesieniu do niektórych przychodów ustawodawca dopuścił możliwość ustalania kosztów zryczałtowanych. W przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami, mają zastosowanie 50% koszty uzyskanego przychodu.

W takim przypadku koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy, który w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. stanowi, że koszty uzyskania niektórych przychodów określa się: z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a i 9b, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Jednocześnie należy zauważyć, że z dniem 1 stycznia 2018 r. na mocy art. 1 pkt 8 lit. f ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. poz. 2175) dodano do art. 22 ustęp 9b, zgodnie z którym przepis ust. 9 pkt 3 stosuje się do przychodów uzyskiwanych z tytułu działalności:

1. twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
2. badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
3. artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii;
4. w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
5. publicystycznej.

Zaznaczenia wymaga, że dokonana nowelizacja w zakresie 50% kosztów uzyskania przychodów wskazała m.in. dziedziny o charakterze twórczym objęte możliwością stosowania podwyższonych kosztów (dodany ust. 9b w art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Nie uległa jednakże zmianie generalna zasada, że koszty te mogą być stosowane wyłącznie do przychodów uzyskanych z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami (cytowany art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy). Podkreślenia ponadto wymaga, że zarówno w obecnym, jak i w poprzednim stanie prawnym to nie wykonywany zawód, czy formalny status pracownika determinują uprawnienie do skorzystania z 50% kosztów uzyskania dla twórców.

W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 (art. 22 ust. 9a ww. ustawy).

Na podstawie art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 22 ust. 10a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis ust. 10 stosuje się również, jeżeli podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a.

Powołany przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustalenie, czy określony przychód został osiągnięty z tytułu praw autorskich lub pokrewnych, i podatnik jest twórcą, czy też artystą wykonawcą należy ocenić w świetle odrębnych przepisów, czyli przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

O zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 880, z późn. zm.).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć użytych w art. 22 ust. 9 pkt 3 tej ustawy, takich jak np. „twórca”, „korzystanie przez twórców z praw autorskich” lub pojęć z nimi związanych jak np. „utwór”, zaś ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ww. ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
2. plastyczne;
3. fotograficzne;
4. lutnicze;
5. wzornictwa przemysłowego;
6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
7. muzyczne i słowno-muzyczne;
8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
9. audiowizualne (w tym filmowe).

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Natomiast z przepisu art. 8 ust. 2 tej ustawy wynika, iż domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej „licencją”, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione (art. 41 ust. 2 ww. ustawy).

Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych albo rozporządzania tymi prawami, występują wówczas gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych (autorskich) w postaci utworu lub artystycznego wykonania. Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego. W umowach, które towarzyszą zamawianiu utworów, strony powinny wyraźnie postanowić, że przedmiotem zamówienia jest właśnie dobro niematerialne, podlegające ochronie na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W konsekwencji, zastosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% będzie możliwe wówczas, gdy dana osoba uzyska przychód za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub pokrewnego oraz gdy twórca dokona rozporządzenia prawami autorskimi do swojego utworu, czyli gdy przejdą one na zamawiającego dzieło (zleceniodawcę) lub gdy udzieli licencji na korzystanie z nich.

Przy czym zapłata wynagrodzenia za dany utwór może nastąpić przed jego powstaniem (np. w momencie podpisania umowy), mimo że rozporządzenie prawem autorskim będzie miało miejsce dopiero w momencie realizacji przedmiotu umowy.

Kwestie prawne związane z powstaniem i nabyciem prawa autorskiego do utworów pracowniczych reguluje art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Podwyższone koszty uzyskania przychodów można więc stosować, jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej niż wynika to z treści art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, obowiązki ze stosunku pracy sprowadzają się do działalności twórczej, a wynagrodzenie za pracę stanowi równocześnie wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. Z treści umowy o pracę (lub innego dokumentu) powinno więc wynikać, że obowiązki ze stosunku pracy obejmują także działalność twórczą, a wyodrębniona część wynagrodzenia stanowi honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Konieczne jest dokładne wyróżnienie (w jasny, czytelny sposób) tej części wynagrodzenia, która związana jest z korzystaniem lub rozporządzaniem przez pracownika z przysługujących mu praw autorskich.

Podsumowując wcześniejsze rozważania, aby można było zastosować podwyższone koszty uzyskania przychodu do części wynagrodzenia związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

• praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
• pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,
• umowa o pracę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz pracodawca prowadzi stosowną dokumentację w tym zakresie.
• od dnia 1 stycznia 2018 r. przychody muszą być uzyskiwane z tych rodzajów działalności, o których mowa w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z powyższego, sama przesłanka zatrudnienia na określonym stanowisku, z którym związana jest praca twórcza, nie pozwala na zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt II FSK 2275/13 stwierdzono, że zgodnie bowiem z ugruntowanym orzecznictwem sądów administracyjnych przepis ten nie będzie miał zastosowania, jeżeli z ustalonego w sprawie stanu faktycznego nie można ustalić, jaka część wynagrodzenia, uzyskiwanego przez pracownika ze stosunku pracy, dotyczy wynagrodzenia za wykonywanie prac o charakterze twórczym lub za rozporządzenie przez twórcę majątkowymi prawami autorskimi (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 kwietnia 2011 r. II FSK 2217/09).

Wskazać należy, że rejestracja czasu pracy (dokonywana na podstawie prowadzonej ewidencji) jest czynnością techniczną, która nie daje podstaw do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, gdyż czas poświęcony na wykonanie zadania nie jest odpowiednikiem udziału w prawie autorskim do utworu i na jego podstawie nie można określić wysokości wynagrodzenia należnego pracownikowi za korzystanie przez pracodawcę z praw autorskich. Ewidencja taka jest niezbędna w celu udowodnienia wykonywania prac twórczych, ale nie jest wystarczająca do określenia wartości wynagrodzenia otrzymywanego za prace twórcze. Wskazana w ten sposób część wynagrodzenia jest odzwierciedleniem proporcji czasu pracy na pracę twórczą w stosunku do czasu pracy poświęconego na wypełnianie pozostałych obowiązków pracowniczych, natomiast art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga związania przychodu z uzyskaniem praw autorskich i rozporządzeniem nimi, a nie z czasem pracy przeznaczonym na powstanie utworu.

Z informacji przedstawionych w treści wniosku wynika, że głównym zadaniem Wnioskodawcy jest samodzielne opracowywanie i rozwijanie wysoce innowacyjnych, kompleksowych rozwiązań w dziedzinie IT i telekomunikacji. Obecnie spółka realizuje projekty polegające na tworzeniu innowacji produktowych w postaci odbiorników telewizji cyfrowej umożliwiających dystrybucję sygnału telewizyjnego wewnątrz domu. Rozszerza ponadto obszar prac projektowych o stacje czołowe (…) telewizji cyfrowej, które będą umożliwiały dystrybucję telewizji cyfrowej w sieciach kablowych. Wnioskodawca posiada własne laboratorium pomiarowe, w którym prace projektowe przeprowadzają zatrudnieni na umowę o pracę inżynierowie o różnych specjalizacjach: elektronika cyfrowa, elektronika analogowa/RF, komunikacja bezprzewodowa (Wi-Fi, Bluetooth, RF4CE), programiści (C/C++), projektanci płytek obwodów drukowanych, oraz kierownicy projektów. Dla lepszej realizacji prac podmiot często współpracuje z zewnętrznymi laboratoriami w kraju i za granicą. Działalność Spółki oparta jest na intensywnych działaniach o charakterze badawczo-rozwojowym. Pracownicy, którzy bezpośrednio realizują prace badawczo-rozwojowe mogą również wykonywać inne czynności – np. natury administracyjnej. W celu wyodrębnienia czasu pracy poświęconego na wykonywanie prac bezpośrednio związanych z działalnością badawczo-rozwojową pracownik (inżynier, programista, projektant) przedstawia co miesiąc do zatwierdzenia przez pracodawcę tzw. „kartę ewidencji pracy twórczej”, na której to karcie wykazuje w sposób szczegółowy, w podziale na dni miesiąca, łączną ilość godzin faktycznego czasu pracy, w tym ilość godzin poświęconą na pracę twórczą związaną z tworzeniem konkretnego utworu. Dodatkowo, w odniesieniu do każdego utworu z osobna, pracownik wypełnia i przedstawia do zatwierdzenia przez pracodawcę „Kartę ewidencyjną przeniesienia praw autorskich do utworu”, która zawiera między innymi numer identyfikacyjny i tytuł projektu, autora projektu, opis utworu oraz miejsce jego archiwizacji. Pracodawca akceptuje odbiór dzieła i określa, czy dany utwór jest wykonany w ramach prac badawczo-rozwojowych, czy w ramach pozostałych obowiązków.

Pracownicy wykonujący prace twórcze, w tym bezpośrednie prace o charakterze badawczo-rozwojowym, tj. inżynierowie, programiści, projektanci płytek obwodów drukowanych, mają w załączniku do umowy o pracę stanowiącym integralną część umowy o pracę określone zryczałtowane wynagrodzenie twórcy za przeniesienie praw autorskich na Pracodawcę w wysokości 50% ustalonego w umowie o pracę wynagrodzenia brutto oraz wynagrodzenie za wykonywanie pozostałych standardowych obowiązków wynikających z umowy o pracę. Przy czym zryczałtowane wynagrodzenie twórcy za przeniesienie praw autorskich nie jest wypłacane pracownikowi, jeśli w danym miesiącu nie poświęci on co najmniej 50% faktycznego czasu pracy na wykonywanie pracy twórczej.

Podkreślenia przy tym wymaga, że przez wyodrębnienie honorarium z łącznej wartości wynagrodzenia nie można uznać sytuacji, w której pracodawca określa je jako procent ogólnego wynagrodzenia pracownika. Nie można bowiem przyjąć założenia, że na pewno taki właśnie procent wynagrodzenia będzie dotyczyć działalności twórczej. Wobec tego, tylko jednoznaczne określenie wartości honorarium w sprecyzowanej kwocie z tytułu rzeczywiście wykonanej pracy twórczej pozwala na zastosowanie do tak wyliczonej wartości kosztów uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten nie znajdzie zastosowania do wynagrodzenia wyliczonego w sposób hipotetyczny, nawet jeśli będzie ono zbliżone do wartości rzeczywistej.

Reasumując, prezentowany przez Wnioskodawcę procentowy podział wynagrodzenia nie stwarza możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów względem wynagrodzenia za wykonywaną przez pracowników pracę twórczą. Do całości uzyskiwanych przez pracowników przychodów ze stosunku pracy zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie podkreślić należy, że ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczy jedynie przepisów prawa podatkowego. Definicja przepisów prawa podatkowego zawarta jest w art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej. W jej świetle, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Cytowana w treści ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie stanowi przepisów prawa podatkowego, a więc organ nie jest upoważniony do interpretowania tej ustawy w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, a tym samym do stwierdzenia, czy dana osoba jest twórcą/wykonawcą w rozumieniu przepisów ww. ustawy lub czy konkretny efekt pracy danej osoby stanowi przedmiot prawa autorskiego lub praw pokrewnych. Niniejsza interpretacja dotyczy zatem wyłącznie skutków podatkowych przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego. Nie rozstrzyga zaś kwestii prawidłowości działań na gruncie przepisów odrębnych (w tym przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę pisma co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. Organ informuje, że zostało ono wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Końcowo tut. Organ informuje, że wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych zostanie rozstrzygnięty odrębnym pismem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/