Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 10-01-2017 r. – 3063-ILPB1-1.4511.315.2016.2.IM

Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym pismem z dnia 5 grudnia 2016 r. znak 3063-ILPB1-1.4511.315.2016.1.IM na podstawie art. 155 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 9 grudnia 2016 r., a zatem wyznaczony termin upłynął z dniem 16 grudnia 2016 r. i w tym czasie nie wskazano adresu elektronicznego.

Zatem tut. Organ wyjaśnia, że zgodnie z pouczeniem zawartym w ww. wezwaniu zastosowanie znajdzie art. 144 § 3 Ordynacji podatkowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zajmuje się produkcją i sprzedażą wyrobów z tworzyw sztucznych do gospodarstwa domowego i ogrodu. Sprzedaż odbywa się na rynku polskim, do krajów Unii Europejskiej (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów WDT) oraz poza UE. Produkcja odbywa się w trybie ciągłym, w czterech miejscowościach. Spółka posiada samochody służbowe osobowe (własne i leasingowane), które udostępnia pracownikom celem wykonywania obowiązków służbowych. Są to pracownicy produkcji jak i administracji. Jednocześnie Spółka wyraziła zgodę na używanie samochodów służbowych do celów prywatnych, a jazdy prywatne są ewidencjonowane i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca zamierza zmienić uregulowania dotyczące kwestii związanych z udostępnieniem samochodów służbowych pracownikom poprzez wprowadzenie nowej dokumentacji, w postaci umów przekazania samochodu służbowego zawieranych z poszczególnymi pracownikami.

Zgodnie z treścią przedmiotowych umów, podstawowym celem przekazania pracownikom samochodów służbowych będzie umożliwienie im prawidłowego wykonywania obowiązków służbowych wykonywanych na rzecz Wnioskodawcy. Bez możliwości korzystania z samochodu służbowego wykonywanie tych obowiązków byłoby utrudnione ze względu na zakres powierzonych obowiązków, sprawowane funkcje oraz związane z tym wymagania odnośnie dyspozycyjności i mobilności pracowników.

Jednocześnie Wnioskodawca będzie dopuszczał możliwość korzystania przez pracowników z powierzonych im samochodów służbowych także w celach prywatnych na zasadach ściśle określonych w umowach. Koszty paliwa wykorzystanego przez pracowników zarówno do przejazdów o charakterze służbowym jak i do przejazdów prywatnych będzie ponosił Wnioskodawca. Jazdy prywatne będą ewidencjonowane i będą stanowiły dochód pracownika.

Wnioskodawca powierza samochody służbowe osobom zatrudnionym na stanowiskach:

• dyrektorów,
• dyrektora sprzedaży,
• kierowników projektów sprzedażowych,
• kierownika serwisu,
• kierowników techniczno – handlowych oraz kierowników działów: jakości i produkcji,
• inżynierów sprzedaży,
• pracowników działu marketingu.

Umowy przekazania samochodu służbowego zawierane z poszczególnymi pracownikami będą nakładać na pracowników szereg obowiązków związanych z korzystaniem z aut służbowych.

Pracownicy będą zobowiązani m.in. do:

• należytego zabezpieczenia samochodu służbowego przed kradzieżą, zniszczeniem lub uszkodzeniem;
• utrzymywania pojazdu w czystości i w należytym stanie technicznym;
• użytkowania samochodu z dołożeniem najwyższej staranności, w sposób odpowiadający przeznaczeniu i właściwościom oraz stanowi technicznemu pojazdu;
• parkowania powierzonego samochodu służbowego w miejscu gwarantującym w najwyższym możliwym stopniu jego bezpieczeństwo, jak również zapewniającym stałą gotowość do używania w celach służbowych. Jako preferowane miejsce parkowania powierzonego samochodu Wnioskodawca wyznaczy pracownikom garaż lub parking w miejscu ich zamieszkania lub stałego pobytu.

Pracownik, któremu Wnioskodawca powierzy samochód służbowy będzie przyjmował odpowiedzialność materialną za powierzony jemu samochód służbowy na zasadach określonych w odpowiednich przepisach prawa pracy oraz prawa cywilnego. W przypadku szkody powstałej z winy pracownika będzie on odpowiadał za szkodę do pełnej wysokości wyrządzonej szkody.

Zobowiązanie pracowników do parkowania (względem garażowania) samochodu w miejscu zamieszkania lub pobytu pracownika wynika z nałożenia na nich obowiązku dbałości o powierzone mienie w postaci samochodu służbowego i jest uzasadnione koniecznością zapewnienia pracownikowi możliwości sprawowania ciągłej pieczy nad powierzonym mieniem. Takie rozwiązanie gwarantuje bezpieczeństwo powierzonych pracownikom samochodów oraz zapewnia stałą gotowość pracowników do realizacji zadań służbowych, wynikających z charakteru pracy na stanowiskach zarządczych i kierowniczych.

Obowiązki kadry, której powierzane są do korzystania samochody służbowe, związane są z przemieszczaniem się między zakładami, odbywaniem stosunkowo częstych podróży służbowych oraz spotkań z kontrahentami, odbywających się poza siedzibą Wnioskodawcy. Osoby z kadry zarządzającej zobowiązane są dodatkowo do odbywania koniecznych wizyt w urzędach i siedzibach innych organów administracyjnych. Z kolei kierownicy techniczno-handlowi oraz kierownicy serwisu i działów jakości i produkcji, a także dyrektorzy muszą być gotowi do przyjazdu do siedziby Wnioskodawcy także w sytuacjach awaryjnych poza zwykłymi godzinami pracy.

Dodatkowym powodem, dla którego Wnioskodawca zdecydował się wyznaczyć miejsce parkowania samochodów służbowych w miejscu zamieszkania pracowników jest fakt, że wyjazdy pracowników w celach służbowych rozpoczynają się niejednokrotnie właśnie z miejsca ich zamieszkania bez wcześniejszego przyjazdu do siedziby Wnioskodawcy. Przyjazd po samochód do siedziby Wnioskodawcy w takich sytuacjach byłby dodatkowym i niepotrzebnym kosztem oraz dodatkowo wydłużałby czas wykonywania zadań służbowych. Pracownicy poświęciliby mniej czasu na efektywne wykonywanie pracy z powodu konieczności dojazdu do ww. siedziby po odbiór samochodu służbowego. Tego rodzaju opóźnień można uniknąć jedynie wówczas, gdy pracownik ma możliwość wyjazdu służbowego bezpośrednio z miejsca zamieszkania. Ta możliwość powstanie zaś tylko wtedy, jeśli w poprzedni dzień powraca on do swojego miejsca zamieszkania samochodem służbowym i parkuje auto służbowe w pobliżu swojego miejsca zamieszkania lub pobytu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wartość ryczałtu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 podatku dochodowego od osób fizycznych i wartość paliwa zużytego przez pracowników podczas wykonywania samochodem służbowym przejazdów na trasie z miejsca zamieszkania do siedziby Wnioskodawcy i w kierunku odwrotnym powinna stanowić dla pracowników przychód powiększający podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy wartość paliwa zużytego przez pracowników podczas wykonywania samochodem służbowym przejazdów na trasie z miejsca zamieszkania do siedziby Wnioskodawcy i w kierunku odwrotnym nie powinna stanowić dla pracowników przychodu powiększającego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Przychodami z szeroko rozumianego stosunku pracy, są więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń pieniężnych w naturze, bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.

Pojęcie nieodpłatnego świadczenia na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851 ze zm.), zostało zdefiniowane w uchwałach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 (ONSA nr 2/2003, poz. 47) oraz z 16 października 2006 r., sygn. akt II FPS 1/06 (ONSAiWSA nr 12/2006, poz. 153). Naczelny Sąd Administracyjny w przedmiotowych orzeczeniach stwierdził, że w zakres tego pojęcia wchodzą „wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”.

W uchwałach z 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 oraz z 24 października 2011 r. sygn. akt II FPS 7/10 Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził natomiast, że przytoczone wyżej stanowisko wypracowane na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych – w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W opinii Wnioskodawcy, nieodpłatne świadczenie, aby mogło stanowić przychód pracownika, musi być zatem swoistą zapłatą za pracę dokonywaną w innej formie niż wypłata pieniężna. Stanowi ono korzyść, którą pracownik otrzymuje do własnej dyspozycji i którą może swobodnie zarządzać i rozporządzać, przeznaczając ją na zaspokojenie własnych potrzeb. Świadczenia uzyskiwane od pracodawcy, niezależnie od tego czy są dokonywane w formie pieniężnej czy w formie świadczenia rzeczowego lub usługi, aby podlegały opodatkowaniu muszą prowadzić do pojawienia się po stronie pracownika dochodu, czyli korzyści majątkowej, która może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. W wyniku takiego świadczenia w majątku pracownika nie pojawia się wprawdzie realny dochód, ale zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku. W wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13 Trybunał Konstytucyjny określił istotne cechy kategorii „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzając, że za przychód pracownika mogą być uznane jedynie świadczenia, które: zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie); zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść; stanowią wymierną korzyść przypisaną indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). Odnosząc cytowane powyżej przepisy oraz tezy z orzeczeń sądów administracyjnych i Trybunału Konstytucyjnego do sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku, należy stwierdzić, że wartość paliwa, które zostanie wykorzystane przez pracowników Wnioskodawcy do przejazdów pomiędzy miejscem zamieszkania lub stałego pobytu, a siedzibą Wnioskodawcy i w kierunku odwrotnym nie może stanowić przychodu dla pracowników, bowiem paliwo to będzie zakupione i zużyte w interesie pracodawcy, a nie w interesie pracowników korzystających z aut służbowych. Wnioskodawca podkreśla, że interpretacji przepisów dotyczących określania przychodu ze stosunku pracy, w szczególności tych związanych z tematyką nieodpłatnych świadczeń należy dokonywać z uwzględnieniem przepisów obowiązujących pracowników, określających m.in. zasady użytkowania i dbania o powierzone pracownikom mienie. Z dyspozycji art. 124 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 ze zm.) wynika, że pracownik odpowiada w pełnej wysokości za szkodę w mieniu powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. W tym kontekście bardzo istotne jest stworzenie pracownikowi warunków do tego, aby mógł on sprawować ciągłą pieczę nad powierzonym jemu mieniem pracodawcy, w taki sposób, aby uniknąć negatywnych konsekwencji powstania szkody w powierzonym mieniu. Wnioskodawca uważa, że w sytuacji, gdy zobowiązuje On pracowników do parkowania samochodów służbowych w garażu lub na parkingu w miejscu zamieszkania pracowników lub ich stałego pobytu, a motywem takiego zobowiązania jest troska o bezpieczeństwo samochodów służbowych, chęć zapewnienia mobilności i dyspozycyjności pracowników wyrażającej się w ich stałej gotowości do realizacji zadań służbowych, oraz stworzenie pracownikom możliwości sprawowania ciągłej pieczy nad powierzonym im samochodem służbowym, przejazdy samochodem służbowym z miejsca zamieszkania do siedziby Wnioskodawcy i w kierunku odwrotnym są konsekwencją decyzji podjętych przez Niego jako pracodawcę i mają charakter wyłącznie służbowy. Dodatkowym argumentem potwierdzającym służbowy charakter tego rodzaju przejazdów jest fakt, że pracownik zgodnie z dyspozycją Wnioskodawcy będzie musiał dysponować samochodem służbowym zarówno przebywając w siedzibie Wnioskodawcy jak i w miejscu zamieszkania, ponieważ z każdego z tych miejsc może rozpocząć wyjazd służbowy, a także tylko wówczas może sprawować w pełni efektywnie pieczę nad powierzonym jemu autem. Pozostawanie auta służbowego do dyspozycji pracownika zarówno w siedzibie Wnioskodawcy jak i w miejscu zamieszkania pracownika możliwe będzie natomiast jedynie wówczas, gdy pracownik będzie autem służbowym jeździł z miejsca zamieszkania lub stałego pobytu do siedziby Wnioskodawcy i w kierunku odwrotnym. Służbowy charakter tych przejazdów, zdaniem Wnioskodawcy, nie budzi zatem wątpliwości.

Realizacja obowiązków służbowych przez pracownika nie może natomiast generować dla tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy. Jeżeli pracodawca poniesie koszt zakupu paliwa do samochodu służbowego, które zostanie wykorzystane przez pracownika do przejazdów o charakterze służbowym, to wartość takiego paliwa nie może stanowić przychodu pracownika, bowiem paliwo to zostanie zużyte w rzeczywistości w interesie pracodawcy, a pracownik nie odniesie z tego tytułu żadnej korzyści. Wnioskodawca wskazuje, że organy podatkowe w wydawanych w przeszłości indywidualnych interpretacjach przepisów podatkowych niejednokrotnie zajmowały stanowisko zgodnie z którym przejazdy pracowników samochodami służbowymi z domu do miejsca wykonywania pracy i odwrotnie, należy w warunkach zbliżonych do tych, które są elementem stanu faktycznego będącego przedmiotem niniejszego wniosku, traktować jako przejazdy o charakterze służbowym. Przykładem tego rodzaju interpretacji mogą być: indywidualna interpretacja prawa podatkowego wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 lutego 2013 r. sygn. ILPB1/415-1094/12-2/TW, indywidualna interpretacja prawa podatkowego wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 października 2014 r. sygn. IPPB4/415-547/14-2/JK3, indywidualna interpretacja prawa podatkowego wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 grudnia 2014 r. sygn. IBPBII/1/415-773/14/BD oraz indywidualna interpretacja prawa podatkowego wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 października 2015 r. sygn. ILPB1/4511-1-1077/15-2/TW.

W ocenie Wnioskodawcy, wartość paliwa zużytego przez pracowników podczas wykonywania samochodem służbowym przejazdów na trasie z miejsca zamieszkania do Jego siedziby oraz w kierunku odwrotnym nie powinna stanowić dla pracowników przychodu powiększającego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem przejazdy takie będą miały charakter służbowy, a zużycie paliwa w czasie tych przejazdów nie będzie generowało powstania żadnych korzyści dla pracownika lecz wyłącznie dla Wnioskodawcy jako pracodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę pism co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zostały one wydane w indywidualnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/