Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 5-10-2017 r. – DI/100000/43/973/2017

UZASADNIENIE

Dnia 8 sierpnia 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 2 sierpnia 2017 r. przedsiębiorcy (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 września, doręczonym dna 11 września 2017 r.

Wnioskodawca w treści złożonego wniosku wskazuje, że zgodnie z postanowieniami Regulaminu Wynagradzania Pracodawcy „Pracownicy, którzy są jednocześnie członkami (…) otrzymują dodatkowe wynagrodzenie.”. Każdy z pracowników ma ponadto obowiązek do indywidualnego zwiększenia wysokości składki na (…) i upoważnienia Pracodawcy do potrącania tej dodatkowej składki ze swojego wynagrodzenia.

Pracodawca podpisał jednocześnie umowę z (…) zgodnie z którą potrącone składki, zarówno płacone przez Pracodawcę jak i dodatkowo uiszczane przez pracowników, gromadzone są na indywidulanych kontach poszczególnych pracowników.

Każdy z pracowników ma uprawnienie, ale nie obowiązek, wykorzystać zgromadzone w ten sposób pieniądze na zapłatę za usługi medyczne świadczone przez lekarzy, placówki medyczne oraz inne usługi świadczone przez zakłady optyczne, z którymi zawarła stosowne umowy. Pracownik, płacąc za usługi medyczne ze środków zgromadzonych we wskazany wyżej sposób, zdaniem (…) uzyskuje korzyść majątkową, ponieważ jedynie w części sam je finansuje, w pozostałej części wykorzystuje natomiast pieniądze pochodzące z części składki opłacanej na ten cel przez Pracodawcę. Tym samym, w ocenie (…) opłata za usługi medyczne jest świadczona w cenach niższych niż dla osób, które nie gromadzą środków na indywidulanych kontach (…).

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy dodatkowe wynagrodzenie wypłacane przez Pracodawcę członkom (…) jest wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne zgodnie z § 2 ust. 1 pkt. 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Stanowi on, iż podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Pismem z dnia 25 sierpnia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia opisu stanu faktycznego wniosku oraz wskazanie własnego stanowiska w sprawie. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 września 2017 r. złożonym w dniu 11 września 2017 r.

W odpowiedzi na pismo wnioskodawca wyjaśnił, iż:

1. Dodatkowe wynagrodzenie pochodzące od pracodawcy zasila indywidualne konta pracowników, którzy deklarują chęć przystąpienia i korzystania z opieki medycznej Ponadto indywidualne konta, na których gromadzone są środki przeznaczone na zakupy usług medycznych, są obowiązkowo zasilane przez wpłaty indywidualne pracowników. Indywidualne konto pracownik może zamknąć w każdym momencie, a niewykorzystaną część składek wycofać bez potrąceń.
2. Wartość dodatkowego wynagrodzenia, przeznaczonego na zakupy usług medycznych, stanowi przychód pracowników w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
3. Z Regulaminu Wynagradzania, w którym umieszczony jest zapis przyznający zadeklarowanym pracownikom dodatkowe wynagrodzenie przeznaczone na zakupy usług medycznych wynika, iż sam fakt uczestniczenia w programie (…) uprawnia pracownika do zakupu usług medycznych po cenie niższej niż dla pracowników nie uczestniczących w (…)

Pracownicy, niezadeklarowani przy zakupach usług medycznych sami ponoszą koszty w całości.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie wnioskodawca wskazał, iż jego zdaniem wartość dodatkowego wynagrodzenia przysługującego tylko zadeklarowanym członkom (…) jest wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Pracownicy ponoszą jedynie częściową, niższą odpłatność za możliwość korzystania z usług medycznych, a prawo do korzystania z tańszych usług oraz związany z tym obowiązek partycypacji w kosztach wynika z zapisów zawartych w Regulaminie Wynagradzania obowiązującym u pracodawcy. Zadeklarowani pracownicy uzyskują korzyść materialną w stosunku do niezadeklarowanych, gdyż przy zakupach usług medycznych wykorzystują środki zgromadzone na indywidualnym koncie pochodzące zarówno od pracodawcy jak i zgromadzone samodzielnie, tym samym w ocenie wnioskodawcy uzyskują uprawnienie do zakupu usług medycznych po cenie niższej niż detaliczna.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za nieprawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej _ oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie z art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r . w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r., poz. 2236 ze zm.) wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś §2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

1. wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,
2. przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od ww. wartości.

Przedsiębiorca w przedmiotowym wniosku wskazał, że dodatkowe wynagrodzenie pochodzące od pracodawcy zasila indywidualne konta pracowników, którzy deklarują chęć przystąpienia i korzystania z opieki medycznej. Każdy z pracowników ma uprawnienie, ale nie obowiązek, wykorzystać zgromadzone w ten sposób pieniądze na zapłatę za usługi medyczne świadczone przez lekarzy, placówki medyczne oraz inne usługi świadczone przez zakłady optyczne, z którymi (…) zawarła stosowne umowy.

Faktycznie więc pracownicy otrzymują świadczenie o charakterze pieniężnym, które nie spełnia warunków do skorzystania z wyłączenia określonego w przepisie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, bowiem z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które przybierają postać niepieniężną.

Dodatkowe wynagrodzenie przyznane pracownikom przez pracodawcę na podstawie obowiązującego w spółce regulaminu wynagradzania na zakup przez nich usług medycznych nie może być utożsamiane z korzyściami materialnymi wynikającymi z regulaminu wynagradzania, a tylko te korzystają z wyłączenia przewidzianego § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia. Wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne określonych przychodów stanowi bowiem wyjątek od ogólnej zasady wyrażonej w art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, że podstawą wymiaru składek na te ubezpieczenia stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskiwany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Ten przepis rozporządzenia nie przewiduje wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczeń pieniężnych. Tym samym bez względu na to, że dodatkowe wynagrodzenie pochodzące od pracodawcy zasila indywidualne konta pracowników na zakup usług medycznych stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Powyższe będzie miało zastosowanie również do składek na ubezpieczenie zdrowotne, bowiem z art. 81 ust.l ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (…).

źródło: https://bip.zus.pl