Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 19-06-2017 r. – WPI/200000/43/667/2017

Ustalanie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne – koszty wyżywienia, koszty zakwaterowania, koszty dojazdu pracownika do miejsca pracy i z powrotem, dodatek za rozłąkę

UZASADNIENIE

W dniu 26 maja 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (…) reprezentowana przez Radcę Prawnego (…) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawił:

(1) (…) (dalej jako „Przedsiębiorca„) jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie montażu maszyn i urządzeń dla logistyki i przemysłu oraz montażu regałów- magazynowych. Przedmiotowa działalność jest prowadzona przez Przedsiębiorcę pod firmą

(2) Przedsiębiorca zatrudnia wyspecjalizowanych pracowników. Przedsiębiorca planuje zorganizować swoją działalność w ten sposób, że pracownicy Przedsiębiorcy będą świadczyć pracę w miejscach wskazanych bezpośrednio przez kontrahentów Przedsiębiorcy (miejscach, w których montowane będą systemy automatyki magazynowej, regały magazynowe etc.), poza siedzibą pracodawcy.

(3) W związku z powyższym, pracownicy Przedsiębiorcy będą świadczyć pracę w różnych miejscach w Polsce lub za granicą (na terenie Unii Europejskiej), a ich miejsce pracy nie będzie miało charakteru stałego.

(4) W ww. miejscach pracownicy będą wykonywać swoje standardowe, typowe obowiązki wynikające z umowy o pracę, zaś sam ich wyjazd do pracy w kraju lub za granice nie będzie miał charakteru incydentalnego, a będzie stanowił zorganizowany model działalności Przedsiębiorcy. Wyjazdy pracowników będą odbywały się regularnie i będą obejmowały okresy nie dłuższe niż 3 miesiące (zwykle ok. 30 dni).

(5) Na tej podstawie Przedsiębiorca planuje dokonać zmiany umów o pracę w ten sposób, by przewidywały one tzw. ruchome miejsce pracy na terenie Polski (miejscem pracy będzie każde miejsce, w którym pracodawca prowadzi prace montażowe lub serwisowe). W przypadku wyjazdów zagranicznych (na terenie Unii Europejskiej) Przedsiębiorca zamierza zaś każdorazowo zawierać z pracownikiem aneks do obowiązującej umowy o pracę, który będzie wskazywał kraj wyjazdu i obowiązujące pracownika warunki pracy i płacy.

(6) W związku z koniecznością odbywania ww. wyjazdów pracownik nie będzie zmieniał miejsca zamieszkania, posiadając ośrodek życia w miejscowości, w której na stałe zamieszkuje przedmiotowe wyjazdy będą odbywały się wyłącznie w związku z realizacją obowiązków służbowych i świadczeniem pracy na rzecz Przedsiębiorcy.

(7) W związku z planowanym świadczeniem przez pracowników pracy w różnych miejscach w kraju lub za granicą (na terenie Unii Europejskiej), Przedsiębiorca – w sytuacji, w której pracownicy będą świadczyć pracę w innym miejscu niż miejsce zamieszkania -zamierza:

(a) wypłacać pracownikom określoną kwotę w wysokości i na warunkach określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167. dalej jako „Rozporządzenie dot. podróży służbowej„) w celu pokrycia kosztów wyżywienia pracowników w miejscu świadczenia pracy;

(b) pokrywać koszty zakwaterowania pracowników w miejscu świadczenia pracy w ten sposób, że Przedsiębiorca zarezerwuje dla pracowników hotel w miejscu realizacji danego kontraktu i pokryje wynikający stąd koszt, ewentualnie Przedsiębiorca zwróci pracownikom poniesione przez nich koszty zakwaterowania w miejscu realizacji danego kontraktu na podstawie dokumentu księgowego (faktury VAT) wystawionego na Przedsiębiorcę, przy czym pracownicy będą mogli skorzystać z noclegu wyłącznie w miejscu i czasie wskazanym przez. Przedsiębiorcę oraz na warunkach przez niego określonych.

(c) pokrywać koszty dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy i z powrotem w ten sposób, że Przedsiębiorca zorganizuje i pokryje koszty transportu pracowników do miejsca realizacji danego kontraktu i z powrotem, ewentualnie Przedsiębiorca zwróci pracownikom poniesione przez nich koszty dojazdu do miejsca realizacji danego kontraktu i z powrotem na podstawie dokumentu księgowego i faktury VAT) wystawionego na Przedsiębiorcę, przy czym pracownicy będą mogli skorzystać z dojazdu wyłącznie do miejsca/z miejsca oraz w czasie wskazanym przez Przedsiębiorcę i na warunkach przez niego określonych;

(d) wypłacać pracownikom dodatek za rozłąkę, rekompensujący niedogodności związane ze świadczeniem pracy poza miejscem zamieszkania.

(8) Z uwagi na bezpośredni związek z osiąganymi przychodami. Przedsiębiorca zamierza rozliczać wszystkie koszty związane z ww. świadczeniami jako koszty stanowiące koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów podatkowych.

(9) Mając na względzie przedstawiony powyżej stan taktyczny, w związku z brakiem stałego miejsca pracy i z uwagi na regularne wyjazdy pracowników do pracy w różne miejsca w kraju lub za granicą (na terenie Unii Europejskiej), Przedsiębiorca powziął wątpliwość czy:

A. świadczenie wypłacane pracownikom w celu pokrycia kosztów wyżywienia w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobierania i opłacania od niego składek.

B. świadczenie wypłacane pracownikom w celu pokrycia kosztów wyżywienia w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobrania i opłacenia od niego składek?

C. świadczenie w postaci zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobrania : opłacenia od niego składek?

D. świadczenie w postaci zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobrania i opłacenia od niego składek?

E. świadczenie w postaci zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy w Polsce i z powrotem w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobrania i opłacenia od niego składek?

F. świadczenie w postaci zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) i z powrotem będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobrania i opłacenia od niego składek?

G. dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom świadczącym prace w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy, w celu rekompensaty niedogodności związanych ze świadczeniem pracy poza miejscem zamieszkania, będzie stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczeniu społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobrania i opłacenia od niego składek?

H. Dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom świadczącym prace za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej), w celu rekompensaty niedogodności związanych ze świadczeniem pracy poza miejscem zamieszkania, będzie stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a na Przedsiębiorcy będzie ciążył obowiązek naliczenia, pobrania i opłacenia od niego składek?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie:

A. Stanowisko Przedsiębiorcy:

(10) W opinii Przedsiębiorcy, wyjazdy pracowników do pracy w kraju lub za granicą nie będą stanowiły podróży służbowych w rozumieniu art. 77⁵ § 1 kodeksu pracy (Dz U. z 2016 r. poz. 1666. dalej jako „k.p.”), a w konsekwencji do świadczeń wypłacanych pracownikom przez Przedsiębiorcę nic znajdą bezpośredniego zastosowania przepisy Rozporządzenia dot. podróży służbowej.

(11) Zdaniem Przedsiębiorcy, świadczenie przez pracowników pracy w różnych miejscach na terenie kraju będzie zwykłym świadczeniem pracy zgodnie z umową o pracę, zaś w przypadku wyjazdów pracowników do innych krajów Unii Europejskiej będą one kwalifikowane jako delegowanie pracowników, o którym mowa w dyrektywie 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (dalej jako „Dyrektywa 96/71/WE”).

(12) Mając na względzie powyższe, w zakresie, w jakim niniejszy wniosek:

a) dotyczy świadczenia pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy – odnosi się on do zwykłego świadczenia przez pracowników pracy na podstawie umowy o pracę (tj. pracownicy nie pozostają w podróży służbowej);

b) dotyczy świadczenia pracy za granicą (na terenie innych krajów Unii Europejskiej) – odnosi się on do wykonywania pracy poza granicami kraju w ramach delegowania w rozumieniu Dyrektywy 96/71/WE (tj. pracownicy nie pozostają w podróży służbowej).

(13) Jednocześnie Przedsiębiorca wskazuje, że pracownicy delegowani do pracy poza granicami kraju będą podlegać ustawodawstwu polskiemu na podstawie art. 12 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Okres delegowania pracowników do pracy poza granicami kraju nie przekroczy bowiem 12 miesięcy, a pracownicy nie będą wysłani za granicę w celu zastąpienia innego pracowników/innych pracowników

(14) Zdaniem Wnioskodawcy: (i) świadczenie wypłacane pracownikom w celu pokrycia kosztów wyżywienia w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy a także w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) oraz (ii) dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw ruchomego miejsca pracy a także w czasie świadczenia przez nich pracy za granica (w innym kraju Unii Europejskiej) będą stanowić przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity; Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm” dalej jako „Ustawa o PIT”).

(15) Natomiast świadczenia w postaci: (i) zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy a także w czasie świadczenia przez nich pracy za granica (w innym kraju Unii Europejskiej) oraz w postaci (ii) zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy w Polsce i z powrotem w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy a także do miejsca świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju I nii Europejskiej) i z powrotem nie będą stanowić przychodu pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu Ustawy o PIT.

(16) Mając na względzie powyższe. Przedsiębiorca jest zdania, że:

A. świadczenie wypłacane pracownikom w celu pokrycia kosztów wyżywienia w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy, będzie stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne;

B. świadczenie wypłacane pracownikom w celu pokrycia kosztów wyżywienia w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) będzie stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne;

C. świadczenie w postaci zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

D. świadczenie w postaci zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne;

E. świadczenie w postaci zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy w Polsce i z powrotem w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne;

F. świadczenie w postaci zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) i z powrotem nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne:

G. dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom świadczącym pracę w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy, w celu rekompensaty niedogodności związanych ze świadczeniem pracy poza miejsce zamieszkania będzie stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ale będzie on jednocześnie korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Dz. U. z 2015 r. poz. 2236 ze zm., dalej jako „Rozporządzenie składkowe”) – do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju;

H. Dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom świadczącym pracę za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej), w celu rekompensaty niedogodności związanych ze świadczeniem pracy poza miejscem zamieszkania będzie stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ale będzie on jednocześnie korzystał ze zwolnienia o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 18 Rozporządzenia składkowego do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju;

(17) Jednocześnie Przedsiębiorca stoi na stanowisku, że w przypadku delegowania do pracy za granicę pracownika, którego przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963 ze zm. dalej jako „Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych”) i który nie jest osobą, o której mowa w art. 18 ust. 12 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osiągnięty przez niego przychód będzie korzystał ze zwolnienia przewidzianego w § 2 ust. 1 pkt 16 Rozporządzenia składkowego, zgodnie z którym podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niz przeciętne wynagrodzenie o którym mowa w art. 19 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz. warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód takiej osoby stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

B. Uzasadnienie stanowiska Przedsiębiorcy w odniesieniu do charakteru wyjazdów.

(18) Zgodnie z art. 77⁵ § 1 k.p., podróżą służbową jest wykonywanie przez pracownika na polecenie pracodawcy zadań służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.

(19) Konstytutywnym elementem podróży służbowej jest fakt, że odbywa się ona poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy. Pod pojęciem stałego miejsca pracy należy rozumieć miejsce pracy określone w umowie o pracę. W konsekwencji, w ramach podroży służbowej nie następuje zmiana umówionego miejsca pracy, a pracownik jedynie tymczasowo świadczy pracę w innym miejscu niż określone w jego umowie o pracę

(20) Ponadto, przy ocenie, czy dany wyjazd pracownika można zakwalifikować jako podróż służbową należy uwzględnić również charakter i rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy w ramach danego wyjazdu.

(21) W orzecznictwie dominuje pogląd, zgodnie z którym zadania wykonywane w ramach podróży służbowej mogą mieć wyłącznie charakter incydentalny, tymczasowy i nietypowy w przypadku podróży służbowej, pracownik nie wykonuje zatem zadań, które należą do jego zwykłych, umownych czynności pracowniczych, Sąd Najwyższy podkreśla w swym orzecznictwie, że podróż służbowa stanowi wyłom w zwykłym świadczeniu pracy przez pracownika, a samą pracę świadczoną w trakcie podróży służbowej wyróżnia sporadyczność i przemijający czas trwania oraz wykonywanie ściśle określonego zadania (wyrok Sądu Najwyższego z 3 grudnia 2009 r . sygn. akt II PK 138/09, niepubl). Z tego punktu widzenia, podróż służbowa jest ujmowana jako niecodzienne i okazjonalne zjawisko wśród obowiązków pracownika.

(22) Na tej podstawie, Przedsiębiorca stoi na stanowisku, że w sytuacji, w której pracownicy będą świadczyć zwykłą, standardową pracę wynikającą z ich umowy o pracę w różnych miejscach w kraju lub za granicą, a takie wyjazdy nie będą następowały na podstawie polecenia wyjazdu służbowego i będą miały dla pracowników charakter rutynowy, wynikający z przyjętego przez Przedsiębiorcę modelu działalności, nie będą przebywać w podróży służbowej w rozumieniu przepisów k.p.

(23) Z tych względów, niniejszy wniosek dotyczy pracowników wykonujących pracę w kraju w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy oraz pracowników wykonujących pracę poza granicami kraju w ramach delegowania w rozumieniu Dyrektywy 96/71/WE.

C. Świadczenie w celu pokrycia kosztów wyżywienia a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

(24) Z uwagi na fakt, że pracownicy Przedsiębiorcy nie będą przebywać w podróży służbowej ani w kraju ani za granicą. Przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do wypłacania na ich rzecz diet. o których mowa w Rozporządzeniu dot. podroży służbowej.

(25) Zdaniem Przedsiębiorcy, jeśli zdecyduje się on na wypłacanie świadczenia w celu pokrycia kosztów wyżywienia w miejscu wykonywania pracy, świadczenie to będzie stanowić przychód pracownika w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Korzystając w wyżywienia finansowanego przez Przedsiębiorcę pracownik uzyska bowiem świadczenie, które będzie ponoszone w jego interesie, takie świadczenie będzie stanowić formę przysporzenia, gdyż pracownik nie będzie musiał ponosić już wydatków związanych z wyżywieniem, które musiałby ponieść, gdyby nic świadczenie zapewnione przez Przedsiębiorcę.

(26) Jako uzasadnienie dla takiego stanowiska. Wnioskodawca wskazuje, że w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. (K 7/13) stwierdzono, iż za przychód mogą być uznane nieodpłatne świadczenia, które

a. po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (pracownik skorzystał z nich w pełni dobrowolnie):

b. po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, które musiałby ponieść:

c. po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nic jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

(27) W opinii Wnioskodawcy, pokrycie przez pracodawcę kosztów wyżywienia pracownika w miejscu wykonywania przez niego pracy (także za granicą) jest świadczeniem spełnionym w interesie pracownika i przynosi pracownikowi korzyść w postaci uniknięcia wydatków, które i tak musiałby on ponieść. Ponadto, uzyskiwane świadczenie jest spełnione za zgoda pracownika, można je powiązać z osobą konkretnego pracownika i ma ono charakter wymierny (tak również Wojewódzki -Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 5 maja 2016 r. sygn. akt I SA/Wr232/16, niepubl.).

(28) W konsekwencji, z uwagi na fakt, że świadczenie wypłacane pracownikom przez Przedsiębiorcę w celu pokrycia kosztów wyżywienia w miejscu świadczenia pracy będzie stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu Ustawy o PIT, powinno zostać ono uwzględnione również w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zgodnie bowiem z art 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 4 pkt. 9 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych, u także przychodów niepodlegających uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na podstawie przepisów Rozporządzenia składkowego. Przepisy Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają zatem włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu Ustawy o PIT.

D. Pokrycie/zwrot kosztów zakwaterowania pracowników a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

(29) w opinii Przedsiębiorcy, pokrycie/zwrot kosztów zakwaterowania pracowników w miejscu świadczenia przez nich pracy nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

(30) Zdaniem Przedsiębiorcy, jeśli zdecyduje się on na pokrycic/zwrol pracownikom kosztów zakwaterowania w miejscu świadczenia pracy, świadczenie to nie będzie stanowiło przychodu pracownika w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągniętego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy

(31) Przedmiotowe świadczenie nie będzie bowiem czynione w interesie pracownika a wyłącznic w interesie Przedsiębiorcy ponieważ będzie wynikać z powierzonych pracownikowi obowiązków służbowych, tj. świadczenie pracy w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy albo w ramach oddelegowania do pracy za granice. Świadczenie to nie przyniesie zatem pracownikowi korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musiałby ponieść. Co więcej, pracownik nie będzie miał możliwości dysponowania takim świadczeniem ani swobodnego rozporządzania nim, gdyż będzie mógł z niego skorzystać wyłącznie w miejscu, czasie i na warunkach określonych przez Przedsiębiorcę

(32) W okolicznościach opisanych powyżej Naczelny Sąd Administracyjny przyjmuje w swym orzecznictwie, że pokrycie/zwrot kosztów zakwaterowania pracownika nie stanowi przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu Ustawy o PIT (tak w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z. dnia 15 kwietnia 2016 r. sygn. akt II FSK 635/14. niepubl.,: analogicznie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lipca 2015 r. sygn. akt II FSK 1689/13. niepubl.).

(33) Orzecznictwo sądów administracyjnych stoi zatem na stanowisku, iż pokrycie/zwrot kosztów zakwaterowania pracownika w miejscu świadczenia przez niego pracy nie stanowi przychodu pracownika w rozumieniu Ustawy o PIT. Z uwagi na fakt że pojęcie przychodu w rozumieniu przepisów Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i Ustawy o PIT jest wspólne, zwrot kosztów zakwaterowania pracowników w miejscu świadczenia przez nich pracy nie będzie stanowił również, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

(34) Jednocześnie Przedsiębiorca wywodzi, że nawet gdyby pokrycie zwrot kosztów zakwaterowania pracowników został uznany za element podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, mógłby on podlegać wyłączeniu, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia składkowego, zgodnie z ww. przepisem, korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji nie stanowią podstawy wymiaru składek. Powyższe wyłączenie odnosiłoby się zatem do sytuacji, w których pracownik partycypowałby w kosztach zapewnionego mu przez Przedsiębiorcę noclegu, a taką zasadę przewidywałby regulamin wynagradzania obowiązujący u Przedsiębiorcy

E. Pokrycie/zwrot kosztów dojazdu pracowników a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

(35) W zakresie pokrycia/zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy i z powrotem Przedsiębiorca podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w punkcie D powyżej, wskazując, że przedmiotowe świadczenie nie będzie dokonywane w interesie pracownika, a wyłącznie w interesie pracodawcy, gdy będzie wynikało z powierzonych pracownikowi obowiązków służbowych. Pracownik nie będzie zaś uprawniony do rozporządzania tym świadczeniem ani do dysponowania nim, gdyż będzie mógł z niego skorzystać wyłącznie w miejscu, czasie i na warunkach określonych przez Przedsiębiorcę. W konsekwencji, świadczenie to nie przyniesie pracownikowi korzyści ani w postaci powiększenia aktywów ani uniknięcia wydatków, które musiałby ponieść.

(36) Zdaniem Przedsiębiorcy, zgodnie z przywołanym wyżej orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, które należy odnosić w równym stopniu do pokrycia/zwrotu kosztów dojazdu, zapewnienie pracownikom dojazdu do miejsca świadczenia pracy i z powrotem nie będzie stanowiło przychodu pracownika w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągniętego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

(37) W konsekwencji powyższego, zapewnienie pracownikom dojazdu do miejsca świadczenia pracy i z powrotem nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek tut ubezpieczeniu społeczne.

(38) Jednocześnie Przedsiębiorca wywodzi, że nawet gdyby pokrycie /zwrot kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy i z. powrotem został uznany za element podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, mógłby on podlegać wyłączeniu, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia składkowego, zgodnie z ww. przepisem, korzyści materialne wnikające w układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, u polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów łub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji nie stanowią podstawy wymiaru składek. Powyższe wyłączenie odnosiłoby się zatem tło sytuacji, w których zapewnienie pracownikowi nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego dojazdu do miejsca świadczenia pracy wynikałoby z regulaminu wynagradzania obowiązującego u Przedsiębiorcy

F. Dodatek za rozłąkę a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

(39) Zdaniem Przedsiębiorcy dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom w celu zrekompensowania niedogodności związanych ze świadczeniem pracy poza miejscem zamieszkania będzie stanowić przychód pracownika w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Przedmiotowe świadczenie będzie bowiem czynione za zgodą pracownika i w jego interesie, a pracownik będzie mógł nim dowolnie dysponować.

(40) W konsekwencji, dodatek ten będzie stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w opinii Przedsiębiorcy dodatek ten będzie jednak korzystał z wyłączenia, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 18 Rozporządzenia składkowego, zgodnie z którym podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowi dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom czasowo przeniesionym do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

(41) W opinii Przedsiębiorcy, pracownik, który świadczy pracę poza miejscem zamieszkania, w ramach ruchomego miejsca pracy albo delegowania do pracy w innym kraju Unii Europejskiej jest pracownikiem „czasowo przeniesionym”, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt IX Rozporządzenia składkowego, co powoduje, że wypłacony mu dodatek za rozłąkę będzie wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

G. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku wyjazdów zagranicznych – reguła ogólna

(42) Przedsiębiorca stoi również na stanowisku, że w odniesieniu do:

(a) pracownika Przedsiębiorcy, którego przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i który jednocześnie

(b) jest delegowany przez Przedsiębiorcę do pracy za granicę w rozumieniu Dyrektywy 96/71/WE i który jednocześnie

(c) nie jest osobą wymienioną w art. 18 ust. 12 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie będzie stanowiła część wynagrodzenia w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce stery budżetowej z tytułu podroży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód takiej osoby stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

(43) Powyższe wyłączenie Przedsiębiorca opiera na brzmieniu § 2 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia składkowego.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ponadto stosownie do art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, fundusz Pracy. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek

Jednocześnie Zakład zaznacza, że w drodze niniejszej decyzji dokonuje jedynie oceny stanowiska Przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska Przedsiębiorcy, dokonywana pod katem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o opis stanu faktycznego zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreśleniu przy tym wymaga fakt. iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia lub dacie wydania decyzji Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych, ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek nu ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j Dz.U. 2015 r. poz. 2236 ze zm.) zawierającego zamknięty katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla określonych grup ubezpieczonych, w tym m.in. pracowników.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust 2. art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j Dz.U z 2016 r. poz. 2032 ze z.m ) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle powyższego przepisu, co do zasady, jeśli określony składnik wynagrodzenia stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, to istnieje z tego tytułu obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego. czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zakład zaznacza również, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wydaje interpretacje indywidualne wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowym zakresie, gdyż zgodnie z art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w myśl którego zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) – sprawy te należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. Powyższe ograniczenie w tematyce, w której Zakład jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwia potwierdzenie przez Organ dokonanej przez Wnioskodawcę w treści wniosku interpretacji prawa podatkowego. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład nie odnosi się do dokonanej przez Wnioskodawcę wykładni prawa podatkowego, a wyłącznie dokonuje interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na zawartych wniosku wskazaniach Wnioskodawcy co do kwalifikacji przychodowej poszczególnych świadczeń przedstawionych przez Przedsiębiorcę.

Ponadto kwestia wykonywania przez pracownika w opisanej sytuacji pracy w ramach krajowej lub zagranicznej podróży służbowej nie jest zagadnieniem z zakresu zastosowania przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a w rezultacie Zakład nie jest uprawniony do jej potwierdzania poprzez wydanie pisemnej interpretacji. W konsekwencji, niniejsza decyzja została wydana w oparciu o wskazanie Wnioskodawcy co do charakteru pracy wykonywanej przez pracowników.

Zgodnie z opisem zawartym we wniosku pierwszego zagadnienia wynika że Wnioskodawca zamierza wypłacać pracownikom świadczącym pracę w Polsce jak również za granicą (na terenie Unii Europejskiej) w ramach delegowania określoną kwotę w celu pokrycia kosztów wyżywienia pracowników w miejscu świadczenia pracy Wnioskodawca zaznaczy, ze jego zdaniem świadczenie przez pracowników pracy w różnych miejscach na terenie kraju będzie zwykłym świadczeniem pracy zgodnie z umową o pracę zaś w przypadku wyjazdów pracowników do innych krajów Unii Europejskiej będą one kwalifikowane jako delegowanie pracowników. Pracownicy delegowani będą podlegać polskiemu ustawodawstwu. Wnioskodawca poinformował, że wypłacane pracownikom świadczenie w celu pokrycia kosztów wyżywienia w czasie świadczenia przez nich pracy zarówno w Polsce jak i za granicą w ramach delegowania, będzie stanowić przychód pracownika w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy, uzyskane przez pracowników świadczenie będzie stanowiło również podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Wnioskodawca oświadczył również, że ww. pracownicy nie będą w podróży służbowej. Zatem w opisanym zdarzeniu przyszłym nie znajdą zastosowania wyłączenia przewidziane w § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wyłączenie wynikające z § 2 ust. 1 pkt 15 ww. rozporządzenia odnosi się do należności pracowników, o których mowa w art. 77⁵ ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. 2016 r. poz. 1666 ze zm. tj. należności przysługujących pracownikowi na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbowa, z tytułu wykonywania na polecenie pracodawcy zadań służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.

W świetle powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy świadczenia wypłacanego pracownikom w celu pokrycia kosztów wyżywienia w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce jak również, za granicą

Kolejnymi ze świadczeń przedstawionych przez Przedsiębiorcę we wniosku złożonym w dniu 26 maja 2017 r są świadczenia w postaci pokrycia/zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw ruchomego miejsca pracy. Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy powyższe świadczenia nie będą stanowić przychodu pracowników z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji powyższego, mając na uwadze, zawarty w przytoczonych powyżej art 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nierozerwalny związek pomiędzy kwalifikacją określonego świadczenia jako przychód ze stosunku pracy i jego uwzględnieniem w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, uznać należy, że wskazane przez Wnioskodawcę świadczenia nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników w – czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce.

Uwzględniając powyższe, uznać należy za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne świadczenia u postaci pokrycia/zwrotu kosztow zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy

Z treści wniosku wynika również, iż tożsame świadczenia będą przysługiwały pracownikom w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej), zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy również nie będą one stanowiły przychodu z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle powyższego, w oparciu o przedstawione uprzednio przepisy prawa, świadczenia te nie będą również podlegały uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej).

W konsekwencji, za prawidłowe uznać należy również stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne świadczenia w postaci pokrycia/zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą.

Natomiast odnosząc się do kwestii wyłączeniu w w. kosztów zakwaterowania pracowników z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zauważyć należy, że wskazanie przez Wnioskodawcę, iż dane świadczenie w ogóle nie stanowi przychodu z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy skutkuje bezpośrednio nieuwzględnieniem go w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, ale również uniemożliwia przejście na grunt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i wskazanych tam wyłączeń. W § l ww. rozporządzenia wskazano podobnie jak w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnieniu w ramach stosunku pracy. W konsekwencji. Organ mógłby wypowiadać się w zakresie zasadności zastosowania wyłączeń zawartych w § 2 rozporządzenia (m.in. wskazanego § 2 ust. 1 pkt 26) wyłącznie w sytuacji gdyby świadczenie to stanowiło przychód ze stosunku pracy.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej możliwości wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w oparciu u ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pokryciu/zwrotu kosztów zakwaterowania pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy

W złożonym wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów Wnioskodawca zwrócił się również z zapytaniem w zakresie świadczeń w postaci pokrycia, zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia przez nich pracy w Polsce i z powrotem, zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy powyższe świadczenia nie będą stanowić przychodu pracowników z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W rezultacie, w oparciu o tożsame zc wskazanymi powyżej zasady prawa, stwierdzić należy, że opisane przez Wnioskodawcę świadczenia nic będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników w czasie świadczenia przez nich pracy w Polsce.

Uwzględniając powyższe, uznać należy za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne świadczenia w postaci pokrycia/zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy w Polsce i z powrotem.

Z treści wniosku wynika również, iż pokrycie/zwrot kosztów dojazdu do miejsca wykonywania pracy i z powrotem będzie przysługiwało pracownikom również w czasie świadczenia przez nich pracy za granicą (w innym kraju Unii Europejskiej) Świadczenie to nie będzie stanowiło przychodu pracowników z tytułu stosunku pracy, a w konsekwencji nie będzie również podlegało uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników w związku z wykonywaniem przez nich pracy za granicą.

W świetle powyższego, za prawidłowe uznać należy również stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne świadczenia w postaci pokry cia zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca wykonywania pracy za granicą i z powrotem,

Natomiast odnosząc się do kwestii wyłączenia ww. kosztów dojazdu pracowników z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zauważyć należy, podobnie jak w przypadku zakwaterowania, że wskazanie przez Wnioskodawcę, iż dane świadczenie w ogóle nie stanowi przychodu z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy skutkuje bezpośrednio nieuwzględnieniem go w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, ale również uniemożliwia przejście na grunt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i wskazanych tam wyłączeń. W § 1 w w. rozporządzenia wskazano – podobnie jak w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W konsekwencji. Organ mógłby wypowiadać się w zakresie zasadności zastosowania wyłączeń zawartych w § 2 rozporządzenia m.in. wskazanego § 2 ust. 1 pkt 26) wyłącznie w sytuacji gdyby świadczenie to stanowiło przychód ze stosunku pracy.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej możliwości wyłączeniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w oparciu o § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pokrycia zwrotu kosztów dojazdu pracowników do miejsca świadczenia pracy i z powrotem.

Kolejnym świadczeniem wypłacanym pracownikom w okresie wykonywania przez nich pracy w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy będzie dodatek za rozłąkę.

Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy dodatek ten będzie stanowić przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 w związku z art 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie Wnioskodawca uznał, ze świadczenie to będzie podlegało zwolnieniu z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Z treści złożonego w dniu marca 2017 r. wniosku wynika ponadto, iż pracownicy będą świadczyć prace w różnych miejscach w Polsce. W ww. miejscach pracownicy będą wykonywać swoje standardowe, typowe obowiązki wynikające z umowy o pracę, zaś sam ich wyjazd do pracy nie będzie miał charakteru incydentalnego, a będzie stanowił zorganizowany model działalności przedsiębiorcy. Wnioskodawca wskazał również, że pracownicy będą świadczyli prace w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy na terenie Polski – miejscem pracy będzie każde miejsce, w którym Pracodawca będzie prowadzić prace montażowe

Jak wskazano powyżej, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, stosownie do art. 18 ust 1. art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Jednocześnie przytoczone rozporządzenie w § 2 zawiera zamknięty katalog świadczeń z tytułu stosunku pracy, podlegających po spełnieniu ściśle określonych warunków wyłączeniu z tej podstawy. Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 18 ww. rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowi dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom czasowo przeniesionym oraz strawne – do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju Podkreślić należy, że wskazany przepis stanowi wyjątek od zasady uwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe każdego przychodu uzyskiwanego przez pracownika z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tak wiec nie powinien podlegać wykładni rozszerzającej.

Zauważyć należy, że przepisy Kodeksu pracy obligują do określenia przez pracodawcę w umowie miejsca wykonywania pracy. Jednym ze sposobów określenia miejsca wykonywania pracy jest ustalenie go w sposób ruchomy np poprzez ogólne wskazanie, że miejscem pracy będzie każda miejscowość, w której pracodawca prowadzi lub będzie prowadził pracę, ewentualnie w ramach określonego w umowie obszaru Jak wskazano w uzasadnieniu uchwały Sadu Najwyższego z 9 grudnia 2011 r. (II P/ P 3/11) istotą tzw. „ruchomego” (zmiennego) miejsca pracy jest jego punktowość. z tym jednak, że punkt ten może być zmieniany zakres możliwych zmian w tym względzie w uzgodnionych granicach musi być determinowany rodzajem pracy świadczonej przez pracownika oraz naturą działalności prowadzonej przez pracodawcę i związaną z nią rzeczywistą potrzebą gospodarczą. Sąd Najwyższy zauważył również, że pracownik przedsiębiorstwa budowlanego realizującego inwestycje w różnych miejscowościach może mieć w umowie o prace określone miejsce wykonywania pracy (art. 29 § 1 pkt 2 k.p.) jako miejsce, gdzie jego pracodawca prowadzi budowy lub innego rodzaju stałe prace, ewentualnie ze wskazaniem, na jakim obszarze geograficznym. Stałym miejscem pracy takiego pracownika w rozumieniu art. 77⁵ § 1 k.p. jest wówczas każdorazowo to miejsce w granicach określonych w umowie o pracę – w który m pracownik przez dłuższy czas, stale, systematycznie świadczy pracę (miejsce budowy rculizowanej przez pracodawcę).

Z przepisu § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia wynika, że aby skorzystać z wyłączenia nim przewidzianego konieczne jest przeniesienie pracownika poza miejsce wykonywania przez niego pracy, które oznaczone jest w zawartej z nim umowie o pracę. Przeniesienie to które zwyczajowo następuje w ramach porozumienia pracownika z pracodawcy, musi mieć charakter tymczasowy (czasowy). W sytuacji natomiast, gdy w umowie o prace zawartej z pracownikiem wskazano jako miejsce świadczenia przez niego pracy alternatywnie kilka miejscowości lub też miejsca, w których pracodawca prowadzi prace montażowe lub serwisowe, nie sposób mówić o czasowym przeniesieniu pracownika to świadczenia pracy poza stale miejsce jego zatrudnienia.

W sytuacji więc gdy pracodawca wypłaca swoim pracownikom dodatkowe świadczenia, które nazywa dodatkiem za rozłąkę, mimo że pracownik nie zostaje czasowo przeniesiony do wykonywania pracy poza miejsce jej świadczenia określone w umowie o pracę, to wartość tego typu świadczeń nie może zostać wyłączona z podstawy wymiaru składek w oparciu o wskazany powyżej § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dodatku za rozłąkę wypłacanego pracownikom wykonującym prace w Polsce w ramach tzw. ruchomego miejsca pracy uznać należy za nieprawidłowe.

Odnosząc się do kolejnej z przedstawionych we wniosku kwestii dotyczącej wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dodatku za rozłąkę wypłacanego pracownikom delegowanym do pracy w innym kraju Unii Europejskiej, Zakład uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

W treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji oraz pisma stanowiącego jego uzupełnienie Przedsiębiorca wskazał, że jego pracownicy będą świadczyć pracę za granicą (na terenie Unii Europejskiej), gdzie będą wykonywać swoje standardowe typowe obowiązki w ramach regularnych wyjazdów obejmujących okresy nie dłuższe niż 3 miesiące (zwykle ok 30 dni) W przypadku wyjazdów zagranicznych Pracodawca zamierza każdorazowo zawierać z pracownikami aneks do obowiązującej umowy o pracę, który będzie wskazywał kraj wyjazdu i obowiązujące pracownika warunki pracy i płacy. Pracownicy będą wykonywali prace poza granicami kraju w rumach delegowania w rozumieniu Dyrektywy 96/71 WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. W związku z powyższym Wnioskodawca będzie wypłacał pracownikom świadczącym prace za granicą dodatek za rozłąkę w celu rekompensaty niedogodności związanych ze świadczeniem pracy poza miejscem zamieszkania. Dodatek ten będzie stanowił przychód pracowników z tytułu stosunku pracy, jednakże w ocenie Przedsiębiorcy będzie on podlegał wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na podstawie § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju

Przepis § 2 ust.1 pkt 18 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe umożliwia wyłączenie z podstawy wymiaru składek z tytułu stosunku pracy dodatku za rozłąkę wypłacanego pracownikom czasowo przeniesionym oraz strawnego – do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Z powyższego przepisu wynika, iż aby skorzystać z wyłączenia przewidzianego tym przepisem konieczne jest przeniesienie pracownika poza miejsce wykonywania przez niego pracy, które oznaczone jest w zawartej z nim umowie o pracę, taka sytuacja ma miejsce w przypadku oddelegowania pracownika do pracy poza granicami kraju.

W konsekwencji, wypłacany pracownikom delegowanym do pracy za granicą dodatek za rozłąkę będzie podlegał na podstawie wskazanego § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia – wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne do wysokości wskazanej w tym przepisie.

Wnioskodawca we własnym stanowisku zwrócił się również o potwierdzenie prawidłowości zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne mających zastosowanie do pracowników delegowanych do pracy za granicą, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i które nie są osobami wymienionymi w art. 18 ust. 12 tej ustawy.

Zauważyć należy, że z dniem 1 października 2016 r. na skutek wejścia w życie rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 sierpnia 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 2016 r. poz. 1381), zmianie uległa treść § 2 ust. 1 pkt. 16 rozporządzenia, regulująca zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników wykonujących pracę poza granicami kraju. W myśl § 2 ust. 1 pkt. 16 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w znowelizowanym brzmieniu, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art 10 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy – w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce stery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy.

Cytowany przepis w znowelizowanym brzmieniu ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy przychód pracownika za dany miesiąc jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie za pracę. Możliwość obniżania podstawy wymiaru składek o równowartość diet dotyczy zatem tylko tych osób, które uzyskują przychód wyższy niż przeciętne wynagrodzenie. Należy w tym miejscu zaznaczyć również, że w sytuacji gdy odliczenie od zarobków równowartości diet spowoduje obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika poniżej tego poziomu, podstawę wymiaru składek będzie można obniżyć jedynie do wysokości wskazanej kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ogólnej reguły ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku wyjazdów zagranicznych, uznać należy za prawidłowe.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (…).

źródło: https://bip.zus.pl