Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 5-05-2017 r. – WPI/200000/43/316/2017

Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne

UZASADNIENIE

W dniu 7 marca 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek złożony przez spółkę (…) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie opisu stanu faktycznego pismem z 4 kwietnia 2017 r. (wpływ do Oddziału w dniu 7 kwietnia 2017 r.).

Wnioskodawca poinformował, że w czerwcu 2016 r. zawarł umowę zlecenia na podstawie której powierzył osobie fizycznej świadczenie usług asystenta I trenera. W styczniu 2017 r. strony umowy zlecenia zakończyły współpracę rozwiązując umowę zlecenia za porozumieniem stron. W treści porozumienia rozwiązania przedmiotowej umowy zamieszczono następujący zapis: „W związku z wcześniejszym rozwiązaniem przedmiotowej umowy Klub zobowiązuje się wypłacić Asystentowi I Trenera tytułem odszkodowania … zł brutto (słownie: … złotych brutto) w terminie do dnia…..roku na wskazany przez Asystenta 1 Trenera rachunek bankowy”.

Dodatkowo w piśmie z 4 kwietnia 2017 r. Wnioskodawca wskazał, że opisane odszkodowanie stanowi przychód z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia -z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.). Przesłanką (przyczyną) wypłaty ww. odszkodowania było przedterminowe rozwiązanie umowy zlecenia, zawartej na czas określony bez możliwości jej wypowiedzenia, spowodowane tym, że wykonywane przez asystenta I trenera usługi nie przynosiły oczekiwanych efektów i z punktu widzenia Zleceniodawcy lepszym rozwiązaniem było rozwiązanie umowy i wypłata niższego odszkodowania niż dalsza współpraca i ponoszenie wyższych kosztów na wynagrodzenie asystenta I trenera.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem czy ma obowiązek odprowadzić składki ZUS od odszkodowania z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy zlecenia i czy odszkodowanie należy określać w kwocie brutto lub netto.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że od przedmiotowego odszkodowania nie należy uiszczać składek ZUS. Spółka opiera swoje stanowisko na § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu Faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego.

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2236 ze zm.).

Zgodnie z art. 18 ust. 1, 3 i 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa wart. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osób z nimi współpracujących) stanowi uzyskany z tytułu wykonywanej umowy przychód, w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.). jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Ponadto w myśl art. 20 ust. 1 tej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowa stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Zakład zaznacza przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, gdyż sprawy te w myśl art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) należą do kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów-dotyczących sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy w powyższym zakresie zawartym w piśmie z 4 kwietnia 2017 r.

Szczegółowe uregulowania dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek zostały zawarte w treści rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe rozporządzenie w § 2 zawiera zamknięty katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia, w treści obowiązującej od 1 sierpnia 2010 r.. przepisy § 2-4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, jednakże „odpowiedniość” zastosowania przepisów dotyczących zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ze względu na cechującą je formę przywileju, nie może oznaczać ich rozszerzającej wykładni. W konsekwencji nie każde wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wymienione w § 2-4 tegoż rozporządzenia, przewidziane dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o prace znajdzie zastosowanie do umów- zlecenia, a zastosowanie wyłączeń przewidzianych w tym rozporządzeniu w odniesieniu do umów zlecenia jest uzależnione od ich charakteru oraz dopuszczalności zawarcia poszczególnych instytucji w tego typu umowach.

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 3 wskazanego rozrządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Powyższe wyłączenie może mieć częściowe zastosowanie do świadczeń otrzymywanych przez zleceniobiorców, bowiem instytucja świadectwa pracy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy zlecenia lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, lub skrócenia okresu jej wypowiedzenia nie dotyczy zleceniobiorców. Mogą być natomiast wyłączone odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacone zleceniobiorcom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania umowy zlecenia, w tym z tytułu rozwiązania umowy z przyczyn lezących po stronie zleceniodawcy, o ile wypłata ma bezspornie taki charakter.

Z treści wniosku z 28 lutego 2017 r. oraz stanowiącego jego uzupełnienie pisma z 4 kwietnia 2017 r. wynika, że Wnioskodawca w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy zlecenia z asystentem I trenera, zamierza wypłacić odszkodowanie. Przesłanką wypłaty świadczenia jest przedterminowe rozwiązanie zawartej na czas określony umowy- zlecenia ze względu na brak oczekiwanych efektów usług wykonywanych przez zleceniobiorcę. Jak wskazano powyżej, wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne podlegają odszkodowania wypłacane zleceniobiorcom w związku z rozwiązaniem umowy zlecenia z przyczyn leżących po stronie zleceniodawcy, natomiast w- przedstawionej sytuacji przyczyną rozwiązania umowy był brak oczekiwanych efektów działań zleceniobiorcy i chęć uniknięcia ponoszenia przez Wnioskodawcę wyższych kosztów wynagrodzenia ww. osoby.

W świetle powyższego, uznać należy, że wypłacone zleceniobiorcy odszkodowanie nie podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na mocy § 2 ust. 1 pkt 3 wskazanego rozporządzenia.

Jednocześnie Zakład wskazuje, iż przedmiotem pisemnej interpretacji przepisów może być tylko sprawa ze ściśle, ustawowo określonego katalogu przedmiotowego. W konsekwencji w powyższym trybie Organ nie ma możliwości wypowiedzenia się co do prawidłowości treści i formy zapisów zawartych w umowach czy porozumieniach podpisywanych przez Przedsiębiorcę, w tym m.in. wskazywania czy zawarte w nich kwoty powinny być określone w wartości brutto czy netto.

Uwzględniając powyższe. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 marca 2017 r. w sprawie braku obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne od wypłaconego zleceniobiorcy odszkodowania z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy zlecenia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl