Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z 30-06-2016 r. – DI/100000/43/616/2016

Podleganie ubezpieczeniom społecznym członka zarządu spółki z oo i obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne

UZASADNIENIE

Dnia 27 maja 2016 r. do (…) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (…) wpłynął wniosek (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem doręczonym dnia 28 czerwca 2016 r.

Wnioskodawca zwrócił się z wnioskiem o wydanie interpretacji w sprawie odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od wynagrodzenia prezesa zarządu, który jest powołany na mocy uchwały zgromadzenia wspólników.

Uzupełniając wniosek pismem doręczonym dnia 28 czerwca 2016 r. wnioskodawca sprecyzował swoje pytanie wskazując, iż jest zainteresowany w rozstrzygnięciu czy członek zarządu (prezes) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który zostanie powołany mocą uchwały organu tej spółki, a z członkiem tym nie zostanie zawarta odrębna umowa o pracę, ma obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

W opinii wnioskodawcy w wypadku powołania członka zarządu spółki z o.o. uchwałą jej organu, jeśli zgodnie z wolą tego organu nie zostanie z powołanym członkiem zawarta umowa o pracę obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne nie zachodzi.

Powołanie w rozumieniu kodeksu spółek handlowych nie jest tożsame z powołaniem o którym mowa w art. 2 i art. 68 kodeksu pracy. Wynika ono z art. 201 kodeksu spółek handlowych i ma charakter organizacyjny. Nie ma też prawnych przeszkód by w uchwale powołującej członka zarządu spółki określić wysokość jego wynagrodzenia oraz zakres obowiązków.

Przedsiębiorca zauważa dalej, iż art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych określa zamknięty katalog tytułów stanowiących podstawę ubezpieczenia społecznego, a tym samym inny tytuł nie może kreować wymogu płacenia tych składek.

Wnioskodawca zwraca uwagę, iż jednoznaczne stanowisko w tej sprawie określił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 lipca 1999 r. sygn.akt. I PKN 171/99, OSNP 2000/21/785, OSNP 1999/23/7, M. Prawn. 2000/1/7 stwierdzając, iż: „Powołanie członka zarządu spółki przez właściwy organ nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy w drodze powołania w rozumieniu art. 68 kodeksu pracy, lecz może być tylko powierzeniem funkcji organu spółki. Obowiązek członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wykonywania czynności związanych z prowadzeniem spraw spółki może wynikać bezpośrednio z art. 201 § 2 KSH, jeżeli nie została z nim zawarta umowa o pracę lub inna umowa”.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Wprowadzony artykułem 7 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. z 2012 r., poz.1342) art.83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę we wniosku z dnia 24 maja 2016 r. doręczonym dnia 27 maja 2016 r. i uzupełnieniu doręczonym dnia 28 czerwca 2016 r. należy uznać za prawidłowe.

Jak zauważył wnioskodawca, zgodnie z ww. art.201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu, znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02.12.2004 r. sygn.akt I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Treść przepisu art.6 oraz powiązanych art. 11 i art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki – członka zarządu (na podstawie art.201 ksh) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom, a tym samym nie rodzi obowiązku zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Poprzez samo powołanie w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie staje się więc pracownikiem czy zleceniobiorcą. Nie zwalania to jednak z podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów o pracę czy umów cywilnoprawnych, o których mowa w art.6 ust.1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (jeśli takowe są zawarte i to niezależnie od łączącego strony stosunku organizacyjnego) i obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń wypłacanych w związku ze świadczeniem pracy na podstawie tychże umów (przy założeniu, że nie istnieją przesłanki wyłączające z obowiązku opłacania składek jak. np. zbieg tytułów do ubezpieczeń).

W opisanym stanie faktycznym istotnym jest, iż prezes zarządu pełni swą funkcję w zarządzie jedynie w oparciu o uchwałę o powołaniu podjętą na podstawie kodeksu spółek handlowych.

Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie na co wskazuje treść ww. art.83 d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art.66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (…).

źródło: https://bip.zus.pl