Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 29-01-2016 r. – WPI/200000/43/54/2016

Podleganie ubezpieczeniom społecznym z tytułu zawartych umów zlecenia

UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2016 r. do Zakładu Ubeznieczeń Snołecznvch Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (…) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, że Firma oprócz osób zatrudnionych na umowę o pracę zatrudnia także na umowy zlecenia emerytów i rencistów. Do (…)2.2015 r. od umów zleceń zatrudnionych emerytów i rencistów były odprowadzane składki na ubezpieczenia w następujący sposób:

• od pierwszej umowy zlecenia były odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne bez względu na wysokość umowy,
• od każdej kolejnej umowy bez względu na jej wysokość na wykonywanie innych prac nie związanych z pierwszą umową była odprowadzana wyłącznie składka zdrowotna,
• od każdej umowy zawartej z osobą zatrudnioną u innego pracodawcy bez względu na wysokość umowy gdzie z tytułu tego zatrudnienia odprowadzane były składki na ubezpieczenia społeczne była odprowadzana wyłącznie składka zdrowotna.

Od dnia 01.01.2016 r. Firma zawarła z emerytami i rencistami nie więcej niż jedną umowę zlecenie od której będą odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli wystąpią takie potrzeby Firmy beda zawierane także dodatkowa umowy zlecenia na wykonywanie innych prac niż wynikające z dotychczas zawartych umów.

Wnioskodawca ma wątpliwości czy od umów zleceń zawartych po dniu 01.01.2016 r. z emerytami i rencistami Zleceniodawca jest zobowiązany odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne czy tylko na ubezpieczenie zdrowotne. Jeżeli tak które umowy zlecenia zawarte z emerytami lub rencistami podlegają ubezpieczeniu społecznemu, a które tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie:

Zdaniem Firmy od dnia 01.01.2016 r. od kolejnych umów zleceń na inne prace niż w pierwszej umowie zlecenia zawartych z emerytami i rencistami można odprowadzać tylko składki zdrowotne w następujących przypadkach:

1. Jeżeli w danym miesiącu zawarto i wypłacono emerytowi lub renciście umowę zlecenie w tym samym zakładzie bez względu na jej wysokość od której odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne to od każdej następnej zawartej i wypłaconej w tym samym miesiącu umowy zlecenia bez względu na ich wysokość mogą być odprowadzane tylko składki zdrowotne,
2. Jeżeli w danym miesiącu zawarto i wypłacono emerytowi lub renciście umowę zlecenie u innego zleceniobiorcy bez względu na jej wysokość od której odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne to od każdej następnej zawartej i wypłaconej w tym samym miesiącu umowy zlecenia bez względu na ich wysokość mogą być odprowadzane tylko składki zdrowotne.

Takie rozumienie przepisów, zdaniem Wnioskodawcy, wynika wprost z art. 9 ust. 4a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. z późniejszymi zmianami (Dz. U. z 2015 r.. poz. 121).

Z treści art. 9 ust. 4a wynika jednocześnie, że emeryci i renciści podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu jeżeli równocześnie pozostają w stosunku pracy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zaznacza jednocześnie, że w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt. iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np. w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych, ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszła w życie zmiana ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzona ustawą z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r.. poz. 1831). Nowelizacja dotyczy zasad rozstrzygania zbiegów tytułów do ubezpieczenia emerytalnego i rentowych, o których mowa w art. 9 ust. 2c ustawy.

W myśl art. 9 ust. 2c ustawy w brzmieniu obowiązującym od 01 stycznia 2016 r., zleceniobiorca i osoba współpracująca przy wykonywaniu umowy, dla których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, spełniający warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo tym ubezpieczeniom jako zleceniobiorca (albo odpowiednio jako osoba współpracująca) oraz z innych tytułów.

Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia lub współpracy przy jej wykonywaniu lub innych ty tułów osiąga kwotę minimalnego wynagrodzenia.

Oddział zwraca również uwagę, że ustawa z dnia 23 października 2014 r. nie wprowadza żadnych zmian w zakresie ustalania podstawy wymiaru składek dla zleceniobiorców. Kwota minimalnego wynagrodzenia nie jest kwotą graniczną podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ustalenia łącznej podstawy wymiaru składek dokonuje się jedynie w celu rozstrzygnięcia obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w razie zbiegu określonych tytułów ubezpieczeń.

Oddział zaznacza również, że nic uległy zmianie zasady ustalania obow iązku ubezpieczeń społecznych osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, urnowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, które umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy. Osoby takie uważa się za pracowników zgodnie z art. 8 ust. 2a i art. 9 ust. 4b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na fakt, że w art. 9 ust. 4a ustawy dodano zastrzeżenie ust. 2c. Oznacza to, iż w przypadku zawarcia przez emeryta lub rencistę jednej umowy zlecenia osoba ta podlega z tytułu jej wykonywania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Natomiast w przypadku zawarcia więcej niż jednej umowy zlecenia, kolejne umowy będą rodziły obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, aż łączna podstawa osiągnie minimalne wynagrodzenie.

Sumowanie podstaw wymiaru dokonuje się z uwzględnieniem kolejności powstawania tytułów ubezpieczeń emerytalnego i rentowych (umów zlecenia), z możliwością zmiany na bieżąco, przez ubezpieczonego, tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń. Bez znaczenia pozostaje fakt czy umowa zlecenia zawarta jest z innym podmiotem czy z własnym zleceniodawcą.

Przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zleceniobiorcy uprawnionego do emerytury lub renty, który jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę zawartej z innym podmiotem niż zleceniodawca a także nie wykonuje na podstawie umowy zlecenia pracy na rzecz pracodawcy stosuje się takie same zasady, z tym że w pierwszej kolejności uwzględnia się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy. Jeśli zatem zleceniobiorca ze stosunku pracy u innego pracodawcy ma w umowie o pracę zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie, lub w razie braku zagwarantowania co najmniej minimalnego wynagrodzenia uzyskuje podstawę wymiaru składek w przeliczeniu na okres miesiąca w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia z zawartej umowy zlecenia nie ma obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne co wynika z art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Istnieje natomiast obowiązek odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto, w tym miejscu należy podkreślić, iż Zakład nie jest właściwy do udzielania interpretacji w zakresie spraw dotyczących objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, jednakże na podstawie art.l09a ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015r., poz. 581 ze zm.) sprawy dotyczące obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia zdrowotne należą do właściwości Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ubezpieczeń powołana powyżej. Stosownie do art. 81 ust. 1 ww. ustawy w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. W przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie.

Uwzględniając stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 18 stycznia 2016 r. w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od każdej następnej umowy zlecenia zawartej po dniu 01 stycznia 2016 r. z emerytem lub rencistą bez względu na wysokość osiągniętego wynagrodzenia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (…).

źródło: https://bip.zus.pl