Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 24-04-2015 r. – WPI/200000/43/387/2015

Podleganie ubezpieczeniom społecznym

UZASADNIENIE

W dniu 31 marca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (…) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uzupełniony pismem z dnia 08 kwietnia 2015r. (doręczonym w dniu 13 kwietnia 2015r.).

Wnioskodawca wskazał, iż (…) realizuje projekt „Czas na staż” w ramach Programu Operacyjnego, Priorytet VII. „Promocja Integracji Społecznej” Działania 7.4. Niepełnosprawni na rynku pracy, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Projekt skierowany jest do niezatrudnionych osób niepełnosprawnych z województwa (…). W projekcie przewidziane jest wsparcie dla uczestników m.in. w postaci szkoleń zawodowych (w ramach których wypłacane będzie stypendium szkoleniowe) oraz staże (w ramach których wypłacane będzie stypendium stażowe).

Wnioskodawca informuje, że osoby te pobierają różnego rodzaju świadczenia:

• rentę socjalną,
• rolniczą rentę z tytułu niezdolności do pracy (KRUS),
• rentę z tytułu niezdolności do pracy (ZUS),
• rentę rodzinną (ZUS),
• świadczenie emerytalne (ZUS),
• zasiłek stały finansowany ze środków MOPS.

Uczestnicy projektu zgłaszają się dobrowolnie i indywidualnie do uczestnictwa w szkoleniu zawodowym, jak i do odbycia stażu zawodowego.

W uzupełnieniu złożonego wniosku pismem z dnia 08 kwietnia 2015r. (doręczonym 13 kwietnia 2015r.) Wnioskodawca poinformował, że używając terminu świadczenia emerytalne (ZUS) miał na myśli emeryturę i świadczenie przedemerytalne.

W związku z powyższym przedsiębiorca zwrócił się z zapytaniem, czy wyżej opisane osoby, którym wypłacane są stypendia z tytułu uczestnictwa w szkoleniu lub stażu zawodowym, jednocześnie pobierające rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę socjalną lub rentę rodzinną lub emeryturę lub zasiłek stały finansowany ze środków MOPS podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, i jeżeli tak to jakim?

Wnioskodawca zaprezentował własne stanowisko w sprawie.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu i rentowemu), jeżeli nie mają innych tytułów powodujących obowiązek ubezpieczeń społecznych (art. 9 ust. 6a). W myśl art. 12 ust. 1 osoby te podlegają również ubezpieczeniu wypadkowemu.

Zdaniem wnioskodawcy, w myśl art. 9 ust. 5 ustawy, jeżeli osoby posiadają prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy osoby otrzymujące emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy i jednocześnie otrzymujące stypendium szkoleniowa i stażowe, nie podlegają obowiązkowi ubezpieczeń społecznych z tytułu tego stypendium.

W opinii Wnioskodawcy, w przypadku renty socjalnej przytoczony przepis nie będzie miał zastosowania ponieważ renta socjalna przyznawana jest na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2013r., poz. 982). Osoby pobierające stypendium i jednocześnie mające ustalone prawo do emerytury, prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinnej podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu stypendium szkoleniowego i stażowego, zaś w stosunku do osób mających prawo do renty socjalnej powstanie obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu stypendium. Natomiast zasiłek stały finansowany ze środków MOPS przyznawany jest na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004. o pomocy społecznej. Pobieranie zasiłku stałego nie jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, więc w tym przypadku osoba pobierająca stypendium podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu tego stypendium.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczań a składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 9a powołanej ustawy – obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych (osoby pobierające stypendium). Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 1 tej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, zatem osoby pobierające stypendium podlegają również ubezpieczeniu wypadkowemu.

Stosownie do art. 16 ust. 9a) ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających stypendium w okresie szkolenia, stażu i przygotowania zawodowego, kierowanych przez podmioty inne niż powiatowe urzędy pracy, finansują w całości z własnych środków podmioty kierujące. Stosownie do art. 4 pkt. 2) lit. za) ustawy, przez „inne niż powiatowe urzędy pracy podmioty kierujące” – w stosunku do osób pobierających stypendium w okresie szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego -należy rozumieć m.in. instytucje szkoleniowe, korzystające z publicznych środków wspólnotowych i publicznych środków krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu albo decyzji, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. z 2014 r. poz. 1448 i 1856) albo ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2014 r. poz. 1649);

Zgodnie z art. 9 ust. 6a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych (osoby pobierające stypendium), podlegają ubezpieczeniom społecznym, jeżeli nie mają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych.

W sytuacji więc, gdy osoba skierowana przez instytucję inną niż powiatowy urząd pracy do odbycia szkolenia zawodowego bądź stażu zawodowego otrzymuje z tego tytułu stypendium to podlega ona z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu przy założeniu, iż nie posiada innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych określonego w art. 6 ustawy.

W odniesieniu do osób mających ustalone prawo do renty lub emerytury zastosowanie będzie miał art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym osoby o których mowa w art. 6, niewymienione w ust. 4 i 4c mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym. W świetle tego przepisu, osoby pobierające stypendium i jednocześnie mające ustalone prawo do renty lub emerytury, podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Należy zaznaczyć, że pod pojęciem renta należy rozumieć świadczenia pieniężne z systemu ubezpieczenia społecznego bądź zaopatrzenia emerytalnego, a więc rentę z tytułu niezdolności do pracy wypłacanej m.in. przez ZUS lub KRUS oraz rentę rodzinną.

W świetle powyższego osoby pobierające stypendia i jednocześnie mające ustalone prawo do emerytury, prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinnej – podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stypendium.

Przepis art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odnosi się w swojej treści jedynie do osób mających ustalone prawo do emerytury lub renty. Przepis ten nie obejmuje natomiast swoim zakresem osób pobierających świadczenie przedemerytalne. Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, która spełnia warunki do nabycia tego świadczenia określone w przepisach ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. z 2013r, poz 170 z późn. zm.) i wypłacane jest ze środków Funduszu Pracy, a więc odmiennie niż w przypadku emerytur i rent. Powyższe oznacza, iż uczestnicy szkoleń, którzy jednocześnie posiadają prawo do świadczenia przedemerytalnego z tytułu pobierania stypendium obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Powołany powyżej przepis, jak słusznie wskazał wnioskodawca, nie będzie miał zastosowania także w sytuacji, gdy osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia lub stażu zawodowego dorosłych, uczestników szkolenia, jednocześnie posiadają ustalone prawo do renty socjalnej. Prawo do renty socjalne ustalane jest w oparciu o ustawę z dnia 27 czerwca 2003r o rencie socjalnej (Dz.U. z 2013r, poz 982 z późn. zm) i wypłacane jest spoza systemu powszechnego, co dla tych osób w konsekwencji będzie skutkowało obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnych, rentowych i wypadkowego z tytułu pobierania tego stypendium.

Odnosząc się do osób, które w okresie odbywania szkolenia lub stażu zawodowego dorosłych jednocześnie pobierają zasiłek stały finansowany ze środków MOPS, Zakład wskazuje, iż taki zasiłek przyznawany jest na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2015r. poz. 163 z późn. zm.) i pobieranie zasiłku stałego nie jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, których katalog szczegółowo określa art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zatem również w tym przypadku osoby pobierające stypendium obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu tego stypendium.

Mając powyższe na uwadze Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy odnoszące się do zasad ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu pobierania stypendium w okresie odbywania szkolenia lub stażu zawodowego dorosłych, uczestników szkolenia, którzy jednocześnie posiadają prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy wypłacanej przez ZUS i KRUS, prawo do emerytury, prawo do renty rodzinnej, renty socjalnej, oraz którzy pobierają zasiłek stały finansowany ze środków MOPS.

Natomiast w zakresie uczestników szkolenia, którzy jednocześnie posiadają prawo do świadczenia przedemerytalnego Zakład uznał stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe bowiem świadczenie przedemerytalne jest świadczeniem wypłacanym spoza systemu powszechnego ubezpieczenia, oznacza to iż w takiej sytuacji ww. osoby z tytułu pobierania stypendium obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu tego stypendium.

Uwzględniając powyższe stwierdzono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

źródło: https://bip.zus.pl